Ο βίος του Αγίου και οι δικές μας υποχρεώσεις

Κυρ. Αγ. Ανδρέου.mp3

Σήμερα αδελφοί μου η Εκκλησία μας τιμά την μνήμη του Αγίου ενδόξου Αποστόλου Ανδρέου του Πρωτοκλήτου. Ονομάζεται Πρωτόκλητος διότι πρώτον κάλεσε και διάλεξε ο Κύριος, για να τον κάμει από ψαρά της Γαλιλαίας Απόστολο και κήρυκα του Ευαγγελίου. Ο Άγιος Ανδρέας ήταν αδελφός του Πρωτοκορυφαίου Αποστόλου Πέτρου, υιός του Ιωνά και κατήγετο από την Βηθσαϊδά.

Η ιστορία της ζωής του Αγίου Ανδρέου, από την ημέρα της κλήσεώς του, μέχρι και της Πεντηκοστής, υπήρξε σχεδόν η ίδια με κείνη των άλλων μαθητών. Προηγουμένως, πριν τον καλέσει δηλαδή ο Κύριος, υπήρξε μαθητής του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, του Βαπτιστού. Και από τον Άγιον Ιωάννη, άκουσε πολλές φορές για τον Χριστό, τον Μεσσία που έρχεται, και τον Μεσσία που ήλθε, και στην πρώτη ευκαιρία όπως το ακούσαμε στο σημερινό Ευαγγελικό Ανάγνωσμα, Τον έδειξε προτείνοντας το χέρι του λέγοντας, «ίδε ο Αμνός του Θεού, ο αίρων την αμαρτίαν του κόσμου».

Παρόλον που ο Ανδρέας ήτο, σαν ψαράς ήταν απλός άνθρωπος, όμως είχε πνευματικά ενδιαφέροντα και ερευνούσε πολύ ταχτικά όπως πιστεύω και άλλοι συμπατριώτες του, τους νόμους του Μωυσέως και την διδασκαλίαν των προφητών, και περίμενε όπως και οι προφήτες την εκπλήρωση των επαγγελιών του Θεού, ότι δηλαδή θα ήρχετο ο Μεσσίας. Γι’ αυτό όχι μόνον είναι ο Πρωτόκλητος των Αποστόλων, αλλά και ο πρώτος που ανήγγειλε θριαμβευτικά την παρουσίαν του Χριστού επί της γης:

«Ευρήκαμεν τον Μεσσίαν». Έτσι λοιπόν και εμείς όλοι σήμερα και μαζί του, «ευρήκαμεν τον Μεσσίαν», διότι είδομεν το φως το αληθινόν και ελάβομεν Πνεύμα επουράνιον.

Μετά την Πεντηκοστή αδελφοί μου, και τον σχηματισμό της πρώτης Εκκλησίας, ο Απόστολος Ανδρέας εκήρυξε το Ευαγγέλιο της Σωτηρίας, κατά πρώτον στην Βιθυνία και τον Εύξεινο Πόντο. Κατόπιν ήλθε στην Ελλάδα ακολουθώντας τα βήματα του Αποστόλου Παύλου, κήρυξε στην Θράκη, στην Μακεδονία, στην Ήπειρο, και τελικά κατέληξε στην Αχαΐα, και με κέντρο της ιεραποστολικής του δράσεως την Πάτρα. Κι εκεί έκανε πλήθος θαυμάτων, θεραπεύοντας πολλούς αρρώστους, χωλούς, τυφλούς, αναπήρους, παραλύτους, βουβούς, κωφούς, λεπρούς και πολλούς άλλους.
Η διδασκαλία της χριστιανικής αλήθειας είχε μεγάλη απήχηση και ο αριθμός των χριστιανών Ελλήνων ηύξηνε καθημερινώς. Τον χριστιανισμό τον ασπάστηκε και με όλη της την καρδιά και η Μαξιμίλλα, σύζυγος του ανθυπάτου Αχαΐας, Αιγαιάτου. Αφορμή της πίστεώς της στάθηκε η θεραπεία της από βαρυτάτη ασθένεια, η οποία την οδηγούσε στον θάνατο. Δυστυχώς ο ανθύπατος δεν στάθηκε στην θαυματουργική ανάρρωση της συζύγου του, αλλά στον εκχριστιανισμό της και παρασυρόμενος από την σκληρή παρακίνηση και την μανία των ειδωλολατρών ιερέων, συνέλαβε τον Άγιο και τον θανάτωσε με Σταυρικό θάνατο χιαστί. Σε σχήμα δηλαδή χι (Χ).
Υπολείμματα του παράξενου αυτού Σταυρού, σώζονται σήμερα στον μεγάλο και μεγαλοπρεπή ναό του Αποστόλου Ανδρέου στην Πάτρα. Το Άγιο λείψανο του Πρωτοκλήτου Αποστόλου Ανδρέου, το ενταφίασε με πολλές τιμές ο πρώτος επίσκοπος Πατρών, ο Στρατοκλής.

Ο Άγιος Ανδρέας φαίνεται από πολλές μαρτυρίες ότι εκήρυξεν τον λόγον του Θεού και στο Βυζάντιον, ιδρύοντας την Εκκλησία του Βυζαντίου, που αργότερα η πρωτεύουσά της ονομάστηκε Κωνσταντινούπολις από τον Μέγα Κωνσταντίνο.

Ο Απόστολος Ανδρέας σύμφωνα με μαρτυρίες και γεγονότα, έχοντας δε για βάση την Πάτρα, πέρασε στην Ευρώπη, για να καταλήξει στην Σκωτία, κηρύσσοντας Χριστόν, και τούτον Εσταυρωμένον, ως Σωτήρα του κόσμου. Από τον ενδέκατο αιώνα μέχρι και σήμερα, αν και οι Σκωτσέζοι είναι οι περισσότεροι προτεστάντες διαμαρτυρόμενοι, εν τούτοις ο Άγιος Απόστολος Ανδρέας, θεωρείται ο προστάτης Άγιος της Σκωτίας. Και μη μας φαίνεται αυτό παράξενο, διότι ήδη στον ενδέκατο, στον δωδέκατο και στον δέκατο τρίτο αιώνα στην Σκωτία, ήδη είχαν κτιστεί οκτακόσιοι ναοί στο όνομα του Αγίου Ανδρέου. Τότε που η Εκκλησία μας ήταν ακόμα ενωμένη και μία.
Και κάτι άλλο που είναι το πλέον καταπληκτικόν. Ο λεγόμενος Σταυρός του Ανδρέου με το σχήμα χι (Χ), έγινε το εθνικόν σύμβολον και έμβλημα της Σκωτίας. Μετά δε την ένωση της Σκωτίας με την Αγγλία, περιελήφθη επισήμως στη σημαία της Μεγάλης Βρετανίας. Έτσι η Βρετανική σημαία έχει δύο Σταυρούς, τον κάθετο που είναι ο Σταυρός του Κυρίου, και τον Σταυρόν του Αποστόλου Ανδρέου, που είναι χιαστί και έχει αυτό το σχήμα. Πιστεύω οι περισσότεροι από σας έχετε δει Αγγλική σημαία. Το σχήμα που έχει σαν χι (Χ) είναι ο Σταυρός του Αποστόλου Ανδρέου.

Και μείς εδώ που είμαστε Ορθόδοξη χώρα, με την μοναδική πίστη που κατέχει ολόκληρη την αλήθεια του Χριστού, θέλουμε να βγάλουμε τον Τίμιο Σταυρό από τη σημαία μας. Αίσχος! Αίσχος για τους πολιτικούς μας και αίσχος για μας που ψηφίζουμε τέτοιους πολιτικούς που θέλουν μα βγάλουν το Σταυρό από τη σημαία μας που είναι και το εθνικό μας σύμβολο.

Επίσης υπάρχουν παραδόσεις από παλιά χειρόγραφα στα οποία αναφέρεται ότι ο πρώτος εισηγητής και διδάσκαλος του Χριστιανισμού στη Ρωσία ήταν ο Απόστολος Ανδρέας. Πολλοί αργότερα εκχριστιάνισαν κανονικώς τους Σλάβους οι δύο μεγάλοι ισαπόστολοι Κύριλλος και Μεθόδιος. Οι παραδόσεις αυτές ανεπτύχθησαν κυρίως στην Γεωργία και την Ουκρανία, με βάση τις δύο μεγάλες πόλεις, το Κίεβο και τη Συμφερούπολη. Στην πρόσφατη μεταφορά της κάρας του Αγίου Ανδρέου πριν από πέντε χρόνια στην Ουκρανία και στη πρωτεύουσά της το Κίεβο και στις άλλες πόλεις, χιλιάδες ήσαν οι πιστοί που υποδέχτηκαν τον Άγιο ως Άγιόν τους. Λαοθάλασσες οι προσκυνητές του Αγίου.

Όποιος και σήμερα λοιπόν επικαλείται τον Άγιο Ανδρέα λαμβάνει πολλή τη Χάρη και μεγάλη την βοήθειά του.

«Ευρήκαμεν τον Μεσσία», ομολόγησε και διακήρυξε ο Άγιος Ανδρέας, αλλά και μείς σε λίγο θα διακηρύξομε ομολογώντας «εύρωμεν πίστιν αληθή». Εκείνος, ο Άγιος Ανδρέας, ο Πρωτόκλητος Απόστολος εβρήκε τον Μεσσία. Αλλά και μείς τον συναντάμε για πρώτη φορά στην Βάπτισή μας, και μάλιστα όταν μας έντυσε με την δική Του στολή, την θεοΰφαντη στολή της Αναστάσεως. Εκείνος ευρήκε τον Μεσσία, αλλά και μείς Τον βρήκαμε, όταν μας έχρισε με τα μύρα του Αγίου Πνεύματος με δώρα ουράνια χαρίσματα. Εκείνος «ευρήκε τον Μεσσία», αλλά και μείς Τον συναντάμε σε κάθε Λειτουργία, διότι μας καλεί στο πλούσιο τραπέζι Του, και μας τρέφει από το Πανάγιον Σώμα Του και το Τιμιότατον Αίμα Του εις άφεσιν αμαρτιών και εις ζωήν αιώνιον. Εκείνος ευρήκε τον Μεσσία, αλλά και μείς μέσα στον ναό τελουμένης της Θείας Ευχαριστίας, Τον συναντάμε και μας χαρίζει πλούσια τη Θεία Χάρη είτε κοινωνούμεν των Αχράντων Μυστηρίων είτε όχι. Εκείνος ευρήκε τον Μεσσία, αλλά και μείς όμως επαναλαμβάνω «ελάβαμεν Πνεύμα επουράνιον». Εκείνος ευρήκε τον Μεσσίαν, αλλά και μείς «εύρωμεν πίστιν αληθή», δηλαδή την αδιαίρετη Τριάδα, δηλαδή την μία προσκύνηση της Αγίας Τριάδος, τον Πατέρα , τον Υιόν και το Πανάγιον Πνεύμα. Εκείνος ευρήκε τον Μεσσίαν, αλλά και εμείς διά αυτής της πίστεως εσώθημεν. «Αύτη γαρ ημάς έσωσεν».

Αδελφοί μου, δεν τον βρήκε μόνον ο Άγιος Ανδρέας τον Σωτήραν Χριστόν, αλλά και άλλοι μαθηταί και Απόστολοι. Και τον συνήντησε και ο Απόστολος Παύλος στην Δαμασκό. Τον βρήκαν και εσώθησαν εκατομμύρια χριστιανοί, εκατομμύρια μάρτυρες, χιλιάδες χιλιάδων όσιοι, και Πατέρες και Ιεράρχες, και ιερείς και μοναχοί, και πλούσιοι και πτωχοί, και ιερείς και μοναχοί, και εγγράμματοι και αγράμματοι, και έμποροι και γεωργοί, και δίκαιοι και αμαρτωλοί, όπως και μείς είμεθα αμαρτωλοί.
Τον συναντούμε λοιπόν και Τον συναντήσαμε και μείς όλοι σήμερα, τώρα αυτή τη στιγμή. Είναι εδώ. Είναι δίπλα μας. Είναι μπροστά μας ο Χριστός. Είναι πάνω στην Αγία Τράπεζα, αλλά είναι και μέσα μας. Τον βλέπεις; Εσύ Τον βλέπεις; Εσύ, εσύ, εγώ, ή εμείς οι ιερείς οι λειτουργοί Του, Τον βλέπουμε;

Ω Κύριε Κύριε μη με εγκαταλείψεις, μην εγκαταλείψεις κανέναν από μας, κανέναν χριστιανό μέχρι της συντελείας των αιώνων. Κύριε Κύριε σώσον ημάς, πριν ημείς εις τέλος έλθωμεν,

Αμήν.

Ο σκοπός τής ζωής μας είναι ο αγιασμός και η θέωσις

Κυρ. Αγίου Νεκταρίου 2003

«Τοις αγίοις τοις εν τη γη αυτού εθαυμάστωσεν ο Κύριος».

Σήμερα η Εκκλησία μας αδελφοί μου τιμά και γιορτάζει τη μνήμη ενός μεγάλου Αγίου, του Αγίου Νεκταρίου, επισκόπου Πενταπόλεως του θαυματουργού. Με τον Άγιο Νεκτάριο συνεχίζεται η παράδοσις της στρατιάς των αγίων και στην εποχή μας. Είναι ο Άγιος των ημερών μας. Η δε παράδοσις των αγίων μας, - των αγίων της Ορθοδόξου Εκκλησίας, - μας αποκαλύπτει ένα μεγάλο πλήθος από αγίους, που μπόρεσαν είτε με τα φοβερά μαρτύρια που υπέστησαν, είτε με την άσκησή τους στις σκήτες, στας ερήμους, στα βουνά, στις σπηλιές και στις οπές της γης, είτε με την οσιακή τους ζωή και τους πνευματικούς αγώνες μέσα στον κόσμο και μέσα στις πόλεις, για την αγάπη και την πίστη του Χριστού, να φορούν μέχρι το τέλος της ζωής των, το Σταυρικό ένδυμα της αγιότητος και να κάμουν θαύματα και θαύματα με τις πρεσβείες τους. Και το πρώτο παράδειγμα το έχουμε σήμερα μπροστά μας με τον Άγιο Νεκτάριο που εκοιμήθη οσιακώς στις εννέα Νοεμβρίου του χίλια εννιακόσια είκοσι (1920). Πολλές φορές έχουμε ομιλήσει και στο παρελθόν δια τον βίον αυτού.

Θα περάσουμε όμως εις άλλες πνευματικές καταστάσεις. Στα ογδόντα χρόνια που μεσολάβησαν από την κοίμηση του Αγίου Νεκταρίου μέχρι των ημερών μας, αγιοποιήθηκαν και πολλοί ακόμη. Ας πούμε μερικούς εξ αυτών. Ο Άγιος Παναγής Μπασιάς στην Κεφαλονιά, ο Άγιος Νικόλαος ο Πλανάς στην Βουλιαγμένη, ο Άγιος Αρσένιος ο Καπαδόκης του οποίου τα ιερά λείψανα βρίσκονται στην Σουρωτή Θεσσαλονίκης, ο Άγιος Σάββας στην Κάλυμνο, ο Άγιος Νικόδημος στο Άγιον Όρος, ο Άγιος Σιλουανός και αυτός στο Άγιον Όρος, οι Άγιοι της Μυτιλήνης Ραφαήλ, Νικόλαος και Ειρήνη, ο όσιος Εφραίμ της Νέας Μάκρης, η Αγία Φιλοθέη η Αθηναία και πολλοί πολλοί άλλοι ακόμη.

Υπάρχουν επίσης αδελφοί μου και αρκετοί άλλοι όσιοι άνδρες και γυναίκες που τα σημεία της ζωής των που άφησαν με το πέρασμά τους ήταν πολύ φανερά, πολύ σημαδιακά. Και ίσως αύριο ή μεθαύριο και αυτοί, αν το θέλει ο Θεός, να αγιοποιηθούν από την Εκκλησία μας. Ας πούμε μερικούς εξ αυτών που πιστεύω οι περισσότεροι να σας είναι γνωστοί. Ο μοναχός και ερημίτης πατήρ Ιωσήφ ο Σπηλαιώτης και παππούς ημών, - λέω παππούς διότι είναι ο γέροντας του γέροντός μου - , ο πατήρ Πορφύριος Μπαϊρακτάρης, ο πατήρ Γεώργιος Καρσλίδης από τη Σίψα Δράμας, ο πατήρ Ιάκωβος Τσαλίκης στον Όσιο Δαβίδ Ευβοίας, ο πατήρ Φιλόθεος Ζερβάκος από την Πάρο, ο πατήρ Αμφιλόχιος από την Πάτμο, ο πατήρ Γερβάσιος Παρασκευόπουλος από την Πάτρα, ο πατήρ Δημήτριος Γκαγκαστάθης από τα Τρίκαλα, και πάρα πολλοί ακόμα επώνυμοι και ανώνυμοι των οποίων τα ονόματα είναι γραμμένα στον ουρανό με χρυσά γράμματα.

Όλοι αυτοί οι σύγχρονοι αγωνισταί του πνεύματος χριστιανοί μου, αλλά και τα εκατομμύρια όμως των αγίων όλων των αιώνων, μας βεβαιώνουν ότι μπορούμε και μείς να περπατήσουμε τον δρόμον αυτόν της σωτηρίας και αγιότητος. Οι ευχές που κάνουμε και που με αυτές παρακαλούμε για παραδείγματος χάρη στην ευχή «Ο εν παντί καιρώ» λέμε «τας ψυχάς ημών αγίασον, τα σώματα άγνισον, τους λογισμούς διόρθωσον, τας εννοίας κάθαρον». Αυτό το «Ο εν παντί καιρώ και πάση ώρα εν ουρανώ και επί γης προσκυνούμενος», το λέμε και στο μικρό και στο μεγάλο Απόδειπνο, και στο Μεσονυχτικό και στον Όρθρο. Και στις ώρες, Πρώτη, Τρίτη, Έκτη, Ενάτη, και σε πολλές άλλες ευκαιρίες ιερών ακολουθιών. Και στη Θεία Λειτουργία με την ευχή του Τρισαγίου Ύμνου θερμοπαρακαλούμε εμείς οι λειτουργοί, οι ιερείς, όπως όλοι οι χριστιανοί αγιαστούν και στην ψυχή και στο σώμα. Τα αναλύσαμε αυτά όταν κάναμε και τα κηρύγματα για την Θεία Λειτουργία και υπάρχουν τώρα συγκεντρωμένα στο βιβλίο. «Αγίασον ημών τας ψυχάς και τα σώματα, και δος ημίν – δώσε σε όλους μας – εν οσιότητι λατρεύειν Σοι, πάσας τας ημέρας της ζωής ημών». Δηλαδή «με καθαρά πλέον ζωή να Σε λατρεύομε κάθε μέρα σε ολόκληρη τη ζωή μας».

Άρα ο προορισμός μας είναι η σωτηρία, είναι όμως ο αγιασμός, είναι και η θέωση. Αυτός είναι ο προορισμός μας, αυτός είναι και ο δικός σου προορισμός, και ο δικός σου εκεί πίσω, και ο δικός σου, και ο δικός σου και ο δικός μου. Ο αγιασμός. Η καθαρή όμως ζωή θέλει αγώνες. Θέλει πρώτα απ’ όλα και πάνω απ’ όλα υπομονή, πολλή υπομονή. Την έχουμε; Θέλει μεγάλη καρδιά για να μπορεί να συγχωρεί όλους και όλα. Την έχουμε; Θέλει πολύ προσοχή, μεγάλη προσοχή στα μάτια και στη γλώσσα, στα μάτια ιδιαιτέρως μπροστά στο διαβολοκούτι - που έχουμε από τρία τέσσερα στα σπίτια μας - αλλά και στην πρόκληση έξω της κοινωνίας. Η καταστροφή του χριστιανού σήμερα είναι η άσχημη γλώσσα του, η γκρίνια και η κατάκρισις. Ανδρόγυνα χωρίζουν εξαιτίας της γλώσσας. Σπίτια διαλύονται εξαιτίας της γλώσσας. Αδέλφια αλληλομισούνται εξαιτίας της γλώσσας και των κληρονομικών διαφορών. Νύφες και πεθερές ή αν θέλετε πεθερές και νύφες αλληλοτρώγονται εξαιτίας της γλώσσας και η μία κάνει μάγια στην άλλη. Άρα η γλώσσα θέλει φερμουάρ και τσιρότο από το φαρμακείο.

Ο αγιασμός θέλει ακόμα καθημερινή μετάνοια και συντριβή, γιατί είμεθα όλοι μας αμαρτωλοί. Αυτό σημαίνει ότι ο Θεός δεν θα μας κρίνει γιατί είμεθα αμαρτωλοί, είμεθα και είμεθα αμαρτωλοί, αφού άπαντες γαρ πταίομεν και ο Θεός ήλθε αμαρτωλούς σώσαι αλλά θα μας κρίνει - όπως είπαμε και την περασμένη Κυριακή - γιατί δεν μετανοούμε. Θυμάστε τι είπε ο Θεός σε κείνη την ψυχή και βαριά άρρωστη, που την πήρε από το κρεβάτι του πόνου για να την μεταφέρει στον ουρανό και να της δείξει όλους τους ανθρώπους, τους επί γης ανθρώπους, χριστιανούς και μη, και να τους ρωτάει «θέλετε να μετανοήσετε;» και κείνοι με μια φωνή απαντούσαν «όχι, δεν θέλουμε να μετανοήσουμε».

Όχι λοιπόν και μείς, δεν μετανοούμε ειλικρινά και αληθινά. Ψευτομεταμέλεια έχουμε. Αληθινή μετάνοια όμως όχι. «Μετανοείτε», φωνάζει ο Κύριος. «Μετανοείτε, ήγγικε γαρ η Βασιλεία των Ουρανών». «Μετανοείτε», αλλού, και «πιστεύετε τω Ευαγγελίω», «μετανοείτε και τας εντολάς τας εμάς τηρήσατε». «Μετανοείτε και μακροθυμείτε προς πάντας». «Μετανοείτε και αδιαλείπτως προσεύχεσθε», «μετανοείτε και αλλήλων τα βάρη βαστάζετε». «Μετανοείτε και δος δόξα και τιμή και προσκύνηση και ευχαριστία τω Πατρί και τω Υιώ και τω Αγίω Πνεύματι».

Αν σήμερα μετανοήσουμε αληθινά, θα το δει αυτό μέσα στις καρδιές μας ο Θεός, διότι Αυτός ετάζει καρδίας και νεφρούς και διότι Αυτός διότι αυτός είναι ο Παντογνώστης. Αν λέω δει ότι σήμερα, αυτή τη στιγμή, μετανοούμε ειλικρινά, και το φωνάζουμε από μέσα μας και το πιστεύουμε, αμέσως θα μας βεβαιώσει: «Αληθώς σοι λέγω, σήμερον μετ’ εμού έση εν τω Παραδείσω». Σήμερα μαζί μου στον Παράδεισο. Αυτό θα μας πει. Και μείς θα το βεβαιωθούμε αυτό, θα το βιώσουμε, σαν κατάσταση αλήθειας και φωτός μέσα στις καρδιές μας, γιατί, γιατί η Βασιλεία του Θεού εντός ημών εστί.

Αδελφοί μου, ο αγιασμός τα θέλει όλα, ο Θεός τα θέλει όλα, όλα τα θέλει, γι’ αυτό φωνάζει και λέγει, «Αγαπάτε Κύριον τον Θεόν ημών εξ όλης ψυχής και εξ όλης καρδίας και εξ όλης διανοίας και εξ όλης ισχύος. Και με το σώμα και με την ψυχή και με το νου και με την καρδιά και με τις αισθήσεις και με τα πάντα. Ο Θεός δεν είναι ψιλικατζής. Ο Θεός τα θέλει όλα. Ή τα δίνομε όλα ή τίποτα.
Ας μην όμως τρομάζουμε απ’ αυτό που λέμε «όλα στο Θεό», γιατί αυτό επιτυγχάνεται μαζί με το Χριστό και από τον Χριστό. «Άνευ εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν». Τίποτα δεν μπορείτε να κάνετε χωρίς εμένα, γι’ αυτό «αιτείτε και δοθήσεται υμίν, ζητείτε και ευρήσετε υμίν».
Θα ζητούμε έλεος και θα μας δίνει μετάνοια,
θα ζητούμε έλεος και θα μας δίνει πίστη.
Θα ζητούμε έλεος και θα μας δίνει υπομονή και αγάπη.
Θα ζητούμε έλεος και θα μας συγχωρεί.
Θα ζητούμε έλεος και θα μας αγιάζει.
Τι άλλο θέλομε;

Και το καυτό ερώτημα; Ζητάμε το έλεος του Θεού; Το πρωί, το μεσημέρι και το βράδυ; Και μάλιστα με δάκρυα στα μάτια; Κάνουμε καθαρή προσευχή; Προσέχουμε τη γλώσσα μας; Συγχωρούμε; Υπομένουμε; Νηστεύουν οι αισθήσεις μας; Αγρυπνά ο νους μας; Έχουμε ήσυχη τη συνείδηση μας όταν το βράδυ πέφτομε στο κρεβάτι για να κοιμηθούμε;
Λέμε τα μεν, που είναι θετικά για μας, γιατί απορρέουν από την άπειρη αγάπη που έχει ο Θεός για όλους μας και για τον καθένα χωριστά.
Λέμε όμως και τα ξινά, δηλαδή τα λάθη μας, τις παραλείψεις μας, και τα κουσούρια μας για να διορθωθούμε, γι’ αυτό απευθύνομαι πρώτα στον εαυτό μου και λέω:
«Τι θα γίνει επιτέλους με μένα τον παπα-Στέφανο; Τι θα γίνει; Πότε θα βάλω επιτέλους μια καινούργια αρχή»;
Εγώ λοιπόν ο αμαρτωλός και ανάξιος παπάς αρχίζω από σήμερα, από τώρα, από τούτη τη στιγμή. Εσείς πότε θα αρχίσετε; Ο Θεός μας περιμένει όλους, ο καιρός δεν μας περιμένει. Διότι εγγύς ο Κύριος και ο θάνατος ακόμα πιο κοντά.

Ο Θεός θέλει να μας σώσει. Ο Θεός θέλει να μας κάνει αγίους. Εμείς το θέλουμε; Αν ναι, ας το δείξουμε με τα έργα μας, με τις πράξεις μας,

Αμήν

Η κόλασις ως κατάστασις μέσα μας και η θεραπεία της. Επίσης και η περί μέσης καταστάσεως των ψυχών

179-γ
Κυρ.Ε' Λουκά 2003.mp3

«Εν τω Άδη επάρας τους οφθαλμούς αυτού».
Υπάρχει κόλασις; Υπάρχει! Παράδεισος; Και αυτός υπάρχει. Οι καταμαρτυρίες της Αγίας Γραφής είναι πάρα πολλές, άλλωστε γι’ αυτό ήλθε και ενηνθρώπισε ο Υιός του Θεού, στο πρόσωπον του Ιησού Χριστού, για να κάμει αυτήν την καταμαρτυρίαν. Να μας αποκαλύψει και να μας γνωρίσει τον Πατέρα και το Άγιον Πνεύμα, για να μας γνωρίσει την Βασιλείαν των Ουρανών, αλλά και για να μας προειδοποιήσει όμως για την κατάσταση των αμετανοούντων αμαρτωλών.
Βέβαια η κατάστασις των ψυχών, μετά τον θάνατόν μας, - που θα είναι και οπωσδήποτε είναι οριστικός, σήμερα, αύριο μεθαύριο, σε λίγα χρόνια, λίγα ή πολλά, μόνον ο Θεός το γνωρίζει,- θα έλθει ο θάνατος. Και μετά ταύτα κρίσις. Μεταξύ του θανάτου και της κρίσεως, υπάρχει μια κατάστασις για την οποία είχαμε ομιλήσει πολλές φορές, που λέγεται «μέση κατάσταση των ψυχών».
Πολλοί από μας, συνήθως ακόμα και στο μυστήριον της Ιεράς Εξομολογήσεως λέμε «με κολάζει ο άντρας μου, με κολάζει η γυναίκα μου. Με κολάζει το παιδί μου, ο γιός μου ή η κόρη μου. Με κολάζει και η πεθερά μου. Ξέρεις τι στρίγγλα είναι; Κόλαση περνώ κάθε μέρα». Η άλλη πλευρά: «Με κολάζει η νύφη μου. Ξέρεις τι στριμμένη που είναι;» Με κολάζει ο ένας, με κολάζει ο άλλος, με κολάζουν οι πάντες. Η κόλασις υπάρχει μέσα μας. Δεν ευρίσκεται στον άλφα ή στον βήτα. Στον τρόπο με τον οποίον ζει ο οποιοσδήποτε από μας που είναι κοντά μας. Είτε αυτός είναι ο σύντροφός μας, είτε είναι το παιδί μας, είτε είναι οι γεννήτορές μας, είτε κάποιοι άλλοι συγγενείς, είτε φίλοι, είτε συνεργάτες, όποιοι και αν είναι αυτοί. Όποια και αν είναι η συμπεριφορά τους, μας δίδουν μια δυνατή ευκαιρία να βρεθούμε στην αγκαλιά του Θεού, αλλά εμείς προτιμούμε να κολαζόμεθα οι ίδιοι.
Όπως επίσης καλλιεργούντες τις αρετές, την πίστη και την υπομονή, την μακροθυμία και την χρηστότητα, και ιδιαιτέρως την αγάπη σε κείνους που μας πειράζουν, δημιουργούμε τις προϋποθέσεις να βρούμε τον Παράδεισο. Και τον Παράδεισο δεν θα τον βρούμε στα διάφορα προσκυνήματα που τρέχουμε, πότε από δω και πότε εκεί – καλώς πηγαίνουμε, και γω πηγαίνω – μα ο Παράδεισος βρίσκεται μέσα μας, διότι «η Βασιλεία του Θεού εντός ημών εστί» βεβαιώνει το αψευδές στόμα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Βάλαμε τον Χριστό μέσα μας; Τον βάλαμε βαθιά μέσα στην καρδιά μας με την πιστή τήρηση των Ευαγγελικών Του εντολών και με την σωστή συμμετοχή μας στα Πανάγια Μυστήρια; Έγινε αυτό πράξις και ζωή; Αν ναι, αυτή η ενοίκησις είναι και Παράδεισος, είναι ουράνιος χαρά, είναι Θεία Ευφροσύνη.- Μεσα μας η Κόλαση και μέσα μας ο Παράδεισος, και αυτόν που έχουμε μέσα μας, αυτόν και παίρνουμε μαζί μας. Η θέλησίς μας αν είναι προσκεκολημένη, η θέλησίς μας λέω, και η προαίρεσίς μας είναι κολλημένη στα πάθη μας, δημιουργούμε μέσα μας κόλαση. Ε, αυτή την κόλαση θα πάρομε μαζί μας αν δεν μετανοήσουμε.
Είδαμε ποτέ τον εαυτόν μας στον καθρέφτη όταν γίνεται αυτός έξαλλος από το θυμό; Θα δείτε ζωγραφισμένη την κόλαση. Και τόσα άλλα εκδηλούμενα στον άνθρωπο πάθη. Αλλά από την άλλη πλευρά, βλέπουμε το ιλαρό και γαλήνιο πρόσωπο στον άνθρωπο εκείνο στην καρδιά του οποίου βασιλεύει η Θεία Χάρις. Αυτός ζει την ευτυχία του Παραδείσου από τώρα. Απ’ αυτή τη στιγμή, όσο ζει σ’ αυτήν εδώ την παρούσα ζωή.
Αλλά κακά τα ψέματα ο θάνατος όμως έρχεται. Είτε σήμερα είτε αύριο. Τι θα γίνει; Σε ποιανού θέση θα βρεθούμε; Όπως μας είπε η σημερινή παραβολή που είναι καθοριστική, για την στάση και την θέση των ψυχών. Χάσμα μέγα μεταξύ των μεν και των δε. Μεταξύ εκείνων οι οποίοι είναι σωζόμενοι, και μεταξύ εκείνων οι οποίοι προγεύονται την κόλαση.
Ο ένας λέει «οδυνώμαι εν τη φλογί ταύτη»! Ευρίσκετο εις τον Άδη, «και επάρας τους οφθαλμούς αυτού, είδε τον Λάζαρο που τον περιφρονούσε, ο οποίος βέβαια ευρίσκετο έξω από το σπίτι του, και προσπαθούσε να χορτάσει από τα περισσεύματα που πετούσαν στα σκυλιά, -μ’ αυτά χόρταινε,- και η ικανοποίησις των σκύλων ήταν να του γλύφουν τις πληγές. Μέσα σ’ αυτό το μαρτύριο ζούσε ο Λάζαρος και έτσι κληρονόμησε την Βασιλεία του Θεού.
Ο άλλος είχε τα αγαθά του. Απέθανε και ετάφη. Ούτε κάν το όνομά του αναφέρεται. Ούτε καν το όνομά του.
Λοιπόν τώρα εμείς σε ποια κατάσταση θα βρεθούμε μετά τον θάνατό μας; Εκείνοι που χαίρονται προαπολαμβάνουν την χαρά του Παραδείσου. Και οι άλλοι προγεύονται την πίκρα και την απελπισία της κολάσεως. Όλοι τους είναι όμως σε μια διαρκή αναμονή. Τι αναμένουν; Οι αμετανόητες με φρίκη περιμένουν και φόβο, και αβυσσαλέο μίσος κατά του Θεού, περιμένουν την κρίση τους και την καταδίκη τους. Δεν παρηγορούνται από κανέναν και δεν μπορούν να παρηγορηθούν, γιατί ο καθένας ζει την δική του κόλαση, το δικό του μίσος, τη δική του φρίκη, και επομένως από ποιόν να παρηγορηθεί. Ο ένας βλέπει τα οπίσθια του άλλου και όχι το πρόσωπο. Έτσι ο καθένας έχει τα βάσανά του. Η κατάστασις είναι απαράκλητη. Είναι απαρηγόρητη. Δεν υπάρχει τίποτα που να βοηθάει εκείνες τις στιγμές αυτές τις ψυχές.
Οι άλλες όμως οι ψυχές που προγεύονται το κάλλος και την ομορφιά και την Δόξα του Παραδείσου, περιμένουν με χαρά πότε θα έρθει ο Κύριος δια να αποδώσει δικαιοσύνη και έτσι ολοκληρωτικά πλέον να απολαύσουν τα κάλλη του Ουρανού.
Υπάρχουν οι αμετανόητες ψυχές. Μια ψυχή αυτόν τον καιρό που ευρέθηκε μεταξύ ζωής και θανάτου σε κώμα αρκετών ημερών, δεν γνωρίζω πόσον, και είχε μία έκσταση του νοός και της ψυχής της ενώ το σώμα της έγκειτο εις το κρεβάτι των φρικτών πόνων, και ανεμένετο ο θάνατός της, ευρέθη ενώπιον του Αγίου Θεού, χωρίς να το βλέπει. Είδε λοιπόν τις καταστάσεις, τις δύο καταστάσεις των ανθρώπων, εκείνων που είναι εκ των προτέρων σεσωσμένοι και των άλλων που ευρίσκοντο σε κατάσταση αμετανοησίας. Είναι σα να την πήρε από το χέρι ο Θεός, επαναλαμβάνω «σαν», δεν εφαίνετο τίποτα, και πλησίασε ας το πούμε εκείνον τον χώρο, ας τον πούμε ‘χώρο’ έτσι, όπου ευρίσκοντο, χιλιάδες και εκατομμύρια άνθρωποι ψυχές. «Κοίταξε» της λέει, «όλοι αυτοί δεν θέλουν να μετανοήσουν», το επαναλαμβάνω, «δεν θέλουν να μετανοήσουν, ας τους ρωτήσουμε» λέει μαζί, «θέλετε να μετανοήσετε;» Και όλοι με μια φωνή είπαν «όχι, όχι. Δεν θέλουμε να μετανοήσουμε». «Και όμως εγώ θα σας περιμένω μέχρι το τέλος της ζωής σας διότι κάποτε θα τελειώσει, διότι δεν θέλω τον θάνατον του αμαρτωλού ως το επιστρέψαι και ζειν αυτόν. Όσο ζει περιμένω την επιστροφή του». Αλλά αυτοί όμως, όπως ο Ιούδας «ουκ ήθελε διορθωθείναι και μετανοήσαι». Τίποτα! «Ουκ ηβουλήθη συνιέναι», όπως ψάλλουν τα τροπάρια της Μεγάλης Εβδομάδος.
Λοιπόν, έχουμε και κατάσταση αμετανοήτων ανθρώπων. Βέβαια η Εκκλησία μας, έχει μία άπειρη συγκατάβαση, διότι υπάρχουν και άνθρωποι που θα ήθελαν να εξομολογηθούν, αλλά δεν πρόλαβαν διότι τους πρόλαβε ο θάνατος, ή ένα εγκεφαλικό επεισόδιο, ή ένα καρδιακό, ήρθε η άνοια, ήρθε το δυστύχημα και το ατύχημα με το αυτοκίνητο και ήρθε ακαριαίος ο θάνατος, και τόσες άλλες συνθήκες, ήρθε ο σεισμός ένα βράδυ, έπεσαν οι τοίχοι, μας πλάκωσαν, σκοτωθήκαμε, έγινε ένας πόλεμος, άρχισαν οι βομβαρδισμοί, και ούτω κάθε εξής, και πιθανόν δεν προλάβαμε να φτάσουμε στα μυστήρια τα άγια που παρέχουν άφεσιν αμαρτιών και ζωήν αιώνιον. Τι θα γίνει για όλους αυτούς; Για όλους αυτούς υπάρχει η Εκκλησία, με τη Θεία Λειτουργία, με την προσφορά του Σώματος και του Αίματος του Ιησού Χριστού στους παρόντες ζώντες χριστιανούς, αλλά και για κείνους όμως έχει φυλάξει την μεγαλυτέρα προσφορά ελεημοσύνης, διότι η Θεία Λειτουργία τελείται και για αυτές τις ψυχές. Τελείται για ολόκληρη την θριαμβεύουσα Εκκλησία αλλά και για τις ψυχές που βρίσκονται στη μέση κατάσταση. Έτσι λοιπόν όλα αυτά τα ονόματα τα οποία προσφέρετε με τα χαρτιά, τα λεγόμενα συγχωροχάρτια έ, και έχετε γραμμένα τα ονόματα των κεκοιμημένων αλλά και των ζωντανών, τα πλένουμε εμείς, ρίχνουμε, αυτά τα ονόματα που αντιπροσωπεύονται από τα ψίχουλα του κατακλάστου άρτου, μέσα στο Άγιον Ποτήριον, και λέγει ο ιερεύς αυτό που έχετε ακούσει επανειλημμένες φορές «απόπλυνον Κύριε τας αμαρτίας αυτών τω Αίματί Σου τω Τιμίω, απόπλυνον», και λέγει ο Άγιος Συμεών ο Θεσσαλονίκης «αυτή είναι η μεγαλυτέρα προσφορά ελεημοσύνης και αγάπης για τις ψυχές αυτές». Υπάρχουν τα Σαρανταλείτουργα στο Άγιον Όρος, υπάρχουν τα μνημόσυνα, τα τρισάγια, η ελεημοσύνη στο πρόσωπό του, και τόσα άλλα τα οποία είναι παρήγορα για εκείνους οι οποίοι φεύγουν σε μια κατάσταση που είμαστε λίγο αμφίβολοι.
Αλλά, δεν ξέρω αν βρίσκει έλεος εκείνος ο οποίος έφυγε αμετανόητος, και μέσα σε φοβερή σκληροκαρδία άνθρωπος, που πήγαμε με το Άγιον Ποτήριον και μας έδιωξε με τις βρισιές, και δεν είναι μόνον μία περίπτωσις, είναι τέτοιες πάρα πολλές. Αυτοί οι άνθρωποι πως θα σωθούν; Αυτήν την ελπίδα που μας δίνει ο καλός Θεός, να εκμεταλλευτούμε τα πανάγια Μυστήρια τα δύο τα σωστικά της Ιεράς Εξομολογήσεως και της Θείας Κοινωνίας, να μην τα αφήσουμε ανεκμετάλευτα.

Η σπορά του λόγου του Θεού και πνευματική καρποφορία της

Κυρ. Δ' Λουκά 2003

«Ο έχων ώτα ακούειν ακουέτω».
Σήμερα χριστιανοί μου, η παραβολή του σπορέως. Και οι τρείς Ευαγγελισταί και ο Ματθαίος και ο Μάρκος και ο Λουκάς αναφέρουν αυτήν την παραβολή. Και όπως ακούσαμε σήμερα ο Ευαγγελιστής Λουκάς τελειώνει το Ευαγγελικό του Ανάγνωσμα με τις φράσεις «ο έχων ώτα ακούειν ακουέτω».
Πολλές διδασκαλίες του Κυρίου τελειώνουν με τις σαφείς αυτές προειδοποιητικές λέξεις. Όταν ο Κύριος ομιλούσε στα πλήθη για το μεγαλείον και την αποστολή Ιωάννου του Προδρόμου, και την μαρτυρία την οποίαν έδωσε για τον Μεσσία, τελειώνοντας αυτούς τους λόγους, τους τελείωσε με το «ο έχων ώτα ακούειν ακουέτω».
Αλλά και στην καταπληκτική Του διδασκαλία για την φοβερά Του Κρίση και για την δικαία τιμωρία των αμετανοήτων αμαρτωλών, αλλά και για την άφταστη δόξα που θα απολαύσουν όσοι μετανοήσουν, τηρήσουν τον λόγον του Θεού και καλλιεργήσουν τις εντολές, για όλους δηλαδή τους σεσωσμένους και δικαίους χριστιανούς, πάλιν επανέλαβε και τελείωσε με την σπουδαιοτάτη αυτή προτροπή και φράση. «Ο έχων ώτα ακούειν ακουέτω».
Και όταν όμως ομιλεί για το ποιό είναι αυτό που χαρακτηρίζει τον άνθρωπον, εσωτερικά, τον καθαρόν ή τον ακάθαρτον, και πάλι καταλήγει ο Κύριος στη διδασκαλία Του μέσα στην Καινή Διαθήκη με τις φράσεις «ο έχων ώτα ακούειν ακουέτω».
Την ίδια αυτή την προτροπή την βλέπομε και σε άλλα μέρη της Αγίας Γραφής.
Ποιο είναι το νόημα το καταλαβαίνετε. Όποιος έχει αυτιά για να ακούει, ας ακούσει.
Ο Κύριος ομιλούσε στους συγχρόνους Του Ιουδαίους με ένα πλούσιο περιεχόμενο από διδαχές οι οποίες οι πιο πολλές από αυτές ήσαν με την μορφήν των παραβολών. Τα πλήθη όχι μόνον άκουγαν τον λόγον του Θεού, αλλά ξεσηκώνονταν, ενθουσιάζονταν, και εβεβαίωναν και εμαρτυρούσαν ότι «ουδέποτε ελάλησεν άνθρωπος ως ούτος ο άνθρωπος». Και άλλοτε «εξεπλήσσοντο επι τη διδαχή Αυτού».

Ποιο είναι όμως, έχει κάτι το πιο βαθύ νόημα αυτή η σύστασις; Ποιο είναι αυτό το νόημα;
Οι Πατέρες μας λένε ότι βρίσκεται στο ότι οι ακροαταί του θείου λόγου δεν πρέπει να μένουν μόνον στις εξωτερικές εντυπώσεις που δημιουργεί το κήρυγμα ενός θείου λόγου, αλλά να αναπτύσσουν όταν ακούσουν αυτόν τον λόγον και φύγουν από την Εκκλησία και μείνουν μόνοι τους ή με τους ανθρώπους του σπιτιού των, τους οικείους των, να αναπτύξουν πνευματικά ενδιαφέροντα, να προσπαθήσουν να ερευνήσουν τι άκουσαν, και τι θέλει να πει μ’ αυτά που είπε ο θείος λόγος, τι ζητά από μας. Να μην είμαστε οι απρόσωπες και ανεύθυνες μάζες, αλλά είμεθα οι ολοκληρωμένες πνευματικές προσωπικότητες που μπορούμε αν θέλουμε να κατανοήσουμε και πιο βαθιά τον λόγον του Θεού, απ’ αυτόν που ακούγεται και φαίνεται. Να πιάσουμε το εσωτερικό νόημα και όχι μόνον να το πιστέψουμε, αλλά και να τον θέσομε σε εφαρμογή στη ζωή μας.
Και δυστυχώς σε εκείνο το οποίο χωλαίνουμε είναι ότι δεν έχουμε στη ζωή πράξη. Δεν έχουμε έργα. Νομίζομε ότι έχουμε αλλά δεν έχουμε. Αν είχαμε έργα, αν δηλαδή εφαρμόζαμε τα λόγια του Θεού, ο κόσμος μας θα ήταν καλύτερος, αλλά δεν είναι, και όχι μόνον είναι χειρότερος αλλά και απ’ το χειρότερο πάει ακόμα πιο χειρότερα.
Ο Θεός δεν θέλει να παραμένομε σε μία προσωρινή ικανοποίηση των λόγων Του, και προπαντός σε έναν ενθουσιασμό, αλλά να κρατάμε βαθιά μέσα στην καρδιά μας τους λόγους του Θεού, σαν τον πολυτιμότερο θησαυρό του κόσμου. Όσο βαθύτερα μπαίνει στη γη ο σπόρος του σιταριού, τόσο και ασφαλέστερα. Θα πιάσει ρίζα, θα φυτρώσει, θα μεγαλώσει, θα βλαστήσει, θα καρποφορήσει. Το ίδιο συμβαίνει και με τον λόγον του Θεού, είτε τον ακούμε στο κήρυγμα, είτε τον διαβάζουμε στην Αγία Γραφή, είτε τον διαβάζουμε στους λόγους των Πατέρων, είτε στους βίους των Αγίων. Πρέπει να μπει βαθιά μέσα στην καρδιά μας. Να προκαλέσει το ενδιαφέρον μας, να μας δημιουργήσει πνευματικές ανησυχίες, να μας δημιουργήσει προβληματισμούς, προβληματισμούς για τη σωτηρία της ψυχής μας, και δεν ανησυχούμε καθόλου για τη σωτηρία μας, καθόλου.
Να μη μένουμε λοιπόν στις πρώτες εντυπώσεις, και στους ενθουσιασμούς, και να λέμε «μπράβο, τι ωραία τα είπε σήμερα ο παπάς, άστα, μας σκλάβωσε κυριολεκτικώς. Γειά στο στόμα του, γειά στην μάνα που τον γέννησε, και τόσα άλλα που λέμε». Αμ δεν φτάνουν αυτά! Σημασία έχει αυτό που πήρες και αυτό που ενθουσιάστηκες, και απ’ αυτό που ενθουσιάστηκες, να το βάλεις μέσα σου και να το κάνεις αύριο έργο. Γιατί στον πρώτο μεγάλο πειρασμό που έρχεται, ή τα χάνουμε ή γογγύζουμε. Σήμερα λέμε «μπράβο στον παπά», και αύριο σκανδαλιζόμαστε απ’ αυτόν. Σήμερα τον βραβεύουμε και αύριο τον καταδικάζουμε, τον κατακρίνομε, τον κρεμάμε κυριολεκτικώς. Σήμερα είμεθα μαθηταί του, ακροαταί του λόγου του, και αύριο γινόμεθα προδότες. Σήμερα φωνάζουμε «Ωσαννά, ωσαννά», μπράβο, μπράβο δηλαδή, και αύριο «άρον, άρον, σταύρωσον αυτόν».
Σε τέτοιου είδους ψυχικές παλινδρομικές καταστάσεις, εύκολα ξεπέφτουμε. Γιατί; Διότι δεν έχουμε μέσα μας ρίζες πίστεως. Δεν έχουμε μέσα μας αγάπη, αγάπη αληθινή, αγάπη θεϊκή. Τίποτα δεν έχουμε. Και όμως είναι σαφής η αγιογραφική προειδοποίησις δια μέσου της Αποκαλύψεως που μας λέγει «ήτις έχει ους», όποιος έχει αυτί, «ακουσάτω ότι το Πνεύμα του Θεού λέγει», τι μας παραγγέλει δηλαδή το Άγιον Πνεύμα.
Νάχουμε ανοικτά τα αυτιά της ψυχής μας, για να μπορούμε να ακούμε. Πότε μας ομιλεί το Άγιον Πνεύμα;
Μας ομιλεί μέσα από το Άγιον Ευαγγέλιον.
Μέσα από ολόκληρη την Αγία Γραφή.
Μας ομιλεί μέσα από τους λόγους των Πατέρων της Εκκλησίας μας.
Μας ομιλεί μέσα από τους βίους των Αγίων.
Μέσα από τα μαρτυρολόγια, τα γεροντικά και τους Συναξαριστάς και την πολλαπλή ποικιλία των σημερινών πνευματικών βιβλίων που κυκλοφορούν, Δόξα Σοι ο Θεός.
Μας ομιλεί και μας διδάσκει το Άγιον Πνεύμα μέσα από την Υμνολογία των Εσπερινών και των Όρθρων των μεγάλων εορτών.
Αλλά και απ’ την υμνολογία της Θείας ιδιαιτέρως Λατρείας και των άλλων μυστηρίων.
Μας ομιλεί, μας διδάσκει και μας καθοδηγεί το Άγιον Πνεύμα, ιδιαιτέρως και σωτηριωδώς μέσα στο μυστήριο της Ιεράς Εξομολογήσεως. Δεν ακούμε τι μας λέγει ο ιερεύς. Εκείνο που μας ενδιαφέρει είναι να δικαιωθούμε. Ακόμα και η νεκρώσιμη ακολουθία μας διδάσκει, αλλά φροντίζουμε στα μνημόσυνα και στις νεκρώσιμες ακολουθίες να είμαστε απ’ έξω απ’ τους ναούς.

Άραγε εμείς οι σημερινοί Νεοέλληνες Ορθόδοξοι Χριστιανοί, έχουμε αυτιά για να ακούμε και για να καταλαβαίνουμε την υψηλή και σωτήρια διδασκαλία του Κυρίου μας; Και πόσοι στον αριθμό την ακούμε; Πέντε τα εκατό; Δέκα τα εκατό; Πολύ λέει, μεγάλος ο είναι ο αριθμός, άλλοι λένε πολύ πιο κάτω απ’ τα πέντε τοις εκατό είναι. Και από αυτούς πόσοι την εφαρμόζουμε; Πόσοι την κάνουμε οδηγό στη ζωή μας; Πόσοι;
Τα φαινόμενα είναι λυπηρά και τα αποτελέσματα της συμπεριφοράς μας, της δήθεν χριστιανικής συμπεριφοράς μας είναι αξιοθρήνητα. Κλείσαμε τα αυτιά μας στο λόγο του Θεού και γυρίσαμε την πλάτη μας στο θεϊκό λυτρωτικό κάλεσμά Του.
Φταίμε και μείς οι ποιμένες, φταίμε και μείς. Φταίμε βεβαίως εμείς οι ιερείς, και πρώτος εγώ κι αλίμονό μου, το λέγω, δεν κάνω ταπεινολογία τώρα, αύριο πεθαίνω, και θα σταθώ μπροστά στο φοβερό κρίμα του Θεού, και τι θα του πω του Θεού; Ότι σας έλεγα ωραία λόγια; Και θα μου πει «πού ήταν η εφαρμογή τους;» Διότι διδάσκομε πρώτα με τη ζωή μας, και ύστερα με τα λόγια.
Φταίει όμως και η γη των καρδιών των χριστιανών. Και των δικών σας καρδιών, σύμφωνα με την σημερινή παραβολή. Διότι η γη που μας ανέφερε η παραβολή, είναι η ψυχή μας, είναι η καρδιά μας, που είναι σκληρή σαν πέτρα. Γι αυτό λέει δεν φυτρώνει τίποτα. Γι αυτό τον λόγον του Θεού τον παίρνει αμέσως ο διάβολος. Και αν κάποτε φυτρώσει κάτι, το πνίγουν αμέσως τα φοβερά αγκάθια των παθών. Και το πνίξιμο από τις μέριμνες και τις αγωνίες που έχουμε, για τα αγαθά της γης και τον πλούτο. Αλλά, και από την ολιγοπιστία που διαθέτουμε. Διότι είμαστε και ολιγόπιστοι.

Είθε να συνέλθουμε όλοι μας, και πρώτος εγώ, πριν να είναι αργά.
Και μπορούμε να συνέλθουμε δια της μετανοίας. Η αγκαλιά του Θεού είναι ανοικτή και μας περιμένει. Είθε να μας αξιώσει το Άγιον Πνεύμα, να μας φωτίσει, να μας δυναμώσει, να μας δώσει το απαιτούμενο κουράγιο, να ανοίξει τα μάτια της ψυχής μας και τα αυτιά της ψυχής μας, και έτσι φωτισμένοι και γεμάτοι από μετάνοια και πίστη, να πέσουμε στην ανοικτή αγκαλιά του Θεού Πατέρα, να του φωνάξουμε δυνατά, να του ομολογήσουμε με μετάνοια, «ο Θεός μου ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ». «Ήμαρτον εις τον ουρανόν και ενώπιόν σου, ποίησόν με ως ένα των μισθίων Σου, Πάτερ… ».
Ναι γι αυτό ακριβώς και γι αυτούς όλους τους λόγους, θα πρέπει μέρα νύχτα να επαναλαμβάνουμε τη φωνή του ληστού πάνω στο Σταυρό, - που αν αυτόν σαν ληστή και φονιά και κακούργο τον έσωσε, και τον έβαλε πρώτο στον Παράδεισο, ο ληστής και φονιάς άνοιξε την πόρτα πρώτος του Παραδείσου. Αυτός την άνοιξε. Διά της μετανοίας βέβαια, και της ομολογίας εν συνεχεία της θεότητος του Ιησού Χριστού και του μαρτυρίου που υπέστη για τρείς ώρες, και προπαντός και φρικτώς όταν του έσπασαν τα κόκαλα για να στραγγίξει όλο το αίμα και έτσι να πεθάνει, διότι μαρτύρησε ο ληστής πάνω στο Σταυρό. Η μετάνοια λοιπόν τον έσωσε, η δυνατή εκείνη κραυγή, την οποίαν συχνά επαναλαμβάνομε και μείς, στη Θεία Λειτουργία με τους μακαρισμούς,
«Μνήσθητί μου Κύριε όταν έρθεις εν τη Βασιλεία Σου».

Η πρακτική εφαρμογή των χρυσών κανόνων του Ευαγγελίου και ιδιαιτέρως της αγάπης

Κυρ. Β' Λουκά 2003

Χρυσός, χρυσό το σημερινό Ευαγγελικό Ανάγνωσμα αδελφοί μου. Και είναι χρυσό βέβαια για δύο λόγους. Πρώτο διότι περιέχει τον χρυσούν κανόνα της Εκκλησίας μας, τον οποίον ακούσαμε προηγουμένως στο Ευαγγελικό Ανάγνωσμα «Καθώς θέλετε ίνα ποιώσιν υμίν οι άνθρωποι, και υμείς ποιείτε αυτοίς ομοίως», και δεύτερον διότι βλέπουμε την υπέρβαση της αγάπης με «το αγαπάτε τους εχθρούς υμών».
Όποιος εφαρμόζει από μας πιστά αυτές τις δύο μεγάλες Ευαγγελικές εντολές, αυτός έχει κερδίσει από τώρα τον Παράδεισο.
Χιλιάδες νόμοι υπάρχουν σε όλο τον κόσμο. Όπου και αν στραφούμε θα δούμε νόμους, νόμους και νόμους. Σε όλους τους λαούς της γης, σε όλα τα μήκη και τα πλάτη, δυστυχώς επικρατεί η ασυδοσία της αμαρτίας, η αναρχία, η αδικία, το ψέμα, το κακό, το μίσος, οι πόλεμοι, και μύρια τόσα άλλα κακά.
Αλλά η οικογένεια όμως, το πιο ευγενικό κύτταρο της κοινωνίας, και της σημερινής μας πολιτισμένης κοινωνίας δυστυχώς είναι υπό διάλυση. Τα δράματα τα οικογενειακά και τα συζυγικά καθημερινά πληθαίνουν και πολλαπλασιάζονται. Οι χριστιανοί μας, οι σημερινοί Νεοέλληνες Ορθόδοξοι Χριστιανοί, είναι δυστυχώς μακριά από την Εκκλησία, μακριά από τα θρησκευτικά τους καθήκοντα, μακριά από την πίστη προς τον Χριστό και τις Ευαγγελικές Του εντολές, μακριά και από τους δύο σημερινούς χρυσούς κανόνες.
Τι ζητάμε όλοι μας από τον κόσμο; Τι ζητάμε όλοι μας απ’ τους άλλους; Απ’ τον καθένα που είναι δίπλα μας; Ζητάμε να μας αγαπούν. Να μας προσέχουν. Να μας συγχωρούν. Να μας ανέχονται. Να δείχνουν κατανόηση. Να παραβλέπουν τα λάθη μας. Να συμπαραστέκονται στις διάφορες δυσκολίες της ζωής. Να μας βοηθούν στις ανάγκες μας. Να μας συντροφεύουν στη μοναξιά μας και άλλα πολλά.
Σήμερα όμως το Ευαγγέλιο μας έδωσε μια συμβουλή, ή μάλλον μια εντολή. Και μας είπε ότι όλα αυτά που ζητάμε εμείς από τους άλλους, να τα βάζουμε σε πράξη πρώτοι εμείς. Εμείς πρώτοι να αγαπούμε και εμείς πρώτοι να συγχωρούμε. Εμείς πρώτοι να ανεχόμεθα και μείς πρώτοι να παραβλέπουμε τα λάθη του πλησίον. Εμείς πρώτοι να συντρέχουμε στις δυσκολίες των συνανθρώπων μας και ιδιαιτέρως όμως συντρέχουμε σε κείνους οι οποίοι μας μισούν και είναι εχθροί μας.
Τι να σας πω; Έχουμε και έχουμε τα χάλια μας και πρώτος εγώ. Εγώ το αναγνωρίζω ότι έχω χάλια και ότι είμαι αμαρτωλός. Και αυτό γιατί δεν έχομε αγάπη, αγάπη αληθινή, αγάπη και πίστη προς τον Θεόν, εξ όλης ψυχής, καρδίας, ισχύος και διανοίας. Αυτό δεν τόχομε. Όπως δεν έχουμε και αγάπη προς τον πλησίον μέχρι αυτοθυσίας.
Να σας πω κάτι; Δεν ποθεί η ψυχή μας για την αγάπη του Θεού. Δε λαχταράμε για αγάπη Θεϊκή. Και για πίστη Θεϊκή. Και όμως ο Κύριος, ο Σωτήρ ημών είπε «όστις διψά, ερχέσθω προς με και πινέτω». Διότι «Εγώ είμαι το ύδωρ το ζόν».
Τι ευλογία θα ήτο για την ψυχή μας, αν διψούσαμε κάθε μέρα τον Χριστό και την Παναγία Μητέρα Του, και όλους τους Αγίους να τους αγαπούσαμε κάθε μέρα όλο και περισσότερο. Όλο και πιο πολύ. Θάταν Ευλογία. Θάτανε ακριβή Θεία ευφροσύνη μέσα στην καρδιά μας και ευτυχία Θεϊκή, αν μπορούσαμε να είχαμε την αγάπη που έχουν οι Άγγελοι και οι Αρχάγγελοι για τον Θεόν. Τον Τριαδικό Θεό, τον Πατέρα, τον Υιόν και το Άγιον Πνεύμα. Γιατί τότε η ψυχή μας, η καρδιά μας, ο νους μας, οι αισθήσεις μας θα πλημμύριζαν από φως. Από φως Τριαδικό. Από φως παναΐδιο, άκτιστο και εράσμιο.
Ο Θεός βλέπει τις καθημερινές μας πτώσεις, και τις κακίες, βλέπει την υπερηφάνειά μας, βλέπει τον εγωισμό μας, βλέπει την αμαρτωλότητά μας. Και όμως εμείς, προσβλέποντας στο έλεος στο πανάγιό Του, πέφτουμε κάτω στα γόνατα και φωνάζουμε «ελέησέ μας Κύριε, Κύριε ελέησον, Κύριε ελέησον, Κύριε ελέησον» και το κραυγάσαμε προηγουμένως στη Θεία Λειτουργία ψαλτά. Γι’ αυτό θα μπορούσα να απευθυνθώ στο Κύριο και να Του πω χάρισέ με, σε μένα τον αμαρτωλό και τον ανάξιο λειτουργό Σου, αλλά και σε όλους όμως, αυτούς τους χριστιανούς που συμμετέχουν σήμερα στη Θεία Λειτουργία τόσο ενεργά, να μας δωρίσεις και να μας χαρίσεις την Χάριν του Παναγίου Πνεύματος. Είμεθα αμαρτωλοί, μη μας εγκαταλείπεις. Είμεθα αμαρτωλοί, μη μας εγκαταλείπεις. Γι’ αυτό ήρθαμε και εδώ σήμερα όλοι, για να προσευχηθούμε. Και γεμίσαμε αυτόν τον ναό, όπως πιστεύω ότι γέμισαν και όλοι οι ναοί της Ορθοδόξου ημών Εκκλησίας και πατρίδος. Για ποιό λόγο; Για να πάρουμε Άγιο Πνεύμα. Για να λάβουμε την Χάρη του. Για να αναπνεύσουμε το οξυγόνο του ουρανού. Για να εισπνεύσουμε βαθιά το άρωμα της θεϊκής Του αγάπης, για να τονωθούμε στην πίστη, για να μάθουμε έμπρακτα να αγαπάμε. Να αγαπάμε, τον Θεόν εξ όλης ψυχής, καρδίας, ισχύος και διανοίας, και τον πλησίον μας που μας παιδεύει και μας τυραννά κάθε μέρα σαν τον εαυτόν μας.
Σήμερα στη Θεία Λειτουργία ο Θεός μας έδωσε τα πάντα. Ακόμα και τον ίδιο τον Εαυτόν Του. Το Σώμα Του και το Αίμα Του. Είτε κοινωνήσαμε είτε δεν κοινωνήσαμε «ελάβαμε Πνεύμα επουράνιον». «Ελάβαμε Πνεύμα επουράνιον». Και σειρά μας τώρα, να δώσουμε απ’ αυτό που πήραμε στο διπλανό μας, στον άντρα μας, στη γυναίκα μας, στο σύζυγό μας, στα παιδιά μας, στους γονείς μας, στο διπλανό μας. Ό,τι πήραμε αυτό να δώσουμε. Και να δώσουμε αγάπη, αφού αγάπη πήραμε, αφού πήραμε την Χάριν του Αγίου Πνεύματος. Να δώσουμε την υπομονή, την ζωντανή την πίστη, το πνεύμα της αληθινής μετάνοιας που πρέπει να φαίνεται στο πρόσωπό μας, το ταπεινό πνεύμα, την καλοσύνη και τόσα άλλα. Και να ο Παράδεισος. Που τον ψάχνετε τον Παράδεισο. Που ψάχνετε την Βασιλεία των Ουρανών. Η Βασιλεία του Θεού, εντός ημών εστί.
Αν όμως δεν μπορούμε να δώσουμε, σημαίνει ότι δεν πήραμε. Και αν μέχρι αυτή τη στιγμή δεν έχουμε πάρει κάτι από την Χάρη του Αγίου Πνεύματος, Τον παρακαλούμε και αυτήν την στιγμή, τον Πανάγιον Θεόν, να μας δώσει απ’ αυτή τη στιγμή το πνεύμα της Θείας Του αγάπης, το πνεύμα της πίστεως, το πνεύμα της συντριβής για να μην την χάσουμε αυτή τη Χάρη και αρχίσουμε και θρηνούμε και χτυπιόμαστε και κλαίμε, όπως θρηνούσε ο Πρωτόπλαστος Αδάμ για τον χαμένο πλέον Παράδεισό του.
Τι ωραίο πράγμα θα ήταν, να μπορούσαμε όλοι μας να αγαπάμε τον Θεόν, όπως εκείνος το θέλει, το ορίζει, το ζητά. Γιατί τότε μέσα μας, πράγματι θα καταλάμβανε ολόκληρο το ψυχοσωματικό μας είναι, θα το καταλάμβανε, θα το πλημμύριζε, ολόκληρο θα μας έλουζε η θεϊκή αγάπη. Και άμα αυτό θα γινόταν μέσα μας αίσθησις, τότε θα νοιώθαμε μέσα μας, να σιγοκαίει και μια φλόγα. Και η φλόγα αυτή σιγά σιγά θα γινόταν φωτιά, φωτιά πνευματική έτοιμη να δώσει φως, φως πίστεως, φως πίστεως, φως αγάπης.
Όλοι μας ζητάμε κατανόηση από τον άλλον. Και πρώτος εγώ. Τη δίνουμε όμως; Τη δείχνω εγώ; Την έχω αυτή την κατανόηση από το βάθος της καρδιάς μου προς τον άλλον; Αν δεν την έχω αυτό φανερώνει ότι μέσα μου βασιλεύει το σκοτάδι του εγωισμού και της σκληροκαρδίας, το σκοτάδι της αμαρτίας και όχι το φως το αληθινό, το φως του Χριστού που φαίνει πάσι και μας δείχνει εκτός των άλλων και τον δρόμον της αλληλοκατανοήσεως.
Κατανοούμε τον πόνον του άλλου και την δυστυχία του άλλου, τόσο όσο έχουμε περάσει και μείς από την ίδια δυστυχία, από το ίδιο βάσανο, από τον ίδιο πόνο. Και επιπλέον αν έχουμε αγάπη αληθινή του Θεού μέσα μας. Μόνον έτσι μοιάζουμε με τον Θεό που μας είπε σήμερα «γίνεσθε ουν οικτίρμονες καθώς ο Πατήρ ημών ο ουράνιος ο Θεός οικτίρμων εστί και αγάπη εστί».
Ο Θεός που μας αγαπά, μας έδωσε, μας τα έδωσε όλα, ακόμα και το Μονογενή Του Υιό που εγένετο άνθρωπος στο πρόσωπον του Ιησού Χριστού και «εγένετο υπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δε Σταυρού». Αυτό σημαίνει ότι και η δική μας αγάπη προς τον πλησίον μας και προς τον Θεόν πρέπει να φθάνει μέχρι θυσίας. Άρα λοιπόν και μάλιστα αυτήν την αγάπη να τη δίνομε χωρίς να την απαιτούν και χωρίς να την ζητιανεύουν.
Παίρνω αγάπη απ’ τον Θεόν; Θα δώσω. Δεν παίρνω απ’ την πηγή της αγάπης αγάπη, δεν θα δώσω. Δεν έχω τίποτα να δώσω.
Τι είπε ο Πέτρος στον παράλυτο που ήταν μπροστά στη στοά του ναού του Σολομώντος που ζητιάνευε, και ανέβαιναν οι δύο Απόστολοι, ο Πέτρος και ο Ιωάννης, τι είπε ο Απόστολος Πέτρος στο ζητιάνο; «Λεφτά δεν έχω, δεν έχω οβολό να σου δώσω. Ό έχω τούτο σοι δίδωμι. Τι έχω; Την Χάρη του Χριστού έχω. Στο όνομα του Ιησού Χριστού έγειρε και περιπάτει». Έχεις, έχεις; Θα δώσεις! Δεν έχεις; Τι θα δώσεις; Δεν έχω; Τι να δώσω; Υποκρισία ευχαρίστως θα δώσω. Γελοιοποίηση του εαυτού μας θα δώσω….
Λοιπόν τρία πράγματα πρέπει να καλλιεργήσουμε. Την αγάπη προς τον πλησίον, ανεχόμενοι αλλήλων, την αγάπη προς τους εχθρούς, «αγαπάτε τους εχθρούς υμών», «καλώς ποιείτε τοις μισούσιν υμάς», «προσεύχεσθε υπέρ των επιρρεαζόντων υμίν», «ευλογείτε και μη καταράσθε», «εάν ο εχθρός σου πεινά ψώμιζε αυτόν και αν διψά πότιζε αυτόν», και την αγάπην προς τον Θεόν, το επανατονίζω εξ όλης ψυχής, καρδίας, ισχύος και διανοίας.
Και μη ξεχνάμε ότι ο Θεός άνοιξε τον Παράδεισο, για να μπει μέσα ένας ληστής, όταν εκείνος ομολόγησε και κραύγασε «Μνήσθητί μου Κύριε όταν έρθεις εν τη Βασιλεία Σου». Αναγνώρισε την αμαρτωλότητά του. Και ζήτησε το έλεος του Αγίου Θεού. Και η απάντησις του Χριστού πάνω απ’ τον Σταυρόν, αληθώς σοι λέγω, σήμερον μετ’ εμού έση εν τω Παραδείσω».
Θα χαρίσει και σ’ όλους εμάς τους αμαρτωλούς αυτό που χάρισε στον ληστή. Τον ίδιο Παράδεισο. Αρκεί βέβαια να μετανοήσουμε έμπρακτα.
Η πρώτη αρχή για την αγάπη αυτή που μας ζητάει και την οποία αναλύσαμε, είναι η μετάνοια. Χωρίς μετάνοια δεν καλλιεργείται αγάπη. «Μετανοείτε, ήγγικε η Βασιλεία των Ουρανών», και αυτή η Βασιλεία είναι Βασιλεία αγάπης. Μετανοείτε λοιπόν και η αγάπη του Θεού μέσα στις καρδιές σας, μετανοείτε και ο Παράδεισος θα είναι για πάντοτε δικός σας.
Αυτός λοιπόν ο Παράδεισος και αυτή η αγάπη, και αυτό το Πνεύμα το Άγιον εύχομαι από σήμερα και απ’ αυτή τη στιγμή να γίνει κτήμα στις καρδιές όλων σας, αλλά και σεις όμως να παρακαλάτε, να ικετεύετε τον Θεόν, αυτά τα πράγματα, και η αγάπη και η μετάνοια και ο Παράδεισος, να έρθουν και στις δικές μας καρδιές ημών των ιερέων, των ποιμένων των λογικών προβάτων, των αναξίων αντιπροσώπων Του, και πνευματικών σας πατέρων,

Αμήν