Τετάρτη 14 Ιουνίου 2006
Ο Κύριος ως προσευχόμενος
225 β
16/4/2006 Κυριακή Βαϊων πρωί
Σαν χθες χριστιανοί μου, ο Κύριος ανέστησε τον Λάζαρον, που ήταν ήδη νεκρός από τετραημέρου. Ο Κύριος όμως πριν καλέσει την ψυχή του Λαζάρου από τα σκοτάδια του Άδου, με την κραυγήν «Λάζαρε δεύρο έξω», σήκωσε τους οφθαλμούς στον Ουράνιο Πατέρα και προσευχήθηκε. Αλλά και όταν περιόδευε τις πόλεις και τα χωριά για να κηρύξει το Ευαγγέλιον της σωτηρίας μέσα από τη μετάνοια, αναχωρούσε συχνά πυκνά, κατ’ ιδίαν και μόνος εις την έρημον και εκεί προσηύχετο. Αλλά και σε πολλά από τα θαύματά Του και πριν από την οριστικήν θεραπεία των ασθενών, προσηύχετο και πάλι όπως μας το περιγράφουν οι Ευαγγελιστές. Αλλά και σαν σήμερα που εισήλθε θριαμβευτικά στα Ιεροσόλυμα, όπου σύσσωμος ο λαός Τον υποδέχτηκε μετά βαΐων και κλάδων κράζοντες το «Ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου, ωσαννά, ωσαννά εν τοις υψίστοις», Εκείνος πριν εισέλθει εις την πόλη, στάθηκε προ των πυλών της, αναστέναξε και προσευχόμενος είπε τα εξής προφητικά «Ιερουσαλήμ, Ιερουσαλήμ, η αποκτένουσα τους προφήτας», συ που φονεύεις, που σκοτώνεις τους προφήτας, «και λιθοβολούσα τους απεσταλμένους αυτής», και λιθοβολείς εκείνους που ο Θεός σου έχει στείλει, «ποσάκις ηθέλησα επισυναγαγείν τα τέκνα σου», όσες φορές θέλησα να περιμαζέψω και σώσω τα παιδιά σου όπως η κλώσσα συγκεντρώνει και φυλάγει τα μικρά της πουλάκια κάτω από τις φτερούγες της, και «ουκ ηθελήσατε»…δεν το θελήσατε. «Ιδού, αφίεται ο οίκος υμών έρημος», ιδού προς τιμωρίαν για την κακία σας αφήνεται έρημος και απροστάτευτος η πόλη σας μαζί με το ναόν της σε ολοκληρωτική καταστροφή. «Λέγω γαρ υμίν ου μη με ίδετε επ’ άρτι, έως αν είπητε ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου». Και να που σαν σήμερα, εισέρχεται στην πόλη των Ιεροσολύμων καθισμένος πάνω σε ένα γαϊδουράκι ενώ χιλιάδες από τα πλήθη του λαού, άντρες, γυναίκες και παιδιά υπεδέχτηκαν τον νικητή του θανάτου, τον Μεσσία και τον Χριστόν κράζοντες το «Ωσαννά, ωσαννά, ευλογημένος ο ερχόμενος».
Αν ο Σωτήρας του κόσμου χριστιανοί μου, ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός προσεύχεται και πριν από τα αμέτρητα θαύματά Του, προσηύχετο πάντοτε όταν ανέστηνε νεκρούς και όταν πολλαπλασίαζε τους πέντε άρτους εν τη ερήμω, κι όταν θεράπευε λεπρούς, χωλούς, τυφλούς, κυλούς, παραλύτους και λοιπά και ιάτο πάντας. Αλλά και όταν απεκάλυπτε όμως την θεότητα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος με την ανυπέρβλητη θεϊκή Του διδασκαλία. Τα θαύματά Του, τη σταυρική Του θυσία στο Γολγοθά, την Ανάστασή Του εκ νεκρών, θανάτω θάνατον πατήσας, την Ανάληψή Του στους ουρανούς και την ίδρυση της Εκκλησίας Του την ημέρα της Πεντηκοστής.
Ναι χριστιανοί μου, στην ιστορική πορεία της Εκκλησίας μας, εδώ και δυο χιλιάδες χρόνια, ο Χριστός ήτο και είναι πάντοτε προσευχόμενος, αφού το Πνεύμα το Άγιον υπερτυγχάνει υπέρ ημών στεναγμοίς αλαλήτοις. Προσεύχεται ο Κύριος και πριν από το πάθος Του, όπως μας το διασώζει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης στη λεγομένη «αρχιερατική προσευχή». «Και ο Ιησούς ἐπῆρε τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτοῦ εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ εἶπε· Πάτερ, ἐλήλυθεν ἡ ὥρα· δόξασόν σου τὸν υἱόν».
Προσεύχεται ο Κύριος και στον κήπο της Γεθσημανή πριν Τον συλλάβει ο όχλος με το προδοτικόν φίλημα του Ιούδα. Και γενόμενος εν αγωνία προσηύχετο με τόση ένταση ώστε ο ιδρώτας που έρρεε από το Θείο πρόσωπό Του ήτο ωσεί θρόμβοι αίματος. Και το φοβερότερον εξ όλων. Ο Κύριος προσεύχεται και πάνω από το Σταυρό «Πάτερ, άφες αυτοίς, ου γαρ οίδασι τι ποιούσι».
Εσύ το κάνεις; Εσύ; Όταν σε βρίζουν, όταν σε χλευάζουν, όταν σε κοροϊδεύουν, όταν σε ατιμάζουν, φωνάζεις «Πάτερ, άφες αυτόν, δεν ξέρει τι κάνει;». Και έτσι λοιπόν, συγχωρούσε από κει ψηλά, όχι μόνο τους σταυρωτάς Του αρχιερείς, γραμματείς και Φαρισαίους, τους Ρωμαίους στρατιώτας και τον παρασυρόμενον όχλον αλλά και ολόκληρον τον κόσμον μέχρι της συντελείας των αιώνων. Αρκεί να υπάρχει πίστις, βάπτισμα και μετάνοια αληθινή.
Προσεύχεται και μετά την Ανάστασή Του ειρηνεύοντας τους μαθητάς Του με το «ειρήνη υμίν», αποδεικνύοντας ταυτοχρόνως και την εκ νεκρών Του ανάστασιν. Και πάλι προσεύχεται όταν μας προσφέρει δωρεάν και κατά χάριν το μυστήριο της μετανοίας λέγοντας τα ιδρυτικά λόγια στους μαθητάς Του και δια των μαθητών σε όλους εμάς τους ιερείς: «Λάβετε Πνεύμα Άγιον. Αν τίνων αφείτε τας αμαρτίας αφίενται αυτοίς, αν τινών κρατείτε κεκράτεινται». Ιδού ο Κύριος προσεύχεται και ενώπιον των δυο μαθητών εκ των εβδομήκοντα αποστόλων, του Κλεόπα και του άλλου μαθητού που επορεύοντο προς Εμμαούς, όταν στο τραπέζι πήρε τον άρτον, τον ευλόγησε και κλάσας επιδίδου αυτοίς.
Από τότε μέχρι και σήμερον, εξακολουθεί ο Κύριος και Θεός ημών, ο Ιησούς Χριστός, ο Θεάνθρωπος Κύριος, να προσεύχεται δια μέσου του μυστηρίου της Ιεροσύνης προσφέροντας μαζί με τη σωτηρίαν και μυριάδες ευλογίες. Αυτόν και ημείς πρέπει να μιμούμεθα. Να προσευχόμεθα! Να προσευχόμεθα. Να προσευχόμεθα. Προσευχόμεθα κι μείς όλοι σήμερον που συναντηθήκαμε στους ιερούς ναούς της ορθοδόξου ημών πίστεως για να γιορτάσουμε την μεγάλη γιορτή των Βαΐων.
Αλλά μια σωστή προσευχή που γίνεται στο όνομα του Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού πραγματοποιείται πάντοτε με την συνδρομήν και τη Χάριν του Αγίου Πνεύματος αφού «ουδείς δύναται ειπείν Κύριον Ιησούν ει μη εν Πνεύματι Αγίω». Ούτε «Χριστέ μου» δεν μπορείς να πεις. Ούτε το σταυρό σου δεν μπορείς να κάνεις χωρίς την δύναμιν και την χάριν του Αγίου Πνεύματος που βασιλεύει μέσα σου. Όσο τυπική και αν είναι η προσευχή μας στο ναό, τις Κυριακές, την Μεγάλη Εβδομάδα που μας έρχεται και τις γιορτές, γίνεται από μια αίσθηση της Θείας Χάριτος που υπάρχει μέσα μας από το Άγιον Βάπτισμα και το Χρίσμα. Από τη σφραγίδα δηλαδή του Αγίου Πνεύματος «σφραγίς δωρεάς Πνεύματος Αγίου, αμήν» και μας έχριε ο ιερεύς ολόκληρον το σώμα. Και εισερχόμεθα στους ναούς για να προσευχηθούμε όχι μόνο στη Θεία Λειτουργία αλλά και στις βαπτίσεις των παιδιών μας ή των άλλων οικείων και των συγγενών. Προσερχόμεθα να προσευχηθούμε και στους γάμους, που δεν είναι κοσμικόν γεγονός αλλά μέγα μυστήριον. Τούτο δε λέγω εις Χριστόν και εις την Εκκλησία. Και στα μνημόσυνα και στις κηδείες και στο ευχέλαιο και τον αγιασμό και σε κάθε άλλη ιερή ακολουθία. Πάντοτε πρέπει να προσευχόμεθα. Δε στεκόμαστε μέσα στους ιερούς ναούς σαν παγοκολώνες. Ούτε μπαίνουμε σ’ αυτούς τούβλα και βγαίνουμε ντουβάρια. Να παρακαλούμε τον Θεόν, εισερχόμενοι μέσα στον ναόν και ανάβοντας το κεράκι μας και κάνοντας το σταυρό μας, να μας ταρακουνήσει λιγάκι η Χάρις του Αγίου Πνεύματος που συστενάζει μαζί μας με στεναγμούς αλαλήτους για τα χάλια μας, την αμαρτωλότητά μας και ειδικά για τη χλιαρότητα και την αδιαφορία που μας διακρίνει όλους μας κι εμένα μαζί. Εισερχόμεθα μέσα στους ναούς ή κλεινόμαστε στο δωμάτιό μας, το ταμείον, όπως το ονομάζει ο Κύριος για να κάνουμε και μια ιδιαίτερη προσευχή πιστεύοντας στο λόγο του Θεού που είπε: «αιτείτε και δοθήσεται υμίν, ζητείτε και ευρήσετε, κρούετε την θύραν του Θείου ελέους και ανοιγήσεται υμίν».
Ο Κύριος όμως που είναι ζων, παρών και μπροστά μας και μέσα μας έβαλε μια σειρά προτεραιότητες που δεν πρέπει να την ξεχνάμε. Και πρώτα πρώτα μας είπε θα ζητάμε τη δόξα της Βασιλείας των Ουρανών και τη δικαιοσύνην Αυτού και ύστερα θα ακολουθούν τα διάφορα πονεμένα αιτήματα της ζωής μας και τα οποία όμως είναι ήδη γνωστά στο Θεό. Τα ξέρει ο Θεός. “Οίδε γαρ ο Πατήρ υμών ο Ουράνιος” όσα χρήζετε, όσα έχετε ανάγκη. Απάντων τούτων …από όλα όσα έχετε ανάγκη. «Και πάντα ταύτα προστεθήσεται υμίν». Θα ικανοποιήσει τα ζητήματά μας πριν τα ζητήσουμε.
Θα ζητούμε λοιπόν έτσι, κατά πρώτον την Δόξαν της Βασιλείας του Θεού και τις αρετές εκείνες που θα μας καταστήσουν κληρονόμους της Βασιλείας κι ύστερα θα ακολουθήσει η ικανοποίησις των αιτημάτων μας αφού μπει κι ένας άλλος όρος προτεραιότητος που τον ζητάμε έτσι κι αλλιώς στο «Πάτερ ημών». Το είπαμε και όλοι μαζί προηγουμένως. «Πάτερ ημών, ο εν τοις ουρανοίς, αγιασθήτω το όνομά Σου, ελθέτω η Βασιλεία Σου, γεννηθήτω τω θέλημά Σου ως εν ουρανώ και επί της γης», γεννηθήτω τω θέλημά Σου. Μόνο με αυτή τη βασική προϋπόθεση το «γεννηθήτω τω θέλημά Σου» ικανοποιείται η παράκλησις όσο πόνο κι αν έχει αυτή αλλά σύμφωνα με το θέλημά Του.
Τη Μεγάλη Πέμπτη το βράδυ θα ζήσουμε, όσοι βρεθούμε στους ναούς, τη μεγάλη και αγωνιώδη Θεανθρώπινη κραυγή από το στόμα του Κυρίου στον κήπο της Γεθσημανή. Και «γενόμενος εν αγωνία είπε: Πάτερ παρελθέτω απ’ εμού το ποτήριον τούτον». Όχι, είπε γεμάτος αγωνία στο φοβερό μαρτύριο των παθών και του σταυρικού θανάτου. Το ίδιο κάνουμε κι εμείς. Φωνάζουμε όχι στο πικρό ποτήρι των θλίψεων, των βασάνων και των στενοχωριών. Όχι, στις σκληρές δοκιμασίες από τις αποτυχίες και τις κακομοιριές και τον κατήφορο των παιδιών μας από οικονομικές καταστροφές ή από πρόωρους θανάτους, από διαζύγια, από βαριές ασθένειες καρκίνου και άλλες αναπηρίες και τόσα άλλα και τόσα άλλα που δεν μετριούνται. Πάντοτε λέμε όχι. Ο Κύριος όμως αμέσως μετά από το «παρελθέτω απ’ εμού το ποτήριον τούτον» συμπλήρωσε «όχι όπως θέλω εγώ, αλλά όπως θέλεις εσύ. Γεννηθήτω τω θέλημά Σου». Αυτό σημαίνει υπόδειγμα ζωής και στα διάφορα αιτήματά μας όση οδύνη και πόνο αν κρύβουν αυτά. Γι’ αυτό και στην προσευχή μας μέσα στους ναούς μας αλλά και στο σπίτι μας και στην ύπαιθρο και παντού και πάντοτε «ουκ ως εγώ θέλω, αλλ’ ως Συ, Πάτερ, γεννηθήτω το θέλημά Σου». Και κάτι άλλο πολύ σημαντικό. Αν ο Θεός δεν απαντάει σ’ αυτό που ζητάμε και άλλες φορές αν η απάντησίς Του είναι τελείως, είτε εντελώς αντίθετη απ’αυτό που ζητάμε ή και αρνητική, αυτό σημαίνει: ή εμείς δεν ξέρουμε τι ζητάμε («ουκ οίδατε τι αιτείστε») ή αυτό δεν είναι το θέλημά Του ή αυτό δεν είναι για το συμφέρον μας. Καμιά φορά πάλι ο Θεός με τις αρνητικές Του απαντήσεις, άλλοτε δοκιμάζει την πίστη μας και άλλοτε δοκιμάζει την υπομονή μας. Γι’ αυτό και μας δίδει αγιογραφικά μια σύσταση μέσα από τον Απόστολο Παύλο «τη προσευχή προσκαρτερείτε». Να μάθετε δηλαδή να περιμένετε και να κάμνετε πολλή υπομονή δοξάζοντες συνεχώς το Πανάγιον Όνομά Του. Και κάτι τελευταίο που είναι κι αυτό πολύ πολύ σημαντικό. Ο αδελφόθεος Ιάκωβος τονίζει προειδοποιητικά και επιγραμματικά ότι «αιτείτε και ου λαμβάνετε; Διότι κακώς αιτείσθε». Αν αυτό που ζητάτε, μας λέγει, είναι για απολαύσεις και ηδονές τότε πειράζετε τον Θεόν και δεν θα το πάρετε ποτέ διότι είναι για την καταστροφή σας.
Χριστιανοί μου, ο Χριστός με το Θείο δράμα που αρχίζει σήμερα το βράδυ και ολοκληρώνεται με τη σταυρική Του θυσία, την ταφή και την Ανάστασή Του, νίκησε τον θάνατον, θανάτω θάνατον πατήσας, τον διάβολο, την αμαρτία και την κακία του κόσμου.
Έτσι κι εμείς όλοι σήμερον κρατώντες ύστερα από λίγο τα βαΐα των φοινίκων, σ’ αυτήν τη νίκη καλούμεθα. Και θα νικήσουμε. Και θα νικήσουμε προσευχόμενοι εν παντί καιρώ και τόπω και εν Χριστώ Ιησού. Με βάπτισμα και χρίσμα. Με Θεία Κοινωνία και μετάνοια. Με πίστη και αγάπη. Με συντριβή και ταπείνωση. Διότι, εις αυτόν τούτον τον Κύριον ανήκει πάσα δόξα, τιμή και προσκύνησις, δόξα και κράτος, τώρα και πάντοτε και εις τους απεράντους αιώνας των αιώνων,
Αμήν.