Οι μάρτυρες, το μαρτύριον καί ή εποχή μας

126
13.6.2001

Επειδή αδελφοί μου ο μοναδικός Άγιος που αναφέρεται στην Αποκάλυψη είναι ο Άγιος Αντίπας επίσκοπος Περγάμου, γι’ αυτό και θα αναφερθούμε με λίγα λόγια στην βιογραφία του. Η ζωή όμως και το μαρτύριο αυτού του αγίου, θα μας δώσει αφορμή, να κάνουμε λόγο σήμερα για τους αγίους μάρτυρες, για τα φρικτά τους μαρτύρια, και την εποχή που ζούσαν. Αυτά όμως θα τα συγκρίνουμε με τη δική μας εξωφρενική και σάπια εποχή, την εποχή του 2001.
Ο Άγιος Αντίπας χριστιανοί μου, ήταν σύγχρονος των Αγίων Αποστόλων, ειδωλολάτρης και οδοντίατρος στο επάγγελμα. Ζούσε στην Πέργαμο της Μικράς Ασίας που ήταν ονομαστό και πανίσχυρο κέντρο των ειδωλολατρών, γι’ αυτό και ο Ευαγγελιστής Ιωάννης στην Αποκάλυψη την ονομάζει «Θρόνο του Σατανά». Η Πέργαμος την εποχή εκείνη είχε τα πιο πολλά είδωλα από ολόκληρη την Ασία, και τα πιο γνωστά ήσαν του Δία, του Αυγούστου της Ρώμης, της Αθηνάς και του Ασκληπιού. Γι’ αυτό και βεβαιώνεται στον ίδιο στίχο της Αποκαλύψεως, ότι στην Πέργαμο ο Σατανάς κατοικεί.
Ως εκ τούτου και η διάδοσις του Ευαγγελίου είχε μεγάλες αντιδράσεις. Παρά ταύτα πολλοί κατηχήθησαν και εβαπτίσθηκαν χριστιανοί, μεταξύ των οποίων ήταν και ο Αντίπας . Γρήγορα οι Απόστολοι τον Χειροτόνησαν επίσκοπο αυτής της πόλεως, επίσκοπο Περγάμου.
Το έργο όμως του Αγίου συνάντησε πολλές δυσκολίες. Αλλά ο Αντίπας κατάφερε με την χάρη του Θεού να σώσει πολλές ψυχές, οδηγώντας πλήθη από ειδωλολάτρες στην χριστιανική πίστη. Για τη δράση του όμως αυτή καταγγέλθηκε στον ηγεμόνα της περιοχής, ο οποίος ακολουθώντας τις διαταγές του αυτοκράτορος Δομιτιανού για επίσημο διωγμό το 83 μ.Χ., συνέλαβε τον Αντίπα με σκοπό να του αλλάξει την πίστη.
Αρχικά προσπάθησαν να τον πείσουν με διάφορα φιλοσοφικά επιχειρήματα, τα οποία όμως με πολλή ευκολία ο Αντίπας ανέτρεψε και τους φιλοσόφους ειδωλολάτρες ιερείς κατεντρόπιασε. Έτσι ο ηγεμόνας διέταξε το θάνατό του με τρόπο πολύ φρικτό. Μαρτύρησε μέσα σε πυρακτωμένο χάλκινο βόδι. Ψήθηκε δηλαδή ζωντανός. Το γεροντικό του σώμα κάηκε, έλιωσε, αλλά η αγία του μαρτυρική ψυχή πέταξε κοντά στο θρόνο του Θεού. Μάλιστα ο ίδιος ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, δια του Ευαγγελιστού Ιωάννου αναφέρεται στον Αντίπα με τις φράσεις: «Αντίπας, ο μάρτυς μου ο πιστός», Αποκάλυψις δεύτερο κεφάλαιο, στίχος 13.
Όσα από τα τίμια οστά του αγίου ιερομάρτυρος απέμειναν από την καύση, τα παρέλαβαν οι χριστιανοί της Περγάμου, και τα τοποθέτησαν με ευλάβεια πολλή σε μέρος ιερό, όπου σε λίγες μέρες διεπίστωσαν ότι απ’ αυτά έρεεν άφθονο μύρο. Γι’ αυτό και ονομάστηκε μυροβλήτης. Τα δε θαύματά του ακόμα και μέχρι των ημερών μας είναι πολλά. Αυτή ήτο με λίγα λόγια αδελφοί μου η ζωή και το ένδοξο μαρτύριον του Αγίου Αντίπα.

Ο Άγιος όμως Αντίπας επειδή υπήρξε επίσκοπος, δηλαδή ιερωμένος της του Χριστού Εκκλησίας, γι’ αυτό και λέγεται ιερομάρτυς. Όλοι λοιπόν οι ιερείς ή κληρικοί παντός βαθμού, επίσκοποι, πρεσβύτεροι και διάκονοι, όταν ομολογούν την πίστη τους με μαρτυρικό θάνατο ονομάζονται ιερομάρτυρες.
Ο Άγιος Χαράλαμπος που ήτο ιερεύς, είναι ιερομάρτυς.
Ο Άγιος Ελευθέριος που ήτο Αρχιερεύς, δηλαδή επίσκοπος, είναι και αυτός ιερομάρτυς.
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Ε΄, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως τον οποίον απηγχόνησαν οι Τούρκοι στην Πύλη του Πατριαρχείου στις 10 Απριλίου του 1821, είναι και αυτός ιερομάρτυς.
Ο Άγιος Λαυρέντιος που ήταν διάκονος, είναι και αυτός ιερομάρτυς.
Κατ’ εξοχήν δε ιερομάρτυρες, υπήρξαν όλοι οι Απόστολοι εκτός του Ευαγγελιστού Ιωάννου, που εκοιμήθη οσιακώς στην Έφεσο.

Εκτός από τους ιερομάρτυρες έχουμε σαν δεύτερη κατηγορία μαρτύρων τους οσιομάρτυρες. Είναι δηλαδή όσιοι μοναχοί ή μοναχές, ασκητές, ερημίτες, και αναχωρηταί, που έδωσαν συγχρόνως και το αίμα τους για την αγάπη του Χριστού, και πέθαναν μαρτυρικά ύστερα από βασανιστήρια,
όπως ο οσιομάρτυς Αντώνιος ο Ρώσσος,
η οσιομάρτυς Ανισία,
ο οσιομάρτυς Αστέριος ο θαυματουργός,
η οσιομάρτυς Φεβρωνία,
ο οσιομάρτυς ο Γεράσιμος ο Καρπενησιώτης, και πολλοί άλλοι αμέτρητοι.
Εκτός όμως απ’ αυτές τις δυο κατηγορίες μαρτύρων που αναφέρουμε, έχουμε ακόμα τους οσιοπαρθενομάρτυρες, τους απλούς μάρτυρες, τους μεγαλομάρτυρες και τέλος τους νεομάρτυρες από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας μέχρι και των ημερών μας.

Χριστιανοί μου, η Εκκλησία μας τίμησε από τους πρώτους κιόλας διωγμούς, τους μάρτυρες καθώς και τα άγια λείψανά τους. Η δε μέρα του μαρτυρίου καθιερώθηκε σαν ημέρα γιορτής του μάρτυρος, και πάνω στον τάφο του άρχισε να τελείται η Θεία Λειτουργία. Και το πλέον θαυμαστόν ήτο, ότι μετά την Θεία Λειτουργία και την Θεία Κοινωνία, ακολουθούσε το νεκρόδειπνο της χαράς. Η Θεία Λειτουργία πάνω στους μάρτυρες, εξακολουθεί και μέχρι σήμερα και θα συνεχίζεται όσο θα τελείται η Θεία Ευχαριστία. Γιατί όταν εγκαινιάζεται ένας ναός, τοποθετούνται σε μια κεντρική κοιλότητα της Αγίας Τραπέζης λείψανα των αγίων μαρτύρων. Έτσι το άλικον αίμα της μαρτυρικής θυσίας των αγίων ενώνεται στην ίδια Αγία Τράπεζα με το Πανάγιον Αίμα του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, αφενός μεν για να τρέφονται οι πιστοί που κοινωνούν ως μετανοούντες αμαρτωλοί, των Αχράντων Μυστηρίων, με τροφήν αθανασίαν, και λαμβάνοντες την άφεσιν των αμαρτιών, και αφετέρου, για να τρέφεται η ρίζα της πίστεώς μας και στηρίζεται το δένδρον της αγιοτάτης ημών Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Η πατρίδα μας αδελφοί μου, είναι διάσπαρτη από αμέτρητα μοναστήρια ανδρικά και γυναικεία. Όλα διαθέτουν λειψανοθήκες με λείψανα αγίων μαρτύρων, θεοφόρων πατέρων, οσίων ιεραρχών, αγίων ασκητών, και ιαματικών Αναργύρων. Οι Άγιοι όμως Ανάργυροι, υπήρξαν όλοι τους γιατροί διαφόρων ειδικοτήτων, αφιλοχρήματοι, ελεήμονες, πρόθυμοι μέχρι θυσίας και θαυματουργοί. Αυτά λοιπόν τα Τίμια Λείψανά τους που ευωδιάζουν και θαυματουργούν, είναι στη διάθεση όλων των ευσεβών χριστιανών για προσκύνηση και προσευχή. Άρα οι επισκέψεις μας σ’ αυτά πρέπει να είναι καθαρά προσκυνηματικές, για να έχουν και την πνευματική τους ωφέλεια στις ψυχές μας.
Δυστυχώς στις ημέρες μας τις τόσο αμαρτωλές, με τις διάφορες εκδρομές που κάνουμε στα μοναστήρια μας, δίνουμε τον χαρακτήρα του θρησκευτικού τουρισμού, ότι δηλαδή βλέπουμε κάποια ωραία πράγματα, περνάμε ευχάριστα την ώρα μας και διασκεδάζουμε. Οι προσκυνηματικές μας όμως εκδρομές σε μοναστήρια και χώρους ιερούς πρέπει να είναι σύμφωνες μ’ αυτά που μας λέγει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος.
Όταν βρεθούμε λέγει ο Άγιος σε χώρους ιερούς όπου υπάρχουν άγια λείψανα οσίων, Αναργύρων και λοιπά, δεν τα προσκυνάμε με ψυχρότητα και αδιαφορία. Αντίθετα μάλιστα οφείλουμε να τα προσκυνάμε και να τα ασπαζόμαστε με πολλή ευλάβεια και σεβασμό, για να γίνει η πίστις πιο θερμή και πιο ζωντανή. Αυτό στη συνέχεια έχει σαν αποτέλεσμα το θρησκευτικό μας φρόνημα να γίνεται πιο αληθινό και πιο υψηλό. Και όχι μόνον αυτό, αλλά και η ψυχή μας πρέπει να καθίσταται δυνατότερη και ισχυρότερη στην αντιμετώπιση των διαφόρων πειρασμών της ζωής και η προθυμία μας για πνευματικούς αγώνες να αυξάνεται αποτελεσματικά. Αυτά κατά τον Ιερό Χρυσόστομο.
Οι άγιοι μάρτυρες των τριών πρώτων αιώνων χριστιανοί μου, δεν υπήρξαν μόνον άτομα μεμωνομένα με αγία ζωή και δράση, ούτε απομονωμένα από τον κόσμο. Αλλά υπήρξαν και ως οικογένειες ή και ως ολόκληρες κοινότητες μέσα στις ειδωλολατρικές κοινωνίες της απέραντης Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Έτσι έχουμε την Εκκλησία των Θεσσαλονικέων, την Εκκλησία του Θεού εν Κορίνθω, την Εκκλησία εν Εφέσω, εν Γαλατεία και λοιπά, όπως ονομάζει αυτές τις κοινότητες ο Απόστολος Παύλος στις επιστολές του.
Ένας καινούργιος πνευματικός κόσμος άρχισε να διαφαίνεται που ασφαλώς ξεχώριζε από τον παλαιό μέσα στην ζωή και την επαρχία του Ρωμαϊκού κράτους. Ένας δε αρχαίος εκκλησιαστικός συγγραφεύς στην προς Διόγνητον Επιστολή του μας λέγει τα εξής: Οι πρώτοι χριστιανοί ζούσαν όπως όλοι οι άνθρωποι. Ηργάζοντο τα ίδια επαγγέλματα που είχαν και πριν ως ειδωλολάτρες. Αν ήσαν δούλοι παρέμεναν δούλοι με στάση όμως που είχα πλέον αξιοπρέπεια και τιμή. Αν ήσαν απλοί στρατιώτες ή αξιωματικοί παρέμειναν στο στράτευμά τους για να δώσουν την καλή μαρτυρία. Ο σκηνοποιός ήτο πάλι σκηνοποιός, ο έμπορος έμπορος, ο γεωργός γεωργός και ούτω καθεξής. Παρέμεναν στις πόλεις τους όπου διεβίωναν, διατηρώντας τη γλώσσα τους, και κρατώντας τα έθιμα της εποχής των, μόνον τα καλά. Είχαν την ίδια ενδυμασία και χρησιμοποιούσαν τις ίδιες τροφές όπως και πρώτα. Σιγά σιγά όμως άρχισαν να διαφέρουν κατά τρόπον θαυμαστό ως προς την συμπεριφορά τους. Ήσαν ειρηνικοί και πράοι, αποφεύγοντες τις φιλονικίες, τις αντιδικίες, τους θυμούς και την οργή. Η καλοσύνη τους ήτο διάχυτη και η γλώσσα γλυκειά χωρίς κατακρίσεις και περιττολογίες. Ακόμα και όταν ελοιδορούντο ή εχλεβάζοντο. Ή ηδικούντο φανερά ακόμα και όταν εδιώκοντο μαρτυρικά, εκείνοι παρέμεναν μέσα τους γεμάτοι από αγάπη και ειρήνη. Και ενώ κατοικούσαν στην πατρίδα τους ως Ρωμαίοι πολίτες, εν τούτοις τα πάντα υπέμειναν στο βάθος της ψυχής των ως ξένοι παρόλον που ήσαν φιλικοί και καλοσυνάτοι προς όλους.
Στη γη διέτριβαν με τις διάφορες ασχολίες που προέκυπταν για να βγάζουν τίμια το ψωμί τους, με τη ζωή τους όμως επολιτεύοντο σαν να κατοικούσαν στον ουρανό. Εφηρμόζετο γι’ αυτούς, αυτό που λέγει και η Αγία Γραφή «το πολίτευμα ημών εν ουρανοίς υπάρχει». Ενυμφεύοντο, έκαμναν οικογένεια και πολλά παιδιά, χωρίς εκτρώσεις και χωρίς να πετούν τα νεογέννητα στα σκουπίδια.

Κλείνοντας την παρένθεση με τα όσα μας είπε η Προς Διόγνητος Επιστολή, λέμε και μείς τα εξής: Το φαινόμενον των εκτρώσεων στην πατρίδα μας, έχει πάρει τρομακτικές διαστάσεις. Επί λέξει δε γράφει τα εξής απογευματινή Αθηναϊκή εφημερίδα και μάλιστα επισήμως: Στην Ελλάδα από το 1986 μέχρι το Δεκέμβριον του 2000, έχουν σφαγιαστεί με τις εκτρώσεις 6.000.000 Ελληνόπουλα. Και η τραγωδία εμφανίζεται αμείλικτος. Το αίμα των αθώων αυτών υπάρξεων ως αυξανόμενος ποταμός, συνεχώς μας απειλεί με εθνική καταστροφή και συνολικόν ναυάγιον αποτελεί το μεγαλύτερον έγκλημα κατά της πατρίδος μας. Αυτά μας γράφει επισήμως το άρθρον της εφημερίδος. Επαναλαμβάνοντας λέγω ότι αυτά τα έξι εκατομμύρια παιδιά που δολοφονήθηκαν τόσο άγρια, αν σήμερα ζούσαν θα είχαν προστεθεί στον ήδη γερασμένο Ελληνικό πληθυσμό μας. Και κάτι άλλο πολύ σημαντικό. Αυτά τα αθώα αγγελούδια που σφαγιάστηκαν τόσο ανελέητα από τους ίδιους τους γονείς των, ασφαλώς ο Θεός κατά την ταπεινή μου γνώμη θα τα κατατάξει στη χορία των μαρτύρων βρεφών.

Επανέρχομαι όμως στην προς Διόγνητον Επιστολή που συνεχίζοντας μας λέγει τα εξής: Οι χριστιανοί των πρώτων αιώνων είχαν κοινό τραπέζι. Στο δείπνο δηλαδή όλοι μαζί, ακόμα και οι δούλοι με προσευχή, και με συζητήσεις καθαρά πνευματικές, με σκοπό το πώς θα αποφεύγουν την διαφθορά και τις αισχρότητες που εγίνοντο τότε δημοσίως, σε δρόμους, πλατείες, πάρκα, αμφιθέατρα, λουτρά και λοιπά, πρώτα πρώτα από τους πλουσίους ειδωλολάτρες και άρχοντες που έδιδαν το κακό παράδειγμα για να ακολουθούν και οι πτωχότερες τάξεις. Μήπως το ίδιο δε συμβαίνει και σήμερα; Για θυμηθείτε λίγο τις Απόκριες, και στην Πάτρα, και στο Μοσχάτο αλλά και σε όλες τις πόλεις της Ελλάδος; Κραιπάλη, μέθη, ασυδοσία, και αισχρότητες πάσης φύσεως τις νύχτες του καρναβάλου. Ακόμα και αιμομιξίες, όπως τότε στα αρχαία Σατουρνάλια, από όπου κατάγεται και το σημερινό στα χάλια του καρναβάλι. Θα τρίζουν ασφαλώς τα κόκαλα του Αγίου ενδόξου Αποστόλου Ανδρέου του Πρωτοκλήτου, και του πατρός Γερβασίου Παρασκευοπούλου, όπως θα τρίζουν και πολλών άλλων ακόμα αγίων που έδωσαν και εδώ στην περιοχή της Αττικής αλλά και σε ολόκληρη την πατρίδα μας, το αίμα τους για την αγάπη του Χριστού. Γι’ αυτό και ρωτώ: Έχουμε σήμερα στην Ελληνική Ορθόδοξη οικογένεια κοινό δείπνο, με κοινές πνευματικές συζητήσεις και για το πώς θα αποφεύγουμε όλοι μαζί το κακό, και για το πώς θα μπούμε στο δρόμο του Θεού με όση περισσότερη ακρίβεια μπορούμε; Πιστεύω πως στην πλειονότητα αυτό δεν γίνεται. Γι’ αυτό και τόσα ερείπια γύρω μας. Όπως λοιπόν τότε ο κόσμος της ειδωλολατρίας, κατρακυλούσε κάθε μέρα στον κατήφορο του συγκριτισμού, της αναμείξεως δηλαδή των διαφόρων θρησκειών, ως τρόπος ζωής και λατρείας, έτσι και στις ημέρες μας στη δική μας εποχή.
Τα πάντα αναμειγνύονται με την Ορθόδοξη χριστιανική μας πίστη. Θεωρίες από τις ανατολικές θρησκείες, τον διαλεκτικό υλισμό και τον αθεϊσμό, την μαγεία, τις δεισιδαιμονίες και τις προλήψεις, αντιλήψεις ακόμα από τον Μωαμεθανισμό, και τις ανεξέλεγκτες επιδράσεις από τις πάμπολλες προτεσταντικές αιρέσεις, με την μορφή του Δυτικού τρόπου ζωής, όλα μαζί διαστρεβλώνουν τις αλήθειες της πίστεώς μας και το Ορθόδοξο ήθος μας.

Ένας αρχαίος φιλόσοφος, ο ειδωλολάτρης Σενέκας, περιγράφοντας την εποχή του νομίζει κανείς ότι περιγράφει την δική μας εποχή, την εποχή του 2001. Γράφει λοιπόν: Ο κόσμος είναι γεμάτος βία, εγκλήματα και πάθη. Οι άνθρωποι συκοφαντούν ο ένας τον άλλον για να κερδίζουν θέσεις και αξιώματα. Κάθε μέρα η ακολασία αυξάνεται τρομακτικά και η ντροπή εξαφανίζεται. Ποδοπατείται ό,τι είναι καλό και ιερό. Περιφρονείται και χλευάζεται η αρετή και η αλήθεια, ενώ η ανηθικότητα διαδίδεται παντού και με κάθε ελευθερία, δηλαδή όπως θα λέγαμε σήμερα, με όλα τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τηλεοράσεις, Internet, ραδιόφωνα, ρόζ τηλέφωνα, εφημερίδες, περιοδικά, αισχρές βιντεοταινίες και λοιπά. Όλες δε οι κακίες και οι αισχρότητες συνεχίζει ο Σενέκας, δεν αποφεύγουν πλέον το φως, το επιδιώκουν, διότι τα πάντα γίνονται δημοσίως. Τόσο δε απροκάλυπτη κατήντησε η φαυλότητα, και τόσο ξεδιάντροπα διαφημίζεται, ώστε η αγνότητα είναι τόσο σπανία, που όχι μόνον δεν μπορείς να την βρεις, αλλ’ ούτε και το όνομά της το ακούεις ποτέ. Γι’ αυτό τα αίσχη και οι βρωμερότητες όλων των μελών της οικογενειακής ζωής των ειδωλολατρών, έχουν φτάσει στο κατακόρυφο.
Αυτή η μικρή περιγραφή αδελφοί μου, η τόσο παραστατική, από τον ειδωλολάτρη φιλόσοφο Σενέκα, που έζησε στις αρχές του πρώτου αιώνος και αυτοκτόνησε επί Νέρωνος του αιμοσταγούς, είναι η πιο αληθινή περιγραφή της εποχής μας. Το μόνο πράγμα που παραλείπεται είναι το μέγεθος της βλασφημίας των θείων, που στην πατρίδα μας, την Ορθόδοξη Ελλάδα μας, έχει πάρει και αυτή τρομακτικές διαστάσεις. Οι πάντες βρίζουν, μικροί και μεγάλοι, άνδρες και γυναίκες, ακόμα και μικρά παιδιά.

Την αναφορά μας όμως για τον ξεπεσμό και της δικής μας εποχής, θα την συνεχίσουμε αφού προηγουμένως εκθέσουμε μερικά από τα πολλά είδη βασανιστηρίων. Οι διωγμοί και τα μαρτύρια των πρώτων χριστιανών αδελφοί μου, ήσαν πολλά και ποικίλα και μάλιστα, τόσο φοβερά στην περιγραφή τους που μας αφήνουν κατάπληκτους, γεμάτους δέος και θαυμασμό. Για πολλούς φαίνονται απίστευτα και εξωπραγματικά. Υπερβολικές και φανταστικές διηγήσεις των καλογήρων. Όμως όλες οι διηγήσεις και οι βιογραφίες των συναξαριστών, είναι πέρα για πέρα αληθινές. Ιδού μερικά μαρτύρια.
- Ο λιθοβολισμός, όπως του πρωτομάρτυρος και αρχιδιακόνου Στεφάνου,
- το Σταύρωμα, πολύ συνηθισμένο μαρτύριο στην αρχαία εποχή, με όρθιο το σώμα ή ανάποδα όπως του Αποστόλου Πέτρου, ή χιαστί, όπως του Πρωτοκλήτου Αποστόλου Αγίου Ανδρέου.
- Το γδάρσιμο. Να σου γδέρνουν δηλαδή το σώμα σου λωρίδες λωρίδες. Από την κορυφή μέχρι τα νύχια, όπως του Αγίου Χαραλάμπους σε ηλικία εκατόν δέκα τριών ετών και στη συνέχεια να το αλείφουν με ξύδι και αλάτι. Και αντί να σπαράζεται από τους φρικτούς πόνους ο Άγιος Χαράλαμπος, δοξολογούσε το Θεό με ύμνους που έβγαιναν γλυκύτατοι από το γεροντικό του στόμα. Βλέποντας οι δύο δήμιοι Βάπτος και Πορφύριος, το μεγαλείο και τη λάμψη τη θεϊκή στο πρόσωπο του Αγίου, φωτίστηκε σωτήρια η ψυχή τους, και ρίπτοντας τα όργανα των βασανιστηρίων, έπεσαν στα πόδια του Αγίου, ζητώντας πρώτον συγγνώμη και δεύτερον να γίνουν χριστιανοί. Η φανερή αυτή ενέργεια υπέρ της χριστιανικής πίστεως, κίνησε το μίσος και τη μανία του επάρχου που διέταξε τον άμεσο αποκεφαλισμό τους. Έτσι οι δύο δήμιοι μαζί με τον Άγιο Χαράλαμπο πήραν το αιώνιο και αμαράντινο στεφάνι του μαρτυρίου. Το ανέφερα αυτό για να πω ότι χιλιάδες είναι οι δήμιοι που ομολόγησαν τον Χριστόν ως αληθινόν Θεόν και Σωτήρα, για να βαπτιστούν με το αίμα τους το βάπτισμα του μαρτυρίου.
- Έχουμε κατόπιν το φρικτό τέντωμα των μελών του σώματος πάνω σε τροχό γεμάτο καρφιά, όπως μαρτύρησε η Αγία Μεγαλομάρτυς Αικατερίνη.
- Το ψήσιμο σε πυρακτομένη σχάρα,
- τα φραγκελώματα και τις μαστιγώσεις μέχρι θανάτου,
- το κρέμασμα από το λαιμό, ο λεγόμενος απαγχονισμός, που το συνήθιζαν πολύ οι Τούρκοι. Έτσι μαρτύρησε ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, ο Εθναπόστολος και Εθνομάρτυρας.
- Σύνηθες βασανιστήριο ήτο το ρίψιμο σε λάκκο με καχλάζουσα ασβέστη, όπως έριψαν τον Άγιο Μεγαλομάρτυρα Γεώργιο, για να βγει απ’ αυτόν τελείως ανέπαφος και υγιέστατος. Άσχετα αν ύστερα από αρκετά μαρτύρια στο τέλος τον αποκεφάλισαν.
- Ο θάνατος με τις λόγχες, όπως μεταξύ άλλων μαρτύρησε και ο Άγιος Μεγαλομάρτυς Δημήτριος ο Μυροβλήτης. Πολλούς τους έριπταν μέσα σε μεγάλες φωτιές και τους έκαιγαν ζωντανούς.
- Το ίδιο έπραξαν και στον Άγιο Πολύκαρπο Σμύρνης, που όμως η φωτιά δεν του άγγιξε ούτε μια τρίχα της κεφαλής του. Τότε τον απεκεφάλισαν. Έτσι επιβεβαιώθηκε ο λόγος του Θεού, που λέγει προς τον επίσκοπον Αντίπα: «Μηδέν φοβού, αν μέλλεις παθείν, γίνου πιστός άχρι θανάτου και δώσω σοι τον στέφανον της ζωής». Αποκάλυψις Β 10.
- Πολλούς τους τηγάνιζαν σε βρασμένο λάδι,
- ενώ άλλους τους ξέσκιζαν τις σάρκες, με σιδερένια νύχια,
- και άλλους πάλι τους έκοβαν χέρια και πόδια αφού προηγουμένως τα έσπαζαν με ρόπαλα.
- Πλήθος χριστιανών μαρτύρησαν στις αρένες και τα αμφιθέατρα κατασπαρασόμενοι από πεινασμένα λιοντάρια και τίγρεις, όπως έγινε με τον Άγιο Ιγνάτιο τον Θεοφόρο.
- Στα πρώτα χρόνια των διωγμών πολλούς χριστιανούς τους έραβαν με προβιές ζώων, τους άλειφαν με πίσσα μέσα και έξω, και τους έβαζαν φωτιά για να φωτίζουν τα βράδια πάνω σε στύλους τους κήπους των ανακτόρων και τους δρόμους της Ρώμης.
- Άλλους πάλι τους έρριπταν μέσα σε παγωμένες λίμνες, όπως τους Αγίους Τεσσαράκοντα μάρτυρες,
- και άλλους τους έβγαζαν με τανάλιες, τα νύχια, τα δόντια, τη γλώσσα και με πηρούνια τα μάτια.
- Μερικούς τους έπνιγαν με πέτρες στο λαιμό μέσα σε πηγάδια, ποταμούς και λίμνες,
- και άλλους πάλι τους έβαζαν αναμμένα κάρβουνα πάνω στην κοιλιά.
Είναι τόσα πολλά και ποικίλα τα βασανιστήρια των Αγίων μαρτύρων και οι περιγραφές τους τόσο φρικιαστικές, που δεν τολμάμε να τις συνεχίσουμε άλλο, έστω και συνοπτικά. Πάντως το τελικό μαρτύριο των περισσοτέρων αγίων μαρτύρων ήτο ο αποκεφαλισμός.
Αυτή η μικρή και περιληπτική περιγραφή από τα μαρτύρια των πρώτων χριστιανών, μας αποκαλύπτει σε όλο το μεγαλείο της τη μεγάλη και ακλόνητη πίστη που είχαν στο Χριστό σαν Υιόν Θεού και την διδασκαλία Του. Και την πίστη τους στην αληθινή, την ολοζώντανη, την απεδείκνυαν με τα έργα τους, που έφταναν μέχρι μαρτυρικού θανάτου, με βασανιστήρια και βασανιστήρια, άνδρες, γυναίκες και παιδιά.
Από τον τριετή Κήρυκο μέχρι τον Άγιο Χαράλαμπο των εκατόν δέκα τριών ετών, από άρχοντες, πρίγκιπες, στρατηλάτες, μέχρι απλών χριστιανών, γεωργών, στρατιωτών, δούλων και υπηρετών. Από πλουσίους και άρχοντες μέχρι τους πλέον πτωχούς, από εμπόρους και κροίσους μέχρι τους απλούς επαγγελματίες. Το μαρτυρολόγιον της Εκκλησίας μας δεν το κοσμούν μόνον οι απλοί άνθρωποι του λαού, ή μόνον ιεράρχες και ιερείς, αλλά και γιατροί όλων των ειδικοτήτων, συγγραφείς, ποιηταί, δικηγόροι, αρχιτέκτονες, καλλιτέχνες, αρεοπαγίτες, ακόμα και σοφοί. Επίσης συγκλητικοί, έπαρχοι, πατρίκιοι, πριγκίπισσες και πολλοί άλλοι. Ως άστρα του ουρανού οι μάρτυρες αδελφοί μου. Ως άστρα του ουρανού.
Τα μαρτύρια όμως και οι διωγμοί των χριστιανών, επισήμως τουλάχιστον, τελειώνουν με το διάταγμα των Μεδιολάνων το 313 μΧ από τον Μεγάλο Κωνσταντίνο.
Δυστυχώς όμως οι διωγμοί, οι φυλακίσεις, οι εξορίες και οι λοιπές αιματηρές ταλαιπωρίες συνεχίσθησαν και στους μετέπειτα αιώνες, από φανατισμένους αιρετικούς και αιρεσιάρχας που παρέσυραν ακόμα και αυτοκράτορας, και πλήθος απλών πολιτών που κατά το πλείστον είχαν άγνοια των βασικών δογμάτων.
Η εικονομαχία που κράτησε εκατό περίπου χρόνια, έδωσε και αυτή στρατιές νέων μαρτύρων και ομολογητών.
Κατόπιν έχουμε νέφος αγίων μαρτύρων Ορθοδόξων χριστιανών για τρείς αιώνες, από τις σταυροφορίες των παπικών. Είναι κάτι που δεν πρέπει να ξεχνάμε.
Και τέλος έχουμε τους χιλιάδες νεομάρτυρες επωνύμους και ανωνύμους με τα πολλά βασανιστήρια από τους Τούρκους στα σκληρά 400 χρόνια σκλαβιάς και υποδουλώσεως του Ελληνικού Έθνους.
Για πρώτο παράδειγμα σας αναφέρω τους 3000 Χιώτες, άνδρες, γυναίκες και παιδιά που εσφαγιάσθησαν σαν τραγιά στην παραλία του νησιού, επειδή δεν θέλησαν να πατήσουν ένα απλό Σταυρό που χάραξαν οι Τούρκοι στο έδαφος.
Ενδεικτικά σας αναφέρω από τους Νεομάρτυρες, τον Άγιο Ζαχαρία τον Γουναρά που μαρτύρησε στην παλαιά πόλη της Πάτρας.
Επίσης την Αγία Φιλοθέη την Αθηναία.
Τους Νεομάρτυρες Τριαντάφυλλο και Σταμάτιο από το Βόλο.
Τον Άγιο Γεώργιο στα Ιωάννινα,
τον Άγιο Νικόλαο στις Σπέτσες,
τον Άγιο Παύλο στην Πελοπόννησο,
τον Άγιο Εμμανουήλ στη Σαμοθράκη,
τον Άγιο Ιάκωβο στην Καστοριά,
τον Άγιο Κύριλλο στη Θεσσαλονίκη.
Όλοι αυτοί οι Νεομάρτυρες και χιλιάδες άλλοι ακόμα απ’ όλα τα μέρη της Ελλάδος. Και όλοι από την θηριωδία και τα βασανιστήρια των Τούρκων. Αυτούς τους γνωρίζατε; Ασφαλώς όχι. Αν θέλουμε όμως να γνωρίσουμε τους Νεομάρτυρες, δεν έχουμε παρά να διαβάσουμε τον Συναξαριστή των Νεομαρτύρων του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου.
Και τέλος αδελφοί μου δεν πρέπει να παραλείψουμε και τους Νεομάρτυρες μοναχούς στο Άγιον όρος, που εσφαγιάσθησαν από Λατίνους μοναχούς όταν η μισή Ελλάδα και το Βυζάντιον είχαν καταλειφθεί από τους Παπικούς Σταυροφόρους.
Έτσι έχουμε τους Νεομάρτυρες και συγχρόνως Οσιομάρτυρες της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου, όπου οι παπικοί μοναχοί, αφού προηγουμένως βασάνισαν τον ηγούμενο Άγιο Ευθύμιο και δώδεκα ακόμα μοναχούς, τελικά τους έπνιξαν στο πηγάδι της μονής. Η μνήμη τους γιορτάζεται στις 4 Ιανουαρίου.
Δεύτερον. Έχουμε τους 26 νεομάρτυρες μοναχούς απ’ την Ιερά Μονή Ζωγράφου, τους οποίους έκαψαν ζωντανούς οι παπικοί μοναχοί στο προαύλιον της μονής – η μνήμη τους γιορτάζεται στις 22 Σεπτεμβρίου.
Από τους ίδιους Λατίνους μοναχούς έχουμε την άγρια σφαγή πολλών νεομαρτύρων μοναχών, από την Ιερά Μονή Ιβήρων, των οποίων η μνήμη εορτάζεται στις 13 Μαΐου.
Επίσης έχουμε τη σφαγή αρκετών μοναχών από τους Λατίνους μοναχούς στις Καρυές του Αγίου Όρους που είναι σήμερα πρωτεύουσα της Αθωνικής Πολιτείας, μεταξύ των οποίων ήταν και ο πρώτος τη τάξη ιερομόναχος πατήρ Κοσμάς. Είναι ο νέος ιερομάρτυς Κοσμάς και του οποίου η ανακομιδή των ιερών λειψάνων του εγένετο στις 18 Νοεμβρίου του 1981 και από τότε φυλάσσονται με ευλάβεια πολλή στο ¨Αγιον Βήμα του Ιερού Ναού του Πρωτάτου.

Χριστιανοί μου, όλα όσα περιγράψαμε μέχρι τώρα, για όλες τις κατηγορίες των Αγίων μαρτύρων, είναι η μεγάλη δόξα της Εκκλησίας μας.
Ναι χριστιανοί μου. Οι άγιοι μάρτυρες είναι το μεγαλείον της πίστεώς μας, ο θρίαμβος της Ορθοδοξίας, είναι το καμάρι του ουρανού, είναι ο εξευτελισμός του διαβόλου και του θανάτου, και η πιο τρανή απόδειξις της νίκης εναντίον του κακού και της αμαρτίας.
Ναι αδελφοί μου, οι άγιοι μάρτυρες είναι το καύχημα του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, χάριν του οποίου και με την βοήθειαν του οποίου έχυσαν ποταμηδόν το αίμα τους. Αν τους αγαπάμε, αν τους σεβόμαστε και αν τους τιμάμε με εικόνες, με ιερούς ναούς, με ιερές ακολουθίες, και με πανηγυρικές εκδηλώσεις, πρέπει και να τους μιμούμεθα. Μνήμη Αγίου, μίμησις Αγίου μας βεβαιώνουν οι Πατέρες της Εκκλησίας μας.

Και το ερώτημα τώρα. Πώς θα γίνει αυτό κατορθωτό αφού σήμερα δεν έχουμε και δεν είναι καιρός διωγμών; Απλούστατα, με το δικό μας αίμα. Με το δικό μας μαρτύριο, με το αναίμακτο μαρτύριο της συνειδήσεως. Και ξεκινάμε με ένα γεγονός από το γεροντικό.
Κάποτε ένας γέροντας πήγε να επισκεφθεί τον φημισμένο αββά Ακυλλά, και πρόλαβε να τον δει να φτύνει αίμα από το στόμα του.
- Τι έπαθες αδελφέ μου; τον ρώτησε με ανησυχία.
Και ο ασκητής της υπομονής απήντησε:
- Αυτό που είδες, είπε, είναι ο λόγος του αδελφού που πριν από λίγο με στεναχώρεσε πολύ. Αγωνίστηκα σκληρά να μην του απαντήσω, και ζήτησα παρακαλώντας τον Θεόν να πάρει την πικρία από την ψυχή μου. Και να που ο λόγος έγινε αίμα στο στόμα μου. Φτύνοντάς το έβγαλα μαζί και την θλίψη της καρδιάς μου.
Το φτύσιμο του αίματος χριστιανοί μου από το μεγάλο ασκητή Αχιλά, καταδεικνύει με τον πιο φανερό τρόπο το εσωτερικό μαρτύριο της ψυχής του για να συγκρατήσει την βαριά πικρία κατά του αδελφού του, μακροθυμώντας και υπομένοντας εν αγάπη.
Το να συγχωρεί ο χριστιανός την ατιμία, την συκοφαντία, την προδοσία, την αχαριστία, την μεγάλη αδικία και λοιπά με αγάπη, και μακροθυμία όπως την δίδαξε έμπρακτα ο Θεός, είναι ένα από τα φοβερότερα μαρτύρια για την ψυχή του. Αυτό ακριβώς συνιστά και το αναίμακτο μαρτύριο της συνειδήσεως. Αδυναμίες, κακίες και πονηριές, δηλαδή πάθη, έχουμε αδελφοί μου όλοι μας, και πρώτος εγώ. Αλλά άλλα απ’ αυτά είναι φανερά, και άλλα που είναι και τα περισσότερα, βρίσκονται καλά κρυμμένα στο βάθος της καρδιάς μας. Μας φανερώνονται και ξεπετάγωνται από μέσα μας, όταν δίδονται αφορμές και ερεθίσματα. Ερεθίσματα μας δίδουν
- Πρώτον. Ο κακός εαυτός μας, που ρέπει προς τα πονηρά εκ νεότητος αυτού.
- Δεύτερον. Αφορμές για να ξυπνήσουν τα πάθη μας δίδουν οι άνθρωποι του στενού μας περιβάλλοντος. Οικογενειακού, συγγενικού, φιλικού, επαγγελματικού…
- Τριτον. Τα πάθη διεγείρονται ακόμα και από τις προσβολές που δεχόμαστε και από τον φθόνο και την κακία του διαβόλου. και
- Τέταρτον. Από το πόσο εύκολα αναστατώνονται και επηρεάζονται οι αισθήσεις και οι σκέψεις μας από τις επιδράσεις της ξέφρενης εποχής μας.
Στο πώς αντιμετωπίζουμε αδελφοί μου αυτόν τον πνευματικό και αόρατο πόλεμο, που συγχρόνως είναι και ορατός μέσα στην ψυχή μας, - πιστεύω και το επαναλαμβάνω αυτό, - αυτό είναι που συνιστά και το αναίμακτο μαρτύριο της συνειδήσεώς μας.
Εκείνο που με προβληματίζει στις ημέρες μας είναι η εποχή μας. Και θέλω να πιστεύω πως αυτό ανησυχεί κάθε υπεύθυνο και πνευματικό άνθρωπο με τα όσα ζει γύρω του. Και είναι βέβαιον ότι οι πιστοί αγωνιζόμενοι χριστιανοί σήμερα είναι πραγματικοί μάρτυρες. Θέλετε αποδείξεις; Να σας τις πώ.
Η διάχυτος η αμαρτία.
Η ξεδιάντροπος συμπεριφορά.
Οι ελεύθερες σχέσεις νέων και νεανίδων,
Ο σοδομιτισμός και η αυξανόμενη ομοφυλοφιλία.
Η αισχύνη της γύμνιας στο ντύσιμο, ή μάλλον στο γδύσιμο, ακόμα και μέσα στους ιερούς ναούς.
Η δημοσίως διαδεδομένη ανηθικότητα.
Το αμαρτωλό ξενύχτι.
Οι βρώμικες διασκεδάσεις με τη μέθη, την κραιπάλη και την βωμολοχία.
Η διάλυσις της οικογενείας με τα αυξανόμενα διαζύγια.
Οι ύβρεις, οι βλασφημίες των θείων.
Η ασυννενοησία.
Η βία.
Τα μίση.
Η αναρχία,
Το έγκλημα.
Η προδοσία.
Η απροκάλυπτη αδικία,
Τα ναρκωτικά.
Οι πολλαπλασιαζόμενες εκτρώσεις των εγγγάμων γυναικών και ιδιαιτέρως των αγάμων κοριτσιών, ηλικίας από δεκατεσσάρων ετών έως είκοσι.
Οι ακατανόμαστες διαστροφές στις σχέσεις των ζευγαριών.
Η σκυλολατρία.
Ο τζόγος και τα τυχερά παιχνίδια.
Οι χυδαίοι τρόποι.
Η τελεία αδιαφορία και σκληροκαρδία.
Η πίστις και η καταφυγή στην αστρολογία, στα μέντιουμ, στη μαγεία, στις χαρτορίχτες, στον πνευματισμό, - και μόλις προ ολίγου άκουσα ότι διαδίδεται ένα τραγούδι που ήλθε και στην πατρίδα μας και που λέγει «χορέψτε και τραγουδίστε μαζί με τον Σατανά», και περιγράφει για τις έξι πύλες της Κολάσεως, και αυτό χορεύοντας… τα παιδιά μας πώς να μην δαιμονιστούν, ή τα εγγονάκια μας, ή όποιαδήποτε άλλα Ελληνόπουλα στην πατρίδα μας; Πώς να μην έχουμε τόση ακαταστασία μέσα στα σπίτια μας; Αυτός λοιπόν ο δυτικός τρόπος ζωής, ο δυτικός τρόπος χωρίς Θεόν ζωής, που όλα μαζί αυτά αν τα μαζέψουμε, και άλλα πολλά ων ουκ έστι αριθμόν, μας θυμίζουν τις περιγραφές που μας έδωσε λίγο πριν ο ειδωλολάτρης φιλόσοφος Σενέκας για την εποχή του.

Την ίδια περίπου περιγραφή, συνοπτικά όμως μας την δίδει και ο Απόστολος Παύλος στην προς Ρωμαίους Επιστολή του, στο πρώτο του κεφάλαιο, στίχοι εικοσιδύο, τριανταδύο. Αξίζει τον κόπο με την ευκαιρία του σημερινού κηρύγματος να διαβάσετε αυτούς τους στίχους αδελφοί μου και θα ωφεληθείτε πολύ.
Και όπως λοιπόν τότε οι πρώτοι χριστιανοί αντιμετώπιζαν μεγάλες δυσκολίες και ψυχικές πιέσεις με τα όσα ζούσαν γύρω τους, έτσι και σήμερα.
Ένας νέος παραδείγματος χάρη στις ημέρες μας για να διατηρηθεί αγνός και καθαρός, περνά δια πυρός και σιδήρου, αγωνίζεται δηλαδή πολύ σκληρά, για να διατηρήσει την ηθική του ακεραιότητα με φυλακή των αισθήσεων και απόκρουση των αισχρών και πονηρών λογισμών.
Το ίδιο συμβαίνει όμως και με όλους τους αγωνιζομένους εν Χριστώ Ιησού πιστούς χριστιανούς, με όλους δηλαδή εκείνους τους θεοφιλείς που αναγνωρίζουν την αμαρτωλότητά τους, ψάχνουν για τα πάθη και τις αδυναμίες τους, συνειδητοποιούν τους κινδύνους που προέρχονται απ’ αυτά και μπαίνουν σε πνευματικό συναγερμό, για να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά και πάντοτε με τη βοήθεια του Θεού και με τα μέσα που παρέχει πλούσια η Εκκλησία Του, να αντιμετωπίζουν το πληθωρικό κακό.
Αυτός λοιπόν ο αγώνας για την τήρηση των Ευαγγελικών εντολών, που αυτές καθ’ εαυτές καθορίζουν και την καταπολέμηση των διαφόρων παθών, μέσα στην αφόρητη βρωμιά της σημερινής εποχής μας, είναι το καινούργιο μαρτύριο των σημερινών Ορθοδόξων Χριστιανών, το αναίμακτο μαρτύριο της συνειδήσεως. Και δεν είναι λίγες οι χριστιανές, έγγαμες και άγαμες, που δέχονται ειρωνίες, κοροϊδίες, λοιδωρίες, καταπιέσεις, ακόμα και ξυλοδαρμούς, γιατί θέλουν να νηστέψουν, να προσευχηθούν, να λειτουργηθούν, να εξομολογηθούν, να εγκρατευθούν, να κοινωνήσουν. Και τα δέχονται είτε από το άμεσο οικογενειακό περιβάλλον, είτε από συγγενείς και φίλους, είτε ακόμα και από ξένους. Διαψεύστε με αν θέλετε.
Είναι ή δεν είναι αυτό ένα καθημερινό, συνειδησιακό μαρτύριο; Πολλά όμως συμβαίνουν και σε όλους τους επαγγελματικούς χώρους, στους οποίους υποφέρουν τα πάνδεινα, από χλευασμούς, τις λοιδωρίες, τις αδικίες και τις ανήθικες προκλήσεις οι αγωνιζόμενοι χριστιανοί και ειδικότερα οι χριστιανές. Και δω λοιπόν έχουμε ψυχικό αναίμακτο μαρτύριο.
Τα χριστιανόπουλα πάλι, που πηγαίνουν σχολείο, και θέλουν να κρατηθούν στο άμεμπτο χριστιανικό του ύψος, αντιμετωπίζουν καθημερινά την έντονη ειρωνία και περιφρόνηση από τους συμμαθητές τους, για να μην πω και από μερικούς διδασκάλους και καθηγητάς. - Έχουμε εδώ ένα παιδάκι, μπορεί να μας καταμαρτυρήσει την αλήθεια. - Για τα νέα λοιπόν αυτά παιδιά, από πολύ νωρίς αρχίζει το ψυχικό τους μαρτύριο, χωρίς να παραγνωρίζουμε και την ματωμένη αγωνία των ευσεβών γονέων τους… Και αν δεν είχαν την αποτελεσματική βοήθεια από την Θεία Κοινωνία και την Ιερά Εξομολόγηση, την προσευχή και τη νηστεία, την εγκράτεια και τον ένθεο ζήλο δηλαδή από το έλεος και την χάριν του Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, πώς θα τάβγαζαν πέρα; Πώς; Ασφαλώς θα τα βοηθάει πολύ και το καλό καθημερινό παράδειγμα των γονέων τους που έχουν φόβον Θεού και ταπεινό φρόνημα.

Κάποιος σεβαστός γέροντας, βλέποντας την ματωμένη αγωνία μερικών ευσεβών γονέων, και το αβάσταχτο καθημερινό τους μαρτύριο για το πώς θα σωθούν τα παιδιά τους, που και αυτά αγωνίζονται φιλότιμα και ηρωικά, είπε: Πιστεύω με σιγουριά ότι τελικά αυτά τα παιδιά τοιούτων γονέων, θα σωθούν. Όσο για τα’ άλλα κινδυνεύουν να κολασθούν από την ανεξέλεγκτη και δημοσίως προβαλομένη ανηθικότητα, απιστία, αθεΐα, ασέβεια και διάλυση των αξιών της ζωής. Επειδή όμως το έλεος του Θεού είναι άπειρον, και δεν θέλει τον θάνατον του αμαρτωλού, γι’ αυτό και θα δώσει άπειρες ευκαιρίες φωτισμού ώστε από μόνοι τους να καλλιεργήσουν θετικά και σωτήρια την προαίρεσή τους. Αν θα το κάμουν θα σωθούν. Αν δεν το κάμουν θα κολασθούν εις τους αιώνες.

Και για να κλείσουμε λέμε το εξής τελευταίο.
Το να μπορεί αδελφοί μου κάποιος χριστιανός να συγχωρεί, να μακροθυμεί και να υπομένει όπως ο Κύριος πάνω στο Σταυρό την ατίμωση, την προδοσία, την εγκατάλειψη, τη συκοφαντία, την αδικία και την αχαριστία, είναι όντως ένα σκληρό μακροχρόνιο συνειδησιακό μαρτύριο που μόνον όποιος το υπέστη, αυτός και μόνον γνωρίζεται, πώς χύνεται το αίμα της καρδιάς του. Θα μπορούσαμε να συνεχίσουμε και με άλλα πολλά παραδείγματα μέσα απ’ τη ζωή μας, αλλά αρκούμεθα όμως σ’ αυτά.

Χριστιανοί μου, λαμβάνοντας αφορμή από τη ζωή και το μαρτύριον του Αγίου Αντύπα, αναφερθήκαμε στις διάφορες κατηγορίες των αγίων μαρτύρων και στα φρικτά τους πολλαπλά βασανιστήρια. Η εκκλησία των τριών πρώτων αιώνων με τα εκατομμύρια των μαρτύρων εκοσμείτο από τρία αμαράντινα στολίδια.
- Πρώτον. Από τη θαυμαστή τριάδα αγάπης, ολοζώντανης πίστεως και ανεκφράστου μακροθυμίας,
- Δεύτερον, από την σπάνια αγνότητα των ηθών, και
- Τρίτον από τον άφθαστον ηρωισμόν.
Ασφαλώς η εποχή τους με τα βάρβαρα ειδωλολατρικά ήθη και έθιμα ήτο πάρα πολύ δύσκολη. Κατάφεραν όμως οι μαρτυρικοί εκείνοι χριστιανοί όχι μόνον να την ξεπεράσουν, αλλά και να την μεταμορφώσουν σε ολόκληρη την Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.
Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και στην δική μας εποχή, την εποχή του 2001, που είναι τελείως εξωφρενική, διαβολική θα έλεγα. Και αυτό διότι η πολιτισμένη κοινωνία μας, θεωρείται στο κάτω κάτω της γραφής χριστιανική. Το κακό όμως με την πρόοδον του τεχνικού πολιτισμού και των διαφόρων επιστημών οργανώθηκε. Έτσι με την εύκολη μετακίνηση των υλιστικών ιδεών, το κακό πήρε τρομακτικές και διαβολικά οργανωμένες διαστάσεις. Γι’ αυτό και στη διαφθορά των ηθικών αξιών, ξεπεράσαμε και αυτούς τους ειδωλολάτρες με όσα περιγράψαμε προηγουμένως. Ξεπεράσαμε δηλαδή και τα Σόδομα και τα Γόμορα και την εποχή του κατακλυσμού.
Άρα οι σημερινοί αγωνιζόμενοι πιστοί χριστιανοί, δηλαδή όλοι εμείς που ζούμε στο 2001, κατά το πλείστον στερούμεθα από πρότυπα αγίων μαρτύρων και ομολογητών. Στερούμεθα από πρότυπα των πρώτων αγίων οικογενειών. Στερούμεθα από πρότυπα αγιασμένης ζωής, των πρώτων χριστιανών, ανδρών και γυναικών.
Κάτι όμως προσπαθούμε να κάνουμε και μείς με την κάποια φαινομενική τήρηση των Ευαγγελικών εντολών, και τη συμμετοχή μας στα δύο σωστικά μυστήρια της Εκκλησίας μας, καθώς και με τον υποτυπώδη, υποτυπώδη, το επαναλαμβάνω, πνευματικό μας αγώνα. Αλλά αυτά δεν είναι τίποτα μπροστά στο πλήθος των ζωντανών παραδειγμάτων των αγίων μαρτύρων, των ομολογητών και των δικαίων κατά κόσμον, που επραγματοποίησαν το αιώνιον ιδανικόν του χριστιανισμού στην καθημερινή τους ζωή, και στη χαρά και στον πόνο τους.
Παραταύτα όσοι από τους σημερινούς Ορθοδόξους χριστιανούς της αλλοπρόσαλλης εποχής μας, που στερούνται φανερών αγιασμένων παραδειγμάτων, και φανερών οσιακών προτύπων, καταφέρνουν με τη βοήθεια του Θεού και των μέσων που χορηγεί η Εκκλησία Του, να σταθούν στο ύψος τους, είμαι βέβαιος ότι θα καταταγούν από τον δίκαιο Κριτή και Σωτήρα μας Ιησούν Χριστόν, στους μάρτυρες του αναιμάκτου μαρτυρίου. Επειδή ακριβώς στερούμεθα αγιασμένων προτύπων και παραδειγμάτων, μας λέγει ένας μεγάλος Άγιος της Εκκλησίας μας, ο Όσιος Ακίνδυνος, «όσοι θα σωθούν στις ημέρες μας, θα λογισθούν μάρτυρες».
Ας γίνουμε λοιπόν όλοι μας πιστοί άχρι θανάτου.
Στο Χριστό και στο Ευαγγέλιό Του.
Στη διδασκαλία Του.
Στις εντολές του.
Στις ηθικές αξίες της πίστεώς μας.
Προς τούτο άνω σχώμεν τας καρδίας.
Ευλογητός όμως ο Θεός, που διατηρεί και στην εποχή μας το μικρόν λήμμα και που στους κόλπους της τρέφει ακόμα, αγίους αρχιερείς, ιερείς και γεροντάδες, και απλούς σεμνούς, αλλά αγίους χριστιανούς και χριστιανές. Και ως άτομα και ως οικογένειες.
Ευλογητός ο Θεός, που μέθυσε τους αγίους μάρτυρες με το αίμα της πλευράς Του.
Ευλογητός ο Θεός και σήμερα που μεθά και όλους εμάς τους ταλαίπωρους και αναξίους, «ων πρώτος ειμί εγώ», με τι ίδιο άλικο Αίμα της Παναγίας Του πλευράς.
Και ιδιαιτέρως όλους εκείνους που καθημερινά σηκώνουν με υπομονή το Σταυρό του αναιμάκτου μαρτυρίου της συνειδήσεώς των.

Αμήν.


Με συγχωρείτε αν σας εκούρασα,
ευχαριστώ πολύ,
η αγάπη του Θεού να είναι πάντοτε μαζί σας.
Σηκωθείτε.

-------------------------------------
Στο κήρυγμα γίνεται αναφορά στην Πρός Ρωμαίους Επιστολή του Αποστόλου Παύλου, κεφ.1 στίχοι 22-32

22 φάσκοντες εἶναι σοφοὶ ἐμωράνθησαν,
23 καὶ ἤλλαξαν τὴν δόξαν τοῦ ἀφθάρτου Θεοῦ ἐν ὁμοιώματι εἰκόνος φθαρτοῦ ἀνθρώπου καὶ πετεινῶν καὶ τετραπόδων καὶ ἑρπετῶν.
24 Διὸ καὶ παρέδωκεν αὐτοὺς ὁ Θεὸς ἐν ταῖς ἐπιθυμίαις τῶν καρδιῶν αὐτῶν εἰς ἀκαθαρσίαν τοῦ ἀτιμάζεσθαι τὰ σώματα αὐτῶν ἐν αὑτοῖς,
25 οἵτινες μετήλλαξαν τὴν ἀλήθειαν τοῦ Θεοῦ ἐν τῷ ψεύδει, καὶ ἐσεβάσθησαν καὶ ἐλάτρευσαν τῇ κτίσει παρὰ τὸν κτίσαντα, ὅς ἐστιν εὐλογητὸς εἰς τοὺς αἰῶνας· ἀμήν.
26 Διὰ τοῦτο παρέδωκεν αὐτοὺς ὁ Θεὸς εἰς πάθη ἀτιμίας. αἵ τε γὰρ θήλειαι αὐτῶν μετήλλαξαν τὴν φυσικὴν χρῆσιν εἰς τὴν παρὰ φύσιν,
27 ὁμοίως δὲ καὶ οἱ ἄρσενες ἀφέντες τὴν φυσικὴν χρῆσιν τῆς θηλείας ἐξεκαύθησαν ἐν τῇ ὀρέξει αὐτῶν εἰς ἀλλήλους, ἄρσενες ἐν ἄρσεσι τὴν ἀσχημοσύνην κατεργαζόμενοι καὶ τὴν ἀντιμισθίαν ἣν ἔδει τῆς πλάνης αὐτῶν ἐν ἑαυτοῖς ἀπολαμβάνοντες.
28 Καὶ καθὼς οὐκ ἐδοκίμασαν τὸν Θεὸν ἔχειν ἐν ἐπιγνώσει, παρέδωκεν αὐτοὺς ὁ Θεὸς εἰς ἀδόκιμον νοῦν, ποιεῖν τὰ μὴ καθήκοντα,
29 πεπληρωμένους πάσῃ ἀδικίᾳ πορνείᾳ πονηρίᾳ πλεονεξίᾳ κακίᾳ, μεστοὺς φθόνου φόνου ἔριδος δόλου κακοηθείας,
30 ψιθυριστάς, καταλάλους, θεοστυγεῖς, ὑβριστάς, ὑπερηφάνους, ἀλαζόνας, ἐφευρετὰς κακῶν, γονεῦσιν ἀπειθεῖς,
31 ἀσυνέτους, ἀσυνθέτους, ἀστόργους, ἀσπόνδους, ἀνελεήμονας·
32 οἵτινες τὸ δικαίωμα τοῦ Θεοῦ ἐπιγνόντες, ὅτι οἱ τὰ τοιαῦτα πράσσοντες ἄξιοι θανάτου εἰσίν, οὐ μόνον αὐτὰ ποιοῦσιν, ἀλλὰ καὶ συνευδοκοῦσι τοῖς πράσσουσι.

Μετάφραση Κολιτσάρα

22 καὶ ἐνῶ διακηρύττουν ὅτι εἶναι σοφοί, ἀπεδείχθησαν μωροὶ καὶ ἀνόητοι·
23 καὶ ἀντικατέστησαν τὴν ἄπειρον καὶ μεγαλειώδη δόξαν τοῦ ἀφθάρτου Θεοῦ μὲ ὑλικὰ ἀγάλματα, μὲ εἴδωλα, ποὺ εἰκονίζουν φθαρτοὺς ἀνθρώπους καὶ πτηνὰ καὶ τετράποδα καὶ ἐρπετά.
24 Διὰ τὴν ἀσέβειαν δὲ καὶ τὴν ἀποστασίαν των αὐτὴν ἀπέσυρεν ὁ Θεὸς τὴν χάριν του καὶ ἔτσι παρεδόθησαν καὶ ὑπεδουλώθησαν εἰς τὰς ἁμαρτωλὰς ἐπιθυμίας τῶν καρδιῶν των, εἰς ἠθικὴν ἀκαθαρσίαν, ὥστε νὰ ἐξευτελίζωνται τὰ σώματα των ἀπὸ αὐτοὺς τοὺς ἰδίους.
25 Αὐτοὶ ἀντήλλαξαν καὶ ἀντικατέστησαν τὴν ἀλήθειαν τοῦ Θεοῦ μὲ τὸ ψεῦδος τῆς εἰδωλολατρίας, ἐσεβάσθησαν δὲ καὶ ἐλάτρευσαν τὴν ἄψυχον καὶ ἄλογον καὶ πεπερασμένην κτίσιν, ἀντὶ τοῦ Δημιουργοῦ, ὁ ὁποῖος τὴν ἔκτισε καὶ πρέπει διὰ τοῦτο νὰ εὐλογῆται καὶ νὰ δοξάζεται εἰς ὅλους τοὺς αἰῶνας. ᾿Αμήν.
26 ᾿Ακριβῶς δὲ διότι ἐλάτρευσαν ψευδεῖς καὶ φαύλους θεούς, παρεχώρησεν ὁ Θεὸς νὰ παραδοθοῦν καὶ ὑποδουλωθοῦν εἰς ἐξευτελιστικὰ πάθη. Διότι καὶ αἱ γυναῖκες των (χωρὶς νὰ ἐντραποῦν καὶ σεβασθοῦν οὔτε τὸν εὐατόν των) ἀλλάξαν τὴν φυσικὴν χρῆσιν τοῦ φύλου των εἰς τὴν παρὰ φύσιν καὶ ἐξετράπησαν εἰς ἀκατανομάστους πράξεις.
27 Κατὰ παρόμοιον τρόπον καὶ οἱ ἄρρενες ἀφήκαν τὴν φυσικὴν σχέσιν καὶ χρῆσιν τῆς γυναικὸς καὶ ἐφλογίσθησαν εἰς τὰς ἐμπαθεῖς ὀρέξεις μεταξὺ των, ὥστε ἄνδρες εἰς ἄνδρας νὰ ἐνεργοῦν ἀναισχύντους καὶ ἐξευτελιστικὰς πράξεις καὶ νὰ λαμβάνουν τὸν μισθόν, ποὺ τοὺς ἔπρεπε διὰ τὴν πλάνην των, ἀπὸ τὸν ἴδιον τὸν εὐατὸν των.
28 Καὶ καθὼς δὲν ἔκριναν καλὸν καὶ δὲν ἠθέλησαν νὰ κατέχουν τὴν ἀληθῆ καὶ σοφὴν γνῶσιν περὶ τοῦ Θεοῦ, παρεχώρησεν ὁ Θεὸς νὰ παραδοθοῦν καὶ ὑποδουλωθοῦν εἰς νοῦν ἀνίκανον νὰ διακρίνῃ τὸ ὀρθόν, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ διαπράττουν αὐτὰ τὰ ἀπρεπῆ καὶ ἐπαίσχυντα.
29 Καὶ ἔτσι ἐγέμισαν καὶ διεποτίσθησαν, κατὰ τὴν ψυχὴν καὶ τὸ σῶμα, ἀπὸ κάθε ἀδικίαν, πορνείαν, πονηρίαν, πλεονεξίαν, κακίαν· ἐγέμισαν ἀπὸ φθόνον, φόνον, φιλόνεικον διάθεσιν, δολιότητα καὶ κάθε κακοήθειαν.
30 ῎Εγιναν κρυφοὶ κατήγοροι σιγοψιθυρίζοντες μεταξὺ των εἰς βάρος των ἄλλων, θρασεῖς συκοφάνται τῶν ἀπόντων, γεμᾶτοι μῖσος ἐναντίον τοῦ Θεοῦ, ὑβρισταί, φαντασμένοι καὶ κομπασταί, ἐπιδειξιομανεῖς, ἐπινοηταὶ κακῶν εἰς βάρος τῶν ἄλλων, ἀσεβεῖς καὶ ἀνυπάκοοι ἀπέναντι τῶν γονέων·
31 ἄνθρωποι χωρὶς σύνεσιν, ποὺ χωρὶς ἐντροπὴν καταπατοῦν τὸν λόγον των καὶ τὰς συμφωνίας ποὺ ἔχουν κάμει, ἄστοργοι ἀπέναντι τῶν οἰκείων των, ἀδιάλλακτοι καὶ μνησίκακοι, σκληροὶ καὶ ἀνάλγητοι εἰς τὴν ξένην δυστυχίαν.
32 Αὐτοί, μολονότι ἐγνώρισαν καλὰ τὸ θέλημα καὶ τὴν δικαιοσύνην τοῦ Θεοῦ, ὅτι δηλαδὴ ὅσοι διαπράττουν τέτοια πονηρὰ ἔργα εἶναι ἄξιοι θανάτου, ὄχι μόνον πράττουν αὐτά, ἀλλὰ ἀπὸ ψυχικὴν πώρωσιν καὶ κακότητα ἐπιδοκιμάζουν μὲ ὅλην των τὴν καρδιὰ καὶ ἐκείνους ποὺ τὰ πράττουν.

Ο Άγιος Σέργιος , η Θεοτόκος οι Χαιρετισμοί και η εξομολόγησις

168 δ
Δ' Χαιρετισμοί 2001

Το όνομα ενός μεγάλου ασκητού που έζησε κοντά στον ποταμό Νούρμα της Ρωσίας ήταν Σέργιος. Όλα αυτά τα χρόνια νήστευε αυστηρά. Ξηροφαγία για πέντε μέρες με λίγο νερό, και το Σαββατοκύριακο λαδερό, ακόμα και το Πάσχα.
Το Σαρανταήμερο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, τελείως άσιτος. Είχε καταπλήξει τότε τον κόσμο με το πλήθος των αρετών του, ιδίως με την απέραντη καλοσύνη του και το ταπεινό του φρόνημα.
Η φήμη του είχε εξαπλωθεί σε ολόκληρη τη Ρωσία, φήμη αγίου και θαυματουργού, οι δε συναξαριστές και βιογράφοι του μας αναφέρουν ότι συχνά συλλειτουργούσε με αγγέλους όπως κάποτε ο Άγιος Σπυρίδων και αργότερα πολλοί ακόμα άγιοι. Είχε δε πλήθος από ουράνιες αποκαλύψεις και καταπληκτικές ενέργειες της Θείας Χάριτος και ιδιαιτέρως μάλιστα από την Υπεραγία Θεοτόκο.
Αρχίζω μ’ αυτή την ιστορία, αυτού του Αγίου διότι ο Άγιος αυτός έχει άμεση σχέση με τους Χαιρετισμούς. Έτσι ο Άγιος Φώτιος, μητροπολίτης Κιέβου, τον εγκατέστησε ηγούμενο στο μεγάλο μοναστήρι της Αγίας Τριάδος. Ο Άγιος εκοιμήθη οσιακώς, στις 7 Οκτωβρίου του 1413.
Ύστερα από πολλά πολλά πολλά χρόνια, που είχε πλέον ξεχαστεί το άγιον πέρασμά του, εμφανίστηκε ξαφνικά ένα βράδυ στον ύπνο ενός απλού και ταπεινού μοναχού, και ο μοναχός τον ρώτησε :
-Ποιος είσαι;
- Είμαι ο αμαρτωλός Σέργιος που παλαιότερα εδώ ήμουν ηγούμενος. Να πεις λοιπόν στον τωρινό ηγούμενο ν’ ανοίξει τον τάφο μου.
Πράγματι υπήκουσε ο ηγούμενος και άνοιξαν τον τάφο του, και από τότε το σκήνωμά του έγινε μια τεράστια πηγή Θείας Χάριτος και πλήθος θαυμάτων. Ο Θεός δια πρεσβειών της Υπεραγίας Θεοτόκου, θέλησε να δοξάσει τον δούλον του, εδώ στη γή, τότε που ο κόσμος πλέον τον είχε ξεχάσει.
Το χαρακτηριστικό του Αγίου ήταν ότι υπεραγαπούσε την Παναγία μας και της ήταν πάντοτε υπήκουος μέχρι θανάτου. Και αυτό το διδάχτηκε στην πράξη εδώ στο Άγιον Όρος. Διότι από το Αγιορείτικο περιβόλι του Άθωνος, ξεκίνησε την ασκητική του ζωή ο Άγιος Σέργιος, για να συνεχίσει στη Ρωσία κοντά στον ποταμό Νούρμα, μέχρις ότου και εκοιμήθη οσιακώς.
Ένα άλλο πράγμα που είναι εξίσου θαυμαστό, και έχει άμεση σχέση με το σημερινό μας κήρυγμα, ήταν ότι ο Άγιος, όλη την ημέρα, όποια και αν ήταν η εργασία του, όποιο και αν ήταν το διακόνημά του, όπου και αν ευρίσκετο, συνεχώς, εψιθύριζε τους Χαιρετισμούς της Παναγίας, από την αρχή μέχρι το τέλος. Και πάλι από την αρχή, και πάλι από την αρχή, αμέτρητες, εκατοντάδες, χιλιάδες φορές, ίσως και εκατομμύρια σε ολόκληρη τη ζωή του. Γι’ αυτό και είχε τόση ευλογία και τόση χάρη, και τόση προστασία και τόσα θαυματουργικά χαρίσματα από την Υπεραγία Θεοτόκο. Άλλωστε αυτή ήταν που κατά μαρτυρία όσων βρισκόταν στην κοίμησή του, ήταν Αυτή η οποία κατέβηκε εν μέσω δορυφορούντων Αγγέλων και Αρχαγγέλων, Χερουβείμ και Σεραφείμ και παρέλαβε την αγία και οσία ψυχή του.

Και μείς οι δούλοι, οι δόλιοι, οι κακομοίρηδες, οι δυστυχισμένοι, οι αμαρτωλοί δε λέμε τους Χαιρετισμούς ούτε μια φορά την ημέρα. Ούτε μία στάση. Και όχι μόνον δε λέμε, αλλά ούτε και μια προσευχή της προκοπής δεν κάνουμε, και πολλές φορές ούτε και αυτόν τον Σταυρό μας. Απορώ πως μας ανέχεται ακόμα ο Θεός. Γιατί δε ρίχνει κεραυνούς και φωτιά εξ ουρανού για να μας κάψει όλους. Γιατί; Φαίνεται λοιπόν πως τον συγκρατεί από την δικαία του αυτή οργή η γλυκειά μας Παναγία, η ουράνια μητέρα μας, η μεσίτρια και προστασία πάντων των χριστιανών, παρόλο που εμείς οι Νεοέλληνες Ορθόδοξοι χριστιανοί, βρίζουμε μικροί και μεγάλοι, άντρες γυναίκες και παιδιά το πανάγιο και τιμιώτατο όνομά Της. Κάθε μέρα, και πρωί και μεσημέρι και βράδυ, και νύχτα, και για την πιο ακόμα ασήμαντη αφορμή. Θα μας κάψει ο Θεός. Θα μας εγκαταλείψει ο Θεός. Θα εγκαταλείψει την πατρίδα και την Ελλάδα μας, διότι βρίζουμε τα Θεία, και το όνομα της Υπεραγίας Θεοτόκου, και για άλλα πολλά, πολλά πολλά αμαρτήματα.
Ένα άλλο πράγμα που μου έκαμε εντύπωση από τον Άγιο, ήτανε όταν φανερώθηκε στον μοναχό, πώς φανερώθηκε, πώς ονοματίστηκε. Τι του είπε; Είπε ότι είμαι ο Άγιος Σέργιος; Όχι. Είπε ότι είμαι ο αμαρτωλός Σέργιος, ο αμαρτωλός. Και το τονίζω αυτό, για να δούμε το πόσο πολύ διαφέρουμε όλοι εμείς, οι δήθεν Ορθόδοξοι Χριστιανοί, όταν πηγαίνουμε να εξομολογηθούμε. Όταν δεν πηγαίνουμε, νομίζουμε τον εαυτό μας δίκαιο και Άγιο, και μόνο το φωτοστέφανο μας λείπει απ’ το κεφάλι. Και όταν πηγαίνουμε όμως, πηγαίνουμε χωρίς την πρέπουσα συναίσθηση ότι είμαστε αμαρτωλοί. Με λάθη και πτώσεις. Με αδυναμίες και πάθη. Με πονηριές και κακίες. Με ψευτιές και κατακρίσεις. Με νεύρα και θυμούς. Με διαβολοστέλματα, με κατάρες και λόγια άλλα πολλά πικρά. Και πολλές φορές, με αμαρτίες που κινούνται στο χώρο της επιθυμίας, των αισθήσεων, της γλώσσας και των λογισμών. Πρέπει να στεκόμαστε απέναντι στον οποιοδήποτε εξομολόγο, όσο αμαρτωλός και αν είναι αυτός, εφόσον φοράει πετραχήλι, θα πάμε συντετριμμένοι, και να του πούμε «Πάτερ μου είμαι αμαρτωλός, δεν ξέρω πώς να στο πω, πώς να στο περιγράψω, αλλά νοιώθω βαθιά μέσα στο είναι μου, μέσα στην ψυχή μου, μέσα στην καρδιά μου, μέσα στο στήθος μου ότι είμαι αμαρτωλός. Ντρέπομαι να κοιτάξω τις εικόνες. Ντρέπομαι ακόμα να κοιτάξω και σένα, ντρέπομαι όλους τους συνανθρώπους που με περιβάλλουν. Ντρέπομαι την γυναίκα μου, ντρέπομαι τον άντρα μου, ντρέπομαι τα παιδιά μου, τους ντρέπομαι όλους. Είμαι αμαρτωλός και το νοιώθω αυτό. Πολύ βαθειά μέσα μου, γι’ αυτόν και γι’ αυτόν τον λόγον. Και εξηγεί πέντε λόγους. Φτάνουν οι πέντε λόγοι όταν αυτοί είναι συντετριμμένοι και βγαλμένοι μέσα από την ψυχή μας. Και τότε αμέσως μετά την συγχωρητική ευχή, όπως τουλάχιστον ορισμένοι από σας το ομολογείτε, γίνεται πιο λευκός και από το χιόνι. Πιο λαμπερός και από τον ήλιο. Πιο ελαφρός και από τα πούπουλα. Γίνεται άγγελος και πετά στους ουρανούς. Στην εξομολόγηση λοιπόν, ξεκινάμε πάντοτε από το ότι φταίμε εμείς. Και φταίω μόνον εγώ. Όλα τα κακά ξεκινούν από τις δικές μου παραλείψεις, από τις δικές μου υποχωρήσεις και αδυναμίες. Από τα δικά μου λάθη. Εγώ είμαι αμαρτωλός. Εγώ και μόνον». Δεν λέμε ότι οι άλλοι δεν κάνουν, αλλά δεν εξομολογούμεθα για τους άλλους, εξομολογούμεθα για τον εαυτόν μας. Και αναφέρουμε με συντομία στην εξομολόγηση, τις πέντε αυτές δέκα πτώσεις που έχουμε και έτσι λοιπόν δικαιώνεται ο άνθρωπος συγχωρείται και γίνεται πάλι πραγματικό παιδί του Θεού. Τα παράπονα, οι δικαιολογίες, οι μεταθέσεις της ευθύνης στους άλλους και ότι φταίνε μόνον οι άλλοι και μόνον οι άλλοι, αυτά δεν είναι εξομολόγησις. Όταν όμως, λέω όταν, όταν, υπάρχει χρόνος στον πνευματικό, στον εξομολόγο, χρόνος, τότε ασφαλώς, θα πούμε για τα προβλήματα των παιδιών μας, για κληρονομικά, για αρρώστιες, για τόσα άλλα βάσανα που καταταλαιπωρούν τη ζωή μας, από ανεργίες, από χρέη, από μαγείες, από διαζύγια, από ναρκωτικά και από χίλια δυό άλλα κακά. Βέβαια αυτά μας κάνουν πολλές φορές να αγανακτούμε και να απελπιζόμαστε και να αμαρτάνουμε. Πάντως ο χρόνος, προσέξτε τι λέω, ο χρόνος των ιερέων εξομολόγων είναι πολύ περιορισμένος, γιατί οι εξομολογούμενοι τώρα τελευταία έχουν αυξηθεί πάρα πολύ. Και η υγεία των περισσοτέρων κλονίζεται και βαρύνεται, όπως και η δική μου. Πάντως είναι βεβαιωμένο ότι υπάρχουν αρρώστιες και στεναχώριες, μεγάλες, βαριές και ασήκωτες, που όντως οι χριστιανοί έχουν ανάγκη μεγάλης παρηγοριάς και συμπαραστάσεως. Τα δράματα μερικές φορές είναι τόσο τραγικά, που όντως έχουν ανάγκη μεγάλης κατανοήσεως και φροντίδος και αγάπης. Όταν όμως δεν υπάρχει χρόνος απ’ τον κληρικό, θα πρέπει να δείξουμε κατανόηση και να ριχτούμε στην προσευχή με πολλή νηστεία, ιδιαιτέρως δε προς την Υπεραγία Θεοτόκον, διαβάζοντας προσευχές και παρακλήσεις και αν είναι δυνατόν και όλη τη νύχτα, για να μπορέσουμε να έχουμε την θεϊκή παρηγοριά, εκείνη, που ενώ θέλει ο πνευματικός να μας τη δώσει, δεν μπορεί να μας την προσφέρει γιατί ο χρόνος του είναι λίγος και μηδαμινός.
Χριστιανοί μου, το συμπέρασμα από όσα είπαμε μέχρι αυτή τη στιγμή, είναι
- πρώτον ότι πρέπει να αποκτήσουμε πραγματική αίσθηση ότι είμαστε αμαρτωλοί μέχρι τα κόκαλά μας.
- Δεύτερον με αυτή τη συναίσθηση της αμαρτωλότητος και των δακρύων να εξομολογούμεθα με συντομία εκείνα που μας βαραίνουν και που είναι παραβάσεις του Θείου Νόμου και του Θείου θελήματος. Και
- τρίτον για τις βαριές στεναχώριες της ζωής, όπως και για τα άλλα πολυποίκιλα προβλήματά μας, θα καταφεύγουμε στις προσευχές και στις παρακλήσεις προς την Υπεραγία Θεοτόκο, για βοήθεια, για χάρη, για ευλογία, για την λύση όλων των θλίψεων και όλων των στεναχωριών της ζωής μας.

Σας ανέφερα την προπερασμένη Κυριακή, πως κατάφερε μια μητέρα με τον πατέρα και τα έξι της παιδιά, με τελεία νηστεία για ένα οκταήμερο πως έσωσε το παιδί της …

Η Θεοτόκος, το δόγμα και η στερέωσιη της πίστεως από τους υμνολογούντας Χριστιανούς

168 γ
Γ' Χαιρετισμοί 2001

«Τους σούς υμνολόγους Θεοτόκε».
Η πιο σημαντική και η πιο περιεκτική ονομασία της Παναγίας μας αδελφοί μου, είναι το της Θεοτόκου. Και με αυτήν την ονομασία απευθύνεται στην Παρθένο Μαρία, την πάναγνη κόρη της Ναζαρέτ, ο ιερός υμνογράφος του κανόνος που ακούσαμε προηγουμένως.
Ολόκληρο το δόγμα της θείας οικονομίας για τη σωτηρία του ανθρώπου και γενικά του ανθρωπίνου γένους, στηρίζεται σ’ αυτή τη λέξη, τη λέξη «Θεοτόκος».
Ναι αδελφοί μου, σ’ αυτή τη λέξη στηρίζεται η πίστη μας, η θρησκεία μας, η Ορθοδοξία μας. Διότι αν η Παναγία μας δεν είναι Θεοτόκος, τότε ούτε ο Χριστός είναι Θεός ούτε και Σωτήρας και Λυτρωτής του κόσμου. Αλλ’ αυτό είναι βλασφημία και το υποστηρίζουν μόνον οι αιρετικοί, όπως είναι οι Ιεχωβάδες, οι Πεντηκοστιανοί, οι Ευαγγελικοί, οι Αντβεντιστές, οι εχθροί της πίστεως όπως είναι οι Μασόνοι, οι Σιωνιστές, οι Σατανιστές, οι άθεοι και άπιστοι, οι υλιστές, οι νέοι ειδωλολάτρες που ξεφύτρωσαν τώρα τελευταία και πλήθος άλλων κακοδόξων που έχουν πλημμυρίσει δυστυχώς την πατρίδα μας.
Ο Χριστός λοιπόν είναι τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος, ο Θεάνθρωπος Κύριος. Ο Ιησούς Χριστός ως τέλειος Θεός είναι το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος που ενηνθρώπισε εκ Πνεύματος Αγίου και Μαρίας της Παρθένου, Θεός αληθινός εκ Θεού αληθινού, γεννηθέντος και ου ποιηθέντος. Και σαν αληθινός Θεός δεν είναι κτίσμα. Και επειδή δεν είναι κτίσμα γι’ αυτό και η Παναγία μας δεν είναι Χριστοτόκος, ούτε μία απλή γυναικούλα, αλλά η Θεοτόκος και Θεομήτωρ.
Η Θεοτόκος σύμφωνα με τον ειρμό που ψάλαμε προηγουμένως, είναι η ζώσα και άφθονος πηγή θείων χαρισμάτων και απείρων ευλογιών για κάθε χριστιανό που την τιμά και την σέβεται με την προσευχή με τη λατρεία και προπαντός με την καθαρή ζωή του. Διότι όπως είπε ο Κύριος αν κάθε πιστός χριστιανός που λαμβάνει την χάριν του Αγίου Πνεύματος από το Άγιον Βάπτισμα και το Ιερόν Χρίσμα, από τη Θεία Κοινωνία και την αληθινή μετάνοια διά μέσου της Ιεράς Εξομολογήσεως, από το συντετριμμένο πνεύμα και ιδιαιτέρως από την εφαρμογή του θείου θελήματος, γίνεται μέσα στην καρδιά του αυτή η δωρεά του Αγίου Πνεύματος, αυτός ο καρπός του Πνεύματος, πηγή ύδατος αλωμένου εις ζωήν αιώνιον.
Αν όλα αυτά γίνονται στην καρδιά που έχει την χάριν του Αγίου Πνεύματος, τότε αυτό το πράγμα ισχύει ασυγκρίτως πολύ περισσότερο για το πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου, η οποία κατέστη το κατ’ εξοχήν δοχείον του Αγίου Πνεύματος, αφού καταξιώθηκε να κυοφορήσει στα παρθενικά της σπλάχνα και να γεννήσει τον μονογενήν Υιόν του Θεού στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού.
Η Παναγία μας είναι όχι μόνον τιμιωτέρα των Χερουβείμ, όχι μόνον ενδοξοτέρα των Σεραφείμ, αλλά και υψηλοτέρα όλων των αγίων, και λαμπροτέρα όλων των ηλίων και Βασίλισσα της Βασιλείας των Ουρανών. Η Θεοτόκος είναι ο βράχος της αλήθειας, της αλήθειας της πίστεώς μας, που πάνω σ’ αυτόν τον βράχον σπάνε και θα σπάνε εις τους αιώνας πάντοτε τρία φοβερά κύματα.
Το πρώτο κύμα είναι το κύμα του χρόνου. Πέρασαν δυό χιλιάδες χρόνια, και τα ονόματά Της, Θεοτόκος και Θεομήτωρ, Αειπάρθενος και Παναγία δεν μπόρεσε να τα σβήσει και να τα εξαλείψει η χρόνος. Το όνομά Της εξακολουθεί να θριαμβεύει, να θαυματουργεί, να λατρεύεται.
Δεύτερον το κύμα της βλασφημίας. Αφρίζουν τα στόματα των αμαρτωλών και ασεβών που με λύσσα κάθε μέρα, δυστυχώς, πολύ δυστυχώς, βλαστημάνε το Πανάγιον όνομά Της. Άνδρες και γυναίκες, ακόμα και παιδιά, και μικρά παιδιά, νέοι και νέες, γέροι και γριές, μεγάλοι και μικροί, βλαστημάνε συνεχώς το Πανάγιον όνομά Της και γενικώς τα Θεία. Ιδίως οι μορφωμένοι, που παραμορφώνονται και διαβολοποιούνται όταν χυδαία βρίζεται το όνομά Της. Το ίδιο ισχύει όχι μόνον για κάθε αγράμματο και για κάθε απλό Ορθόδοξο χριστιανό, αλλά και για οποιονδήποτε από μας. Η Παναγία μας όμως λυπάται, και πονάει για όλους αυτούς που Την βρίζουν, και περιμένει με καλοσύνη και αγάπη τη μετάνοια και την διόρθωσή τους.
Και τρίτον, το κύμα των αιρέσεων. Τους προαναφέραμε και πιο πάνω. Η λέξις Θεοτόκος για όλους τους αιρετικούς και θεομάχους, τους κακοδόξους, τους απίστους και υλιστάς, είναι ο κυματοθραύστης όπου όλοι τους έσπασαν και σπάνε και θα σπάνε τα μούτρα τους. Δεν είναι η «Μαρία», αλλά είναι η Παναγία. Και αλίμονον σ’ αυτούς που βρίζουν το όνομά Της. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη γρουσουζιά και κατάρα για ένα σπίτι, όταν μέσα σ’ αυτό βλαστημάνε το Πανάγιον και το Τιμιότατον όνομά Της. Δεν είναι η μητέρα – Χριστοτόκος, αλλά η Θεοτόκος και η Θεομήτωρ, η προστάτιδα όλων των χριστιανών. Δεν είναι η γυναίκα του Ιωσήφ αλλά η απλή μνηστή, της οποίας υπήρξε προστάτης και βοηθός, υπήρξε και γι’ αυτόν όπως και για όλους τους πιστούς χριστιανούς όλων των αιώνων, η Παρθένος και η Αειπάρθενος, η Θεοτόκος και Θεομήτωρ.
Υπάρχει όμως και κάποιο αίτημα στον ειρμό που ακούσαμε. Το αίτημα λοιπόν που απευθύνει προς την Υπεραγία Θεοτόκο ο ιερός υμνογράφος, είναι να στεριώσει τους υμνολόγους της, δηλαδή αυτούς που την υμνολογούν, που την ψάλλουν, να τους στερεώσει στην αληθινή πίστη που δεν είναι άλλη από την εν Χριστώ ζωή, την κατά Χριστόν ζωή, την Ευαγγελική ζωή, την Ορθόδοξη ζωή. Αυτή στερεώνει πάνω στην πίστη του Χριστού και αυτή η στερέωσις είναι και ένα από τα πιο βασικά αιτήματα για τη σωτηρία μας. Ζητούμε πίστη για να στερεωθούμε στη ζωή μας.
Και αν η πίστις μας είναι λίγη, χλιαρή, κούφια και άδεια, τότε πολύ γρήγορα κλονιζόμαστε. Τα χάνουμε. Γογγύζουμε κατά του Θεού στην πρώτη θλίψη και στεναχώρια, και βλαστημάμε ασύστολα και ξεδιάντροπα και ενώ φταίμε εμείς και η αμαρτία που διαπράττουμε καθημερινώς, και η χλιαρότητα και η αδιαφορία που έχουμε μέσα μας και που διακρίνει ολόκληρη τη ζωή μας, εν τούτοις κάθε βάσανο και θλίψη και στεναχώρια, και ατύχημα και αρρώστια τα αποδίδουμε στον Θεόν.
Χωρίς πίστη δεν σωζόμαστε. Ο πιστεύσας και βαπτισθείς σωθήσεται. Χωρίς πίστη στην Θεανθρωπότητα του Ιησού Χριστού δεν υπάρχει σωτηρία, ότι ο Χριστός δηλαδή είναι τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος σε ένα πρόσωπο. Στο Χριστό. Χωρίς αναγνώριση της Παναγίας μας ως Θεοτόκου, δεν ανοίγει η πόρτα του Παραδείσου. Χωρίς μετάνοια και Θεία Κοινωνία δεν σώζεται κανένας. Άμα δεν εφαρμόζουμε τις εντολές του Ευαγγελίου, μην ελπίζουμε ότι θα σωθούμε.
Η Εκκλησία, ο Χριστός, η Παναγία μας, οι άγιοί μας, και τα μυστήριά μας, είναι η κιβωτός της σωτηρίας μας. Γι’ αυτό και παρακαλούμε κάθε μέρα την Παναγία μας, τη μητέρα του Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, όλους εμάς που ψάλαμε σήμερα τον κανόνα και τους Χαιρετισμούς, και που Την τιμάμε με την ζωή μας, να μας στερεώνει στην πίστη σ’ Αυτήν και στον Υιόν της και Θεών ημών.
Στις πρεσβείες της εμείς οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί στηρίζουμε την ελπίδα μας για την σωτηρία μας. «Την πάσαν ελπίδα μου εις Σε ανατίθημι Μήτερ του Θεού, φύλαξόν με υπό την σκέπην Σου», θα ικετεύσουμε σε λίγο.
Στηρίζουμε λοιπόν τις ελπίδες μας στην Παναγία μας, αλλά με πίστη, και έργα πίστεως. Με πίστη αλλά και έργα μετανοίας. Με πίστιν. Που θα συνοδεύεται από νηστεία, πνεύματος και σώματος, αγρυπνία, εγκράτεια, προσευχή και Θεία Κοινωνία.
Είθε όλα αυτά διά πρεσβειών της Υπεραγίας Θεοτόκου, να γίνουν κτήμα όλων μας,

Αμήν.

Μιά αληθινή ιστορία για την αξία της νηστείας που συνοδεύεται από προσευχή , πίστη ,μετάνοια ,εγκράτεια και συντριβή

167 γ
Κυρ.Β' Νηστειών 2001

"Ιδών την πίστιν αυτών".
Το θαύμα που ακούσαμε σήμερα από το Ευαγγέλιο είναι ήδη γνωστό σε όλους μας.
Ο Κύριος ομιλούσε σε κάποιο σπίτι, ο κόσμος πολύς και ο συνωστισμός μεγάλος. Σε λίγο φέρνουν έναν παραλυτικό ξαπλωμένο στο κρεβάτι. Και επειδή δεν μπορούσαν να μπούνε μέσα, ανέβηκαν στην οροφή, ξήλωσαν τα κεραμίδια, και κατέβασαν τον παράλυτο μαζί με το κρεβάτι του μπροστά στο Χριστό. Ο Κύριος θαύμασε την πίστη των τεσσάρων αυτών ανδρών, που έφεραν τον παράλυτο μπροστά του, και απευθυνόμενος στον άρρωστο του είπε «Τέκνον αφέονταί σοι αι αμαρτίαι σου».
Στη συνέχεια τον σηκώνει όρθιο τελείως θεραπευμένο λέγοντάς του «Άρον τον κράβατόν σου και ύπαγε εις τον οίκον σου».

Στο σημερινό θαύμα βλέπουμε αδελφοί μου δυό πράγματα.
Πρώτον την σχέση αμαρτίας και αρρώστιας. Αμαρτίας και θλίψεων. Αμαρτίας και πειρασμών.
Και Δεύτερο τη σχέση πίστεως και αφέσεως των αμαρτιών. Πίστεως και θαύματος.

Εξ αφορμής αυτού του θαύματος της σημερινής Κυριακής της Δευτέρας των Νηστειών, το 1972, έκανα ένα κήρυγμα στον Άγιο Βασίλειο Πειραιώς όπου ήμουν και εφημέριος, τονίζοντας ότι το κάθε θαύμα είτε πρόκειται για θεραπεία μιας βαριάς αρρώστιας, είτε για τη λύση ενός μεγάλου πειρασμού, θλίψεως, στεναχώριας, βασάνων και λοιπά, είτε για την καταπολέμηση ενός πάθους χρειάζονται τέσσερα πράγματα, όσοι ήσαν και άντρες που σήκωσαν και έφεραν τον παράλυτο μπροστά στον Χριστό.
Πρώτον πίστις,
Δεύτερον νηστεία,
Τρίτον προσευχή και
Τέταρτον μετάνοια.
Και αυτά τα ανέλυσα με τις φτωχιές δυνάμεις που είχα τότε, και που εξακολουθώ να έχω και τώρα. Τελείωσε το κήρυγμα, τελείωσε και η Θεία Λειτουργία και μοιράστηκε το αντίδωρο.
Κάποια κυρία, τη στιγμή που έπαιρνε το αντίδωρο από το χέρι μου, είπε:
-Πάτερ θέλω να σας δω στο τέλος, θα σας περιμένω.
Πράγματι στο τέλος την συνήντησα. Σας τα λέγω αυτά, διότι προχτές το βράδυ, ψάχνοντας το αρχείο μου, βρήκα ένα φάκελο που έγραφε: «Ιστορίες για κηρύγματα που δεν ελέχθησαν». Έτσι βρήκα και την ιστορία που σας άρχισα και που είναι αληθινή.

Η κυρία λοιπόν αυτή ήλθε να επιβεβαιώσει εμπράκτως όσα ελέχθησαν από την αθλιότητά μου σε κείνο το κήρυγμα. Είχε πολύτεκνη οικογένεια. Ο σύζυγός της, αυτή και έξι παιδιά. Σύνολον οκτώ. Ο μικρότερός της γιός, ο Γιωργάκης, που ήτο τότε ετών δώδεκα, προσεβλήθηκε από καλπάζουσα λευχαιμία. Ξέχασα να σας πω ότι κατήγοντο από μια κωμόπολη που ευρίσκετο στα σύνορα μεταξύ Αρκαδίας και Μεσσηνίας.
Μόλις αρρώστησε το παιδί οι γιατροί από την Καλαμάτα, συνέστησαν αμέσως να έλθει στο αντικαρκινικό νοσοκομείο του Μεταξά. Ήταν τότε το έτος 1970. Έτσι το έφεραν στο νοσοκομείο.
Ύστερα από λίγες μέρες είπαν οι γιατροί στους γονείς ότι το παιδί σε δυο τρείς μέρες θα πεθάνει. Είχε ήδη πέσει σε κώμα. Αμέσως εκείνη η ευλογημένη μάνα, σε συνεννόηση με τον άντρα της και τα δυό της τα παιδιά τα πιο μεγάλα, που ήταν εικοσιτριών και εικοσιπέντε ετών, πήραν την απόφαση να πάρουν το παιδί τους. Υπέγραψαν, πήραν εξιτήριο, και με πολλή προσευχή μετέφεραν το παιδί τους που εξακολουθούσε να ήταν σε κώμα, στο χωριό τους.
Έκαναν μια σύσκεψη όλοι μαζί, και πήραν μια καταπληκτική απόφαση που φανέρωνε και την μεγάλη τους πίστη. Σ’ ένα μικρό βουνό, απέναντι από την κωμόπολη, στην κορφή του ήταν κτισμένο ένα ερημοκκλήσι της Θείας Μεταμορφώσεως. Εκεί λοιπόν μετέφεραν το παιδί τους. Το ξάπλωσαν μπροστά στο τέμπλο και κάτω από τις εικόνες της Μεταμορφώσεως και της Παναγίας. Η εικόνα πάντοτε του Αγίου που γιορτάζει ένας ναός, ή είναι αφιερωμένο σε μια εορτή Θεομητορική ή Δεσποτική, είναι πάντοτε όπως βλέπω εγώ, όπως είμαι εγώ δεξιά μου, και όπως βλέπετε εσείς αριστερά, δίπλα στην Παναγία δηλαδή, ήταν η εικόνα της Μεταμορφώσεως και εδώ μπροστά που βρίσκονται τα παιδιά, ξάπλωσαν το δικό τους το παιδάκι. Έβαλαν λοιπόν ένα στρωματάκι και το σκέπασαν με δυο τρείς κουβέρτες. Και άρχισαν και οι οκτώ νηστεία, αγρυπνία και προσευχή με πίστη. Νηστεία με τελεία ασιτία. Χωρίς ψωμί, χωρίς φαΐ, χωρίς νερό.
Υπήρχε στο Αναλόγιο ένα παλιό Ωρολόγιο. – μου φέρνετε παρακαλώ ένα Ωρολόγιο- και το Μηναίο του Αυγούστου, διότι μόνον αυτό χρειάζετο, αφού και το παρεκκλήσι ήταν αφιερωμένο στην εορτή τη μεγάλη, τη Δεσποτική, της Θείας Μεταμορφώσεως του Κυρίου.
Προσευχή λοιπόν όλο το εικοσιτετράωρο, την ημέρα όλοι μαζί και το βράδυ με βάρδιες, δύο δύο ή ένας ένας. Διάβαζαν τα γράμματα της έκτης Αυγούστου, δηλαδή της εορτής της Μεταμορφώσεως, του Εσπερινού και του Όρθρου, και το Ωρολόγιον ολόκληρο από την αρχή μέχρι το τέλος, αυτό το βιβλίο δηλαδή, το χοντρό που βλέπετε. Το άρχιζαν απ’ την αρχή και το τελείωναν. Και όταν το τελείωναν πάλι από την αρχή. Μέχρι το τέλος και πάλι από την αρχή μέχρι το τέλος και ούτω κάθε εξής.
Τις πρώτες μέρες άντεξαν τα τρία τους παιδιά, ετών δεκατεσσάρων, δεκαεπτά και δεκαεννιά, και από την τετάρτη ημέρα άρχισαν να πίνουν μόνο νερό από μια παρακείμενη πηγή. Οι γονείς και τα δυό μεγάλα αδέλφια κράτησαν την τελεία αποχή. Στο τέλος κάθε προσευχής ζητούσαν από τον φιλάνθρωπο Κύριο και από τα μητρικά σπλάχνα της Υπεραγίας Θεοτόκου να κάμουν το θαύμα τους.
Η νηστεία, η προσευχή, η αγρυπνία, τα δάκρυα της μετανοίας, - προσέξτε τι μου είπε, δάκρυα μετανοίας έριχναν – ομολογούσαν εις τον Θεόν και εις την Παναγία ότι ήσαν αμαρτωλοί και ότι εξαιτίας της αμαρτίας των αρρώστησε το παιδί τους, και η ζωντανή πίστις, ήσαν συνεχείς και ακλόνητες καταστάσεις μέσα στην καρδιά τους.
Την εβδόμη νύχτα, την ώρα που διάβαζαν τον Όρθρο, της έκτης Αυγούστου, της εορτής δηλαδή της Μεταμορφώσεως, και ήσαν όλοι ξυπνητοί εκτός από το δωδεκάχρονο αγόρι, που εξακολουθούσε να ευρίσκετο σε κώμα, ξαφνικά φωτίστηκε όλο το εκκλησάκι με ένα φως υπερκόσμιο. Πιο φωτεινό και πιο λαμπερό και από αυτόν τον ήλιο. Βουβάθηκαν όλοι τους από την έκπληξη και τον θαυμασμό, ενώ συγχρόνως τα μάτια τους ήσαν στραμμένα στην εικόνα της Θείας Μεταμορφώσεως. Και τότε εντελώς απροσδόκητα, βγήκε μια ολόλαμπρη ακτίνα, μια φοβερή αστραπή, η οποία έπεσε πάνω στο ξαπλωμένο παιδί.
Αυτό το γεγονός, ζήτημα μου είπε η ευλογημένη αυτή μητέρα αν κράτησε δέκα δευτερόλεπτα. Ξανάγινε σκοτάδι με μοναδικό φως το φως απ’ τα καντήλια, και τα κεριά που κρατούσαν για το διάβασμα.
Και τότε ακούστηκε η φωνή του αρρώστου παιδιού να φωνάζει «Μαμά, μπαμπά, που είστε;»
Έτρεξαν αμέσως κοντά του και κλαίγοντας το αγκάλιασαν.
«Διψώ», ψιθύρισε, «διψώ». «Πεινάω».
Το παιδί συνήλθε. Έγινε τελείως καλά. Ο Θεός έκαμε το θαύμα του.

Ευλογημένοι τέτοιοι γονείς που παίρνουν τέτοιες αποφάσεις ηρωικές.
Ευλογημένα και τέτοια αδέλφια που συνακολουθούν τέτοιους γονείς.
Ευλογημένη οικογένεια.

Ήπιαν όλοι τους λίγο νερό, λίγο ψωμάκι πολύ λίγο, ένα τέταρτο της φετούλας για να συνέλθουν λίγο.
Το πρωί κατέβηκαν στο χωριό δοξάζοντας το Θεό, φροντίζοντας πλέον για την πλήρη αποκατάσταση της υγείας του παιδιού.
Την άλλη μέρα όμως οι γονείς, είπαν στα παιδιά τους το εξής:
«Φροντίστε σεις το Γιωργάκη, και μείς θα επιστρέψουμε στο εκκλησάκι της Μεταμορφώσεως, για να ευχαριστήσουμε το Θεό, για ένα ακόμα τριήμερο με τελεία και πάλι ασιτία.
Και έτσι έγινε. Θυμάστε τους δέκα λεπρούς; Ο ένας επέστρεψε από τους θεραπευμένους για να ευχαριστήσει τον Κύριο. Ο ένας.

Στα δύο χρόνια που είχαν περάσει από τότε, το παιδί τους ήταν, έγινε τελείως καλά, υγιέστατο, χωρίς ίχνος της φοβερής εκείνης αρρώστιας του καρκίνου του αίματος, που λέγεται λευχαιμία.
Στον Άγιο Βασίλειο ξαναήλθε η μητέρα αυτή, επειδή εν τω μεταξύ είχε παντρέψει το γιό της, εκεί που έμεινε, στην ενορία του Αγίου Βασιλείου, και έτσι έμαθα την ιστορία.

Κράτησα κάποιες σημειώσεις και σήμερα σας είπα την αληθινή ιστορία τους.
Στο τέλος όμως έκαμα και την εξής ερώτηση:
- Πώς αποφασίσατε να προβείτε σε μια τέτοια ενέργεια, ποιος σας το πρότεινε αυτό, πώς σας ήλθε; Κάπου το διαβάσατε; Σας φώτισε μήπως ο Θεός;
Και μου απάντησε :
- Πριν από χρόνια πέρασε από το χωριό μας ένας μοναχός Αγιορείτης που ήτανε από την Ιερά Μονή Σίμωνος Πέτρας του Αγίου Όρους. Αυτός μας μίλησε πολύ για την αξία της νηστείας, όταν αυτή η νηστεία, μας είπε, συνοδεύεται από καθαρή προσευχή, από εγκράτεια, από δάκρυα μετανοίας, από υπομονή και πίστη. Μας είπε ακόμα αυτός ο μοναχός, για κάποιον Άγιο γέροντα, τον πατέρα Ιερώνυμο τον Σιμωνοπετρίτη, - ίσως κάποιοι από σας έχετε διαβάσει την βιογραφία του. Όταν λοιπόν αυτός ήταν πολύ μικρός είχε αρρωστήσει βαριά. Τότε οι γονείς του τον πήγαν στην εκκλησία του χωριού, και κει παρέμειναν μαζί με το παιδί τους νηστεύοντας και προσευχόμενοι σαράντα ημέρες. - οι γονείς του πατρός Ιερωνύμου, γι’ αυτό και έγινε ο γιος αυτός Άγιος. – Το παιδί τους έγινε καλά, μεγάλωσε και αργότερα κατέστη ο φημισμένος αυτός γέροντας, - είναι αυτός που ανακάλυψε και συνέγραψε την βιογραφία της ερημίτιδος Φωτεινής του Ιορδάνου ποταμού. Οι δε γονείς του μικρού Ιερωνύμου, μετά την θεραπείαν του γιού τους, παρέμειναν για άλλες δέκα μέρες στο ναό, ευχαριστώντας τον Θεόν, πάλι με νηστεία και προσευχή, σύνολον πενήντα ημέρες. Κάθε δε φορά που ετελείτο Θεία Λειτουργία, κοινωνούσαν το άρρωστο παιδί, μαζί και οι γονείς.
Αυτά θυμήθηκα, - μου είπε η ευλογημένη αυτή μητέρα – και αυτά περίπου κάναμε με όσες δυνάμεις είχαμε ο άντρας μου, εγώ και τα παιδιά μου. Πίστεψα πάτερ μου, ότι η απόλυτη καθαρή νηστεία, μαζί με την προσευχή, την ταπείνωση και την μετάνοια, ο Θεός θα σώσει το παιδί μου - και το έσωσε.
Δόξα νάχει το όνομά Του.

Αυτά μου είπε η μακαρία αυτή μάνα και τελείωσε.
Νομίζω, ή μάλλον πιστεύω χριστιανοί μου, να πήραμε όλοι μας το μάθημά μας. Και πρώτος εγώ, πούμαι και ιερεύς. Ότι η νηστεία κάνει θαύματα, αλλά όχι από μόνη της ξερή και τυπική, αλλά ουσιαστική. Όταν δηλαδή συνοδεύεται από προσευχή, από μετάνοια και δάκρυα συντριβής, από εγκράτεια και υπομονή. Από αγρυπνία και μελέτη της Γραφής, και μάλιστα από ζωντανή πίστη και ενεργουμένη αγάπη. Τότε πιστεύω πως λύνονται όλα τα προβλήματα, ακόμα και οικονομικά, επαγγελματικά, κληρονομικά, κοινωνικών σχέσεων και λοιπά. Ιδιαιτέρως όμως λύνονται αρρώστιες και βάσανα των παιδιών μας. Πρόοδος και αποκατάσταση των παιδιών μας. Βάσανα, θλίψεις, στεναχώριες, αναπηρίες, ατυχήματα, ακόμα και θάνατο μπορούμε να προλάβουμε με τέτοιου είδους νηστεία.
Δε νομίζω χριστιανοί μου ότι χρειάζονται άλλα λόγια να σας πω εγώ. Η αληθινή ιστορία μας δίδαξε όλους και μας απέδειξε εμπράκτως την αξία της αληθινής νηστείας, την αξία της αληθινής νηστείας, τρείς φορές θα το πώ, την αξία της αληθινής νηστείας, αλλά και το δικό μας καθήκον.
Είθε κατά δύναμιν να το ακολουθήσουμε όλοι μας, όσο μπορούμε,
Αμήν.

Συμπληρωματικά περί νηστείας του Ιερού Χρυσοστόμου

Σαρακοστή 2001
167-δ

Συμπληρώνω λίγα πράγματα περί νηστείας, από τον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο, και λέμε τα εξής σε μετάφραση.
Την αληθινή νηστεία να επιδείξουμε, εννοώ δηλαδή την αποχή από τα κακά, γιατί αυτό είναι νηστεία, επειδή η αποχή από τα φαγητά, γι’ αυτό μας έχει και παραδοθεί, για να χαλιναγωγήσει την δύναμη της σάρκας και να κάνει τον ίππο των επιθυμιών μας πειθαρχικό.
Εκείνος που νηστεύει πρέπει περισσότερο από όλους και από όλα να χαλιναγωγεί το θυμό, να έχει διδαχθεί την πραότητα και την επιείκεια, να έχει συντετριμμένη την καρδιά, να απομακρύνει τις ενθυμήσεις των ατόπων και ανάρμοστων επιθυμιών, να διώχνει δηλαδή και από μέσα του όλους τους αισχρούς και πονηρούς λογισμούς, έχοντας πάντοτε μπροστά του το ακοίμητο εκείνο μάτι του Θεού, και το αδωροδόκητο δικαστήριο.
Επίσης πρέπει να είναι ανώτερος από τα χρήματα, και να δείχνει μεγάλη γενναιοδωρία στην ελεημοσύνη, διότι η πλεονεξία και η φιλαργυρία είναι ειδωλολατρία. Και να διώχνει από την ψυχή του κάθε κακία από τον πλησίον. Αυτή είναι η αληθινή νηστεία, όπως λέγει και ο Ησαΐας. «Ακύρωσε τις διεστραμμένες συμφωνίες που έχεις συνάψει με την βία, κόβε το ψωμί σου στη μέση και μοίρασέ το στους πεινασμένους, βάλε φτωχούς και αστέγους στο σπίτι σου».
Μαζί με την αποχή από τα διάφορα φαγητά, στα οποία θα πρέπει να αρκούμεθα για την αληθινή νηστεία στην ξηροφαγία, μαζί με την προσευχή, την μετάνοια, την εγκράτεια, να δείξουμε και την αποχή από κείνα που μας βλάπτουν, και για την άσκηση και εργασία των πνευματικών, αυτών που αναφέραμε προηγουμένως, πρέπει να δείχνουμε κάθε μέρα, όσο περνάει ο καιρός της νηστείας, τόσο μεγαλύτερη να είναι και η δική μας προθυμία.
Εκείνος που νηστεύει πρέπει να είναι πάντοτε μετριόφρων, ήσυχος, ήμερος, ήρεμος, ταπεινός, πράος, και να περιφρονεί οπωσδήποτε τη δόξα της παρούσης ζωής. Με πολλή ακρίβεια και συνέπεια να προσεύχεται, και να εξομολογείται προς τον Θεόν, ενώπιον του αγίου πνευματικού, ο ίδιος θα διαλέξει, και όσο μπορεί να βοηθάει τον εαυτό του με την ελεημοσύνη. Να μην κάνουμε τίποτα αποβλέποντας στον έπαινο των ανθρώπων, - ακόμα και σ’ αυτήν την νηστεία.
Εκείνος που νηστεύει πρέπει να είναι συνεσταλμένος, συντετριμμένος και τεταπεινομένος, και όχι να κάνει σαν μεθυσμένος από την οργή και από τα διάφορα άλλα τρομακτικά πάθη.
Καλύτερα να κάνουμε νηστεία κακών επιθυμιών, και όχι νηστεία πείνας.
Καλύτερα να κάνουμε νηστεία παρακινούμενοι από αγάπη, από συγχώρηση προς τον αδελφό που μας φταίει, από ανοχή και μακροθυμία προς αυτόν, που αγαπάτε αλλήλους και μακροθυμείτε προς πάντας, και αγαπήσεις Κύριον, και αγαπήσεις τον πλησίον σου ως εαυτόν, δεν ελέχθησαν επί ματαίω. Δεν θα μας ωφελήσει τίποτα έστω και αν η νηστεία μας είναι αναγκαστική.
Ο Σωτήρας μας είπε για τους δαίμονες ότι «ουκ εξέρχεται ει μη εν νηστεία και προσευχή». Δεν βγαίνει από τον άνθρωπο παρά μόνο εν προσευχή και νηστεία. Αν λοιπόν η προσευχή και η νηστεία διώχνει δαίμονες, δεν θα απομακρύνει πολύ περισσότερο τις βάρβαρες, τις αισχρές, τις πονηρές, τις κακές και τις βλάσφημες σκέψεις, και κάθε άλλου είδους επιθυμία που έχουμε μέσα μας;

Για δε τον σκοπό της νηστείας, μας λέγει τα εξής ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος.
Η νηστεία ταπεινώνει το σώμα και χαλιναγωγεί τις ορμές, και τα σκιρτήματα της σαρκός. Κάνει την ψυχή μας πιο καθαρή. Της δίνει φτερά, την ανεβάζει ψηλά και την κάνει ανάλαφρη.
Αν ρυθμίζαμε και κυβερνούσαμε τη ζωή μας, μας λέγει σε κάποιο άλλο σημείο, με νηφάλια σκέψη, και δείχναμε όλο μας το ενδιαφέρον για τα πνευματικά, και παίρναμε τόση μόνον τροφή όσο χρειάζεται για τις ανάγκες του οργανισμού μας, και αν δαπανούσαμε ολόκληρη την περιουσία μας στις καλές πράξεις, τότε δεν θα μας χρειαζότανε η βοήθεια από τη νηστεία, αλλά επειδή η ανθρώπινη φύση είναι ράθυμη και παραδίδεται πολύ πολύ εύκολα στις ανέσεις, στις απολαύσεις και στις ηδονές, γι’ αυτό ο φιλάνθρωπος Κύριος, σαν φιλόστοργος Πατέρας, επινόησε για μας την θεραπεία που μπορεί να γίνει με την νηστεία, ώστε και από τις απολαύσεις να μας ξεκόψει, και την φροντίδα που έχουμε για τα βιοτικά και γήινα να την μεταφέρουμε καθαρά και καθημερινά στην εργασία των πνευματικών.
Σκοπός της νηστείας μας είναι και η συμμετοχή μας στη Θεία Κοινωνία, με καθαρή ψυχή. Αυτά ας τα ακούνε εκείνοι που λένε ότι δεν χρειάζεται να προηγείται η νηστεία όταν πρόκειται να κοινωνήσουμε. Γι’ αυτό και οι Πατέρες παρέτειναν το στάδιο της νηστείας …