Η πίστις, τα έργα και το δείπνον της Θείας αγάπης

Η σημερινή Ευαγγελική περικοπή αδελφοί μου αναφέρεται στη γνωστή παραβολή του Μεγάλου Δείπνου. Ένας άρχοντας καλεί σε δείπνο πολλούς και διαφόρους.

Μερικοί αρνούνται την πρόσκληση προφασιζόμενοι το «αγρόν ηγόρασα». Τις δουλειές, την εργασία και γενικά την αγωνία και τις υποχρεώσεις για τα οικονομικά.
Άλλοι πάλι με την πρόφαση «γυναίκα έγημα», με τις οικογενειακές δηλαδή μέριμνες για τη γυναίκα και τα παιδιά, αρνήθηκαν και αυτοί την πρόσκληση.
Και κάποιοι είπαν το «έχε με παραιτημένο» διότι αγόρασαν πέντε ζευγάρια ζώα και θέλησαν να τα δοκιμάσουν.
Οι προφάσεις αυτές διά μέσου των οποίων και οι τρίτοι αρνήθηκαν την πρόσκληση στο μεγάλο δείπνο, είναι οι φιλήδονες και αμαρτωλές ικανοποιήσεις των πέντε αισθήσεων του ανθρώπου.
Μ’ αυτές τις τρεις κατηγορίες των ανθρώπων είχαμε ασχοληθεί και σε παλαιότερα κηρύγματα. Επίσης είχαμε τονίσει το χίλια εννιακόσα ενενήντα έξη, τι μας προαναγγέλλει ο Χριστός με την παραβολή του Μεγάλου Δείπνου.

Προαναγγέλλει λοιπόν ο Κύριος το Ευχαριστηριακό Δείπνο της Θείας Λατρείας.
Δεύτερον το Δείπνον της Θείας Χάριτος.
Τρίτον το Μεγάλο Δείπνο της Άνω Ιερουσαλήμ, και
Τέταρτον το Δείπνο της μεγάλης Κρίσεως του Αγίου Θεού.

Χριστιανοί μου, για να αποδεχτούμε εμείς οι σημερινοί Νεοέλληνες Χριστιανοί, και όσοι βρισκόμαστε εδώ μέσα αυτή τη στιγμή, την πρόσκληση του Χριστού, στο Μεγάλο Δείπνο, είτε της Θείας Ευχαριστίας, είτε της Θείας Χάριτος, είτε της Άνω Ιερουσαλήμ, απαιτείται πρώτα απ’ όλα και πάνω απ’ όλα πίστις. Πίστις ζωντανή, πίστις φλογερή, πίστις αληθινή, πίστις ενεργουμένη.

Τι είναι όμως πίστις; «Έστι πίστις ελπιζομένων υπόστασις, πραγμάτων έλεγχος ου βλεπομένων» μας λέγει ο Απόστολος Παύλος. Αυτός όμως είναι ένας γενικός ορισμός.
Πίστις πρακτικά σημαίνει ο λόγος να γίνεται έργον, όπως «ο Θεός είπε και εγεννήθησαν» έτσι και μείς να μπορούμε να λέμε έναν λόγο, και ο λόγος μας αυτός να γίνεται έργον. Όταν ο λόγος μας γίνεται έργον κατά Θεόν, αυτό είναι πίστις. Να λέμε παραδείγματος χάριν σε κάποιον «σήκω επάνω, είσαι καλά, είσαι υγιής» και να το λέμε με τόση δυνατή και ζωντανή πίστη ώστε μέσα από το δικό μας λόγο να καταδέχεται να περνάει η παντοδυναμία του Αγίου Θεού και εκείνος στον οποίο λέμε «είσαι καλά» να σηκώνεται. Αυτό είναι πίστις.
Πίστις είναι ακόμα να δεχόμεθα ως απολύτως σωστά και αληθινά όσα πρεσβεύει η Εκκλησία μας.
Πίστις είναι να τηρούμε τις εντολές και να καλλιεργούμε τις αρετές και να απέχομε από το κακόν όπως μας τα είπε προηγουμένως το Αποστολικόν Ανάγνωσμα από την Κολασσαείς Επιστολή από το τρίτο κεφάλαιο, λέγοντας «νεκρώσατε ουν τα μέλη υμών τα επί της γης, πορνείαν, ακαθαρσίαν, πάθος, επιθυμίαν κακήν, και πλεονεξίαν ήτις εστί ειδωλολατρεία. Απόθεσθε τα παντα, και την οργήν και τον θυμόν και την κακίαν και την βλασφημίαν και την αισχρολογίαν εκ του στόματος υμών και μη ψεύδεσθε εις αλλήλους» και άλλα πολλά όσα περιλαμβάνει η Καινή μας Διαθήκη. Η εφαρμογή αυτών θέλει πίστη.

Όταν μας λέγει όμως η Αγία μας Εκκλησία το άλφα ή το βήτα, αυτό δεν θα τεθεί υπό τη δική μας έρευνα; Και ασφαλώς. Αλλά θα τα ερευνήσομε όμως μέσα από τη δική μας προσωπική χριστιανική ζωή. Πρώτα θα αποδεχτούμε τον όρον της πίστεως και στη συνέχεια θα τον θέσουμε σε εφαρμογή. Θα αποδεχτούμε τον λόγον της Εκκλησίας με πίστη και θα τον κάνουμε έργο. Θα βάλουμε δηλαδή να δουλέψει αυτό το έργο μέσα μας, μέσα στην καρδιά μας. Και από την εργασία που θα κάνομε για να τηρήσουμε τις εντολές και το πανάγιον θέλημα του Θεού, θα φανεί το πόσο η πίστις μας είναι θερμή και είναι ζωντανή. Από τα έργα μας, τα κατά Χριστόν έργα, όχι τα του κόσμου έργα, και από το είδος του πνευματικού αγώνος που κάνομε, εύκολα θα αποδειχθεί, τι πίστη έχομε μέσα μας.
Γι’ αυτό χρειάζονται τα έργα τα κατά Χριστόν, διότι «πίστις άνευ τοιούτων έργων νεκρά εστί». «Και δείξον μου την πίστιν σου εκ των έργων σου», των κατά Χριστόν έργων σου, μας λέγει η Αγία Γραφή.
Χωρίς ενεργουμένη πίστη δεν μπορούμε να παρακαθίσουμε στον Δείπνο της Θείας Ευχαριστίας. Χωρίς πίστη δεν μπορούμε να βγούμε εδώ μπροστά στο Άγιον Ποτήριον. Διότι θα σας προσκαλέσει η Εκκλησία στο «μετά φόβου Θεού πίστεως και αγάπης προσέλθετε». Χωρίς ζωντανή πίστη πώς θα παρακαθίσουμε και στο άλλο Δείπνο, το Δείπνο της Θείας Χάριτος, που μας παρέχει τόσο πλουσιοπάροχα ο Ουράνιος Οικοδεσπότης;
Και χωρίς φλογερή πίστη με πλήρη ομολογία μέχρι θυσίας και μαρτυρίου και θανάτου ακόμα, πως θα καταστούμε ουράνιοι συνδαιτυμόνες στο ακατάληπτο δείπνο της Άνω Ιερουσαλήμ εις τους αιώνας των αιώνων;

Τώρα όμως ας ανέβουμε ακόμα ένα σκαλοπάτι ακόμα ψηλότερα. Το απαιτούν οι γιορτινές μας ημέρες. Πίστις κατά τον Άγιο Διάδοχο Φωτικής, ως ακρότατος όρος της εν Χριστό ζωής, είναι έννοια περί του Θεού απαθής. Αυτού σημαίνει ότι η έννοια που έχουμε για το Θεό μέσα στην καρδιά μας, να μην δημιουργείται από τις δικές μας πεπερασμένες φτωχές γνώσεις, ή από ανθρωπομορφικές εκφράσεις, ή και πολύ περισσότερο – δυστυχία μας – να προσωποποιείται εξ αιτίας των παθών μας, με τόσες και τόσες σαπουνόφουσκες που ακούμε κατά καιρούς, ιδιαίτερα μέσα απ’ την τηλεόραση γι’ αυτά που μας λένε για την πίστη και τον Θεόν. Επίσης η έννοια του Θεού δεν μπορεί να είναι περιγραπτή, δεν μπορούμε να την περιγράψομε με λόγια, διότι αυτό είναι τελείως αδύνατο.

Με ρώτησε κάποιος προχτές στην εξομολόγηση «Ποιος είναι ο Θεός;» Είναι ο Ων! Ο Υπάρχων. Ο πάντοτε Υπάρχων. Ο προαιωνίως Υπάρχων, και τώρα και πάντοτε και εις τους αιώνας των αιώνων. Ποιος είναι ο Θεός; Είναι ο Ων, είναι ο Ην, είναι ο Ερχόμενος! Αυτός που ήλθε εν χρόνω στο πρόσωπον του Ιησού Χριστού, τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος. Είναι αυτός που μας αποκάλυψε τον Τριαδικόν Θεόν, τον Πατέρα, τον Υιόν και το Άγιον Πνεύμα. Είναι Αυτός που είπε «Εγώ ειμί ο λαλών σοι», «εγώ είμαι το φως του κόσμου». Είναι Αυτός που ήλθε και που έρχεται στις καρδιές μας με το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Είναι ο Δημιουργός του σύμπαντος κόσμου, ορατού και αοράτου, είναι ο προσωπικός μας Δημιουργός που μας έπλασε κατ’ εικόνα Αυτού και καθ΄ομοίωση.

Τι είναι ο Θεός; Είναι Πνεύμα. «Πνεύμα ο Θεός, και τους προσκυνούντας Αυτόν εν πνεύματι και αληθεία δει προσκυνείν». Και ποιος μπορεί να περιγράψει τον Άπειρον Θεόν ως Πνεύμα; Κανένας! Κανένας! Και όμως μολονότι ο Θεός δεν είναι δυνατόν να περιγραφεί με λόγια εμείς οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί πιστεύουμε. Γι’ αυτό και ήλθαμε σήμερα στους ναούς, γι’ αυτό ήρθαμε με τα παιδιά μας, γι’ αυτό τα κρατάμε στην αγκαλιά μας, γι’ αυτό εκκλησιαστήκαμε, γι’ αυτό θα κοινωνήσουμε, επειδή πιστεύουμε. Έχουμε, πιστεύουμε στον Θεόν, και έχουμε ζωντανή την αίσθηση της υπάρξεως του Θεού. Έχουμε ζωντανή την αίσθηση ότι ο Θεός έχει ουσία. Ο Θεός έχει ενέργειες, ο Θεός έχει έργα, και τα έργα των χειρών Του εισίν οι ουρανοί, είναι ο ουρανός και η γη. Έργα των χειρών Του είναι τα ορατά και τα αόρατα. Ο κόσμος της Βασιλείας του Θεού και ο κόσμος εδώ κάτω στη γη και το αστρικόν σύμπαν.

«Πιστεύω εις έναν Θεόν Πατέρα Παντοκράτορα Ποιητήν ουρανού και γης, ορατών τε πάντων και αοράτων», ομολογήσαμε λίγο πριν, στο Σύμβολον της Πίστεως, και το ομολογούμε κάθε μέρα.

Πίστις σημαίνει ακόμα ότι αποδεχόμεθα την αποκάλυψη του Θεού μέσα από τις Άγιες Γραφές. Μέσα από τους Ευαγγελικούς λόγους της Καινής Διαθήκης. Μέσα από τους βίους των μυριάδων αγίων, μέσα από τις εμπειρίες και τα βιώματα των Θεοφόρων Πατέρων της Εκκλησίας μας, μέσα από τα επτά μυστήρια της Εκκλησίας και δη της Θείας Ευχαριστίας. Μέσα από την τήρηση του Θείου θελήματος και τέλος μέσα από τα έργα πίστεως. «Χωρίς δε πίστεως αδύνατον ευαρεστήσαι τω Θεώ». Δηλαδή χωρίς την ενεργουμένη πίστη, δεν είναι δυνατόν να ευαρεστήσει κανείς τον Θεόν. Ολόκληρο το ενδέκατο κεφάλαιο της Προς Εβραίους Επιστολής είναι ένας ύμνος της πίστεως προς τον Θεόν, ένας ύμνος στα έργα της πίστεως. Διαβάστε το.

Εσύ πιστεύεις; Εκεί κάτω εσύ πιστεύεις; Εσύ; Εσείς εδώ; Εγώ; Όλοι μας πιστεύουμε! Καλώς κάνουμε. Αλλά όμως έλα που και τα δαιμόνια πιστεύουν; Και πιστεύουν και φρίττουν. Εμείς πιστεύουμε. Φρίττουμε; Έχουμε συστολή; Έχουμε σεβασμό; Τηρούμε τις εντολές; Καλλιεργούμε τις αρετές; Απέχουμε από τις προαναφερθείσες αμαρτίες από την Προς Κολασσαείς Επιστολή του Παύλου; Τι δεν έχουν οι δαίμονες; Έργα πίστεως και μετάνοια. Έργα πίστεως και αγάπης προς τον πλησίον και τον εχθρόν μας εμείς έχουμε; Έργα μετανοίας, έργα που αλλάζουν τη ζωή μας, την καρδιά μας, την ψυχή μας, τις αισθήσεις μας, τις σκέψεις μας, και ολόκληρη τη διαγωγή μας, έχουμε τέτοια πίστη;
Τα έργα πίστεως, μετανοίας και αγάπης εν Χριστώ αυτά και μόνα μπορούν να ανοίξουν τις καρδιές μας. Αυτά μας φωτίζουν διά της Θείας Χάριτος και των Παναχράντων Μυστηρίων.
Και όλα μαζί καθαρίζουν το δοχείον της ψυχής μας για να δεχτεί κατά δύναμιν και κατά χάριν τους ανασασμούς του Παναγίου Πνεύματος. Τι είναι ανασασμοί; Είναι αυτό που βεβαιώνεται η ψυχή ότι έχει αποδείξεις! Ότι έχει βιώματα. Ότι ζεί Κύριος ο Θεός μέσα μας. Μέσα μας, ζεί ο Χριστός μέσα μας; Ζεί! Ζεί μεσα σας; Έχει αίσθηση της υπάρξεως του Θεού. Άλλωστε η Βασιλεία του Θεού εντός ημών εστί.

Είναι Πνεύμα διότι Πνεύμα ο Θεός. Είναι φως! Είναι δόξα, είναι ζωή. Ο Θεός χριστιανοί μου με την ενανθρώπισή Του, στο πρόσωπον του Ιησού Χριστού, μας φανερώνει ακόμα ότι είναι η αλήθεια, η οδός και η ανάστασις. Είναι ο Σωτήρας του κόσμου. Είναι ο Σωτήρας σου, αλλά και Σωτήρας μου. Μας αποκαλύπτεται και έτσι Τον γνωρίζει τόσο, όσο χωράει η καρδιά μας. Και τότε έχουμε πανηγύρι. Έχουμε χαρά. Έχουμε ευτυχία. Έχουμε μακαριότητα. Γιατί; Διότι συμμετέχουμε διαρκώς και αδιαλείπτως, σε Δείπνο ουράνιο, σε Δείπνο Θείας ευφροσύνης, σε Δείπνο αγγελικής λατρείας.
Κι όταν μετέχεις σε ένα τέτοιο Δείπνο, τότε αδελφοί μου πεθαίνεις! Πεθαίνεις από Θεϊκή αγάπη. Να το επαναλάβω; Όποιος μετέχει στο Δείπνο της Θείας Χάριτος, στο Δείπνο της Θείας ευφροσύνης, στο Δείπνο της Άνω Ιερουσαλήμ, πεθαίνει από Θεϊκή αγάπη.

Αμήν.