Ποιά τα όπλα του σκότους και ποιά του φωτός διά των οποίων νικάται η αμαρτία, ο διάβολος και ο κόσμος των παθών

Κυρ. Της Τυρινής 2004

Επί πολλά χρόνια χριστιανοί μου, αυτήν την ημέρα, Κυριακή της Τυρινής, είχαμε ασχοληθεί με την νηστεία της Μεγάλης Σαρακοστής, και την πολλαπλή σημασία της, κυρίως βέβαια την πνευματική. Επίσης είχαμε ασχοληθεί με την έξωση του Αδάμ, ημέρα κατά την οποίαν είναι αφιερωμένη σ’ αυτήν την εξορία μας από τον Παράδεισο. Και πολλά άλλα θέματα που είναι συναφή με την ημέρα αυτή.

Σήμερα όμως θα πάμε στο Αποστολικό Ανάγνωσμα, το οποίον ακούσαμε προηγουμένως στην Θεία Λειτουργία, και που είναι από την «προς Ρωμαίους Επιστολή» και ο στίχος δώδεκα (12) από το δέκατο τρίτο (13ο) κεφάλαιο μας λέγει ότι «η νυξ προέκοψεν, η δε ημέρα ήγγικεν, αποθώμεθα ουν τα έργα του σκότους και ενδυσόμεθα τα όπλα του φωτός».
Το σημερινό ανάγνωσμα είναι ένα εγερτήριο σάλπισμα, μια σειρήνα διαπεραστική η οποία μας ξυπνάει από τον λήθαργο της καθημερινής μας αναισθησίας. «Έφθασε η ώρα», φωνάζει ο Απόστολος Παύλος, «ξυπνήστε, και πετάξτε από πάνω σας τα έργα του σκότους, και να ενδυθείτε τα όπλα του φωτός, γιατί η νύκτα πέρασε και γλυκοχαράζει η καινούργια ημέρα της αιωνιότητος».
Ας αναλύσουμε όμως, νομίζω μία μία αυτές τις λέξεις, για να δούμε τα βαθύτερα νοήματα αυτού του στίχου.
«Η νύξ προέκοψε», δηλαδή η νύχτα προχώρησε. Νύχτα ονομάζει ο Απόστολος Παύλος εδώ την παρούσα ζωή. Διότι αφενός μεν διακατέχεται από το νοητό και αισθητό σκοτάδι της κακίας, και αφετέρου διότι η ζωή, και η γνώμη κάθε ανθρώπου είναι τόσο σκοτεινή και τόσο καλά κρυμμένη, που κανένας δεν την ξέρει, παρά μόνον ο Θεός, διότι αυτός είναι ο «ετάζων καρδίας και νεφρούς». Τι είναι η κρυφή ζωή του ανθρώπου; Κακή ή καλή; Άδολη, αγνή, ή πονηρή και διεστραμμένη; Νύχτα λοιπόν η παρούσα ζωή μας, κατά την διάρκειαν δυστυχώς επικρατεί η άγνοια και η ημιμάθεια για το Ευαγγελικό θέλημα του Αγίου Θεού, που αποβλέπει στην αιώνια σωτηρία της ψυχής μας, διότι η ζωή γρήγορα περνά. Νύχτα όπου κυριαρχεί το κράτος της αμαρτίας, και διαφεντεύουν η αδικία, η κακία και η πονηριά και βασιλεύουν οι προλήψεις και οι δεισιδαιμονίες και επιπλέον οι επιτήδειοι, - οι καπάτσοι να το πω απλοϊκά -, οι πονηροί, και οι έχοντες την δύναμη της εξουσίας. Το καλό και η αρετή θεωρούνται ντεμοντέ, - πώς να το πω, παλιά μόδα που πέρασε, - οι ηθικές αξίες έχουν κατατσαλακωθεί κυρίως, ανετράπησαν και βασιλεύουν στις ημέρες μας – το βλέπετε εσείς οι ίδιοι – κάθε μέρα το βλέπετε και το αντικρύζετε, ότι επικρατεί η ανηθικότητα, οι ελεύθερες σχέσεις, η ασυδοσία, η αναρχία, οι εκτρώσεις, οι δολοφονίες αθώων παιδιών κάθε μέρα, η εύκολη ζωή, η βία, το έγκλημα, η απιστία, η αθεΐα, ο υλισμός, η ομοφυλοφιλία, μάλιστα έχουμε και γάμους τώρα ομοφυλοφίλων, τα ναρκωτικά, οι κλοπές, κλέβουν ακόμα και μέσα από τα σπίτια μας, και χίλια δυο άλλα τόσα κακά.
Αλλά η ζωή κάποτε τελειώνει. Και όλοι μας μα όλοι μας, βαπτισμέμοι και αβάπτιστοι, θα δώσουμε λόγο για τη ζωή μας και για τα έργα μας.
Αφού λοιπόν κατά τον Απόστολο Παύλο, η νύκτα της παρούσης ζωής φεύγει, γι’ αυτό όσο μας μένει καιρός, πριν ακόμα φύγομε απ’ αυτόν τον κόσμο, πριν δηλαδή πεθάνομε, πριν μας προλάβει η αυγή του μέλλοντος αιώνος, ας μετανοήσουμε αληθινά με συντριβή και με δάκρυα. Όχι επιπόλαια, αλλά με βαθιά συναίσθηση ότι είμαστε αμαρτωλοί. Είμεθα αμαρτωλοί. Είμεθα αμαρτωλοί.
Ας ζωογονήσουμε μέσα μας την πίστη, διότι ο καιρός που έρχεται και οι μέρες που θα ακολουθήσουν, θα είναι με μεγάλους πειρασμούς ειδικότερα στα θέματα της Ορθοδόξου Πίστεως, και των Ορθοδόξων δογμάτων, και θα δώσουμε λόγον, και θα αποδείξουμε με έργα τότε την πίστη μας. Να καλλιεργήσουμε όσο είναι δυνατόν όλες τις αρετές, την αγάπη και την πίστη, και την μετάνοια και όλες τις αρετές, και περισσότερο από όλα το ταπεινό φρόνημα, και να γίνουμε
φιλόστοργοι προς τους γέροντες, διότι βλέπουμε ότι οι πάντες τους εγκαταλείπουμε,
φιλοελεήμονες προς τους πάσχοντες, και
φιλόθεοι, προς τα πανάχραντα μυστήρια και προς τις ιερές ακολουθίες της Εκκλησίας μας.
Θα μείνουμε μόνοι και γυμνοί μπροστά στο βήμα του Θεού μας και Χριστού μας και Κριτού μας.

Η νύχτα είπαμε, ποια είναι κατά τον Παύλο, και ημέρα ονομάζει τον μέλλοντα αιώνα. Το φως που έχουν και λαμπρύνονται απ’ αυτό οι άγιοι και οι δίκαιοι. Αλλά και όλοι όμως οι σεσωσμένοι από μας χριστιανοί, εδώ και δυο χιλιάδες χρόνια, και άλλα πόσα δεν ξέρομε μέχρι που να έρθει η μέρα της Κρίσεως.
Τότε στο αιώνιο φως εκείνης της ημέρας, θα φανερωθούν τα κρυπτά όλων των ανθρώπων, οι κρυφές παράνομες πράξεις… - μας βλέπει το μάτι του Θεού - , οι κρυφές ατιμίες, οι κρυφές πονηρές σκέψεις, οι κρυφές κακές επιθυμίες, οι κρυφές κακές κινήσεις του σώματος.
Όλα μαζί ο Παύλος τα ονομάζει έργα του σκότους. Και είναι τα έργα κατά πρώτον λόγον των αμετανοήτων αμαρτωλών. Είναι οι πράξεις της αδικίας, της πονηριάς και της κακίας, είναι οι παραβάσεις των Ευαγγελικών εντολών, του Αγίου θελήματος του Θεού. Έργα του σκότους είναι τα φοβερά πάθη. Έχουμε πει πολλές φορές, τα έχουμε κατονομάσει, τα έχουμε απαριθμήσει πάρα πολλές φορές, δεν τα ακούμε όμως στην Ιερά Εξομολόγηση. Και τα έργα αυτά είναι της υπερηφανείας και του εγωισμού, της υποκρισίας και της σκληροκαρδίας, της κοιλιοδουλίας και της φιλοσαρκίας, της κατακρίσεως, της καταλαλιάς, του κουτσομπολιού, και της συκοφαντίας, της φιλαργυρίας και της πλεονεξίας, της φιληδονίας και της λαγνείας, της κλεψιάς και της αδικίας, της μνησικακίας και του φθόνου, της ακηδίας και της αδιαφορίας για τα θέματα πίστεως και σωτηρίας. Όλα αυτά είναι έργα του σκότους. Και δεν τα απαριθμούμε … και είναι κάτι που υπάρχουν σαν σπέρματα μέσα μας, μέσα στις καρδιές όλων μας. Άλλος σε μεγάλο μέτρο, άλλος σε μέτριο, άλλος σε μικρό, αλλά υπάρχουνε!
Είναι λοιπόν τα έργα της αμαρτίας που προέρχονται από το σκοτισμένο μυαλό μας, από την άγνοια και την πλάνη, και επειδή χριστιανοί μου τα «οψώνια της αμαρτίας θάνατος», όπως βεβαιώνει η Γραφή, άρα τα έργα του σκότους οδηγούν τον άνθρωπο, στο αιώνιο σκοτάδι της κολάσεως, στο ψηλαφητό σκοτάδι της κολάσεως, στη φρίκη της κολάσεως, εκεί όπου «ο σκώληξ ου τελευτά και το πυρ είναι άσβεστον». Εκεί όπου «ο βρυγμός και ο τριγμός των οδόντων» από τη φρίκη στην αιώνια θέα των δαιμόνων και του Σατανά.

Αλλά, υπάρχει ένα «αλλά», και αυτό το «αλλά» μας χαρίζει την ελπίδα. Είναι η φράσις που κατέληξε ο Απόστολος Παύλος λέγοντας «και ενδυσόμεθα τα όπλα του φωτός».
Όπως είναι γνωστό, το πρωί μόλις σηκωθούμε από τον νυκτερινόν ύπνον, βγάζουμε τις πιτζάμες κα ντυνόμαστε τα καλά ρούχα της εξόδου. Κατά τον ίδιο τρόπο, διά μέσου της εμπράκτου αληθινής μετανοίας, αποβάλλουμε τα έργα της αμαρτίας και εργαζόμεθα τα έργα της αρετής, τα οποία ο Απόστολος Παύλος εδώ ονομάζει «όπλα φωτός».
Όπλα φωτός είναι όλα εκείνα τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος τα οποία καλλιεργεί συνειδητά και καθημερινά ο χριστιανός.
Για να χρησιμοποιήσει ο Παύλος τη λέξη «όπλα», σημαίνει ότι εμείς οι χριστιανοί, είμεθα στρατιώτες του Χριστού, και μάλιστα ετοιμοπόλεμοι, έτοιμοι δηλαδή να δώσουμε τις πνευματικές μας μάχες για το κακό, το τριπλό κακό.
Πρώτον, οι εχθροί μας είναι οι δυνάμεις των ακαθάρτων πνευμάτων, που σπέρνουν κάθε μέρα στις καρδιές μας τα ζιζάνιά τους.
Δεύτερον είναι η διεφθαρμένη φύσις μας που ρέπει προς τα πονηρά καθημερινώς,
και τρίτον είναι ο κόσμος της κακίας που μας περιβάλλει, καμιά φορά και μέσα απ’ το σπίτι,, αλλά κυρίως βέβαια από την κοινωνία και το επαγγελματικό περιβάλλον.
Αλίμονόν μας αδελφοί μου, αν κάθε μέρα δεν οπλιζόμαστε με τα όπλα του φωτός, με τις αρετές και τα χαρίσματα που μας δωρίζει ο Κύριος, ο Σωτήρας μας. Οι εχθροί της ψυχής μας δεν πολεμούνται χωρίς όπλα θεϊκά, χωρίς πνευματικές δυνάμεις, - δεν πολεμάται ο διάβολος με τις γροθιές, αλλά με την Θεία Χάρη που έχουμε πάρει από το Άγιον Βάπτισμα, με τη νηστεία, με την αγρυπνία, με την προσευχή, με τη συμμετοχή μας στη Θεία Λατρεία, στη Θεία Λειτουργία, στη Θεία Κοινωνία, στην Ιερά Εξομολόγηση.
Αυτά ακριβώς είναι εκείνα τα οποία μας δίνουν τις απαραίτητες πνευματικές δυνάμεις για να τηρηθούν οι εντολές και να καταπολεμηθούν τα πάθη μας και για να γίνει φανερή η πνευματική προκοπή και στους γύρω μας ανθρώπους.
Έτσι οι μικρές μας καθημερινές προσπάθειες με τη βοήθεια του Θεού και την πρεσβεία της Υπεραγίας Θεοτόκου, θα γεμίζει η ψυχή μας από το φως του Χριστού.

Το στόμα μας να φροντίζουμε να παραμένει κλειστό,
ο νους μας καθαρός από βρώμικες σκέψεις,
το σώμα μας σε ησυχία από αμαρτωλές κινήσεις
για να είναι και η συνείδησή μας αναπαυμένη.

Έχουμε όμως και οικογένεια. Έχουμε όμως και παιδιά. Έχουμε γονείς και αδέλφια. Και ειδικότερα τα παιδιά μας θέλουν χίλιες φορές περισσότερη προσοχή και αγωνία από ό,τι πριν σαράντα και πενήντα χρόνια. Το κακό είναι οργανωμένο και έχει τρομακτικές πάρει διαστάσεις. Πως θα φυλάξουμε τα παιδιά μας από τους κινδύνους αυτούς τους πνευματικούς, που παραμονεύουν ακόμα και από το Δημοτικό Σχολείο, διότι ακούμε φρικτά πράγματα και από τα παιδιά αυτά; Πως θα τα διαπαιδαγωγήσουμε χριστιανικά, ηθικά και Ορθόδοξα, αν εμείς ως γονείς, δεν έχουμε ενδυθεί τα όπλα του φωτός, δηλαδή δεν είμεθα ενδεδυμένοι από τις αρετές του Χριστού;
Γι’ αυτό λοιπόν πρέπει να αυξηθεί η αγωνία μας, να αυξηθεί η αγωνία μας στις προσευχές μας, στη νηστεία και στην εγκράτεια, και να μεγαλώσει το ταπεινό μας φρόνημα και η καθημερινή μας μετάνοια.
Γι’ αυτό λέγω ότι πρώτα απ’ όλα και πάνω απ’ όλα μετράει η προσωπική μας αφανής και φανερή θυσία, δηλαδή το δικό μας φωτεινό παράδειγμα, ως γονέων και ως συζύγων. Όχι μόνον λόγια και συμβουλές, αλλά έργα πίστεως και μετανοίας, έργα και φωτεινό παράδειγμα.

Έτσι μόνον αδελφοί μου, θα σώσουμε κατά δύναμιν, και με τη βοήθεια πάντοτε του Χριστού, διότι «άνευ εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν», θα καταφέρουμε έτσι και τα παιδιά μας να οδηγήσουμε στη σωτηρία, αλλά και τις δικές μας ψυχές να σώσουμε με την δύναμιν του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού,
εις Τον οποίον ανήκει πάσα δόξα τιμή και προσκύνησις,
τώρα και πάντοτε και εις τους απεράντους αιώνας των αιώνων,

Αμήν.