164-ζ
Και τώρα χριστιανοί μου μια ιστορία αληθινή, για το υπόλοιπον της κασέτας.
Στα χρόνια των μεγάλων ασκητών της ερήμου έζησε και αγίασε ο όσιος Ιάκωβος. Στα είκοσί του χρόνια εγκαταλείπει τον κόσμο και κάθε τι βιωτικό και μπαίνει σε μια σπηλιά, κοντά στην κωμόπολη Πορφυριών.
Εκεί για είκοσι ολόκληρα χρόνια υπέβαλλε τον εαυτό του σε κάθε είδους σκληρή άσκηση και κακοπάθεια, για την κάθαρση απ’ τα πάθη και την ηθική του τελείωση. Πολύ γρήγορα απλώθηκε η φήμη του ως αγίου.
Κάποτε όμως μερικοί ακόλαστοι και φθονεροί άνθρωποι, οδήγησαν στην είσοδο της σπηλιάς του μια πόρνη. Ήταν βράδυ και με φοβερή καταιγίδα. Έτσι με το τέχνασμα αυτό κατόρθωσε να μπει στο κελί του και κει βγάζοντας τα βρεγμένα της ρούχα έμεινε γυμνή και άρχισε να τον προκαλεί συνεχώς για να ενωθεί μαζί της σαρκικά.
Ο όσιος Ιάκωβος άρχισε αμέσως να καίει τα δάκτυλά του πάνω στα αναμμένα κεριά, παραλληλίζοντας τους πόνους του με τα βάσανα της κολάσεως. Η καμένη σάρκα, η θυσία του μοναχού, και το βουβό του παράδειγμα συγκλόνισαν την πόρνη και την έφεραν σε μεγάλη μετάνοια. Ήρθε και αμέσως και έπεσε στα γόνατα ζητώντας συγγνώμη και έφυγε μέσ’ τη νύχτα. Από τότε άλλαξε τρόπο ζωής και αφοσιώθηκε στη λατρεία του αληθινού Θεού.
Ο διάβολος όμως που καραδοκεί δεν άφησε τον όσιο ήσυχο. Άρχισε με καθημερινές προσβολές- λογισμούς να του παρουσιάζει το κατόρθωμά του φοβερά μεγάλο και μάλιστα πρωτάκουστο, αφού κανένας άλλος ασκητής δεν μπόρεσε να το κατορθώσει. Έτσι ο καθημερινός αυτός βομβαρδισμός των λογισμών από δεξιά σκότισε το νου, προκάλεσε συγκαταθέσεις και φούσκωσε την υπερηφάνεια.
Έτσι δεν άργησε να γίνει το μεγάλο κακό.
Κάποιος επιφανής χριστιανός είχε μια κόρη είκοσι ετών δαιμονισμένη. Την πήγε λοιπόν στο φημισμένο ασκητή για να την θεραπεύσει. Εκείνος προσευχήθηκε και νήστεψε πολύ, και όταν την σταύρωσε με το κομποσχοινάκι του το δαιμόνιον έφυγε τσιρίζοντας και η κοπέλα ελευθερώθηκε.
Ο πατέρας της όμως επειδή φοβόταν μήπως το δαιμόνιο γυρίζοντας στο σπίτι ξαναμπεί μέσα της, την άφησε στη σπηλιά του μοναχού. Για παρέα της άφησε εκεί τον νεότερο αδελφό της, ετών δεκαπέντε.
Ο ασκητής κάτω απ’ την πίεση των λογισμών νικήθηκε από τον πειρασμό και έτσι έφθασε στο κακό. Διέφθειρε το κορίτσι. Και όχι μόνο μια φορά.
Σε λίγο καιρό διαπίστωσε ότι η κοπέλα ήταν έγκυος. Για να μη γίνουν όμως γνωστές οι μυαρές του πράξεις και ξευτιλιστεί, τι έκανε; Σκότωσε την κοπέλα και τον αδελφό της, και τα σώματά τους τα έριξε στο ποτάμι. Στους γονείς είπε τα παιδιά βαρέθηκαν να παραμένουν κοντά του και μια νύχτα έφυγαν. Όταν όμως θέλησαν να περάσουν το ποτάμι παρασύρθηκαν από τα ορμητικά νερά του και πνίγηκαν.
Υπάρχει όμως και συνείδησις. Έτσι τον κύκλωσαν οι ενοχές και οι τύψεις και κάτω απ’ το βάρος των φοβερών του εγκλημάτων έπεσε σε μεγάλη απελπισία και χάθηκε κάθε ελπίδα σωτηρίας. Χαμένος λοιπόν από την απελπισία, απεφάσισε να τα εγκαταλείψει όλα και να γυρίσει στον κόσμον και κει πλέον να ξανακυλιστεί ακόμα πιο βαθειά.
Στο δρόμο συνάντησε έναν ευλαβέστατο ιερέα ερημίτη, στον οποίον εξομολογήθηκε τα εγκλήματα και το δράμα του, και κείνος με τις νουθεσίες του τον έστειλε πίσω στην έρημο για να κάμει τον κανόνα του. Βρήκε έναν άδειο τάφο, μπήκε και κλείστηκε μέσα σ’ αυτόν, και κει υπέμεινε κάθε σκληραγωγία, την πείνα, τη δίψα και τα λοιπά.
Ύστερα από δυο χρόνια σημειώθηκε στη χώρα μεγάλη ξηρασία. Είχε να βρέξει έναν ολόκληρο χρόνο. Ο Θεός όμως κατά θαυμαστό τρόπο, με θείο δηλαδή όραμα που απεκάλυψε στον τοπικό επίσκοπο, ότι αν δεν προσευχηθεί ο μοναχός Ιάκωβος που ασκητεύει μέσα σ’ ένα τάφο στο τάδε σημείο της ερήμου δεν θα λυθεί η ξηρασία. Αμέσως ο επίσκοπος με ιερείς και πλήθος λαού πήγαν στον ασκητή, και τον θερμοπαρακάλεσαν να κάμει πολύ προσευχή για να ανοίξουν οι ουρανοί και να βρέξει.
Ο μακάριος εκείνος ασκητής ο Ιάκωβος, πείσθηκε από τις παρακλήσεις του επισκόπου και προσευχήθηκε με πολλά δάκρυα, με άκρα ταπείνωση και βαθειά πίστη στο Θεό.
Ο Θεός άκουσε την προσευχή του μεγάλου αυτού αμαρτωλού μοναχού που όμως με όλη του την καρδιά είχε μετανοήσει, είχε πενθήσει και συντριβεί, και έστειλε πλούσια την βροχή του στη γη, και μάλιστα τόσο πλούσια που η γη χόρτασε, τους δε ανθρώπους όπως και τα ζώα ξεδίψασε και δρόσισε.
Αυτό το θαύμα στερέωσε το μοναχό Ιάκωβο, στερέωσε μέσα του την ελπίδα αλλά και την βεβαιότητα ότι όχι μόνον συγχωρέθηκε αλλά ξαναβρήκε την παρρησία του στο Θεό. Έτσι με την πίστη δυνατή και την ελπίδα βεβαιωμένη, συνέχισε την ασκητική του ζωή εξακολουθώντας να κλαίει και να κλαίει και να κλαίει και να κλαίει με αληθινή μετάνοια προσθέτοντας σκληραγωγία στην σκληραγωγία, κακοπάθεια στην κακοπάθεια, πόνο στον πόνο, δάκρυα στα δάκρυα, συντριβή στην συντριβή, πένθος στο πένθος.
Ύστερα από πολλά χρόνια, και με πολιτεία θεάρεστη, ευλογημένη και αγία, παρέδωσε την ψυχή του στα χέρια του Θεού με θάνατο οσιακό.
Η Εκκλησία τον ανεκήρυξε Άγιο και η μνήμη του εορτάζεται στις 28 Ιανουαρίου μαζί με τον όσιο Εφραίμ τον Σύρο.
Παρασκευή 18 Νοεμβρίου 2011
Σάββατο 10 Σεπτεμβρίου 2011
Το δέσιμο και η τυραννία του Σατανά ως εξουσία στον άνθρωπο δια μέσω των παθών μας.
Ι' Λουκά 2000
165-β
Η σημερινή Ευαγγελική Περικοπή, αδελφοί μου, αναφέρεται στη θεραπεία μιας συγκύπτουσας γυναίκας, μιας γυναίκας που ήτανε καμπουριασμένη και διπλωμένη στα δύο εξαιτίας κάποιας αρρώστιας που θα είχε στην σπονδυλική στήλη. Αυτή τη γυναίκα την θεράπευσε ο Χριστός λέγοντας «γύναι απολέλυσαι της ασθενείας σου».
Απαντώντας στη συνέχεια ο Κύριος στην υποκρισία του αρχισυναγώγου λέγει:
- Αυτή τη γυναίκα που την έδυσε ο Σατανάς 18 έτη, ούκ οίδε λυθείναι από του δεσμού τούτου την ημέρα του Σαββάτου; Αυτή τη γυναίκα που την έδυσε για 18 ολόκληρα χρόνια ο διάβολος, δεν θάπρεπε να την θεραπεύσουμε την ημέρα του Σαββάτου;
Εμάς σήμερα χριστιανοί μου, θα μας απασχολήσουν δύο πράγματα. Το πρώτον είναι το «έδυσεν ο Σατανάς» και το δεύτερον το «απολέλυσαι της ασθενείας σου».
Παρόλον που είχε μια συγκεκριμένη αρρώστια αυτή η γυναίκα, με έντονη την καμπούρα της, ώστε να διπλώνει στα δύο, εν τούτοις βεβαίωσε ο Κύριος ότι αυτήν την είχε δέσει ο Σατανάς. Αυτό σε σχέση με τον παραλυτικό της Βηθεσδά, που ο Χριστός θεράπευσε ύστερα από 40 χρόνια παραλυσίας, αυτόν τον παραλυτικό λέγοντάς του «είδε υγιής γέγονας, μηκέτι αμάρτανε, ίνα μη χείρον τι σοι γένοιται»; Κοίταξε, του είπε, είσαι πλέον καλά, είσαι υγιής και περπατάς. Πρόσεξε όμως μην ξαναμαρτήσεις γιατί θα πάθεις χειρότερα. Αυτό φανερώνει ότι ο διάβολος δένει τον άνθρωπο, αφού αμαρτήσει και με διάφορες ασθένειες.
Αυτό σημαίνει και κάτι άλλο πάρα πολύ βασικό. Ότι δηλαδή ο άνθρωπος είναι αυτός που δίνει το δικαίωμα στο διάβολο να τον δέσει με διάφορους τρόπους, μεταξύ των οποίων είναι και κάποια αρρώστια.
Πρέπει όμως να κάνουμε και μια διευκρίνιση πολύ απαραίτητη. Ότι δηλαδή δεν κρύβεται ο διάβολος πάντοτε πίσω από κάθε ασθένεια, αρρώστια, αναπηρία, ατύχημα και λοιπά. Όχι, χίλιες φορές όχι, διότι έχουμε και τη φυσική φθορά του σώματος, με τα γηρατειά, τους πόνους και τόσα άλλα. Επίσης αρρώστιες έχουμε από την κακή μας διατροφή, από την ασωτεία κατά την διάρκειαν της νυκτός, από τη διάχυτη ραδιενέργεια, από τη ρύπανση του περιβάλλοντος, από τις τρελές .αγελάδες, από τις ορμόνες που βάζουν σε όλα τα τρόφιμα και σε όλα τα λαχανικά, από τις λοιμώδεις μεταδοτικές ασθένειες όπως είναι η χολέρα. Αρρώστιες έχουμε ακόμα και από κληρονομικότητα, όπως είναι το ζάχαρον, αρρώστιες έχουμε και προκαλεί η πείνα, όπως συμβαίνει στις χώρες του τρίτου κόσμου, όπου κάθε μέρα πεθαίνουν δυο τρείς χιλιάδες παιδιά από την πείνα. Δυό με τρείς χιλιάδες παιδιά πεθαίνουν κάθε μέρα από την πείνα.
Μετά το «έδυσεν αυτήν ο Σατανάς», θέλει να μας πει ο Χριστός ότι πολλές θλίψεις, βάσανα, ατυχίες, αναπηρίες, αρρώστιες και άλλα, είναι αποτέλεσμα ενός δεσίματος του διαβόλου, με την βασική όμως προϋπόθεση είναι ότι ο ίδιος ο άνθρωπος με τη θέλησή του και εντελώς ελεύθερα, δίνει αυτό το δικαίωμα ώστε να τον δέσει ο διάβολος και να τον κάμει ό,τι θέλει προκαλώντας σ’ αυτόν μυριάδες ταλαιπωρίες. Το δε δικαίωμα αυτό το δίνουμε στο διάβολο με την ζωή μας, που είναι μακριά από το Θεό, την Εκκλησία και τα Άγια Μυστήρια, με τη ζωή μας που είναι γεμάτη από αδικία, πονηριά, κακία, μνησικακία, φθόνο, μίσος, κατάκριση, συκοφαντία, υπερηφάνεια, εγωισμό και λοιπά. Δηλαδή από το πλήθος των παθών που καλλιεργούμε καθημερινά μέσα μας.
Αυτό σημαίνει ότι γινόμαστε σκλάβοι των παθών μας, ώστε ο διάβολος μας δένει από τη μύτη και μας σέρνει όπου θέλει. Λαϊκά θα λέγαμε «μας χορεύει στο ταψί». Και στο τέλος μας οδηγεί δεμένους στην αιώνια καταστροφή της ψυχής μας, δηλαδή μας οδηγεί στην Κόλαση.
Δυστυχώς η αμαρτία αδελφοί μου, ή μάλλον οι κλίσεις μας προς το κακό και την αμαρτία, υπάρχει μέσα σε όλους τους ανθρώπους, σαν μικροβιακό καρκίνωμα, γι’ αυτό αν δεν προστρέξουμε αμέσως για θεραπεία στο γιατρό των ψυχών και των σωμάτων, δηλαδή στον Χριστό και στην Εκκλησία Του, γρήγορα θα κυριευθούμε από τα πάθη, και αφού γίνουμε σκλάβοι σ’ αυτά, θα μας πιάσει ο διάβολος, θα μας δέσει μ’ αυτά, και εν συνεχεία θα προκαλέσει αρρώστιες, θλίψεις, βάσανα, πειρασμούς και τόσα άλλα. Αλλά θα μας σύρει ακόμα όμως στο τέλος και στον αιώνιο θάνατο. Το βεβαιώνει και ο Αγιογραφικός λόγος, «τα οψώνια της αμαρτίας, θάνατος».
Και ενώ είμαστε σκλάβοι στα πάθη μας, και αιχμάλωτοι στις κακίες μας, και δη στη φιλαυτία μας, εμείς νομίζουμε και πιστεύουμε ότι είμαστε ελεύθεροι, ελεύθεροι να κάνουμε ό,τι θέλουμε. Κι όμως δεν είμαστε ελεύθεροι. Μα καθόλου καθόλου ελεύθεροι. Είμαστε δεμένοι και αιχμάλωτοι των δαιμόνων διά μέσου της αμαρτίας και των παθών που τα τρέφουμε κάθε μέρα. Δηλαδή μέσα του ο άνθρωπος και πολύ βαθειά βαθειά μέσα στην καρδιά του είναι δεμένος και σκλάβος. Ας φαίνεται εξωτερικά ελεύθερος. Μέσα του είναι σκλάβος. Σ’ αυτή του όμως τη σκλαβιά, είναι απόλυτα υπεύθυνος ο ίδιος ο άνθρωπος, διότι συγκατατίθεται πρώτα στην προσβολή της αμαρτίας, του αρέσει κατόπιν αυτό το πράγμα, εν συνεχεία το κάνει λόγο και πράξη, ξανά στην πράξη, στην πράξη, στην πράξη, γίνεται συνήθεια, δευτέρα φύση στον άνθρωπον, οπότε σκλαβώνεται σ’ αυτά. Και τα επαναλαμβάνει διαρκώς, -γιατί;- διότι αγαπά μόνον τον εαυτόν του. Λυπάται μόνον τον εαυτόν του. Ασχολείται διαρκώς μόνον με τον εαυτόν του. Και δεν θέλει να πάθει τίποτα ο εαυτούλης του. Ο σημερινός άνθρωπος θέλει να είναι καλοπερασάκιας. Γι’ αυτό και είναι πάντοτε γκρινιάρης, μεμψίμοιρος, παραπονιάρης, αλλά και εν συνεχεία είναι σκληρόκαρδος, άσπλαχνος, δεν τον ενδιαφέρει τίποτα περισσότερο, δυστυχώς, παρά μόνον ο εαυτός του.
Έτσι είμαστε οι περισσότεροι, και πρώτος εγώ.
Παρόλα αυτά δηλώνω φιλαυτία, και η φιλαυτία είναι η ρίζα όλων των παθών. Και όλων των κακιών που βρίσκονται μέσα στον άνθρωπο. Γι’ αυτό και ο Κύριος μάς συνιστά το «απαρνήσασθε εαυτόν» και συνέχεια διευκρινίζοντας λέγει ότι «ος αν γαρ θέλει σώσαι την ψυχήν αυτού, απωλέσει αυτήν». Δηλαδή για να ακολουθήσουμε τον Χριστό, και να γίνουμε σωστοί Ορθόδοξοι Χριστιανοί, πρέπει να απαρνηθούμε τον αμαρτωλό εαυτό μας, με τα μύρια τόσα πάθη του, και όποιος θυσιάσει για την αγάπη του Θεού τον εαυτόν του και τη ζωή του ακόμη, αυτός και θα σωθεί - αυτό μας είπε ο Κύριος. Δηλαδή θα ανακαλύψει μέσα του τον αμαρτωλό εαυτό του με τα πάθη του, τις αδυναμίες του, τις κακίες του, πράγμα που δεν ψάχνουμε να το βρούμε μέσα μας, και εν συνεχεία να πάμε στον πνευματικό και να το ομολογήσουμε.
- Ψάχνω κάθε μέρα πάτερ μου μέσα μου και βρίσκω βρωμιά. Βρίσκω δυσωδία, βρίσκω αμαρτία, δεν μπορώ να απαλλαγώ απ’ αυτήν.
Όχι ψάχνω και δεν βρίσκω τίποτα! Τι είναι αυτό; Σκοτάδι είναι. Σκότος. Τελείως σκότος. Να λες ψάχνω και δεν βρίσκω τίποτα! Μα δεν ψάχνεις! Γιατί φοβάσαι να δεις το βάθος μέσα του εαυτού σου. Ο καθένας μας φοβάται. Γιατί άμα δει τον εαυτόν του θα είναι υποχρεωμένος να τον σταυρώσει. Και να τον σταυρώσει με την μετάνοια, για να μπολιαστεί συνέχεια, με το Πανάγιον Αίμα του Ιησού Χριστού. Να αποκτήσει καινούργιες συνήθειες, να κάνει καινούργια ζωή και να δώσει ολόκληρη τη ζωή του στον Χριστό και στην Εκκλησία. Έτσι μόνον θα σωθεί ο άνθρωπος. Όλα τα άλλα είναι μούφαρα.
Το δεύτερο πράγμα που είπαμε ότι θα μας απασχολήσει είναι το «απολέλυσαι της ασθενείας σου». «Σε είχε δέσει ο διάβολος με αυτή τη βαρειά αρρώστια. Αλλά εγώ ως Θεός, ως Λυτρωτής και Σωτήρας, σε λύνω», είπε ο Κύριος στην συγκύπτουσα εκείνη γυναίκα. Ο Χριστός αδελφοί μου είναι ο ιατρός των ψυχών και των σωμάτων. Είναι αυτός που θεραπεύει πάσαν νόσον και πάσαν πνευματικήν ασθένεια. Θεραπεύει και τα πάθη. Θεραπεύει και κάθε πληγή αδυναμίας και κακίας και πονηρίας. Άρα, αν δεν βάλει ο Θεός το χεράκι Του, δεν λύνεται ο άνθρωπος από καμιά αρρώστια, ούτε σωματική, ούτε πνευματική. Αυτός είναι που θεραπεύει. Που μας λύνει από τον πυρετό, όχι μόνον από τον πυρετό που πάει τριανταεννιά και σαράντα και σαράντα ένα, αλλά και από τον πυρετό της αμαρτίας! Είναι αυτός που εξαφανίζει τους όγκους των καρκινωμάτων, με ένα απλό σταύρωμα, είτε του ιερέως, είτε ενός Σταυρού που έχει άγια λείψανα, είτε ενός βαμβακιού που έχει άγιο μύρο. Αλλά είναι και αυτός όμως που εξαφανίζει κάτω από το πετραχήλι του πνευματικού και τους όγκους των παθών. Είναι αυτός που μας σηκώνει από το κρεβάτι του πόνου. Αλλά είναι αυτός όμως που μας σηκώνε και από την παραλυσία της αμαρτίας. Μας δίνει φως στα τυφλά μάτια μας, όχι μόνον αυτά τα τυφλά τα μάτια τα σωματικά, αλλά φωτίζει και τα μάτια της ψυχής μας, αυτά τα ανοίγει, για να δούμε την αλήθεια και να θεραπευτούμε πριν να είναι αργά, πριν να έρθει ο θάνατος – γιατί θαρθεί! Σήμερα, αύριο, μεθαύριο, θάρθει. Θα έρθει οπωσδήποτε. Κανένας δεν ξέφυγε απ’ αυτόν. Πριν να είναι αργά, να πάμε στον ιατρό των ψυχών και των σωμάτων και να θεραπευθούμε. Αλλά δε μας λύνει από τις διάφορες αρρώστιες, επαναλαμβάνω λοιπόν, μας λύνει και από τα δεσμά εκείνα τα οποία τα σπάζει ο Θεός από τα δεσμά που μας έχει δέσει ο διάβολος.
Με τη δική μας συγκατάθεση μας δένει ο Σατανάς. Αλλά και με την δική μας πάλι συγκατάθεση μας λύνει ο Θεός. Και όπως ο διάβολος ψάχνει αφορμές κάθε μέρα, κάθε ώρα, κάθε στιγμή για να μας δέσει και να μας σκλαβώσει, έτσι και ο Θεός, που δεν θέλει τον θάνατον του αμαρτωλού, ως το επιστρέψει και ζειν αυτόν, μέχρι την τελευταία του στιγμή, δημιουργεί πλήθος από ευκαιρίες για να μας λύσει και να μας σώσει.
Χθές το πρωί, (ή προχθές;) σ’ ένα νοσοκομείο, μέχρι τελευταία στιγμή, δεν ήθελε κάποιος να ακούσει ούτε καν για Θεό. Και τη στιγμή που άρχισε να πέφτει σε κώμα, πήγε μια κυρία από ένα διπλανό κελί. Ούτε η γυναίκα του ούτε οι συγγενείς, να τολμήσουν να του πουν κάτι για το Θεό, και αυτή του μίλησε. Και του μίλησε για το Θεό. Και του είπε «να πιστέψεις στον Θεόν», και να αρχίζει να τον παρακαλεί, κα να λέει «Κύριε ελέησον, Κύριε ελέησον, Κύριε ελέησον». Και την ώρα που ήταν να κλείσει τα μάτια του και να φύγει για πάντα, άρχισαν να τρέχουν δάκρυα από τα μάτια του.
Δεν θέλει ο Θεός τον θάνατον του αμαρτωλού, μέχρι την τελευταία στιγμή της ζωής του. Θα βρεθεί όμως σε μας κάποιος κοντά, εκείνη τη στιγμή, να μας πει «πάτερ Στέφανε μη φοβάσαι, ο Θεός είναι εύσπλαχνος και αγαθός, κάνε κουράγιο, κάνε υπομονή, κάνε προσευχή, λέγε την ευχή», και συ Μαρία και Κατερίνη, και Θεοδώρα και Γιάννη και Κώστα και Παύλο, - που θα βρεθούμε αυτήν την στιγμήν. Αν όμως μας σκοτώσει ένα αυτοκίνητο; Και αν ξαφνικά μας πάρει το κεφάλι απότομα, πότε θα προλάβουμε να πούμε «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με»;
Για να μην φτάσουμε λοιπόν και στον βίαιο θάνατο, καλόν είναι να καλλιεργήσουμε την μνήμη του θανάτου, και την ετοιμασία μας γι’ αυτή τη στιγμή, από σήμερα.
Γι’ αυτό λοιπόν πρέπει να τρέξουμε στην παντοδύναμη φιλανθρωπία του Θεού, και αφού αναγνωρίσουμε την αθλιότητά μας, τη βρωμιά μας, τη δυσωδία μας και την αμαρτωλότητά μας, τότε με όλη μας την καρδιά και με όλη μας την ψυχή και με όλες μας τις δυνάμεις και την πίστη και με δάκρυα μετανοίας να ζητήσουμε από το Χριστό, να μας ελεήσει και να μας σώσει.
Ο Χριστός μας ελεεί, ο Χριστός μας λύνει, ο Χριστός μας σώζει, χαρίζοντάς μας την λυτρωτική λήθη από τον παλιό κακό εαυτό μας. Δεν υπάρχει ούτε ένας χριστιανός, και αυτό το λέγει η πείρα των αγίων, που να ένοιωσε μέσα στην καρδιά του αυτήν την απολύτρωση, αυτό το λύσιμο, αυτήν την ελευθερία, αυτό το ξελάφρωμα, και να μην πιστέψει ότι έργον καθαρά του Αγίου Θεού.
165-β
Η σημερινή Ευαγγελική Περικοπή, αδελφοί μου, αναφέρεται στη θεραπεία μιας συγκύπτουσας γυναίκας, μιας γυναίκας που ήτανε καμπουριασμένη και διπλωμένη στα δύο εξαιτίας κάποιας αρρώστιας που θα είχε στην σπονδυλική στήλη. Αυτή τη γυναίκα την θεράπευσε ο Χριστός λέγοντας «γύναι απολέλυσαι της ασθενείας σου».
Απαντώντας στη συνέχεια ο Κύριος στην υποκρισία του αρχισυναγώγου λέγει:
- Αυτή τη γυναίκα που την έδυσε ο Σατανάς 18 έτη, ούκ οίδε λυθείναι από του δεσμού τούτου την ημέρα του Σαββάτου; Αυτή τη γυναίκα που την έδυσε για 18 ολόκληρα χρόνια ο διάβολος, δεν θάπρεπε να την θεραπεύσουμε την ημέρα του Σαββάτου;
Εμάς σήμερα χριστιανοί μου, θα μας απασχολήσουν δύο πράγματα. Το πρώτον είναι το «έδυσεν ο Σατανάς» και το δεύτερον το «απολέλυσαι της ασθενείας σου».
Παρόλον που είχε μια συγκεκριμένη αρρώστια αυτή η γυναίκα, με έντονη την καμπούρα της, ώστε να διπλώνει στα δύο, εν τούτοις βεβαίωσε ο Κύριος ότι αυτήν την είχε δέσει ο Σατανάς. Αυτό σε σχέση με τον παραλυτικό της Βηθεσδά, που ο Χριστός θεράπευσε ύστερα από 40 χρόνια παραλυσίας, αυτόν τον παραλυτικό λέγοντάς του «είδε υγιής γέγονας, μηκέτι αμάρτανε, ίνα μη χείρον τι σοι γένοιται»; Κοίταξε, του είπε, είσαι πλέον καλά, είσαι υγιής και περπατάς. Πρόσεξε όμως μην ξαναμαρτήσεις γιατί θα πάθεις χειρότερα. Αυτό φανερώνει ότι ο διάβολος δένει τον άνθρωπο, αφού αμαρτήσει και με διάφορες ασθένειες.
Αυτό σημαίνει και κάτι άλλο πάρα πολύ βασικό. Ότι δηλαδή ο άνθρωπος είναι αυτός που δίνει το δικαίωμα στο διάβολο να τον δέσει με διάφορους τρόπους, μεταξύ των οποίων είναι και κάποια αρρώστια.
Πρέπει όμως να κάνουμε και μια διευκρίνιση πολύ απαραίτητη. Ότι δηλαδή δεν κρύβεται ο διάβολος πάντοτε πίσω από κάθε ασθένεια, αρρώστια, αναπηρία, ατύχημα και λοιπά. Όχι, χίλιες φορές όχι, διότι έχουμε και τη φυσική φθορά του σώματος, με τα γηρατειά, τους πόνους και τόσα άλλα. Επίσης αρρώστιες έχουμε από την κακή μας διατροφή, από την ασωτεία κατά την διάρκειαν της νυκτός, από τη διάχυτη ραδιενέργεια, από τη ρύπανση του περιβάλλοντος, από τις τρελές .αγελάδες, από τις ορμόνες που βάζουν σε όλα τα τρόφιμα και σε όλα τα λαχανικά, από τις λοιμώδεις μεταδοτικές ασθένειες όπως είναι η χολέρα. Αρρώστιες έχουμε ακόμα και από κληρονομικότητα, όπως είναι το ζάχαρον, αρρώστιες έχουμε και προκαλεί η πείνα, όπως συμβαίνει στις χώρες του τρίτου κόσμου, όπου κάθε μέρα πεθαίνουν δυο τρείς χιλιάδες παιδιά από την πείνα. Δυό με τρείς χιλιάδες παιδιά πεθαίνουν κάθε μέρα από την πείνα.
Μετά το «έδυσεν αυτήν ο Σατανάς», θέλει να μας πει ο Χριστός ότι πολλές θλίψεις, βάσανα, ατυχίες, αναπηρίες, αρρώστιες και άλλα, είναι αποτέλεσμα ενός δεσίματος του διαβόλου, με την βασική όμως προϋπόθεση είναι ότι ο ίδιος ο άνθρωπος με τη θέλησή του και εντελώς ελεύθερα, δίνει αυτό το δικαίωμα ώστε να τον δέσει ο διάβολος και να τον κάμει ό,τι θέλει προκαλώντας σ’ αυτόν μυριάδες ταλαιπωρίες. Το δε δικαίωμα αυτό το δίνουμε στο διάβολο με την ζωή μας, που είναι μακριά από το Θεό, την Εκκλησία και τα Άγια Μυστήρια, με τη ζωή μας που είναι γεμάτη από αδικία, πονηριά, κακία, μνησικακία, φθόνο, μίσος, κατάκριση, συκοφαντία, υπερηφάνεια, εγωισμό και λοιπά. Δηλαδή από το πλήθος των παθών που καλλιεργούμε καθημερινά μέσα μας.
Αυτό σημαίνει ότι γινόμαστε σκλάβοι των παθών μας, ώστε ο διάβολος μας δένει από τη μύτη και μας σέρνει όπου θέλει. Λαϊκά θα λέγαμε «μας χορεύει στο ταψί». Και στο τέλος μας οδηγεί δεμένους στην αιώνια καταστροφή της ψυχής μας, δηλαδή μας οδηγεί στην Κόλαση.
Δυστυχώς η αμαρτία αδελφοί μου, ή μάλλον οι κλίσεις μας προς το κακό και την αμαρτία, υπάρχει μέσα σε όλους τους ανθρώπους, σαν μικροβιακό καρκίνωμα, γι’ αυτό αν δεν προστρέξουμε αμέσως για θεραπεία στο γιατρό των ψυχών και των σωμάτων, δηλαδή στον Χριστό και στην Εκκλησία Του, γρήγορα θα κυριευθούμε από τα πάθη, και αφού γίνουμε σκλάβοι σ’ αυτά, θα μας πιάσει ο διάβολος, θα μας δέσει μ’ αυτά, και εν συνεχεία θα προκαλέσει αρρώστιες, θλίψεις, βάσανα, πειρασμούς και τόσα άλλα. Αλλά θα μας σύρει ακόμα όμως στο τέλος και στον αιώνιο θάνατο. Το βεβαιώνει και ο Αγιογραφικός λόγος, «τα οψώνια της αμαρτίας, θάνατος».
Και ενώ είμαστε σκλάβοι στα πάθη μας, και αιχμάλωτοι στις κακίες μας, και δη στη φιλαυτία μας, εμείς νομίζουμε και πιστεύουμε ότι είμαστε ελεύθεροι, ελεύθεροι να κάνουμε ό,τι θέλουμε. Κι όμως δεν είμαστε ελεύθεροι. Μα καθόλου καθόλου ελεύθεροι. Είμαστε δεμένοι και αιχμάλωτοι των δαιμόνων διά μέσου της αμαρτίας και των παθών που τα τρέφουμε κάθε μέρα. Δηλαδή μέσα του ο άνθρωπος και πολύ βαθειά βαθειά μέσα στην καρδιά του είναι δεμένος και σκλάβος. Ας φαίνεται εξωτερικά ελεύθερος. Μέσα του είναι σκλάβος. Σ’ αυτή του όμως τη σκλαβιά, είναι απόλυτα υπεύθυνος ο ίδιος ο άνθρωπος, διότι συγκατατίθεται πρώτα στην προσβολή της αμαρτίας, του αρέσει κατόπιν αυτό το πράγμα, εν συνεχεία το κάνει λόγο και πράξη, ξανά στην πράξη, στην πράξη, στην πράξη, γίνεται συνήθεια, δευτέρα φύση στον άνθρωπον, οπότε σκλαβώνεται σ’ αυτά. Και τα επαναλαμβάνει διαρκώς, -γιατί;- διότι αγαπά μόνον τον εαυτόν του. Λυπάται μόνον τον εαυτόν του. Ασχολείται διαρκώς μόνον με τον εαυτόν του. Και δεν θέλει να πάθει τίποτα ο εαυτούλης του. Ο σημερινός άνθρωπος θέλει να είναι καλοπερασάκιας. Γι’ αυτό και είναι πάντοτε γκρινιάρης, μεμψίμοιρος, παραπονιάρης, αλλά και εν συνεχεία είναι σκληρόκαρδος, άσπλαχνος, δεν τον ενδιαφέρει τίποτα περισσότερο, δυστυχώς, παρά μόνον ο εαυτός του.
Έτσι είμαστε οι περισσότεροι, και πρώτος εγώ.
Παρόλα αυτά δηλώνω φιλαυτία, και η φιλαυτία είναι η ρίζα όλων των παθών. Και όλων των κακιών που βρίσκονται μέσα στον άνθρωπο. Γι’ αυτό και ο Κύριος μάς συνιστά το «απαρνήσασθε εαυτόν» και συνέχεια διευκρινίζοντας λέγει ότι «ος αν γαρ θέλει σώσαι την ψυχήν αυτού, απωλέσει αυτήν». Δηλαδή για να ακολουθήσουμε τον Χριστό, και να γίνουμε σωστοί Ορθόδοξοι Χριστιανοί, πρέπει να απαρνηθούμε τον αμαρτωλό εαυτό μας, με τα μύρια τόσα πάθη του, και όποιος θυσιάσει για την αγάπη του Θεού τον εαυτόν του και τη ζωή του ακόμη, αυτός και θα σωθεί - αυτό μας είπε ο Κύριος. Δηλαδή θα ανακαλύψει μέσα του τον αμαρτωλό εαυτό του με τα πάθη του, τις αδυναμίες του, τις κακίες του, πράγμα που δεν ψάχνουμε να το βρούμε μέσα μας, και εν συνεχεία να πάμε στον πνευματικό και να το ομολογήσουμε.
- Ψάχνω κάθε μέρα πάτερ μου μέσα μου και βρίσκω βρωμιά. Βρίσκω δυσωδία, βρίσκω αμαρτία, δεν μπορώ να απαλλαγώ απ’ αυτήν.
Όχι ψάχνω και δεν βρίσκω τίποτα! Τι είναι αυτό; Σκοτάδι είναι. Σκότος. Τελείως σκότος. Να λες ψάχνω και δεν βρίσκω τίποτα! Μα δεν ψάχνεις! Γιατί φοβάσαι να δεις το βάθος μέσα του εαυτού σου. Ο καθένας μας φοβάται. Γιατί άμα δει τον εαυτόν του θα είναι υποχρεωμένος να τον σταυρώσει. Και να τον σταυρώσει με την μετάνοια, για να μπολιαστεί συνέχεια, με το Πανάγιον Αίμα του Ιησού Χριστού. Να αποκτήσει καινούργιες συνήθειες, να κάνει καινούργια ζωή και να δώσει ολόκληρη τη ζωή του στον Χριστό και στην Εκκλησία. Έτσι μόνον θα σωθεί ο άνθρωπος. Όλα τα άλλα είναι μούφαρα.
Το δεύτερο πράγμα που είπαμε ότι θα μας απασχολήσει είναι το «απολέλυσαι της ασθενείας σου». «Σε είχε δέσει ο διάβολος με αυτή τη βαρειά αρρώστια. Αλλά εγώ ως Θεός, ως Λυτρωτής και Σωτήρας, σε λύνω», είπε ο Κύριος στην συγκύπτουσα εκείνη γυναίκα. Ο Χριστός αδελφοί μου είναι ο ιατρός των ψυχών και των σωμάτων. Είναι αυτός που θεραπεύει πάσαν νόσον και πάσαν πνευματικήν ασθένεια. Θεραπεύει και τα πάθη. Θεραπεύει και κάθε πληγή αδυναμίας και κακίας και πονηρίας. Άρα, αν δεν βάλει ο Θεός το χεράκι Του, δεν λύνεται ο άνθρωπος από καμιά αρρώστια, ούτε σωματική, ούτε πνευματική. Αυτός είναι που θεραπεύει. Που μας λύνει από τον πυρετό, όχι μόνον από τον πυρετό που πάει τριανταεννιά και σαράντα και σαράντα ένα, αλλά και από τον πυρετό της αμαρτίας! Είναι αυτός που εξαφανίζει τους όγκους των καρκινωμάτων, με ένα απλό σταύρωμα, είτε του ιερέως, είτε ενός Σταυρού που έχει άγια λείψανα, είτε ενός βαμβακιού που έχει άγιο μύρο. Αλλά είναι και αυτός όμως που εξαφανίζει κάτω από το πετραχήλι του πνευματικού και τους όγκους των παθών. Είναι αυτός που μας σηκώνει από το κρεβάτι του πόνου. Αλλά είναι αυτός όμως που μας σηκώνε και από την παραλυσία της αμαρτίας. Μας δίνει φως στα τυφλά μάτια μας, όχι μόνον αυτά τα τυφλά τα μάτια τα σωματικά, αλλά φωτίζει και τα μάτια της ψυχής μας, αυτά τα ανοίγει, για να δούμε την αλήθεια και να θεραπευτούμε πριν να είναι αργά, πριν να έρθει ο θάνατος – γιατί θαρθεί! Σήμερα, αύριο, μεθαύριο, θάρθει. Θα έρθει οπωσδήποτε. Κανένας δεν ξέφυγε απ’ αυτόν. Πριν να είναι αργά, να πάμε στον ιατρό των ψυχών και των σωμάτων και να θεραπευθούμε. Αλλά δε μας λύνει από τις διάφορες αρρώστιες, επαναλαμβάνω λοιπόν, μας λύνει και από τα δεσμά εκείνα τα οποία τα σπάζει ο Θεός από τα δεσμά που μας έχει δέσει ο διάβολος.
Με τη δική μας συγκατάθεση μας δένει ο Σατανάς. Αλλά και με την δική μας πάλι συγκατάθεση μας λύνει ο Θεός. Και όπως ο διάβολος ψάχνει αφορμές κάθε μέρα, κάθε ώρα, κάθε στιγμή για να μας δέσει και να μας σκλαβώσει, έτσι και ο Θεός, που δεν θέλει τον θάνατον του αμαρτωλού, ως το επιστρέψει και ζειν αυτόν, μέχρι την τελευταία του στιγμή, δημιουργεί πλήθος από ευκαιρίες για να μας λύσει και να μας σώσει.
Χθές το πρωί, (ή προχθές;) σ’ ένα νοσοκομείο, μέχρι τελευταία στιγμή, δεν ήθελε κάποιος να ακούσει ούτε καν για Θεό. Και τη στιγμή που άρχισε να πέφτει σε κώμα, πήγε μια κυρία από ένα διπλανό κελί. Ούτε η γυναίκα του ούτε οι συγγενείς, να τολμήσουν να του πουν κάτι για το Θεό, και αυτή του μίλησε. Και του μίλησε για το Θεό. Και του είπε «να πιστέψεις στον Θεόν», και να αρχίζει να τον παρακαλεί, κα να λέει «Κύριε ελέησον, Κύριε ελέησον, Κύριε ελέησον». Και την ώρα που ήταν να κλείσει τα μάτια του και να φύγει για πάντα, άρχισαν να τρέχουν δάκρυα από τα μάτια του.
Δεν θέλει ο Θεός τον θάνατον του αμαρτωλού, μέχρι την τελευταία στιγμή της ζωής του. Θα βρεθεί όμως σε μας κάποιος κοντά, εκείνη τη στιγμή, να μας πει «πάτερ Στέφανε μη φοβάσαι, ο Θεός είναι εύσπλαχνος και αγαθός, κάνε κουράγιο, κάνε υπομονή, κάνε προσευχή, λέγε την ευχή», και συ Μαρία και Κατερίνη, και Θεοδώρα και Γιάννη και Κώστα και Παύλο, - που θα βρεθούμε αυτήν την στιγμήν. Αν όμως μας σκοτώσει ένα αυτοκίνητο; Και αν ξαφνικά μας πάρει το κεφάλι απότομα, πότε θα προλάβουμε να πούμε «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με»;
Για να μην φτάσουμε λοιπόν και στον βίαιο θάνατο, καλόν είναι να καλλιεργήσουμε την μνήμη του θανάτου, και την ετοιμασία μας γι’ αυτή τη στιγμή, από σήμερα.
Γι’ αυτό λοιπόν πρέπει να τρέξουμε στην παντοδύναμη φιλανθρωπία του Θεού, και αφού αναγνωρίσουμε την αθλιότητά μας, τη βρωμιά μας, τη δυσωδία μας και την αμαρτωλότητά μας, τότε με όλη μας την καρδιά και με όλη μας την ψυχή και με όλες μας τις δυνάμεις και την πίστη και με δάκρυα μετανοίας να ζητήσουμε από το Χριστό, να μας ελεήσει και να μας σώσει.
Ο Χριστός μας ελεεί, ο Χριστός μας λύνει, ο Χριστός μας σώζει, χαρίζοντάς μας την λυτρωτική λήθη από τον παλιό κακό εαυτό μας. Δεν υπάρχει ούτε ένας χριστιανός, και αυτό το λέγει η πείρα των αγίων, που να ένοιωσε μέσα στην καρδιά του αυτήν την απολύτρωση, αυτό το λύσιμο, αυτήν την ελευθερία, αυτό το ξελάφρωμα, και να μην πιστέψει ότι έργον καθαρά του Αγίου Θεού.
Τρίτη 19 Ιουλίου 2011
Η Παρακλητική σαν βιβλίο της εκκλησίας. Η ωφέλεια εξ' αυτής και η αχαριστία
166-β
Κυριακή Των 10 λεπρών 2001
Δεν ασχοληθήκαμε ποτέ αδελφοί μου με την Παρακλητική.
Η Παρακλητική είναι ένα βιβλίο της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας, και μάλιστα της Λατρείας μας, δηλαδή βιβλίο καθαρά λειτουργικό.
Η Παρακλητική περιέχει ύμνους και ωδές πνευματικές, υψηλές, θεολογικές και δογματικές. Είναι δε χωρισμένη σε οκτώ περιόδους, όσοι είναι και οι ήχοι της Βυζαντινής Μουσικής, Πρώτος, Δεύτερος, Τρίτος, Τέταρτος, Πλάγιος του Πρώτου, του Δευτέρου, Βαρύς και Πλάγιος του Τετάρτου.
Την Παρακλητική την συνέγραψε με τρόπο ποιητικό ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, παρουσιάζοντας μέσα από τους κανόνας, της ωδές, τους ειρμούς, τα δοξαστικά, τα Θεοτοκία, τα κεκραγάρια και τους αίνους, ολόκληρη την δογματική διδασκαλία της Ορθοδόξου πίστεώς μας. Έτσι ανεδείχθη ένας από τους πιο μεγάλους Πατέρας της Εκκλησίας μας, εορτάζει δε την 4η Δεκεμβρίου, μαζί με την Αγία Βαρβάρα.
Η Παρακλητική μας εξυμνεί ολόκληρο το απολυτρωτικό έργο του Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού και ειδικότερα το κοσμοσωτήριο πάθος και την Ανάστασή Του εκ νεκρών, δια των οποίων, μαζί με την Ανάληψή Του εις τους ουρανούς, απεκατέστησε την κοινωνία και την ένωση μεταξύ Θεού και ανθρώπων.
Η Παρακλητική με τον κάθε ήχο της χωριστά έχει εβδομαδιαίο κύκλο.
Με τη Δευτέρα να είναι αφιερωμένη στους Αγγέλους, Αρχαγγέλους και σε όλες τις ουράνιες ταξιαρχίες και δυνάμεις.
Την Τρίτη στον Τίμιο Πρόδρομο.
Τετάρτη και Παρασκευή στον Τίμιο Σταυρό και μάλιστα στη Σταυρική Θυσία πάνω στο Γολγοθά.
Την Πέμπτη στους Δώδεκα Αποστόλους και στον Άγιο Νικόλαο,
το Σάββατο στους κεκοιμημένους αδελφούς μας και
την Κυριακή στην Ανάσταση του Κυρίου.
Αξιοσημείωτο είναι ότι στις διάφορες ωδές, εξυμνεί ο Άγιος μεγαλόπρεπα τους καλλινίκους μάρτυρες και τα θαυμαστά μαρτύριά τους, όπως μας τα διηγούνται και οι Συναξαριστές, τους Μεγάλους Ιεράρχας, με τους υπέροχους αγώνες τους για τα δόγματα της Εκκλησίας μας που μας φανερώνουν ότι άλλο πράγμα είναι η ορθή και σωστή πίστις, δηλαδή η Ορθοδοξία, ή η Ορθόδοξη διδασκαλία και πίστις, ή ο Ορθόδοξος Χριστιανός, και άλλο αίρεσις, πνευματική διαστροφή της διδασκαλίας και πλάνη, αιρετικός και πλανεμένος.
Εξυμνεί επίσης, τους οσίους ερημίτας και ασκητάς για τα σκληρά παλαίσματά τους, όπως και τους δικαίους Ορθοδόξους Χριστιανούς, που αγωνίζονται μέσα στον κόσμο, τηρούντες τις Ευαγγελικές εντολές, με πολλές θυσίες, με πολλή υπομονή και αυταπάρνηση.
Εκείνο όμως που ιδιαίτερα τονίζεται και μάλιστα πολύ, είναι το πνεύμα της μετανοίας και συντριβής, διά μέσου των οποίων εκζητείται διακαώς και θερμώς το έλεος και η φιλανθρωπία του Αγίου Θεού.
Ας προστρέξουμε όμως σ’ αυτόν τον πλούτο της Παρακλητικής ο οποίος είναι ανεξάντλητος. Κάθε τροπάριο και κάθε στίχος κρύβει ένα μεγαλείο, ένα απροσπέλαστο δόγμα της Εκκλησίας μας. Ένα μυστήριο. Εμείς θα πάμε σε δυο τρία και θα τα αναλύσουμε έτσι πρόχειρα και στη δική μας γλώσσα.
Μας λέγει λοιπόν απευθύνοντας την παράκληση της ψυχής μας προς τον Θεόν: «Ρύσε με Κύριε και Σωτήρα μου, από την πώρωση της καρδιάς μου, που την δημιούργησαν οι δαίμονες με την δική μου συγκατάθεση. Γι’ αυτό δώσε μου, ή μάλλον πλημμύρισέ με από ποταμούς δακρύων μετανοίας, για να θρηνήσω τις πολλαπλές μου αμαρτίες με τις οποίες εμόλυνα τον χιτώνα της ψυχής μου. Συ μόνον μπορείς να με καθαρίσεις. Ναι Κύριε, γι’ αυτό καθάρισέ με από την βρωμιά των αισχρών και πονηρών μου λογισμών και σκέψεών μου, και λύτρωσέ με από το πλήθος των αδυναμιών μου, από την κακία των ανθρώπων και από το μίσος του διαβόλου. Διότι μόνον έτσι θα λυτρωθώ από τον σκοτασμό του νοός μου, από την λήθη και την ακηδία. Ναι Κύριέ, ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ, και την αθλίαν μου ψυχήν απάλλαξέ την από την τυραννία των παθών για να βρώ στην θερμή σου αγκαλιά θαλπωρή και άνεση και δύναμη και χάρη, για να τηρώ το θέλημά Σου».
Θα αλλάξουμε όμως τον τρόπο εκφράσεως της Παρακλητικής και θα τον μεταφέρουμε στον πρώτο πληθυντικό.
Επιθυμούμε αδελφοί μου συναμαρτωλοί, -διότι όλοι είμαστε αμαρτωλοί,- να μιλήσουμε προς τον Πανάγιο Θεό και διαπιστώνουμε ότι τα χείλη μας είναι μολυσμένα από το ψέμα και την κατάκριση, από την βλαστήμια και τον γογγυσμό. Θέλουμε να σηκώσουμε τα χέρια μας για προσευχή προς τον φιλάνθρωπον Θεό, και τα βλέπουμε να είναι βρώμικα από την πονηριά και την κακία και την αρπαγή που διαθέτουν. Θέλουμε να στρέψουμε τα μάτια μας προς την εικόνα του Χριστού και δη του Εσταυρωμένου, και ώ, δυστυχία μας, τα μάτια μας είναι τυφλά από τον βλακώδη εγωισμό και την πολλή μας φιλαυτία.
Ναι αδελφοί μου, είμαστε εγωιστές, υπερήφανοι, κενόδοξοι και ψεύτες, ων πρώτος ειμί εγώ. Και δεν είναι λίγες οι φορές που μας πιάνει μια φοβερή απληστία και πλεονεξία για να τα έχουμε όλα και έτσι να ξεπέφτουμε στην φιλαργυρία, στην τσιγκουνιά και δι’ αυτών στην σκληροκαρδία. Ας μην έχουμε χριστιανοί μου ψευδαισθήσεις και ψευτοαπάτες. Αν ψάξουμε καλά μέσα, μέσα μας, μέσα στο βάθος της καρδιάς μας, θα βρούμε πολύ φθόνο, ζήλεια, μνησικακία, ακόμη και έχθρα και αποστροφή προς τον πλησίον και κάθε βρωμιά αισχρή.
Κι αν θέλουμε να στραφούμε προς την Παναγία μας, την Υπεραγία Θεοτόκο, για να προσευχηθούμε προς Αυτήν, πρέπει πρώτα απ’ όλα να σκεφθούμε και να συλλογισθούμε την ουράνια ωραιότητα και την αγνότητα της ψυχής της, το πόσο δηλαδή είναι πανάσπιλη, παναμόλυντη, πανάμωμη, πανάχραντη, πάλλευκη, σαν το ρόδο το αμάραντο και το κυριότερον ότι είναι Μητέρα πάναγνη του Θεανθρώπου και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, Θεοτόκος και Θεομήτωρ. Κι ύστερα να απευθυνθούμε προς αυτήν. Είναι όντως η Παναγία μας θερμή προστάτις και βοηθός, κραταίωμα, δύναμις και ασφαλής οδηγός σ’ ολόκληρη την πορεία της ζωής μας, προστασία πάντων των Χριστιανών και πρεσβεύουσα πάντοτε υπέρ ημών προς τον Υιόν της και Θεόν ημών. Κι όταν όλη αυτή η πραγματικότητα για την Παναγία μας εισέλθη μέσα στην καρδιά μας, τότε και μόνον θα πιάσει τόπο η προσευχή μας και η γεμάτη πόνο παράκλησή μας.
Υπάρχει επίσης και ο Τίμιος Πρόδρομος που κάλλιστα μπορεί να γίνει ο πανάριστος κυβερνήτης των ποικίλων προβλημάτων της ζωής μας.
Υπάρχουν και οι Αρχάγγελοι Μιχαήλ και Γαβριήλ που μπορούν να γίνουν αν το ζητήσουμε με ταπείνωση και πίστη λιμάνι ασφαλείας και τείχος αδιαπέραστον για να μας προστατέψουν όχι μόνον από τις αόρατες επιθέσεις των δαιμόνων αλλά και από την κακία των πονηρών ανθρώπων.
Υπάρχουν οι Απόστολοι, οι δώδεκα και οι εβδομήκοντα, και ο καθένας απ’ αυτούς χωριστά, όπως υπάρχουν και οι προφήτες με πρώτον τον προφήτη Ηλία τον ζηλωτή, όπως υπάρχουν και οι μυριάδες των αγίων της Εκκλησίας μας,
όπως ακόμα υπάρχει και ο προσωπικός μας άγιος που τον θεωρούμε και τον πιστεύουμε σαν προστάτη μας, τον θαυματουργό, και στου οποίου τις πρεσβείες έχουμε αποθέσει τις ελπίδες μας, είτε για μας προσωπικά, και τα προβλήματά μας τα διάφορα, και ακόμα και για την σωτηρία της ψυχής μας και την απαλλαγή μας εκ των παθών, είτε για την οικογένειά μας.
Όλα αυτά και άλλα πολλά αμέτρητα, αμέτρητα, τα βλέπουμε μέσα στην Παρακλητική την οκτώηχον του Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού.
Κάπου αλλού μας λέγει ότι βλέπω μέσα στην καρδιά μου, όχι μόνον υπερηφάνεια, εγωισμό και φιλαυτία, αλλά, και πολλή αχαριστία.
Αχαριστία αδελφοί μου είναι μια από τις πιο φοβερές αρρώστιες. Είναι η λέπρα της ψυχής, ο καρκίνος της καρδιάς. Και όλος ο κόσμος γύρω μας δεν υποφέρει τόσο από τις αρρώστιες που προκαλεί η ραδιενέργεια που μόλυνε τα νερά των θαλασσών, των ποταμών και των λιμνών, τον αέρα που αναπνέουμε και τις τροφές που τρώμε, με τις διάφορες μορφές καρκίνου, όσο υποφέρει ο κόσμος από την λέπρα του πνεύματος που λέγεται αχαριστία.
Αχαριστία, λοιπόν, αχαριστία και αχαριστία. Αχαριστία μεταξύ μας αλλά αχαριστία προπαντός σχεδόν απ’ όλους μας προς τον Πανάγιον Θεόν. Η αχαριστία είναι παγκόσμιο φαινόμενο, συναντάται σε όλους τους λαούς, πιστεύοντας και μη πιστεύοντας, υπάρχει σ’ όλους τους ανθρώπους, δυστυχώς δε και σε μας τους Ορθοδόξους Χριστιανούς. Χάσαμε την πίστη μας και ξεπέσαμε στην αχαριστία.
Ίσως με ρωτήσετε γιατί τονίζω σήμερα, ιδιαίτερα πιο πολύ την αχαριστία, αφού αναφερθήκαμε και σε άλλα πάθη. Γιατί σήμερα το Ευαγγελικό Ανάγνωσμα αναφέρθηκε στην θεραπεία των δέκα λεπρών. Όλοι θεραπεύτηκαν αλλά ένας μόνο γύρισε για να ευχαριστήσει και να εκφράσει την ευγνωμοσύνη του προς τον Σωτήρα του, τον Κύριο, τον Χριστό, και αυτός ήταν Σαμαρείτης. Οι άλλοι, οι εννέα που; Που ήσαν οι άλλοι εννέα; Γιατί δε γύρισαν να πουν και αυτοί ένα ευχαριστώ; Η αχαριστία λοιπόν στο μεγαλείο της.
Και είναι όντως φοβερό πράγμα η αχαριστία. Είμαστε διαρκώς ανικανοποίητοι. Τίποτα δεν μας ευχαριστεί και πάντοτε οι άλλοι φταίνε. Πάντοτε οι άλλοι κάνουν τα λάθη και όχι εμείς. Οι άλλοι μας αδικούν. Οι άλλοι μας κατατρέχουν, οι άλλοι μας καταπιέζουν, οι άλλοι θέλουν το κακό μας. Και πάντοτε οι άλλοι δεν μας καταλαβαίνουν. Συνεχώς γκρινιάζουμε, μεμψιμοιρούμε. Συνεχώς παράπονα, συνεχώς γκρίνιες, πικρίες, γογγυσμοί. Που είναι το «δόξα σοι ο Θεός»; Και αν το ακούσεις είναι σπάνιο και όχι από το βάθος της καρδιάς. Το λένε μόνον τα χείλη μας.
Άπειρες, αμέτρητες οι ευεργεσίες του Αγίου Θεού. Όμως τις περισσότερες ημέρες της ζωής μας γογγύζουμε κατά του Αγίου Θεού. Παγκόσμιο λοιπόν φαινόμενο, επαναλαμβάνω η λέπρα της ψυχής μας, η αχαριστία. Κινδυνεύει να ξεραθεί ο πλανήτης μας, όχι από την ξηρασία που προβλέπουν οι ειδικοί επιστήμονες, και μάλιστα απ’ τη φοβερή μόλυνση του περιβάλλοντος, αλλά από την ξηρασία της ψυχής, την αχαριστία και το πλήθος των παθών που κατακυριεύουν όλους τους ανθρώπους.
Άδειασαν οι καρδιές μας, είναι στεγνές. Στεγνές και άδειες από αγάπη, από ευγνωμοσύνη, από καλοσύνη, από συγγνώμη, από ταπείνωση, από μετάνοια, από φιλότιμο.
Όλα αυτά που είπαμε χριστιανοί μου, και άλλα πολλά τονίζονται και παρατονίζονται στο λειτουργικό βιβλίο της Εκκλησίας μας που λέγεται Παρακλητική. Με ποιο σκοπό; Και τι ζητάει από όλους μας και από τον καθένα μας χωριστά ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός με όσα έχει καταχωρήσει σ’ αυτό το λειτουργικό βιβλίο της Εκκλησίας μας;
Ζητάει τον καλόν αγώνα, την αληθινή μετάνοια, το ταπεινό φρόνημα, την αυταπάρνηση και την θυσία, την συγγνώμη και την συγχωρητικότητα, την ζωντανή πίστη, την έμπρακτη αγάπη, το Σώμα και το Αίμα του Χριστού, και με μια λέξη τη Σωτηρία μας, ναι τη σωτηρία μας.
Είθε να την δώσει ο φιλάνθρωπος, ο πανάγαθος, ο πανοικτίρμων, ο παντελεήμων ο Θεός,
Αμήν.
Κυριακή Των 10 λεπρών 2001
Δεν ασχοληθήκαμε ποτέ αδελφοί μου με την Παρακλητική.
Η Παρακλητική είναι ένα βιβλίο της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας, και μάλιστα της Λατρείας μας, δηλαδή βιβλίο καθαρά λειτουργικό.
Η Παρακλητική περιέχει ύμνους και ωδές πνευματικές, υψηλές, θεολογικές και δογματικές. Είναι δε χωρισμένη σε οκτώ περιόδους, όσοι είναι και οι ήχοι της Βυζαντινής Μουσικής, Πρώτος, Δεύτερος, Τρίτος, Τέταρτος, Πλάγιος του Πρώτου, του Δευτέρου, Βαρύς και Πλάγιος του Τετάρτου.
Η Παρακλητική μας εξυμνεί ολόκληρο το απολυτρωτικό έργο του Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού και ειδικότερα το κοσμοσωτήριο πάθος και την Ανάστασή Του εκ νεκρών, δια των οποίων, μαζί με την Ανάληψή Του εις τους ουρανούς, απεκατέστησε την κοινωνία και την ένωση μεταξύ Θεού και ανθρώπων.
Η Παρακλητική με τον κάθε ήχο της χωριστά έχει εβδομαδιαίο κύκλο.
Με τη Δευτέρα να είναι αφιερωμένη στους Αγγέλους, Αρχαγγέλους και σε όλες τις ουράνιες ταξιαρχίες και δυνάμεις.
Την Τρίτη στον Τίμιο Πρόδρομο.
Τετάρτη και Παρασκευή στον Τίμιο Σταυρό και μάλιστα στη Σταυρική Θυσία πάνω στο Γολγοθά.
Την Πέμπτη στους Δώδεκα Αποστόλους και στον Άγιο Νικόλαο,
το Σάββατο στους κεκοιμημένους αδελφούς μας και
την Κυριακή στην Ανάσταση του Κυρίου.
Αξιοσημείωτο είναι ότι στις διάφορες ωδές, εξυμνεί ο Άγιος μεγαλόπρεπα τους καλλινίκους μάρτυρες και τα θαυμαστά μαρτύριά τους, όπως μας τα διηγούνται και οι Συναξαριστές, τους Μεγάλους Ιεράρχας, με τους υπέροχους αγώνες τους για τα δόγματα της Εκκλησίας μας που μας φανερώνουν ότι άλλο πράγμα είναι η ορθή και σωστή πίστις, δηλαδή η Ορθοδοξία, ή η Ορθόδοξη διδασκαλία και πίστις, ή ο Ορθόδοξος Χριστιανός, και άλλο αίρεσις, πνευματική διαστροφή της διδασκαλίας και πλάνη, αιρετικός και πλανεμένος.
Εξυμνεί επίσης, τους οσίους ερημίτας και ασκητάς για τα σκληρά παλαίσματά τους, όπως και τους δικαίους Ορθοδόξους Χριστιανούς, που αγωνίζονται μέσα στον κόσμο, τηρούντες τις Ευαγγελικές εντολές, με πολλές θυσίες, με πολλή υπομονή και αυταπάρνηση.
Εκείνο όμως που ιδιαίτερα τονίζεται και μάλιστα πολύ, είναι το πνεύμα της μετανοίας και συντριβής, διά μέσου των οποίων εκζητείται διακαώς και θερμώς το έλεος και η φιλανθρωπία του Αγίου Θεού.
Ας προστρέξουμε όμως σ’ αυτόν τον πλούτο της Παρακλητικής ο οποίος είναι ανεξάντλητος. Κάθε τροπάριο και κάθε στίχος κρύβει ένα μεγαλείο, ένα απροσπέλαστο δόγμα της Εκκλησίας μας. Ένα μυστήριο. Εμείς θα πάμε σε δυο τρία και θα τα αναλύσουμε έτσι πρόχειρα και στη δική μας γλώσσα.
Μας λέγει λοιπόν απευθύνοντας την παράκληση της ψυχής μας προς τον Θεόν: «Ρύσε με Κύριε και Σωτήρα μου, από την πώρωση της καρδιάς μου, που την δημιούργησαν οι δαίμονες με την δική μου συγκατάθεση. Γι’ αυτό δώσε μου, ή μάλλον πλημμύρισέ με από ποταμούς δακρύων μετανοίας, για να θρηνήσω τις πολλαπλές μου αμαρτίες με τις οποίες εμόλυνα τον χιτώνα της ψυχής μου. Συ μόνον μπορείς να με καθαρίσεις. Ναι Κύριε, γι’ αυτό καθάρισέ με από την βρωμιά των αισχρών και πονηρών μου λογισμών και σκέψεών μου, και λύτρωσέ με από το πλήθος των αδυναμιών μου, από την κακία των ανθρώπων και από το μίσος του διαβόλου. Διότι μόνον έτσι θα λυτρωθώ από τον σκοτασμό του νοός μου, από την λήθη και την ακηδία. Ναι Κύριέ, ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ, και την αθλίαν μου ψυχήν απάλλαξέ την από την τυραννία των παθών για να βρώ στην θερμή σου αγκαλιά θαλπωρή και άνεση και δύναμη και χάρη, για να τηρώ το θέλημά Σου».
Θα αλλάξουμε όμως τον τρόπο εκφράσεως της Παρακλητικής και θα τον μεταφέρουμε στον πρώτο πληθυντικό.
Επιθυμούμε αδελφοί μου συναμαρτωλοί, -διότι όλοι είμαστε αμαρτωλοί,- να μιλήσουμε προς τον Πανάγιο Θεό και διαπιστώνουμε ότι τα χείλη μας είναι μολυσμένα από το ψέμα και την κατάκριση, από την βλαστήμια και τον γογγυσμό. Θέλουμε να σηκώσουμε τα χέρια μας για προσευχή προς τον φιλάνθρωπον Θεό, και τα βλέπουμε να είναι βρώμικα από την πονηριά και την κακία και την αρπαγή που διαθέτουν. Θέλουμε να στρέψουμε τα μάτια μας προς την εικόνα του Χριστού και δη του Εσταυρωμένου, και ώ, δυστυχία μας, τα μάτια μας είναι τυφλά από τον βλακώδη εγωισμό και την πολλή μας φιλαυτία.
Ναι αδελφοί μου, είμαστε εγωιστές, υπερήφανοι, κενόδοξοι και ψεύτες, ων πρώτος ειμί εγώ. Και δεν είναι λίγες οι φορές που μας πιάνει μια φοβερή απληστία και πλεονεξία για να τα έχουμε όλα και έτσι να ξεπέφτουμε στην φιλαργυρία, στην τσιγκουνιά και δι’ αυτών στην σκληροκαρδία. Ας μην έχουμε χριστιανοί μου ψευδαισθήσεις και ψευτοαπάτες. Αν ψάξουμε καλά μέσα, μέσα μας, μέσα στο βάθος της καρδιάς μας, θα βρούμε πολύ φθόνο, ζήλεια, μνησικακία, ακόμη και έχθρα και αποστροφή προς τον πλησίον και κάθε βρωμιά αισχρή.
Κι αν θέλουμε να στραφούμε προς την Παναγία μας, την Υπεραγία Θεοτόκο, για να προσευχηθούμε προς Αυτήν, πρέπει πρώτα απ’ όλα να σκεφθούμε και να συλλογισθούμε την ουράνια ωραιότητα και την αγνότητα της ψυχής της, το πόσο δηλαδή είναι πανάσπιλη, παναμόλυντη, πανάμωμη, πανάχραντη, πάλλευκη, σαν το ρόδο το αμάραντο και το κυριότερον ότι είναι Μητέρα πάναγνη του Θεανθρώπου και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, Θεοτόκος και Θεομήτωρ. Κι ύστερα να απευθυνθούμε προς αυτήν. Είναι όντως η Παναγία μας θερμή προστάτις και βοηθός, κραταίωμα, δύναμις και ασφαλής οδηγός σ’ ολόκληρη την πορεία της ζωής μας, προστασία πάντων των Χριστιανών και πρεσβεύουσα πάντοτε υπέρ ημών προς τον Υιόν της και Θεόν ημών. Κι όταν όλη αυτή η πραγματικότητα για την Παναγία μας εισέλθη μέσα στην καρδιά μας, τότε και μόνον θα πιάσει τόπο η προσευχή μας και η γεμάτη πόνο παράκλησή μας.
Υπάρχει επίσης και ο Τίμιος Πρόδρομος που κάλλιστα μπορεί να γίνει ο πανάριστος κυβερνήτης των ποικίλων προβλημάτων της ζωής μας.
Υπάρχουν και οι Αρχάγγελοι Μιχαήλ και Γαβριήλ που μπορούν να γίνουν αν το ζητήσουμε με ταπείνωση και πίστη λιμάνι ασφαλείας και τείχος αδιαπέραστον για να μας προστατέψουν όχι μόνον από τις αόρατες επιθέσεις των δαιμόνων αλλά και από την κακία των πονηρών ανθρώπων.
Υπάρχουν οι Απόστολοι, οι δώδεκα και οι εβδομήκοντα, και ο καθένας απ’ αυτούς χωριστά, όπως υπάρχουν και οι προφήτες με πρώτον τον προφήτη Ηλία τον ζηλωτή, όπως υπάρχουν και οι μυριάδες των αγίων της Εκκλησίας μας,
όπως ακόμα υπάρχει και ο προσωπικός μας άγιος που τον θεωρούμε και τον πιστεύουμε σαν προστάτη μας, τον θαυματουργό, και στου οποίου τις πρεσβείες έχουμε αποθέσει τις ελπίδες μας, είτε για μας προσωπικά, και τα προβλήματά μας τα διάφορα, και ακόμα και για την σωτηρία της ψυχής μας και την απαλλαγή μας εκ των παθών, είτε για την οικογένειά μας.
Όλα αυτά και άλλα πολλά αμέτρητα, αμέτρητα, τα βλέπουμε μέσα στην Παρακλητική την οκτώηχον του Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού.
Κάπου αλλού μας λέγει ότι βλέπω μέσα στην καρδιά μου, όχι μόνον υπερηφάνεια, εγωισμό και φιλαυτία, αλλά, και πολλή αχαριστία.
Αχαριστία αδελφοί μου είναι μια από τις πιο φοβερές αρρώστιες. Είναι η λέπρα της ψυχής, ο καρκίνος της καρδιάς. Και όλος ο κόσμος γύρω μας δεν υποφέρει τόσο από τις αρρώστιες που προκαλεί η ραδιενέργεια που μόλυνε τα νερά των θαλασσών, των ποταμών και των λιμνών, τον αέρα που αναπνέουμε και τις τροφές που τρώμε, με τις διάφορες μορφές καρκίνου, όσο υποφέρει ο κόσμος από την λέπρα του πνεύματος που λέγεται αχαριστία.
Αχαριστία, λοιπόν, αχαριστία και αχαριστία. Αχαριστία μεταξύ μας αλλά αχαριστία προπαντός σχεδόν απ’ όλους μας προς τον Πανάγιον Θεόν. Η αχαριστία είναι παγκόσμιο φαινόμενο, συναντάται σε όλους τους λαούς, πιστεύοντας και μη πιστεύοντας, υπάρχει σ’ όλους τους ανθρώπους, δυστυχώς δε και σε μας τους Ορθοδόξους Χριστιανούς. Χάσαμε την πίστη μας και ξεπέσαμε στην αχαριστία.
Ίσως με ρωτήσετε γιατί τονίζω σήμερα, ιδιαίτερα πιο πολύ την αχαριστία, αφού αναφερθήκαμε και σε άλλα πάθη. Γιατί σήμερα το Ευαγγελικό Ανάγνωσμα αναφέρθηκε στην θεραπεία των δέκα λεπρών. Όλοι θεραπεύτηκαν αλλά ένας μόνο γύρισε για να ευχαριστήσει και να εκφράσει την ευγνωμοσύνη του προς τον Σωτήρα του, τον Κύριο, τον Χριστό, και αυτός ήταν Σαμαρείτης. Οι άλλοι, οι εννέα που; Που ήσαν οι άλλοι εννέα; Γιατί δε γύρισαν να πουν και αυτοί ένα ευχαριστώ; Η αχαριστία λοιπόν στο μεγαλείο της.
Και είναι όντως φοβερό πράγμα η αχαριστία. Είμαστε διαρκώς ανικανοποίητοι. Τίποτα δεν μας ευχαριστεί και πάντοτε οι άλλοι φταίνε. Πάντοτε οι άλλοι κάνουν τα λάθη και όχι εμείς. Οι άλλοι μας αδικούν. Οι άλλοι μας κατατρέχουν, οι άλλοι μας καταπιέζουν, οι άλλοι θέλουν το κακό μας. Και πάντοτε οι άλλοι δεν μας καταλαβαίνουν. Συνεχώς γκρινιάζουμε, μεμψιμοιρούμε. Συνεχώς παράπονα, συνεχώς γκρίνιες, πικρίες, γογγυσμοί. Που είναι το «δόξα σοι ο Θεός»; Και αν το ακούσεις είναι σπάνιο και όχι από το βάθος της καρδιάς. Το λένε μόνον τα χείλη μας.
Άπειρες, αμέτρητες οι ευεργεσίες του Αγίου Θεού. Όμως τις περισσότερες ημέρες της ζωής μας γογγύζουμε κατά του Αγίου Θεού. Παγκόσμιο λοιπόν φαινόμενο, επαναλαμβάνω η λέπρα της ψυχής μας, η αχαριστία. Κινδυνεύει να ξεραθεί ο πλανήτης μας, όχι από την ξηρασία που προβλέπουν οι ειδικοί επιστήμονες, και μάλιστα απ’ τη φοβερή μόλυνση του περιβάλλοντος, αλλά από την ξηρασία της ψυχής, την αχαριστία και το πλήθος των παθών που κατακυριεύουν όλους τους ανθρώπους.
Άδειασαν οι καρδιές μας, είναι στεγνές. Στεγνές και άδειες από αγάπη, από ευγνωμοσύνη, από καλοσύνη, από συγγνώμη, από ταπείνωση, από μετάνοια, από φιλότιμο.
Όλα αυτά που είπαμε χριστιανοί μου, και άλλα πολλά τονίζονται και παρατονίζονται στο λειτουργικό βιβλίο της Εκκλησίας μας που λέγεται Παρακλητική. Με ποιο σκοπό; Και τι ζητάει από όλους μας και από τον καθένα μας χωριστά ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός με όσα έχει καταχωρήσει σ’ αυτό το λειτουργικό βιβλίο της Εκκλησίας μας;
Ζητάει τον καλόν αγώνα, την αληθινή μετάνοια, το ταπεινό φρόνημα, την αυταπάρνηση και την θυσία, την συγγνώμη και την συγχωρητικότητα, την ζωντανή πίστη, την έμπρακτη αγάπη, το Σώμα και το Αίμα του Χριστού, και με μια λέξη τη Σωτηρία μας, ναι τη σωτηρία μας.
Είθε να την δώσει ο φιλάνθρωπος, ο πανάγαθος, ο πανοικτίρμων, ο παντελεήμων ο Θεός,
Αμήν.
Κυριακή 10 Ιουλίου 2011
Στη 2α Παρουσία του Χριστού, οι μεν ευσεβείς και δίκαιοι στη δόξα του Θεού, οι δε αμετανόητοι αμαρτωλοί στην αιώνια κόλαση
167-α
Κυρ.Των Απόκρεω 2001
«Ο Κύριος, ο Δίκαιος Κριτής, εν τη δόξη αυτού και πάντες οι άγιοι άγγελοι μετ’ αυτού, τότε καθήσει επί θρόνου δόξης αυτού, και συναχθήσονται έμπροσθεν αυτού πάντα τα έθνη.» Από το σημερινό Ευαγγελικό Ανάγνωσμα.
Χριστιανοί μου, θα σας μιλήσω σήμερα, με τη φωνή του Οσίου Εφραίμ του Σύρου, για τη μεγάλη αυτή ημέρα της Δευτέρας Παρουσίας του Χριστού. Θα συμβούν τότε τόσα μεγάλα και τρομακτικά γεγονότα, όπου τόσα και ποτέ δεν έγιναν από κτίσεως κόσμου.
Αν μια δυνατή αστραπή με φοβερή βροντή μας τρομάζει και μας κόβει τα πόδια, για σκεφθείτε πώς θα αντέξουμε τότε που θα ακούσουμε τους ήχους της σάλπιγγας εκείνης που θα σαλπίσει δυνατότερα από όλες τις βροντές μαζί, για να ξυπνήσει όλους τους νεκρούς, καλούς και κακούς, δικαίους και αδίκους, ευσεβείς και ασεβείς, πιστούς και απίστους; Τότε τα οστά όλων των νεκρών θα σπεύσουν να συναρμολογηθούν. Θα προστάξει ο Θεάνθρωπος Κύριος που εξουσιάζει όλη την Κτίση, και ευθύς αμέσως με τρόμο και φόβο και η γη και η θάλασσα θα δώσουν τους νεκρούς των. Ακόμα και όσοι κατασπαράχθηκαν από τα θηρία ή τους έφαγαν τα ψάρια, ή τα όρνεα, ή τα ερπετά, ή κομμένα μέλη που πετάχτηκαν από τα χειρουργεία, όλοι, μα όλοι οι σκελετοί μαζί, αφού ενωθούν προηγουμένως με τις ψυχές τους, εν ριπή οφθαλμού, μέσα σε μια και μόνον στιγμή, θα παρουσιαστουν μπροστά στον αδέκαστο Κριτή Χριστό.
Τότε ποταμοί, λίμνες, θάλασσες, βουνά και πολιτείες, μαζί με όλα τα επιτεύγματα της επιστήμης θα εξαφανιστούν, τα άστρα θα πέσουν, ο ήλιος θα σβήσει, το φεγγάρι θα χαθεί, ολόκληρο το αστρικό Σύμπαν με τα δισεκατομμύρια των αστέρων και των γαλαξιών, θα τυλιχθούν σαν σε κόλλα από χαρτί. Μυριάδες άγγελοι σταλμένοι από τον Θεό, θα διασχίζουν τους ουρανούς και θα συγκεντρώνουν τους εκλεκτούς και ευσεβείς από κάθε σημείο της γης, και θα τους εγκαθιστούν στα δεξιά του θρόνου του Θεού της δόξης. Ενώ στα αριστερά θα συγκεντρώνουν τους αμετανοήτους αμαρτωλούς, τους αιρετικούς, τους απίστους, τους βλασφήμους, τους ασεβείς, μαζί και τους δειλούς. Τότε θα δούμε όλοι μας καινούς ουρανούς, και καινή γή, δηλαδή, καινούργιους ουρανούς και καινούργια γή, σύμφωνα με την υπόσχεση του Κυρίου, όπως μας την δίδει ο Απόστολος Πέτρος στην Δευτέρα του Καθολική Επιστολή.
Αλήθεια χριστιανοί μου, πώς θα αντέξουμε όταν δούμε να ετοιμάζεται ο φοβερός θρόνος και θα προβάλλει ο Σταυρός, πάνω στον οποίο θυσιάστηκε με τη θέλησή Του ο Ιησούς Χριστός για μας; Και όταν θα ακούσουμε χριστιανοί μου την βροντερή εκείνη φωνή από τα ύψη του ουρανού να ανακηρύσσει και να διακηρύσσει το «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται», Ιδού ο Νυμφίος και Κριτής ζωντανών και πεθαμένων έρχεται, τότε από την κραυγή εκείνη θα σαλέψουν τα θεμέλια και τα έγκατα της γης. Τότε αφόρητη στεναχώρια, φόβος και τρόμος θα καταλάβει κάθε άνθρωπον που πέθανε εδώ στην γη χωρίς αληθινή μετάνοια, χωρίς ενεργουμένη αγάπη και μακροθυμία, χωρίς ζωντανή πίστη, χωρίς μυστήρια, χωρίς ταπείνωση και συντριβή.
Αι δυνάμεις των ουρανών τότε θα σαλευθούν, θα σχισθούν οι ουρανοί και θα παρουσιασθεί ο Βασιλεύς των Βασιλέων, και ο Κύριος των κυριευόντων, ο Άγιος και πανένδοξος Κύριος, ο Παντοκράτωρ Χριστός, ο Θεάνθρωπος Κριτής, σαν φοβερή αστραπή με εξουσία και δόξα απερίγραπτη, για να μας κρίνει όλους και τον καθέναν από μας χωριστά. Έκστασις, φόβος και φρίκη θα μας κυριεύσει όλους, λέγει και συνεχίζει ο Άγιος Εφραίμ ο Σύρος, όταν καθίσει ο αμερόληπτος Κριτής και ανοιχτούν τα φοβερά εκείνα βιβλία της ζωής του καθενός από μας. Όπου είναι γραμμένα όχι μόνον οι πράξεις και τα λόγια μας, αλλά και οι σκέψεις μας, και οι διαθέσεις μας και οι επιθυμίες της καρδιάς μας. Ναι, θα είναι γραμμένα, αλλά μόνον εκείνα που δεν εξομολογήθησαν. Εκείνα για τα οποία δεν μετανοήσαμε ποτέ. Εκείνα για τα οποία δεν κλάψαμε και δεν στενάξαμε από πόνο και λύπη. Θα είναι γραμμένα σε κείνα τα βιβλία της ζωής εκείνα που δεν συγχωρήσαμε ποτέ στον αδελφόν μας. Θα εξεταστούν πρώτα απ’ όλους στα βιβλία αυτά της ζωής οι ιερείς και οι επίσκοποι, ως ποιμένες των λογικών προβάτων, που ο Αρχιποιμένας Χριστός τους τα εμπιστεύτηκε, για να τα βάλουν στο μαντρί της Εκκλησίας για να σωθούν. Βαρύς. Βαρύτατος και ο δικός μου λόγος, η δική μου απολογία, η απολογία του πατρός Στεφάνου.
Επίσης κάθε χριστιανός θα δώσει λόγο για το σπίτι του, για τη γυναίκα του ή η γυναίκα για τον άντρα της, και οι δυο μαζί για τα παιδιά τους και μάλιστα αν τα ανέθρεψαν με παιδεία και νουθεσία Κυρίου, καθώς παραγγέλλει ο λόγος του Θεού στην Προς Εφεσίους Επιστολή στο έκτο κεφάλαιο. Θα εξετασθούν επίσης όπως μας είπαν εις τους αίνους τα τροπάρια, βασιλείς και άρχοντες, πλούσιοι και πτωχοί, μικροί και μεγάλοι, επιστήμονες και χωρικοί, άνδρες και γυναίκες, νέοι γέροι και παιδιά, οι πάντες για τα έργα τους, για τα λόγια τους, για τις σκέψεις τους. Θα δώσουν λόγο για την υπερηφάνεια και τον εγωισμό, για την πλεονεξία και την τσιγκουνιά, για τη ζήλεια και το φθόνο, για την πονηριά και την κακία, για τα ψέματα από το πρωί μέχρι το βράδυ και την κατάκριση και το κουτσομπολιό. Για τον θυμό και την οργή, για την ασέλγεια και την σαρκολατρεία, για την λαιμαργία και την μέθη, για την σκληροκαρδία και την μνησικακία, για την αμέλεια και την ακηδία, για την χλιαρότητα και για την δειλία και για χιλιάδες άλλα αμαρτήματα. Αλλά, και για τις παραλήψεις καθηκόντων προς τον Θεόν και τον πλησίον.
Διότι όλοι εμείς, λέγει ο Απόστολος Παύλος, πρέπει να φανερωθούμε μπροστά στο φοβερό βήμα του Χριστού, για να λάβει ο καθένας ό,τι του αρμόζει για όσα έκανε με το σώμα του, είτε καλά και ενάρετα είτε κακά και πονηρά. Αυτό σημαίνει ότι μαζί με την ψυχή, θα υποφέρει, θα πονά και θα κολάζεται και το σώμα. Ή θα χαίρεται, θα αγάλλεται και θα συνδοξάζεται μαζί με την ψυχή και το σώμα. Διότι ψυχοσωματικά ο άνθρωπος εργάσθηκε είτε την αρετή, είτε την κακία.
Την ώρα της φοβεράς Κρίσεως οι εχθροί του Χριστού και οι πολέμιοι της θεότητός του θα καταπαταχθούν και θα καταργηθεί κάθε εξουσία και δύναμις και πανουργία του κακού. Και όπως σήμερα τονίσθηκε στο Ευαγγελικό Ανάγνωσμα, ο Δίκαιος Κριτής και Κύριος θα ξεχωρίσει τα πρόβατα από τα ερίφια. Και όσοι θα έχουν έργα πίστεως, αγάπης, μετανοίας και πνευματικούς καρπούς θα χωρισθούν μια για πάντα από τους ακάρπους και αμετανοήτους αμαρτωλούς.
Οι πρώτοι θα λάμψουν όπως ο ήλιος διότι ετήρησαν τις εντολές του Θεού, και αυτοί είναι οι ελεήμονες, οι προστάτες των πτωχών, οι βοηθοί των δυστυχισμένων, οι συμπαραστάτες των ασθενούντων, των πασχόντων από ανίατες ασθένειες και των ηλικιωμένων που κείνται ανίκανοι στο κρεβάτι του πόνου. Είναι οι κατατρεγμένοι από τις αδικίες, τις προδοσίες, τις συκοφαντίες, που συγχώρησαν όμως τους πάντες και τα πάντα. Είναι οι ανεξίκακοι. Είναι ακόμα οι πραείς και οι πενθούντες για τις αμαρτίες τους, έστω και αν αυτές έχουν συγχωρεθεί με την εξομολόγηση και την αληθινή μετάνοια. Είναι επίσης οι πενθούντες και οι διψώντες την δικαιοσύνην. Είναι ακόμη οι ειρηνοποιοί αλλά και όλοι εκείνοι που έγιναν πτωχοί τω πνεύματι, και ταπεινοί τη καρδία για τον πλούτο που υπάρχει στους ουρανούς. Είναι ακόμα και όσοι φύλαξαν την σφραγίδα της πίστεως αμόλυντη και ακέραιη, από κάθε αίρεση και πλάνη από κάθε κακοδοξία, δεισιδαιμονία και πνευματική διαστροφή των αγίων γραφών. Είναι τέλος και όλοι εκείνοι που συμμετείχαν στα σωστικά μυστήρια της Εκκλησίας μας, μετά φόβου Θεού, πίστεως και αγάπης.
Από την άλλη όμως πλευρά του Θρόνου του Δικαίου Κριτού, θα παρίστανται με φρίκη στην καρδιά όπως το προείπαμε όλοι οι αμετανόητοι αμαρτωλοί. Δηλαδή όλοι εκείνοι που παρόργιζαν καθημερινά τον Καλό Ποιμένα, με την περιφρόνηση της Θείας Λατρείας και των παναγίων μυστηρίων, και όλοι εκείνοι που περιφρονούσαν και καταπατούσαν τις Ευαγγελικές εντολές, και όλοι εκείνοι που ικανοποιούσαν κατά κόρον, και ξεδιάντροπα να πώ, τα πάθη τους. Και όλοι εκείνοι που αδιαφορούσαν για τα θέματα της Ορθοδόξου Πίστεως, και όλοι εκείνοι που παρέμειναν σκληρόκαρδοι και αδιάφοροι στον πόνο και στο δράμα των πλησίον, χωρίς συμπόνια και καλοσύνη όπως τονίστηκε εκτενώς, στο σημερινό Ευαγγελικό Ανάγνωσμα. Όλοι λοιπόν αυτοί, οι αμέτρητοι αμετανόητοι αμαρτωλοί, άπιστοι, άθεοι, υλιστές, χλιαροί, δειλοί, φιλήδονοι και λοιπά, θα καταδικαστούν αμετάκλητα, στην αιώνια κόλαση, ακούοντας την φρικιαστική απόφαση του Δικαίου Κριτού. «Υπάγετε απ’ εμού κατηραμένοι, εις το πύρ το αιώνιον, το ητοιμασμένω τω διαβόλω, και τοις αγγέλοις αυτού.»
Ενώ οι δίκαιοι, οι πιστοί αγωνιζόμενοι χριστιανοί, οι ταπεινοί και οι πραείς, και οι συνεχώς μετανοούντες, θα ακούσουν την γλυκειά και γαλήνια φωνή του γλυκυτάτου Ιησού Χριστού να τους λέγει: «Δεύτε οι ευλογημένοι του Πατρός μου, κληρονομήσατε την ητοιμασμένην υμίν Βασιλείαν από καταβολής κόσμου.»
Γι’ αυτό χριστιανοί μου, αν παραμείνουμε σ’ αυτή τη ζωή αμετανόητοι και αταπείνωτοι, σκληρόκαρδοι και ασεβείς, μας περιμένει η αιώνιος κόλασις. Έτσι τελείωσε και το Ευαγγελικό Ανάγνωσμα: «Και απελεύσονται ούτοι εις κόλασιν αιώνιον, οι δε δίκαιοι εις ζωήν αιώνιον.»
Εμπρός λοιπόν αδελφοί μου, πριν έλθει η φοβερά ημέρα εκείνη της Κρίσεως, διότι εγγύς ο Κύριος, και πριν διαλυθεί το πανηγύρι της παρούσης ζωής, με έναν ξαφνικό θάνατόν μας, και μας βρει ο Θεός χωρίς την πρέπουσα ετοιμασία, ας προετοιμασθούμε από σήμερα και από τούτη τη στιγμή, για να τον υποδεχθούμε με εξομολόγηση και αληθινή μετάνοια, με νηστεία και προσευχή, με δάκρυα και συντριβή, με έργα αγαθά και ζωντανή την πίστη.
Προσέξτε όμως χριστιανοί μου, μη τυχόν και τολμήσει κάποιος από μας να πει και προπαντός δε να το πιστέψει ότι δεν έχει αμαρτίες και ότι δεν είναι αμαρτωλός! Δυστυχώς το ακούω συχνά στην Ιερά Εξομολόγηση. «Δεν έχω τίποτα». Όποιος το λέγει αυτό, και τυφλός είναι και ψεύστης είναι. «Εάν πεις ότι αμαρτίαν ουκ έχεις, ψεύστης εστί.» Μας το βεβαιώνει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης. Βρίσκεται αυτός ο άνθρωπος σε πλάνη. Διότι εάν ο διάβολος δεν μας κυριεύει με πράξεις αμαρτωλές, πολύ εύκολα όμως μας πιάνει στα δίχτυα του με τη γλώσσα, τα μάτια, την ακοή και την αφή μας. Και μάλιστα ακόμα πολύ εύκολα με τους λογισμούς, εδώ μέσα, αυτό, και με την φαντασία, και με κάποιες πονηρές κρυφές επιθυμίες. Ποιος μπορεί να καυχηθεί ότι έχει αγνή καρδιά, και είναι πεντακάθαρος; Και πεντακάθαρος μάλιστα σε όλες τις αισθήσεις του; Κανένας. Διότι κανένας δεν είναι αναμάρτητος και κανένας δεν είναι καθαρός παρά μόνον Ένας, ο Χριστός, αυτός είναι ο μόνος αναμάρτητος. Αυτός βαστάζει την αμαρτία όλου του κόσμου και δεν θέλει τον θάνατον ημών των αμαρτωλών, αλλά τη σωτηρία μας, τη σωτηρία όλων των ανθρώπων. Προς το σωτήρα Χριστόν ας καταφύγουμε λοιπόν και μείς όλοι από σήμερα. Όσοι αμαρτωλοί προσέπεσαν στα πόδια Του και στο πετραχήλι του πνευματικού σώθηκαν.
Γι’ αυτό αδελφοί μου ας μην απελπιζόμαστε για την σωτηρία μας.
Αμαρτήσαμε; Να μετανοήσαμε!
Προσέξτε τι λέγει ο Άγιος Εφραίμ:
Αμαρτήσαμε χιλιάδες φορές; Χιλιάδες φορές να μετανοήσουμε αληθινά, να κλαύσουμε, να στενάξουμε και θα σωθούμε.
Ασφαλώς ο Θεός χαίρεται για κάθε έργο αγαθό που φτιάχνουμε στη ζωή μας. Αλλά πολύ περισσότερο χαίρεται όταν η ψυχή μετανοεί εμπράκτως. Ελάτε λοιπόν, και όλοι μαζί στη σημερινή ημέρα να πέσουμε στα πόδια Του και να ομολογήσουμε με συντριβή και δάκρυα:
Ναι είμαι αμαρτωλός Κύριε, συγχώρεσέ με, ελέησόν με.
Δόξα χριστιανοί μου στη φιλανθρωπία Του.
Δόξα στη μακροθυμία Του.
Δόξα στην αγαθότητά Του.
Δόξα στην ευσπλαχνία Του,
Δόξα στην άκρα συγκατάβασή Του,
Δόξα στο άπειρον έλεός Του,
Δόξα στη Βασιλεία Του,
Δόξα Τιμή και προσκύνησις, στο όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, στους αιώνας των αιώνων,
Αμήν.
Κυρ.Των Απόκρεω 2001
«Ο Κύριος, ο Δίκαιος Κριτής, εν τη δόξη αυτού και πάντες οι άγιοι άγγελοι μετ’ αυτού, τότε καθήσει επί θρόνου δόξης αυτού, και συναχθήσονται έμπροσθεν αυτού πάντα τα έθνη.» Από το σημερινό Ευαγγελικό Ανάγνωσμα.
Χριστιανοί μου, θα σας μιλήσω σήμερα, με τη φωνή του Οσίου Εφραίμ του Σύρου, για τη μεγάλη αυτή ημέρα της Δευτέρας Παρουσίας του Χριστού. Θα συμβούν τότε τόσα μεγάλα και τρομακτικά γεγονότα, όπου τόσα και ποτέ δεν έγιναν από κτίσεως κόσμου.Αν μια δυνατή αστραπή με φοβερή βροντή μας τρομάζει και μας κόβει τα πόδια, για σκεφθείτε πώς θα αντέξουμε τότε που θα ακούσουμε τους ήχους της σάλπιγγας εκείνης που θα σαλπίσει δυνατότερα από όλες τις βροντές μαζί, για να ξυπνήσει όλους τους νεκρούς, καλούς και κακούς, δικαίους και αδίκους, ευσεβείς και ασεβείς, πιστούς και απίστους; Τότε τα οστά όλων των νεκρών θα σπεύσουν να συναρμολογηθούν. Θα προστάξει ο Θεάνθρωπος Κύριος που εξουσιάζει όλη την Κτίση, και ευθύς αμέσως με τρόμο και φόβο και η γη και η θάλασσα θα δώσουν τους νεκρούς των. Ακόμα και όσοι κατασπαράχθηκαν από τα θηρία ή τους έφαγαν τα ψάρια, ή τα όρνεα, ή τα ερπετά, ή κομμένα μέλη που πετάχτηκαν από τα χειρουργεία, όλοι, μα όλοι οι σκελετοί μαζί, αφού ενωθούν προηγουμένως με τις ψυχές τους, εν ριπή οφθαλμού, μέσα σε μια και μόνον στιγμή, θα παρουσιαστουν μπροστά στον αδέκαστο Κριτή Χριστό.
Τότε ποταμοί, λίμνες, θάλασσες, βουνά και πολιτείες, μαζί με όλα τα επιτεύγματα της επιστήμης θα εξαφανιστούν, τα άστρα θα πέσουν, ο ήλιος θα σβήσει, το φεγγάρι θα χαθεί, ολόκληρο το αστρικό Σύμπαν με τα δισεκατομμύρια των αστέρων και των γαλαξιών, θα τυλιχθούν σαν σε κόλλα από χαρτί. Μυριάδες άγγελοι σταλμένοι από τον Θεό, θα διασχίζουν τους ουρανούς και θα συγκεντρώνουν τους εκλεκτούς και ευσεβείς από κάθε σημείο της γης, και θα τους εγκαθιστούν στα δεξιά του θρόνου του Θεού της δόξης. Ενώ στα αριστερά θα συγκεντρώνουν τους αμετανοήτους αμαρτωλούς, τους αιρετικούς, τους απίστους, τους βλασφήμους, τους ασεβείς, μαζί και τους δειλούς. Τότε θα δούμε όλοι μας καινούς ουρανούς, και καινή γή, δηλαδή, καινούργιους ουρανούς και καινούργια γή, σύμφωνα με την υπόσχεση του Κυρίου, όπως μας την δίδει ο Απόστολος Πέτρος στην Δευτέρα του Καθολική Επιστολή.
Αλήθεια χριστιανοί μου, πώς θα αντέξουμε όταν δούμε να ετοιμάζεται ο φοβερός θρόνος και θα προβάλλει ο Σταυρός, πάνω στον οποίο θυσιάστηκε με τη θέλησή Του ο Ιησούς Χριστός για μας; Και όταν θα ακούσουμε χριστιανοί μου την βροντερή εκείνη φωνή από τα ύψη του ουρανού να ανακηρύσσει και να διακηρύσσει το «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται», Ιδού ο Νυμφίος και Κριτής ζωντανών και πεθαμένων έρχεται, τότε από την κραυγή εκείνη θα σαλέψουν τα θεμέλια και τα έγκατα της γης. Τότε αφόρητη στεναχώρια, φόβος και τρόμος θα καταλάβει κάθε άνθρωπον που πέθανε εδώ στην γη χωρίς αληθινή μετάνοια, χωρίς ενεργουμένη αγάπη και μακροθυμία, χωρίς ζωντανή πίστη, χωρίς μυστήρια, χωρίς ταπείνωση και συντριβή.
Αι δυνάμεις των ουρανών τότε θα σαλευθούν, θα σχισθούν οι ουρανοί και θα παρουσιασθεί ο Βασιλεύς των Βασιλέων, και ο Κύριος των κυριευόντων, ο Άγιος και πανένδοξος Κύριος, ο Παντοκράτωρ Χριστός, ο Θεάνθρωπος Κριτής, σαν φοβερή αστραπή με εξουσία και δόξα απερίγραπτη, για να μας κρίνει όλους και τον καθέναν από μας χωριστά. Έκστασις, φόβος και φρίκη θα μας κυριεύσει όλους, λέγει και συνεχίζει ο Άγιος Εφραίμ ο Σύρος, όταν καθίσει ο αμερόληπτος Κριτής και ανοιχτούν τα φοβερά εκείνα βιβλία της ζωής του καθενός από μας. Όπου είναι γραμμένα όχι μόνον οι πράξεις και τα λόγια μας, αλλά και οι σκέψεις μας, και οι διαθέσεις μας και οι επιθυμίες της καρδιάς μας. Ναι, θα είναι γραμμένα, αλλά μόνον εκείνα που δεν εξομολογήθησαν. Εκείνα για τα οποία δεν μετανοήσαμε ποτέ. Εκείνα για τα οποία δεν κλάψαμε και δεν στενάξαμε από πόνο και λύπη. Θα είναι γραμμένα σε κείνα τα βιβλία της ζωής εκείνα που δεν συγχωρήσαμε ποτέ στον αδελφόν μας. Θα εξεταστούν πρώτα απ’ όλους στα βιβλία αυτά της ζωής οι ιερείς και οι επίσκοποι, ως ποιμένες των λογικών προβάτων, που ο Αρχιποιμένας Χριστός τους τα εμπιστεύτηκε, για να τα βάλουν στο μαντρί της Εκκλησίας για να σωθούν. Βαρύς. Βαρύτατος και ο δικός μου λόγος, η δική μου απολογία, η απολογία του πατρός Στεφάνου.
Επίσης κάθε χριστιανός θα δώσει λόγο για το σπίτι του, για τη γυναίκα του ή η γυναίκα για τον άντρα της, και οι δυο μαζί για τα παιδιά τους και μάλιστα αν τα ανέθρεψαν με παιδεία και νουθεσία Κυρίου, καθώς παραγγέλλει ο λόγος του Θεού στην Προς Εφεσίους Επιστολή στο έκτο κεφάλαιο. Θα εξετασθούν επίσης όπως μας είπαν εις τους αίνους τα τροπάρια, βασιλείς και άρχοντες, πλούσιοι και πτωχοί, μικροί και μεγάλοι, επιστήμονες και χωρικοί, άνδρες και γυναίκες, νέοι γέροι και παιδιά, οι πάντες για τα έργα τους, για τα λόγια τους, για τις σκέψεις τους. Θα δώσουν λόγο για την υπερηφάνεια και τον εγωισμό, για την πλεονεξία και την τσιγκουνιά, για τη ζήλεια και το φθόνο, για την πονηριά και την κακία, για τα ψέματα από το πρωί μέχρι το βράδυ και την κατάκριση και το κουτσομπολιό. Για τον θυμό και την οργή, για την ασέλγεια και την σαρκολατρεία, για την λαιμαργία και την μέθη, για την σκληροκαρδία και την μνησικακία, για την αμέλεια και την ακηδία, για την χλιαρότητα και για την δειλία και για χιλιάδες άλλα αμαρτήματα. Αλλά, και για τις παραλήψεις καθηκόντων προς τον Θεόν και τον πλησίον.
Διότι όλοι εμείς, λέγει ο Απόστολος Παύλος, πρέπει να φανερωθούμε μπροστά στο φοβερό βήμα του Χριστού, για να λάβει ο καθένας ό,τι του αρμόζει για όσα έκανε με το σώμα του, είτε καλά και ενάρετα είτε κακά και πονηρά. Αυτό σημαίνει ότι μαζί με την ψυχή, θα υποφέρει, θα πονά και θα κολάζεται και το σώμα. Ή θα χαίρεται, θα αγάλλεται και θα συνδοξάζεται μαζί με την ψυχή και το σώμα. Διότι ψυχοσωματικά ο άνθρωπος εργάσθηκε είτε την αρετή, είτε την κακία.
Την ώρα της φοβεράς Κρίσεως οι εχθροί του Χριστού και οι πολέμιοι της θεότητός του θα καταπαταχθούν και θα καταργηθεί κάθε εξουσία και δύναμις και πανουργία του κακού. Και όπως σήμερα τονίσθηκε στο Ευαγγελικό Ανάγνωσμα, ο Δίκαιος Κριτής και Κύριος θα ξεχωρίσει τα πρόβατα από τα ερίφια. Και όσοι θα έχουν έργα πίστεως, αγάπης, μετανοίας και πνευματικούς καρπούς θα χωρισθούν μια για πάντα από τους ακάρπους και αμετανοήτους αμαρτωλούς.
Οι πρώτοι θα λάμψουν όπως ο ήλιος διότι ετήρησαν τις εντολές του Θεού, και αυτοί είναι οι ελεήμονες, οι προστάτες των πτωχών, οι βοηθοί των δυστυχισμένων, οι συμπαραστάτες των ασθενούντων, των πασχόντων από ανίατες ασθένειες και των ηλικιωμένων που κείνται ανίκανοι στο κρεβάτι του πόνου. Είναι οι κατατρεγμένοι από τις αδικίες, τις προδοσίες, τις συκοφαντίες, που συγχώρησαν όμως τους πάντες και τα πάντα. Είναι οι ανεξίκακοι. Είναι ακόμα οι πραείς και οι πενθούντες για τις αμαρτίες τους, έστω και αν αυτές έχουν συγχωρεθεί με την εξομολόγηση και την αληθινή μετάνοια. Είναι επίσης οι πενθούντες και οι διψώντες την δικαιοσύνην. Είναι ακόμη οι ειρηνοποιοί αλλά και όλοι εκείνοι που έγιναν πτωχοί τω πνεύματι, και ταπεινοί τη καρδία για τον πλούτο που υπάρχει στους ουρανούς. Είναι ακόμα και όσοι φύλαξαν την σφραγίδα της πίστεως αμόλυντη και ακέραιη, από κάθε αίρεση και πλάνη από κάθε κακοδοξία, δεισιδαιμονία και πνευματική διαστροφή των αγίων γραφών. Είναι τέλος και όλοι εκείνοι που συμμετείχαν στα σωστικά μυστήρια της Εκκλησίας μας, μετά φόβου Θεού, πίστεως και αγάπης.
Από την άλλη όμως πλευρά του Θρόνου του Δικαίου Κριτού, θα παρίστανται με φρίκη στην καρδιά όπως το προείπαμε όλοι οι αμετανόητοι αμαρτωλοί. Δηλαδή όλοι εκείνοι που παρόργιζαν καθημερινά τον Καλό Ποιμένα, με την περιφρόνηση της Θείας Λατρείας και των παναγίων μυστηρίων, και όλοι εκείνοι που περιφρονούσαν και καταπατούσαν τις Ευαγγελικές εντολές, και όλοι εκείνοι που ικανοποιούσαν κατά κόρον, και ξεδιάντροπα να πώ, τα πάθη τους. Και όλοι εκείνοι που αδιαφορούσαν για τα θέματα της Ορθοδόξου Πίστεως, και όλοι εκείνοι που παρέμειναν σκληρόκαρδοι και αδιάφοροι στον πόνο και στο δράμα των πλησίον, χωρίς συμπόνια και καλοσύνη όπως τονίστηκε εκτενώς, στο σημερινό Ευαγγελικό Ανάγνωσμα. Όλοι λοιπόν αυτοί, οι αμέτρητοι αμετανόητοι αμαρτωλοί, άπιστοι, άθεοι, υλιστές, χλιαροί, δειλοί, φιλήδονοι και λοιπά, θα καταδικαστούν αμετάκλητα, στην αιώνια κόλαση, ακούοντας την φρικιαστική απόφαση του Δικαίου Κριτού. «Υπάγετε απ’ εμού κατηραμένοι, εις το πύρ το αιώνιον, το ητοιμασμένω τω διαβόλω, και τοις αγγέλοις αυτού.»
Ενώ οι δίκαιοι, οι πιστοί αγωνιζόμενοι χριστιανοί, οι ταπεινοί και οι πραείς, και οι συνεχώς μετανοούντες, θα ακούσουν την γλυκειά και γαλήνια φωνή του γλυκυτάτου Ιησού Χριστού να τους λέγει: «Δεύτε οι ευλογημένοι του Πατρός μου, κληρονομήσατε την ητοιμασμένην υμίν Βασιλείαν από καταβολής κόσμου.»
Γι’ αυτό χριστιανοί μου, αν παραμείνουμε σ’ αυτή τη ζωή αμετανόητοι και αταπείνωτοι, σκληρόκαρδοι και ασεβείς, μας περιμένει η αιώνιος κόλασις. Έτσι τελείωσε και το Ευαγγελικό Ανάγνωσμα: «Και απελεύσονται ούτοι εις κόλασιν αιώνιον, οι δε δίκαιοι εις ζωήν αιώνιον.»
Εμπρός λοιπόν αδελφοί μου, πριν έλθει η φοβερά ημέρα εκείνη της Κρίσεως, διότι εγγύς ο Κύριος, και πριν διαλυθεί το πανηγύρι της παρούσης ζωής, με έναν ξαφνικό θάνατόν μας, και μας βρει ο Θεός χωρίς την πρέπουσα ετοιμασία, ας προετοιμασθούμε από σήμερα και από τούτη τη στιγμή, για να τον υποδεχθούμε με εξομολόγηση και αληθινή μετάνοια, με νηστεία και προσευχή, με δάκρυα και συντριβή, με έργα αγαθά και ζωντανή την πίστη.
Προσέξτε όμως χριστιανοί μου, μη τυχόν και τολμήσει κάποιος από μας να πει και προπαντός δε να το πιστέψει ότι δεν έχει αμαρτίες και ότι δεν είναι αμαρτωλός! Δυστυχώς το ακούω συχνά στην Ιερά Εξομολόγηση. «Δεν έχω τίποτα». Όποιος το λέγει αυτό, και τυφλός είναι και ψεύστης είναι. «Εάν πεις ότι αμαρτίαν ουκ έχεις, ψεύστης εστί.» Μας το βεβαιώνει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης. Βρίσκεται αυτός ο άνθρωπος σε πλάνη. Διότι εάν ο διάβολος δεν μας κυριεύει με πράξεις αμαρτωλές, πολύ εύκολα όμως μας πιάνει στα δίχτυα του με τη γλώσσα, τα μάτια, την ακοή και την αφή μας. Και μάλιστα ακόμα πολύ εύκολα με τους λογισμούς, εδώ μέσα, αυτό, και με την φαντασία, και με κάποιες πονηρές κρυφές επιθυμίες. Ποιος μπορεί να καυχηθεί ότι έχει αγνή καρδιά, και είναι πεντακάθαρος; Και πεντακάθαρος μάλιστα σε όλες τις αισθήσεις του; Κανένας. Διότι κανένας δεν είναι αναμάρτητος και κανένας δεν είναι καθαρός παρά μόνον Ένας, ο Χριστός, αυτός είναι ο μόνος αναμάρτητος. Αυτός βαστάζει την αμαρτία όλου του κόσμου και δεν θέλει τον θάνατον ημών των αμαρτωλών, αλλά τη σωτηρία μας, τη σωτηρία όλων των ανθρώπων. Προς το σωτήρα Χριστόν ας καταφύγουμε λοιπόν και μείς όλοι από σήμερα. Όσοι αμαρτωλοί προσέπεσαν στα πόδια Του και στο πετραχήλι του πνευματικού σώθηκαν.
Γι’ αυτό αδελφοί μου ας μην απελπιζόμαστε για την σωτηρία μας.
Αμαρτήσαμε; Να μετανοήσαμε!
Προσέξτε τι λέγει ο Άγιος Εφραίμ:
Αμαρτήσαμε χιλιάδες φορές; Χιλιάδες φορές να μετανοήσουμε αληθινά, να κλαύσουμε, να στενάξουμε και θα σωθούμε.
Ασφαλώς ο Θεός χαίρεται για κάθε έργο αγαθό που φτιάχνουμε στη ζωή μας. Αλλά πολύ περισσότερο χαίρεται όταν η ψυχή μετανοεί εμπράκτως. Ελάτε λοιπόν, και όλοι μαζί στη σημερινή ημέρα να πέσουμε στα πόδια Του και να ομολογήσουμε με συντριβή και δάκρυα:
Ναι είμαι αμαρτωλός Κύριε, συγχώρεσέ με, ελέησόν με.
Δόξα χριστιανοί μου στη φιλανθρωπία Του.
Δόξα στη μακροθυμία Του.
Δόξα στην αγαθότητά Του.
Δόξα στην ευσπλαχνία Του,
Δόξα στην άκρα συγκατάβασή Του,
Δόξα στο άπειρον έλεός Του,
Δόξα στη Βασιλεία Του,
Δόξα Τιμή και προσκύνησις, στο όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, στους αιώνας των αιώνων,
Αμήν.
Παρασκευή 3 Ιουνίου 2011
Ποιά είναι η αληθινή δόξα του Χριστού πού είναι και η δική μας σωτηρία και δόξα Η Σταυρική Του θυσία
169-β
Κυριακή Των Αγίων Πατέρων, 2001
Χριστιανοί μου, Σήμερα Κυριακή των τριακοσίων δέκα οκτώ Θεοφόρων Πατέρων της Πρώτης Οικουμενικής Συνόδου, απαγγείλαμε σαν Ευαγγελικό Ανάγνωσμα ένα μέρος από την λεγομένη Αρχιερατική Προσευχή. Και είναι αυτή που απηύθυνε ο Χριστός στο Θεό Πατέρα, λίγο πριν απ’ το πάθος της Σταυρικής Του Θυσίας.
Αρχίζει δε την προσευχή Του ο Κύριος με μια συγκινητική λεπτομέρεια. «Ταύτα ελάλησεν ο Ιησούς και επήρε τους οφθαλμούς εις τον ουρανόν», Ιωάννου 17, 1. Σήκωσε δηλαδή τα μάτια Του στον Ουρανό και είπε: «Πάτερ ελήλυθεν η ώρα».
Εμείς αδελφοί μου, διδαχθήκαμε από τον ίδιο τον Χριστό να επικαλούμαστε και να φωνάζουμε τον Θεό Πατέρα μας. «Πάτερ ημών», λέμε. Όπως και το φωνάξαμε πριν από λίγο όλοι μαζί. «Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς, αγιασθήτω το όνομά Σου», και λοιπά…
Ο Χριστός όμως δεν είπε «Πατερ ημών», αλλά «Πάτερ», σκέτο. Και αυτό διότι άλλη είναι η σχέση η δική μας προς τον Θεόν, και άλλη η δική Του.
Το πρώτον, η δική μας είναι σχέσις εξάρτησης. Από τον Θεόν δημιουργηθήκαμε, αυτός μας έπλασε, αυτός μας έδωσε τη ζωή, αυτός μας έφερε από την ανυπαρξία και το μηδέν στο Είναι. Υπάρχουμε δηλαδή από τον Θεόν, που μας έπλασε μάλιστα κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση δική Του. Μας έδωσε δηλαδή μυαλό, λογικό, νου, θέληση, κρίση, ελευθερία, αίσθημα δικαιοσύνης, αγάπης, κρίση για να διαλέγουμε ανάμεσα στο καλό και στο κακό, ανάμεσα στο δίκαιο και στο άδικο, ανάμεσα στην αλήθεια και στο ψέμα.
Άρα είναι ο Πατέρας μας. Ο φυσικός Πατέρας και Δημιουργός μας. Οι δε γονείς μας είναι απλοί γεννήτορες και τίποτε περισσότερο. Ο Θεός Πατέρας μας δεν μας έπλασε όμως μόνον κατ’ εικόνα αυτού και καθ’ ομοίωσιν, αλλά και διπλούς στη φύση. Δηλαδή από σώμα υλικό και ψυχή άυλη, πνευματική. Το δε κατ’ εικόνα του Θεού, αναφέρεται μόνο στο νοερό μέρος του ανθρώπου, δηλαδή στην ψυχή. Γι’ αυτό και έχει τρομερές δυνατότητες δημιουργίας ο νους, - ή και καταστρεπτικές, αν διαλέξει να διαπράττει συνεχώς το κακό.
Δεύτερον. Η σχέση όμως του Χριστού προς τον Θεόν Πατέρα, είναι και σχέση ενότητος. Ο Ιησούς Χριστός είναι ο μονογενής Υιός και Λόγος του Θεού, ο μοναδικός κατά φύσιν του Θεού Πατρός, ομοούσιος προς αυτόν και τέλειος Θεός. Είναι το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, και γεννάται αϊδίως και αχρόνως προ πάντων των αιώνων. Άμα ο Πατήρ, άμα και ο Υιός. Ο Ένας Θεός. Αυτό θέσπισαν και εδογμάτησαν οι τριακόσοι δέκα οχτώ Πατέρες της πρώτης Οικουμενικής Συνόδου, - που γιορτάζουμε σήμερα,- ότι δηλαδή ο Χριστός είναι και τέλειος Θεός. Υιός και Λόγος του Θεού, και Θεός. Όχι ομοιούσιος προς τον Πατέρα, όπως ισχυριζόταν ο Άρειος, και εξακολουθούν πολλοί ακόμα να Τον θεωρούν έτσι, αλλά ομοούσιος προς Αυτόν. Βλέπουν δηλαδή τον Χριστό σαν κτίσμα. Όχι. Είναι τέλειος Θεός, έχει την ίδια ουσία και την ίδια φύσιν με τον Πατέρα.
Έγινε όμως και άνθρωπος στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού, χωρίς να πάψει να είναι ποτέ συγχρόνως και τέλειος Θεός, ο Θεάνθρωπος Κύριος, και αυτό για τη Σωτηρία μας. Αυτή ακριβώς η αδιαίρετη και προαιώνια ενότητα του Ιησού Χριστού προς τον Θεόν Πατέρα, διατυπώνεται πολλές φορές μέσα στην Καινή Διαθήκη. Όπως παραδείγματος χάριν «εγώ και ο Πατήρ εν εσμέν». «Εν αρχή ην ο Λόγος και ο Λόγος ην προς τον Θεόν και Θεός ην ο Λόγος». «Ο εωρακώς εμέ εώρακε και τον Πατέρα». «Τα εμά πάντα σα εστί και τα σα εμά», και άλλα πολλά.
Εμείς όταν απευθυνόμαστε στον Θεό, συνήθως ζητάμε υλικά αγαθά και θαύματα, θαύματα στις αρρώστιες μας, λύση στα βάσανα και τα προβλήματά μας, λύση στο να διορθώνει Εκείνος τις δικές μας στραβωμάρες και πονηριές, παράπονα και γογγυσμοί για ό,τι στραβό μας έρχεται στη ζωή ενώ τα λάθη είναι δικά μας, καμιά φορά ζητάμε και ευγενικά και την καταστροφή των εχθρών μας λέγοντας, «εγώ Θεέ μου τον συγχωρώ αλλά συ τιμώρησέ τον για να μάθει». Το ό,τι ζητάμε από τον Θεόν τις περισσότερες φορές πράγματα παράλογα και ανόητα, το φανερώνει ο ίδιος λέγοντας: «Αιτείτε, -με την προσευχή σας,- αιτείτε και ου λαμβάνετε, διότι κακώς αιτείσθε». Οφείλουμε να ζητάμε την Βασιλεία του Θεού, την μετάνοια, την συντριβή, την διόρθωση και τον φωτισμό.
Για ακούστε τι ζήτησε ο Χριστός απ’ τον Θεόν Πατέρα. Δεν το ζητάει όπως θα ακούσετε τίποτα το γήινο, το πρόσκαιρο και το τιποτένιο, ούτε και την άφεσιν των αμαρτιών, διότι ήτο ο αναμάρτητος Κύριος, ο Θεάνθρωπος, ο τέλειος Θεός όπως είπαμε και τέλειος άνθρωπος.
Τι είναι όμως αυτό που ζητάει ο Χριστός, από τον Θεό Πατέρα; Την Δόξα! «Δόξασόν σου τον Υιόν», λέει. Η Δόξα όμως του Χριστού δεν είναι η θριαμβευτική Του είσοδος στα Ιεροσόλυμα, ούτε και ο θριαμβευτικός ύμνος των αγγέλων, στη Βηθλεέμ, με το «Δόξα εν Υψίστοις Θεόν και επι γης ειρήνη, εν ανθρώποις ευδοκία», αλλά Δόξα του Χριστού είναι ο Σταυρός, ο Γολγοθάς, η Σταυρική Θυσία. Και γιατί η Σταυρική Του Θυσία; Για να σωθεί ο άνθρωπος. Για να συγχωρηθεί ο αμαρτωλός.
Αλλά δόξα του ανθρώπου είναι η άφεσις των αμαρτιών του, και η δικαίωσίς του όταν αυτός ο άνθρωπος πιστεύει στην θεότητα του Ιησού Χριστού, και στο απολυτρωτικό Του έργο, βαπτίζεται στο όνομα της Αγίας Τριάδος, εξομολογείται με συντριβή και μετάνοια τις αμαρτίες του στο μυστήριο της Ιεράς Εξομολογήσεως, και τρέφεται από το Σώμα και το Αίμα του Χριστού στο μυστήριο της Θειας Κοινωνίας. Έτσι η Δόξα του Σωτήρος Χριστού γίνεται και δική μας Δόξα. Σταυρώθηκε Εκείνος για να δοξασθούμε εμείς. Και τώρα που υπάρχουμε σ’ αυτόν εδώ τον κόσμο για όσο ζούμε, αλλά κυρίως μετά το θάνατό μας στη βασιλεία των Ουρανών.
Και τώρα τίθεται το ερώτημα. Ποιος ήταν ο Χριστός πριν έρθει στον κόσμο και πάρει σάρκα και οστά μέσα από τα σπλάχνα της Μαρίας της Παρθένου; Τι είχε πριν κατέβη στην γη; Την απάντηση την δίνει ο ίδιος στη συνέχεια της Αρχιερατικής Του Προσευχής.
«Και νυν δόξασόν με συ Πάτερ, παρά σε αυτώ τη δόξη, ή είχον, προτού τον κόσμον είναι παρά σοι», δηλαδή, και τώρα δόξασέ με και Συ Πάτερ, πλησίον σου με την Δόξα, που είχα κοντά Σου προ του να γίνει ο κόσμος. Άρα Χριστός αδελφοί μου, είχε θεϊκή δόξα στον Ουρανό μαζί με τον Πατέρα, ως ομοούσιος προς αυτόν, πριν να δημιουργηθεί ο κόσμος, και ο πνευματικός και ο υλικός. Δηλαδή προ πάντων των αιώνων. Ήτο τέλειος αληθινός Θεός.
Ο πρώτος στίχος του κατά Ιωάννην Ευαγγελίου αρχίζει με τις φράσεις «εν αρχή ην ο Λόγος» που σημαίνει στην αρχή που δημιουργήθηκε ο κόσμος, οι άγγελοι, ο ουρανός, η γη και οι άνθρωποι, προϋπήρχε ο λόγος, ο Υιός του Θεού, ο Θεός Λόγος, το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος. Όσοι δε από μας τους Ορθοδόξους πιστούς αγωνιζομένους χριστιανούς, αξιωθούν από τον Σωτήρα Χριστόν να βρεθούν στον Παράδεισο, θα λάμπουν σαν τον ήλιο και θα έχουν δόξα μεγάλη.
Ο Χριστός όμως τη δόξα, την άκτιστη και άπειρη, την είχε πάντοτε, διότι είναι ένα με τον Πατέρα, και ομοούσιος προς αυτόν. Μία φύσις με τον Πατέρα και το Άγιον Πνεύμα. Μία ουσία, η ίδια πάντοτε, μία τιμή, μία δόξα, μία σύνταξις, μία προσκύνησις της Αγίας Τριάδος, όπως θα ψάλουμε την Πεντηκοστή.
Ας προχωρήσουμε όμως σε δύο ακόμα φράσεις που θέλουν προσοχή, και τελειώνουμε.
«Παρά σου εξήλθον». Δηλαδή από σένα, τον Πατέρα, στάλθηκα και βγήκα στον κόσμο, χωρίς καμιά στιγμή να είμαι χωρισμένος από σένα, γιατί ως Υιός είμαι και τέλειος Θεός. Και τώρα έρχομαι πάλι σε σένα. «Καγώ προς σε έρχομαι», μόνο που δεν έρχομαι μόνος, κουβαλάω μαζί μου ολόκληρη την ανθρωπότητα, κουβαλάω ολόκληρη και τελεία την ανθρώπινη φύση. Φέρνω μαζί μου τον άνθρωπον, τον λυτρωμένο και σεσωσμένο, τον θεωμένο και δοξασμένο. Σου φέρνω τον άνθρωπο για τον οποίον εγώ ο Υιός και Θεός έγινα άνθρωπος. Άρα κουβαλάει μέσα στην θεωμένη και σεσωσμένη ανθρώπινη φύση, πού είναι και αδιαίρετα ενωμένη με την θεότητα του Ιησού Χριστού, και σένα, και σένα, και σένα, και μένα και όλους μας. Αυτό όμως είναι μια βεβαιωμένη ελπίδα και αίσθησις ψυχής όταν κοινωνούμε των Αχράντων Μυστηρίων. Δηλαδή η ψυχή μας θεώνεται, Χριστοφορείται και συγχρόνως αναλαμβάνεται στα ύψη της θείας ευφροσύνης και της θείας δόξης. Προγεύεται τρόπον τινά και κατά δύναμιν την αιωνιότητα της Βασιλείας του Θεού.
Όλα αυτά όπως καταλαβαίνετε μας τα βεβαιώνουν οι εμπειρίες των Αγίων Πατέρων της Εκκλησίας μας, που σε κάθε γιορτή είναι και λίγο πιο διαφορετική. Άλλη αίσθησις στη γέννηση του Χριστού, άλλη στα Θεοφάνεια και στην φανέρωση της Αγίας Τριάδος, άλλη στην Σταυρική Του Θυσία την Μεγάλη Παρασκευή, άλλη στην Ανάστασή Του εκ νεκρών το Πάσχα, άλλη την Πεντηκοστήν, άλλη στην Υπαπαντή του κυρίου, και άλλη σε κάθε γιορτή.
Είθε αδελφοί μου, πάντα ταύτα να γίνουν πριν πεθάνουμε, και δικές μας πτωχές εμπειρίες και βιώματα, έστω και για λίγα μόνον δευτερόλεπτα.
Το εύχομαι με όλη μου την καρδιά,
Αμήν.
Κυριακή Των Αγίων Πατέρων, 2001
Χριστιανοί μου, Σήμερα Κυριακή των τριακοσίων δέκα οκτώ Θεοφόρων Πατέρων της Πρώτης Οικουμενικής Συνόδου, απαγγείλαμε σαν Ευαγγελικό Ανάγνωσμα ένα μέρος από την λεγομένη Αρχιερατική Προσευχή. Και είναι αυτή που απηύθυνε ο Χριστός στο Θεό Πατέρα, λίγο πριν απ’ το πάθος της Σταυρικής Του Θυσίας.
Αρχίζει δε την προσευχή Του ο Κύριος με μια συγκινητική λεπτομέρεια. «Ταύτα ελάλησεν ο Ιησούς και επήρε τους οφθαλμούς εις τον ουρανόν», Ιωάννου 17, 1. Σήκωσε δηλαδή τα μάτια Του στον Ουρανό και είπε: «Πάτερ ελήλυθεν η ώρα».
Εμείς αδελφοί μου, διδαχθήκαμε από τον ίδιο τον Χριστό να επικαλούμαστε και να φωνάζουμε τον Θεό Πατέρα μας. «Πάτερ ημών», λέμε. Όπως και το φωνάξαμε πριν από λίγο όλοι μαζί. «Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς, αγιασθήτω το όνομά Σου», και λοιπά…
Ο Χριστός όμως δεν είπε «Πατερ ημών», αλλά «Πάτερ», σκέτο. Και αυτό διότι άλλη είναι η σχέση η δική μας προς τον Θεόν, και άλλη η δική Του.
Το πρώτον, η δική μας είναι σχέσις εξάρτησης. Από τον Θεόν δημιουργηθήκαμε, αυτός μας έπλασε, αυτός μας έδωσε τη ζωή, αυτός μας έφερε από την ανυπαρξία και το μηδέν στο Είναι. Υπάρχουμε δηλαδή από τον Θεόν, που μας έπλασε μάλιστα κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση δική Του. Μας έδωσε δηλαδή μυαλό, λογικό, νου, θέληση, κρίση, ελευθερία, αίσθημα δικαιοσύνης, αγάπης, κρίση για να διαλέγουμε ανάμεσα στο καλό και στο κακό, ανάμεσα στο δίκαιο και στο άδικο, ανάμεσα στην αλήθεια και στο ψέμα.
Άρα είναι ο Πατέρας μας. Ο φυσικός Πατέρας και Δημιουργός μας. Οι δε γονείς μας είναι απλοί γεννήτορες και τίποτε περισσότερο. Ο Θεός Πατέρας μας δεν μας έπλασε όμως μόνον κατ’ εικόνα αυτού και καθ’ ομοίωσιν, αλλά και διπλούς στη φύση. Δηλαδή από σώμα υλικό και ψυχή άυλη, πνευματική. Το δε κατ’ εικόνα του Θεού, αναφέρεται μόνο στο νοερό μέρος του ανθρώπου, δηλαδή στην ψυχή. Γι’ αυτό και έχει τρομερές δυνατότητες δημιουργίας ο νους, - ή και καταστρεπτικές, αν διαλέξει να διαπράττει συνεχώς το κακό.
Δεύτερον. Η σχέση όμως του Χριστού προς τον Θεόν Πατέρα, είναι και σχέση ενότητος. Ο Ιησούς Χριστός είναι ο μονογενής Υιός και Λόγος του Θεού, ο μοναδικός κατά φύσιν του Θεού Πατρός, ομοούσιος προς αυτόν και τέλειος Θεός. Είναι το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, και γεννάται αϊδίως και αχρόνως προ πάντων των αιώνων. Άμα ο Πατήρ, άμα και ο Υιός. Ο Ένας Θεός. Αυτό θέσπισαν και εδογμάτησαν οι τριακόσοι δέκα οχτώ Πατέρες της πρώτης Οικουμενικής Συνόδου, - που γιορτάζουμε σήμερα,- ότι δηλαδή ο Χριστός είναι και τέλειος Θεός. Υιός και Λόγος του Θεού, και Θεός. Όχι ομοιούσιος προς τον Πατέρα, όπως ισχυριζόταν ο Άρειος, και εξακολουθούν πολλοί ακόμα να Τον θεωρούν έτσι, αλλά ομοούσιος προς Αυτόν. Βλέπουν δηλαδή τον Χριστό σαν κτίσμα. Όχι. Είναι τέλειος Θεός, έχει την ίδια ουσία και την ίδια φύσιν με τον Πατέρα.
Έγινε όμως και άνθρωπος στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού, χωρίς να πάψει να είναι ποτέ συγχρόνως και τέλειος Θεός, ο Θεάνθρωπος Κύριος, και αυτό για τη Σωτηρία μας. Αυτή ακριβώς η αδιαίρετη και προαιώνια ενότητα του Ιησού Χριστού προς τον Θεόν Πατέρα, διατυπώνεται πολλές φορές μέσα στην Καινή Διαθήκη. Όπως παραδείγματος χάριν «εγώ και ο Πατήρ εν εσμέν». «Εν αρχή ην ο Λόγος και ο Λόγος ην προς τον Θεόν και Θεός ην ο Λόγος». «Ο εωρακώς εμέ εώρακε και τον Πατέρα». «Τα εμά πάντα σα εστί και τα σα εμά», και άλλα πολλά.
Εμείς όταν απευθυνόμαστε στον Θεό, συνήθως ζητάμε υλικά αγαθά και θαύματα, θαύματα στις αρρώστιες μας, λύση στα βάσανα και τα προβλήματά μας, λύση στο να διορθώνει Εκείνος τις δικές μας στραβωμάρες και πονηριές, παράπονα και γογγυσμοί για ό,τι στραβό μας έρχεται στη ζωή ενώ τα λάθη είναι δικά μας, καμιά φορά ζητάμε και ευγενικά και την καταστροφή των εχθρών μας λέγοντας, «εγώ Θεέ μου τον συγχωρώ αλλά συ τιμώρησέ τον για να μάθει». Το ό,τι ζητάμε από τον Θεόν τις περισσότερες φορές πράγματα παράλογα και ανόητα, το φανερώνει ο ίδιος λέγοντας: «Αιτείτε, -με την προσευχή σας,- αιτείτε και ου λαμβάνετε, διότι κακώς αιτείσθε». Οφείλουμε να ζητάμε την Βασιλεία του Θεού, την μετάνοια, την συντριβή, την διόρθωση και τον φωτισμό.
Για ακούστε τι ζήτησε ο Χριστός απ’ τον Θεόν Πατέρα. Δεν το ζητάει όπως θα ακούσετε τίποτα το γήινο, το πρόσκαιρο και το τιποτένιο, ούτε και την άφεσιν των αμαρτιών, διότι ήτο ο αναμάρτητος Κύριος, ο Θεάνθρωπος, ο τέλειος Θεός όπως είπαμε και τέλειος άνθρωπος.
Τι είναι όμως αυτό που ζητάει ο Χριστός, από τον Θεό Πατέρα; Την Δόξα! «Δόξασόν σου τον Υιόν», λέει. Η Δόξα όμως του Χριστού δεν είναι η θριαμβευτική Του είσοδος στα Ιεροσόλυμα, ούτε και ο θριαμβευτικός ύμνος των αγγέλων, στη Βηθλεέμ, με το «Δόξα εν Υψίστοις Θεόν και επι γης ειρήνη, εν ανθρώποις ευδοκία», αλλά Δόξα του Χριστού είναι ο Σταυρός, ο Γολγοθάς, η Σταυρική Θυσία. Και γιατί η Σταυρική Του Θυσία; Για να σωθεί ο άνθρωπος. Για να συγχωρηθεί ο αμαρτωλός.
Αλλά δόξα του ανθρώπου είναι η άφεσις των αμαρτιών του, και η δικαίωσίς του όταν αυτός ο άνθρωπος πιστεύει στην θεότητα του Ιησού Χριστού, και στο απολυτρωτικό Του έργο, βαπτίζεται στο όνομα της Αγίας Τριάδος, εξομολογείται με συντριβή και μετάνοια τις αμαρτίες του στο μυστήριο της Ιεράς Εξομολογήσεως, και τρέφεται από το Σώμα και το Αίμα του Χριστού στο μυστήριο της Θειας Κοινωνίας. Έτσι η Δόξα του Σωτήρος Χριστού γίνεται και δική μας Δόξα. Σταυρώθηκε Εκείνος για να δοξασθούμε εμείς. Και τώρα που υπάρχουμε σ’ αυτόν εδώ τον κόσμο για όσο ζούμε, αλλά κυρίως μετά το θάνατό μας στη βασιλεία των Ουρανών.
Και τώρα τίθεται το ερώτημα. Ποιος ήταν ο Χριστός πριν έρθει στον κόσμο και πάρει σάρκα και οστά μέσα από τα σπλάχνα της Μαρίας της Παρθένου; Τι είχε πριν κατέβη στην γη; Την απάντηση την δίνει ο ίδιος στη συνέχεια της Αρχιερατικής Του Προσευχής.
«Και νυν δόξασόν με συ Πάτερ, παρά σε αυτώ τη δόξη, ή είχον, προτού τον κόσμον είναι παρά σοι», δηλαδή, και τώρα δόξασέ με και Συ Πάτερ, πλησίον σου με την Δόξα, που είχα κοντά Σου προ του να γίνει ο κόσμος. Άρα Χριστός αδελφοί μου, είχε θεϊκή δόξα στον Ουρανό μαζί με τον Πατέρα, ως ομοούσιος προς αυτόν, πριν να δημιουργηθεί ο κόσμος, και ο πνευματικός και ο υλικός. Δηλαδή προ πάντων των αιώνων. Ήτο τέλειος αληθινός Θεός.
Ο πρώτος στίχος του κατά Ιωάννην Ευαγγελίου αρχίζει με τις φράσεις «εν αρχή ην ο Λόγος» που σημαίνει στην αρχή που δημιουργήθηκε ο κόσμος, οι άγγελοι, ο ουρανός, η γη και οι άνθρωποι, προϋπήρχε ο λόγος, ο Υιός του Θεού, ο Θεός Λόγος, το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος. Όσοι δε από μας τους Ορθοδόξους πιστούς αγωνιζομένους χριστιανούς, αξιωθούν από τον Σωτήρα Χριστόν να βρεθούν στον Παράδεισο, θα λάμπουν σαν τον ήλιο και θα έχουν δόξα μεγάλη.
Ο Χριστός όμως τη δόξα, την άκτιστη και άπειρη, την είχε πάντοτε, διότι είναι ένα με τον Πατέρα, και ομοούσιος προς αυτόν. Μία φύσις με τον Πατέρα και το Άγιον Πνεύμα. Μία ουσία, η ίδια πάντοτε, μία τιμή, μία δόξα, μία σύνταξις, μία προσκύνησις της Αγίας Τριάδος, όπως θα ψάλουμε την Πεντηκοστή.
Ας προχωρήσουμε όμως σε δύο ακόμα φράσεις που θέλουν προσοχή, και τελειώνουμε.
«Παρά σου εξήλθον». Δηλαδή από σένα, τον Πατέρα, στάλθηκα και βγήκα στον κόσμο, χωρίς καμιά στιγμή να είμαι χωρισμένος από σένα, γιατί ως Υιός είμαι και τέλειος Θεός. Και τώρα έρχομαι πάλι σε σένα. «Καγώ προς σε έρχομαι», μόνο που δεν έρχομαι μόνος, κουβαλάω μαζί μου ολόκληρη την ανθρωπότητα, κουβαλάω ολόκληρη και τελεία την ανθρώπινη φύση. Φέρνω μαζί μου τον άνθρωπον, τον λυτρωμένο και σεσωσμένο, τον θεωμένο και δοξασμένο. Σου φέρνω τον άνθρωπο για τον οποίον εγώ ο Υιός και Θεός έγινα άνθρωπος. Άρα κουβαλάει μέσα στην θεωμένη και σεσωσμένη ανθρώπινη φύση, πού είναι και αδιαίρετα ενωμένη με την θεότητα του Ιησού Χριστού, και σένα, και σένα, και σένα, και μένα και όλους μας. Αυτό όμως είναι μια βεβαιωμένη ελπίδα και αίσθησις ψυχής όταν κοινωνούμε των Αχράντων Μυστηρίων. Δηλαδή η ψυχή μας θεώνεται, Χριστοφορείται και συγχρόνως αναλαμβάνεται στα ύψη της θείας ευφροσύνης και της θείας δόξης. Προγεύεται τρόπον τινά και κατά δύναμιν την αιωνιότητα της Βασιλείας του Θεού.
Όλα αυτά όπως καταλαβαίνετε μας τα βεβαιώνουν οι εμπειρίες των Αγίων Πατέρων της Εκκλησίας μας, που σε κάθε γιορτή είναι και λίγο πιο διαφορετική. Άλλη αίσθησις στη γέννηση του Χριστού, άλλη στα Θεοφάνεια και στην φανέρωση της Αγίας Τριάδος, άλλη στην Σταυρική Του Θυσία την Μεγάλη Παρασκευή, άλλη στην Ανάστασή Του εκ νεκρών το Πάσχα, άλλη την Πεντηκοστήν, άλλη στην Υπαπαντή του κυρίου, και άλλη σε κάθε γιορτή.
Είθε αδελφοί μου, πάντα ταύτα να γίνουν πριν πεθάνουμε, και δικές μας πτωχές εμπειρίες και βιώματα, έστω και για λίγα μόνον δευτερόλεπτα.
Το εύχομαι με όλη μου την καρδιά,
Αμήν.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
