Προέκτασις της κατά Θεόν χαράς μέσα από τις θλίψεις και τη χαρά του συνανθρώπου μας

168 β
Β' Χαιρετισμοί 2001

Χαίρε δι ής η χαρά εκλάμψει.
Λέγαμε την περασμένη Παρασκευή χριστιανοί μου, ότι η πνευματική χαρά που για πηγή της έχει τον Χριστό, δεν μπορεί να συγκριθεί με καμιά απόλαυση, και τη χαρά της ηδονής που προσφέρει ο κόσμος της αμαρτίας.
Είπαμε ακόμα ότι αυτή η χαρά ως καρπός του Παναγίου Πνεύματος, συνίσταται στην αγάπη που συνδέει μεταξύ τους τα πρόσωπα της Αγίας Τριάδος.
Έτσι λοιπόν η κατά Θεών χαρά, είναι προσωπικό καμάρωμα της καρδιάς μας για το Χριστό, γεμάτο αγάπη, ταπείνωση, αφοσίωση, καλοσύνη και θυσία. Αυτό δίνει και τη δύναμη της προσωπικής εφαρμογής, του λόγου της Αγίας Γραφής που προτρέπει το «πάσαν χαράν ηγήσασθαι αδελφοί μου, όταν πειρασμοίς περιπέσειτε ποικίλοις». Αυτό σημαίνει ότι με την ουράνια πνευματική χαρά, χαίρεται ο αληθινός χριστιανός, μέσα στην καρδιά του χαίρεται, είτε βρίσκεται στο κρεβάτι του πόνου, είτε διώκεται, και φυλακίζεται για την πίστη του, είτε υποφέρει και βασανίζεται από αδικίες, είτε συκοφαντείται αναιτίως, είτε τέλος πειράζεται από τους δαίμονας.
Γι’ αυτό και ο Απόστολος Παύλος, που βάδιζε στα ίχνη του Χριστού, και εγένετο μιμητής του, ομολογούσε βεβαιώνοντας ότι «χαίρω εν τοις παθήμασί μου υπέρ υμών». Δηλαδή τώρα που είμαι φυλακισμένος και δέσμιος, χαίρομαι για τα παθήματα που υποφέρω για σας, και μάλιστα αναπληρώνω στο σώμα μου, όσα δεν πρόφθασε, να πάθει για όλους σας ο Χριστός. Και κατά λέξη σας το διαβάζω. «Νυν χαίρω εν τοις παθήμασί μου υπέρ ημών, και ανταναπληρώ, τα υστερήματα των θλίψεων του Χριστού εν τη σαρκί μου». Αυτή η ανθρώπινη πλευρά των ανθρωπίνων θλίψεων, των παθημάτων και των αδικιών κατορθώνεται και σηκώνεται με χαρά πνευματική, μόνο με τη χάρη του Θεού και την βοήθεια της Παναγίας μας.
Είπαμε προηγουμένως, ότι η κατά Θεόν χαρά, πηγάζει από την ενότητα της αγάπης των προσώπων της Τριαδικής Θεότητος. Αλλά και η αγάπη του Θεού προς τον άνθρωπον, είναι τόσο μεγάλη, τόσο μακαρία και ανεκλάλητος, ώστε να στήνεται πανηγύρι χαράς στους ουρανούς, από τους αγγέλους και τους αρχαγγέλους, όταν κερδίζεται μια ψυχή, διά μέσου της αληθινής μετανοίας.
Ναι, χαρά γίνεται «εν τω ουρανώ, ενώπιον των αγγέλων του Θεού, επί ενί αμαρτωλώ μετανοούντι», όπως μας βεβαιώνει ο ίδιος ο Κύριός μας ο Χριστός, στο κατά Λουκάν Ευαγγέλιον ιε 10. Όπως η αγάπη αυτουπάρχει στον ένα Τριαδικό Θεό, αφού ο Θεός αγάπη εστί, έτσι αυτουπάρχει και η χαρά όπως και κάθε άλλη ιδιότητά Του, παραδείγματος χάρη η πανσοφία, η αιωνιότητα, η παντογνωσία, η πανταχού παρουσία, η παντοδυναμία, και πολλές άλλες. Άρα η χαρά, όπως και η αγάπη του Θεού, έχει δύο διαστάσεις. Η μία στρέφεται προς τον άνθρωπον, και η άλλη είναι κοινωνία προσώπων εν τω Θεώ.
Το ίδιο συμβαίνει και με μας, τους πιστούς Ορθοδόξους χριστιανούς. Έχουμε την εντολή, και την εντολή την έχουμε όλοι μας, όσοι βαπτιστήκαμε στο όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, όσοι λάβαμε το Άγιον Χρίσμα, από μωρά παιδιά, όσοι πλημμυρίζουμε τις εκκλησίες αυτές τις άγιες ημέρες, και όσοι απουσιάζουμε από αυτές, έχουμε την εντολή «αγαπήσεις τον πλησίον σου ως εαυτόν, αγαπάτε αλλήλους, αγαπάτε τους εχθρούς ημών, και μακροθυμείτε προς πάντας».
Όλες αυτές οι εντολές, δηλώνουν κατά τους Πατέρας της Εκκλησίας μας, ότι όπως οφείλουμε, να αγαπούμε τον πλησίον μας, ανεξάρτητα από την πνευματική του κατάσταση, και ανεξάρτητα από την θέση που κατέχει ο ίδιος προσωπικά στο σχέδιο της σωτηρίας, έτσι και πρέπει να είναι αυτός ο συγκεκριμένος πλησίον, ο εχθρός ή φίλος, ο πιστός ή ο αδιάφορος, ο καλός ή ο κακός γείτονας, αντικείμενον χαράς μας, είτε αυτός βρίσκεται μέσα στην χάρη, είτε δουλεύει στην αμαρτία.
Ο αμαρτωλός αδελφός μας, λέγει ο Μέγας Βασίλειος, οσοδήποτε και αν έχει εκπέσει, οσονδήποτε και αν τα πράγματα δείχνουν ότι τον κατέχει η απώλεια της Κολάσεως και όχι ο Θεός, δεν παύει να είναι παρά την εξαχρείωσή του «λογικόν κτίσμα κατ’ εικόνα Θεού». Κατ’ εικόνα Θεού. Μια ανυπέρβλητη αξία της οποίας ολόκληρος ο κόσμος δεν είναι ισοστάσιος. Και θα πρέπει να υπάρχει γι’ αυτόν η ελπίδα, ότι η Θεία Χάρις θα νικήσει την αμαρτία.
Αυτό απευθύνεται και σε μας όλους, πούμαστε αμαρτωλοί μέχρι το κόκαλο και πρώτος εγώ. Ότι η Θεία Χάρις θα νικήσει την αμαρτία, εφόσον λιγάκι το θελήσουμε, και ότι όπως ο ληστής και η πόρνη του Ευαγγελίου, έτσι και αυτός, έτσι και συ, έτσι και συ, έτσι και γω, έτσι και όλοι μας, θα κερδίσουμε τον Παράδεισο. Διά μέσου της μετανοίας.
Αυτό σημαίνει ότι όταν η καρδιά μας φλογίζεται από την αγάπη του Θεού, και ότι και η χαρά μας προς τον οιονδήποτε πλησίον, δεν έχει κενά και διαλείμματα. Δεν κάνει διακρίσεις, ούτε και αμφιταλαντεύεται, αλλά ακολουθώντας τον δρόμον της κατά Χριστόν αγάπης, απλά και μόνον ξεχωρίζει τον αμαρτωλό από την αμαρτία. Τον μεν αμαρτωλό με τον μεν αμαρτωλό, συμπάσχει και βοηθά, αλλά την αμαρτία σιχαίνεται και μισεί.
Το πιο ψηλό όμως σημείο, πνευματικής χαράς σε σχέση με τον συνάνθρωπό μας βρίσκεται στη φωνή του Αποστόλου Παύλου που μας λέγει τον περίφημο εκείνο στίχο στην προς Ρωμαίους Επιστολή. «Χαίρειν μετά των χαιρόντων και κλαίειν μετά των κλαιόντων».
Οι πατέρες όμως της Εκκλησίας, μας βεβαιώνουν ότι το συγχαίρειν, είναι ασυγκρίτως δυσκολότερον από το συμπάσχειν. Το να μπορούμε αδελφοί μου να χαιρόμαστε με όλη μας την καρδιά, στη θεάρεστη χαρά του πλησίον μας, και να συμμετέχουμε σ’ αυτήν, σα να είναι δική μας προσωπική χαρά, φανερώνει και την πραγματική, την τέλεια αγάπη που διακατέχει την ψυχή μας.
Το «χαίρειν μετά των χαιρόντων», είναι ένας από τους ωραιότερους, και τους υψηλότερους στόχους της Καινής Διαθήκης, του Ευαγγελίου μας. Και αυτό διότι θεωρείται από τους πλέον αναγκαίους και απαραίτητους στον αγώνα της ζωής που κάνουμε κάθε μέρα για τη σωτηρία μας.
Έτσι λοιπόν η λύπη σου λύπη μου, και ο πόνος σου πόνος μου. Αλλά πιο ψηλό, πιο μεγάλο, πιο ουράνιο, είναι η χαρά σου να γίνεται χαρά μου. Η επιτυχία σου να γίνεται επιτυχία μου, να γίνεται χαρά μου. Και η ευτυχία σου να γίνεται ευτυχία μου, η επιτυχία του παιδιού σου να γίνεται και δική μου επιτυχία.
Να αδελφοί μου ο θρίαμβος της χαράς, που πηγάζει από την κατά Χριστόν αγάπη. Είναι δύσκολα αυτά. Θέλει μετάνοια. Θέλει προσευχή. Θέλει νηστεία. Θέλει δουλειά πνευματική. Θέλει αγώνα κατά Χριστόν. Δεν παίζουμε με τη σωτηρία μας. Σήμερα υπάρχουμε, αύριο θα πεθάνουμε. Οι εκκλησίες γεμίζουν στους Χαιρετισμούς αλλά αδειάζουν τις Κυριακές. Αλλά αύριο θα πεθάνουμε και οι θλίψεις και ο πόνος και ο θάνατος κτυπάει κάθε μέρα την πόρτα μας. Κυρίως δε τώρα τελευταία τα μικρά παιδιά με τη λευχαιμία. Γι’ αυτό ας πέσουμε στα γόνατα, και ας μετανοήσουμε πριν αύριο να είναι αργά.

Πέρα όμως από ό,τι είπαμε, υπάρχει χριστιανοί μου και η Αναστάσιμη χαρά, που είναι ταυτόσημη με την χαρά που περιγράψαμε μέχρι τώρα, γέννημα και αυτή της αληθινής μετάνοιας, και που πηγή της έχει το μυστήριον της Θείας Οικονομίας, το καινόν μνημείον, την Ανάσταση του Χριστού. Και η Ανάστασις του Χριστού είναι αυτή, που σφραγίζει μια για πάντα το όλο έργον της σωτηρίας μας.
Ναι χριστιανοί μου, είμαστε μαθηταί της Αναστάσεως, παιδιά του Αναστάντος Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, ζούμε και υπάρχουμε μέσα στη χαρά και στο φως της σωτηρίας μας. Ναι μεν η σωτηρία μας στηρίζεται στο Γολγοθά και στη Σταυρική Θυσία του Κυρίου, αλλά η Ανάστασις είναι αυτή που την σφραγίζει διότι αν ο Χριστός δεν ανίστατο εκ νεκρών, τότε θα ήτο ματαία η πίστις ημών. Γι’ αυτό και η Αναστάσιμη χαρά, ονομάζεται Σταυροαναστάσιμη χαρά.
Όλα τα Αναστάσιμα τροπάρια της βραδιάς του Πάσχα, είναι διαποτισμένα από Θεϊκή χαρά, από φως, από ζωή, από ελπίδα, από θεία ευφροσύνη.
Η πρώτη λέξις του Αναστάντος Κυρίου, όταν πρωτοεμφανίστηκε στις Μυροφόρες γυναίκες, ήταν το «Χαίρετε». Αλλά και κείνες ευθύς αμέσως μετά χαράς μεγάλης, έδραμον απαγγείλαι το μεγάλο γεγονός της Αναστάσεως του Χριστού.

Ναι αδελφοί μου. Η χαρά της Αναστάσεως είναι αυτή που διαποτίζει ολόκληρη τη ζωή μας, και την λατρεία της Εκκλησίας μας.
«Χαίρετε εν Κυρίω», συνιστά παντού και πάντοτε ο Απόστολος Παύλος στις Επιστολές του. Είσαι ενωμένος σφιχτά και αδιαίρετα με τον Χριστό; Αν ναι, τότε η χαρά σου θα είναι πνευματική, θεοφιλής, αμετάπτωτη, αδιάλειπτη και μη αναιρωμένη, όπως μας βεβαιώνουν και οι Πατέρες της Εκκλησίας μας.

Χριστιανοί μου, είθε και στις καρδιές όλων μας να βασιλεύσει αυτή η πνευματική χαρά, η χαρά της Αναστάσεως, η χαρά των Αγίων, και των Αγγέλων, η πανευφρόσυνη χαρά της σωτηρίας μας, η χαρά της Παναγίας μας, η χαρά της μετανοίας μας,

Αμήν.