Ο σταυρικός αγώνας γιά τήν σωτηρία μας καί τό μεσημβρινό δαιμόνιο

197-β
Γ' Νηστειών, 11.3.2007, στή Βλαχέρνα

Εφόσον σήμερα είναι η τιμητική ημέρα δια την προσκύνησιν του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού, άρα και το μικρό μας κήρυγμα θα πρέπει να αναφερθεί σ’ αυτό το γεγονός.
Θέλω κατά πρώτον λόγον, αδελφοί και συλλειτουργοί και πατέρες και ιδιαιτέρως πάτερ Αθανάσιε, θέλω κατά πρώτον λόγον να σας πω μια ιστορία.
Ίσως σας φανεί λίγο παράξενη και λίγο σαν παραμύθι.
Αλλά έχει μια προέκταση και ένα βάθος μέσα στην αιωνιότητα.

Σε κάποιο μεγάλο δάσος, πολύ ωραίο, και παρθένο μάλιστα, υπήρχαν τρία δένδρα, πούχαν ας το πούμε λίγη σκέψη, ας το πούμε έτσι.
Τα ένα λοιπόν απ’ αυτά ονειρευόταν όταν θα μεγαλώσει και θα γίνει ένας ωραιότατος κορμός, θαρχόταν οι υλοτόμοι, για να το κόψουν και να το κάμουν ένα ωραιότατο σεντούκι, ένα μπαούλο, περίτεχνο όμως, σκαλισμένο, απ’ τους καλύτερους καλλιτέχνας της εποχής, που υπήρχαν τότε στον κόσμο, και να ετοποθετείτο μέσα σ’ ένα παλάτι, όπου οι βασίλισσες και οι πριγκίπισσες θα τοποθετούσαν τα πολύτιμα στολίδια τους, τα ολόχρυσα σκουλαρίκια ασφαλώς, τα βραχιόλια, τα δαχτυλίδια, τα περιλαίμια από διαμάντια, μαργαριτάρια, τοπάζια και τόσα άλλα.
Το δεύτερο όμως δένδρο έκανε ένα άλλο όνειρο. Ήθελε να γίνει ένα μεγαλόπρεπο καράβι με τρία μεγάλα κατάρτια, και να διασχίζει τις θάλασσες και τους ωκεανούς, αλλά να μεταφέρει όμως βασιλιάδες, πρίγκιπες και άρχοντες εκείνης της εποχής, πρωθυπουργούς όπως θα λέγαμε σήμερα και κυβερνήτας, από το ένα κράτος στο άλλο. Αυτό ήταν το όνειρό του.
Το τρίτο δένδρο δεν ήθελε να ξυλευθεί. Να το κόψουν δηλαδή. Ήθελε να γίνει πιο ψηλό, το πιο ψηλό και το πιο δυνατό δένδρο του δάσους. Να ξεπερνούσε στο ύψος λόφους και βουνά ώστε τα γύρω χωριά και οι πολιτείες ακόμα ανά τον κόσμον, να το θαυμάζουν, να το καμαρώνουν, και βλέποντας τη μεγαλοπρέπειά του να είχαν περηφάνια γι’ αυτό το ωραιότατο, ψηλότατο δένδρο.
Πέρασαν πολλά χρόνια, μεγάλωσαν τα δένδρα, ήρθαν κάποτε οι υλοτόμοι και ξύλευσαν το δάσος. Μεταξύ των άλλων των δένδρων έκοψαν και αυτά τα τρία. Κι έτσι τα πράγματα, ξετυλίχτηκαν τελείως τελείως διαφορετικά από ότι αυτά είχαν ονειρευτεί.
Το πρώτο το πήρε ένας χωρικός, και κατασκεύασε βέβαια όχι ένα μπαούλο σκαλιστό και περίφημο, αλλά μια σκάφη, μέσα στην οποία θα έβαζε το σανό, όποιος το έπαιρνε, για να τρέφονται τα ζώα. Πήρε λοιπόν τη σκάφη ότι την κατασκεύασε, και την έβαλε σ’ ένα σταύλο έξω απ’ το χωριό.
Το δεύτερο δένδρο, αντί για μεγαλόπρεπο καράβι έγινε μια ψαρόβαρκα, στην οποίαν έμπαινε μέσα ένας πατέρας με τα δυο του παιδιά, και ψάρευαν, και μάλιστα όχι σε θάλασσα, αλλά σε μια λιμνοθάλασσα.
Το τρίτο, αυτό που είχε όλο υπερηφάνεια μέσα του, το πήραν, το έκοψαν σε μεγάλα κομμάτια και το πέταξαν σε μια αποθήκη.
Δεν έκανε πλέον για τίποτα. Αυτή ήταν η κατάντια του τρίτου δένδρου.
Πέρασαν πολλά χρόνια, πολλά, πολλά, α, και αυτά απογοητευμένα από την εξέλιξη που είχαν ξέχασαν και τον ίδιο τους τον εαυτό.
Όμως κάποια μέρα στο χωριό κατέφθασε ένα γαϊδουράκι που μετέφερε πάνω του μια κοπέλα περίπου δεκαπέντε δεκαέξι ετών, έγκυο. Και το γαϊδουράκι αυτό το έσερνε ο άνδρας της. Ψάχνανε να βρούν κάπου να μείνουν γιατί πλησίαζε η ώρα για να γεννήσει και δεν εύρισκαν κατάλυμα. Τελικά, κατέληξαν σ’ αυτόν τον σταύλο. Κι εκεί μέσα στο σταύλο, ανάμεσα στα ζώα, γέννησε η κοπέλα ένα ωραιότατο αγοράκι, και πήρε το παιδάκι, το τύλιξε με ό,τι πρόχειρο είχε και το έβαλε μέσα σ’ αυτή τη σκάφη.
Η κοπέλα αυτή ήταν η Παναγία!
Και η σκάφη αυτή που όταν ήταν δένδρο ήθελε να γίνει μπαούλο για να μπαίνει ό,τι πολύτιμο υπήρχε, μέσα, δέχθηκε το πολυτιμότερο πράγμα στον κόσμο, το θησαυρό των θησαυρών, τον Υιόν του Θεού, και αυτό το γεγονός έγινε στο χωριό που λεγόταν τότε Βηθλεέμ, και εξακολουθεί να υπάρχει μέχρι σήμερα.
Το δεύτερο δένδρο είπαμε ότι έγινε μια φτωχή βάρκα. Κι ύστερα από μερικά χρόνια, περίπου ύστερα από τριάντα, πούχαν μεγαλώσει πλέον κι είχαν γίνει άνδρες εκείνα τα παιδιά, και κει που ψάρευαν μαζί με τον πατέρα τους, βλέπουν ξαφνικά έναν άνθρωπο να ακολουθείται από ένα πλήθος ανδρών και γυναικών και παιδιών, χιλιάδες, λαοθάλασσα, και να φθάνει εκεί στην ακροποταμιά, στη λιμνοθάλασσα.
Μπήκε στη βαρκούλα και τους είπε: «Δεν πάτε λίγο πιο εκεί να μιλήσω στα πλήθη, για να φαίνομαι;» Και μίλησε στα πλήθη και τα σαγήνευσε.
Και μετά την ομιλία τους είπε: «Δεν ξανοίγεστε να πάμε στην αντίπερα όχθη, να ξεφύγομε λίγο από τα διψασμένα αυτά πλήθη των ανθρώπων που διψούν για την αλήθεια του Θεού;» Αυτοί Τον θαύμασαν.
Ποιος ήταν αυτός άραγε που μιλούσε τόσο ωραία στα πλήθη;
Σε λίγο έπεσε να κοιμηθεί γιατί ήτο πολύ κουρασμένος.
Ξαφνικά σηκώθηκε μπουρίνι και έγινε μεγάλη τρικυμία, και φοβήθηκαν μήπως βουλιάξει η βάρκα και ξύπνησαν τον ξένο, ο οποίος σηκώθηκε και διέταξε τους ανέμους και την θάλασσα την τρικυμισμένη να γαληνέψουν.
«Σιώπα, πεφίμωσο», και εγένετο γαλήνη μεγάλη. Ήταν ο Χριστός και είχε μπει στην βάρκα των υιών Ζεβεδαίου, Ιακώβου και Ιωάννου. Ο Κύριος και ο διδάσκαλος που εκήρυττε μετάνοιαν και το Ευαγγέλιο της σωτηρίας. Έτσι και το δεύτερο δένδρο αξιώθηκε όχι να μεταφέρει πρίγκιπες, αλλά τον Βασιλέα των βασιλεών, τον ίδιο τον Χριστό και τους Αποστόλους Του.
Ύστερα όμως από τρία χρόνια, κάποιος στρατιώτης με κάποιους βοηθούς, μπήκαν μέσα στην αποθήκη, άρπαξαν εκείνα τα ξύλα από το τρίτο το δένδρο, κι έκαναν ένα Σταυρό, κι εκεί πάνω, ένα άγριο πλήθος, στρατιώτες, άρχοντες και λαός, κάρφωσαν επάνω έναν άνθρωπο. Τον Θεάνθρωπο. Τον Κύριο της Δόξης.
Έτσι το δένδρο αυτό, το τρίτο, έγινε ασυγκρίτως υψηλότερο από ότι αυτό ήθελε και ονειρευότανε.
Η κορυφή του έφθασε μέχρι τον ουρανόν και όπως λένε οι μεγάλοι πατέρες της Εκκλησίας μας έγινε ουρανού ισοστάσιον, και όχι μόνον φαίνεται σε πόλεις και χωριά, αλλά φωτίζει και ολόκληρη την οικουμένην.
Είναι ο Σταυρός, το σημείον που θα εμφανιστεί στον ουρανό και σαν προοίμιον της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού.
Είναι και ο σημερινός Σταυρός, στον οποίον αποδώσαμε τιμές προς Αυτόν με τους Χαιρετισμούς που απαγγείλαμε λίγο πριν.
Και είναι εκείνος που το πρωί ψάλαμε θριαμβευτικά «τον Σταυρό Σου προσκυνούμε Δέσποτα, και την Αγία Σου Ανάσταση δοξάζομεν».

Στη μέση της Σαρακοστής χριστιανοί μου, προβάλλει η Εκκλησία μας την προσκύνησιν του Τιμίου Σταυρού.
Στα τροπάρια που ψάλλονται βλέπομε ότι ο Σταυρός δεν είναι το τέλος του κοσμοσωτηρίου έργου του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, δεν είναι αυτό το τέλος, το τέλος είναι η Ανάστασις που σφράγισε την απολυτρωτική θυσία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού πάνω στο Σταυρό.
Γι’ αυτό και η Ορθόδοξη Εκκλησία από τα αρχαία Αποστολικά χρόνια, κάθε φορά που κάνει λόγο για την Σταύρωσιν του Κυρίου, και το φρικτό Του πάθος, αμέσως το συνδέει με την Ανάστασίν Του.
Η Ανάστασις σφραγίζει την Σταύρωσιν.
Για παράδειγμα θα πάρομε δύο αποσπάσματα της σημερινής πρωινής ακολουθίας.
«Σταυρός, ο της εγέρσεως Χριστού τας αυγάς φωτοβολών», δηλαδή ο Σταυρός είναι η φωτοφόρος αυγή της εκ νεκρών εγέρσεως του Χριστού, και το άλλο ας το δώσομε σε μετάφραση.
«Ο Σταυρός είναι ο προάγγελος της λαμπράς και χαρμοσύνου και φωτοφόρου ημέρας της Αναστάσεως του Χριστού».
Κι είναι γνωστότατος ο ύμνος που ψάλομε τη Μεγάλη Εβδομάδα, με πολλή συγκίνηση και πολλών δακρύων, όταν εμείς οι ιερείς περιφέρουμε τον Εσταυρωμένο Κύριο μέσα στο ναό, φωνάζοντες και λέγοντες «Σήμερον κρεμάται επί ξύλου».
Σ’ αυτόν τον ύμνον πριν από το τέλος φωνάζομε παρακλητικά τρείς φορές.
«Προσκυνούμεν Σου τα Πάθη Χριστέ», για να κλείσουμε θριαμβευτικά «δείξον ημίν και την ένδοξόν Σου Ανάστασιν».
Άραγε τι θέλει να μας πει ο Απόστολος Παύλος, στην Πρώτη Προς Κορινθίους Επιστολή Του, όταν μας λέγει «το Πάσχα ημών υπέρ ημών ετίθη Χριστός»; Αυτό ακριβώς που βεβαιώσαμε πριν από λίγο.
Δηλαδή το Πάσχα μας είναι η Θυσία του Αμνού του Θεού του Αίροντος την αμαρτίαν του κόσμου, παρά ταύτα όλοι καλούμεθα να πανηγυρίσουμε πάνω απ’ όλα την Ανάστασή Του.
Γιατί; Διότι μόνον η Ανάστασις μπορεί να εγγυηθεί το απολυτρωτικό έργο της Σταυρικής Θυσίας του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.
Αυτό σημαίνει τρία πράγματα.
Πρώτον. Ότι η θυσία του Ιησού Χριστού έγινε δεκτή από τον Θεόν Πατέρα.
Δεύτερον. Ότι με αυτήν σώθηκε ολόκληρο το ανθρώπινο γένος από τις αμαρτίες του.
Και Τρίτον με την Ανάστασίν Του, συνανασταίνει όλους εκείνους τους πιστούς που πίστεψαν στο έργον Του. Βαπτίστηκαν στο όνομα της Αγίας Τριάδος, στο όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, αλλά και τράφηκαν και τρέφονται από το Πανάγιον Σώμα και Αίμα Του.

Υπάρχει χριστιανοί μου μια Ορθόδοξη εικόνα της Αναστάσεως, που λέγεται και είναι η πιο σωστή και η πιο Ορθόδοξη, «η Κάθοδος στον Άδη».
Εκεί βλέπομε να θραύονται οι πύλες του Άδου, και ο Αναστάς Κύριος να ανασταίνει τον Αδάμ και την Εύαν, και μαζί τους όλους εκείνους που πίστεψαν σ’ Αυτόν.
Δηλαδή ο Αναστημένος Θεάνθρωπος Κύριος, εισέρχεται στην Ουράνιο Δόξα Του, και συνανασταίνει ολόκληρο το Μυστικό Σώμα Του, την Εκκλησία.
Και την καθιστά συμμέτοχο και κληρονόμο της Βασιλείας των ουρανών.
Αλλά μέλη όμως της Εκκλησίας του Χριστού είμεθα εμείς.
Για να συναναστήσει λοιπόν ο Κύριος και μας, που αυτήν την στιγμήν βρισκόμεθα σ’ αυτόν τον ναόν, ζητάει από μας την μετάνοια.
Την αληθινή μετάνοια όμως. Όχι την ξηρή εξαγόρευση των αμαρτημάτων μας, αλλά την αληθινή μετάνοιά μας, την συντριβή μας και τα δάκρυά μας, την απόφασή μας να μην ξαναμαρτήσομε, να μην ξαναμπούμε στον βούρκο της αμαρτίας.
Αυτός λοιπόν ο άρρηκτος δεσμός Σταυρού και Αναστάσεως, έχει βαθειές προεκτάσεις και στον καθέναν από μας, και στον κάθε χριστιανό.
Γι’ αυτό το να πείς τας ανομίας σου πρώτος, ή να δικαιωθείς, είναι Σταυρός.
Είναι Σταυρός να κόψωμε τα πάθη.
Είναι Σταυρός να κόψωμε τις αδυναμίες, τις κακές συνήθειες που έχουμε και τις πολλές ιδιοτροπίες, που δυστυχώς κοσμούν τον χαρακτήρα μας.
Γι’ αυτό και ο Απόστολος Παύλος, στην προς Ρωμαίους Επιστολή Του και στο έκτο κεφάλαιο λέγει ότι όπως ο Χριστός, πέθανε πάνω στο Σταυρό και αναστήθηκε απ’ τον τάφο, έτσι και κάθε χριστιανός χωριστά, καλείται να γίνει και κείνος κοινωνός, τόσο του Σταυρού όσο και της Αναστάσεώς Του.
Αυτό, πως γίνεται;
Γίνεται με την πίστη στην Θεανθρωπότητά Του.
Πρέπει να πιστεύομε ότι ο Χριστός εδώ είναι τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος, ο Θεάνθρωπος Κύριος.
Δεν φτάνει μονάχα να το πιστέυουμε, «ο πιστέυσας και βαπτισθείς σωθήσεται», σωστό, αλλά «δείξον μου την πίστην σου εκ των έργων σου».
Άρα λοιπόν χρειάζονται και έργα πίστεως.
Και το πρώτον έργον πίστεως είναι το Άγιον Βάπτισμα.
Διότι ο παλαιός άνθρωπος, ο παλαιός Αδάμ, συνανίσταται μαζί με τον Χριστόν ως καινούργιος άνθρωπος.
«Όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε, Χριστόν ενεδύσασθε». Ενδυόμεθα τον Χριστόν βαπτιζόμενοι.
Δεύτερον, με την τήρησιν των Ευαγγελικών εντολών.
Πολλοί από μας, μάλλον οι περισσότεροι, λέμε ότι αγαπάμε τον Θεόν.
Υπάρχει κανένας που να λέει ότι δεν τον αγαπάει τον Θεόν; Δεν το πιστεύω...
Όλοι μας λέμε ότι τον αγαπάμε. Ναι αλλά εκείνος μας παρακαλεί και μας λέγει:
«Ο αγαπών Με, τας εντολάς τας εμάς τηρείσετε ή τηρήσει».
Λοιπόν, αν με αγαπάς, τις εντολές μου να τηρήσεις.
Να τηρήσεις τις εντολές, για να νικηθεί το τριπλό κακό της αμαρτίας «Η σάρκα ο κόσμος και διάβολος».
Η σάρκα με τις αισθήσεις μας, ο κόσμος με την κακία του και ο διάβολος με το φθόνο του.
Τρίτον, με την καλλιέργειαν των αντιστοίχων αρετών, όπως της διπλής αγάπης προς τον Θεόν, εξ’ όλης ψυχής, καρδίας, ισχύος και διανοίας, τον αγαπάμε άραγε τον Θεόν; Και τον πλησίον ως εαυτόν! Αγαπάμε τον πλησίον μας όπως τον εαυτόν μας; Εγώ να σας πω την αλήθεια, δεν τον αγαπώ. Γιατί είναι οδυνηρή η αλήθεια, Όταν ο άλλος μας κάνει κακόν, όταν μας συκοφαντεί, όταν μας διαβάλλει, όταν μας λερώνει την τιμή, όταν μας σκοτώνει την υπόληψη, όταν μας αδικεί κατάφορα.
Πώς να κάνομε υπέρβαση. Αυτός είναι Σταυρός, Σταυρός οδυνηρός για να μπορείς να αγαπήσεις τον πλησίον σου ως σεαυτόν.
Αλλά ζεί Κύριος ο Θεός!
Πρέπει να καλλιεργούμε τις αρετές και να ζητούμε το έλεος και την βοήθειαν του Θεού και Αυτός θα μας δώσει την δύναμιν.
Τα αδύνατα παρά ανθρώποις δυνατά παρά τω Θεώ.
Ο μένων εν εμοί καγώ εν αυτώ, ούτος φέρει καρπόν πολύν.
Αν μείνομε κοντά στο Θεό θα παράγομε καρπόν. Καρπόν πίστεως και αρετής, και της διπλής αγάπης.
Πρέπει να καλλιεργήσομε και το πνεύμα της μετανοίας. Όσο ζούμε μετανοούμε, ή πρέπει να μετανοούμε.
Ο Άγιος Ισαάκ ο Σύρος λέει ότι η μετάνοια πρέπει να είναι η αναπνοή της ζωής μας.
Πρέπει να καλλιεργούμε το ταπεινό φρόνημα, διότι δυστυχώς έχουμε πολύ πολύ εγωισμό.
Πρέπει επίσης να καλλιεργούμε την υπομονή και την μακροθυμία, να μελετάμε τας γραφάς.
Μη μου πείτε ότι δεν μπορείτε να ανοίξετε την Καινή Διαθήκη και να διαβάσετε μια σελίδα. Δεν μπορείτε;
Δε μπορούμε; Μια σελίδα. Πόσο θα διαρκέσει σε χρόνο μια σελίδα;
Περισσότερο από τρία λεπτά;
Εγώ σας παρακαλώ λοιπόν, από σήμερα με το ρολόι, τρία λεπτά, να βλέπετε και τον δευτερολεπτοδείκτη πως γυρίζει και να μελετήσετε την Αγία Γραφή τρία λεπτά.
Θάρθουν ύστερα και τα πέντε και τα δέκα, και το ένα κεφάλαιο και το δεύτερο.
Γιατί μέσα στην Αγία Γραφή καθρεφτιζόμεθα.
Βλέπομε ποιος είναι ο πραγματικός μας εαυτός και ποιος είναι ο προορισμός μας εδώ στη γη.
Κατόπιν πρέπει να μάθομε να προσευχόμεθα, όχι μόνον με τυπική προσευχή, και ένα βιαστικό «Πάτερ ημών» που δεν καταλαβαίνουμε τι λέγει. Καταλάβαμε άραγε ποτέ τι θα πει «γενηθήτω το θέλημά Σου, ως εν ουρανώ και επί της γης»;
Να γίνει το θέλημά Σου σήμερα Θεέ μου σε μένα;
Μπήκε αυτό ποτέ βαθειά μέσα μας;
Κατόπιν πρέπει να καλλιεργήσομε νηστεία, βέβαια είμαστε άρρωστοι και έχομε πολλών ειδών ασθένειες, έχομε και γεράματα.
Έχομε και πλήθος άλλων οδυνηρών καταστάσεων και αδυναμιών.
Αλλά δεν μπορείτε να μου πείτε ότι δεν μπορούμε να νηστέψουμε στις αισθήσεις.
Δεν μπορεί να νηστέψει η γλώσσα μας που κόκαλα δεν έχει αλλά κόκαλα τσακίζει.
Τα μάτια μας να νηστεύουν από τα πονηρά θεάματα, τα αυτιά μας από τα πονηρά ακούσματα, η αφή μας, η όσφρησίς μας, και ούτω κάθε εξής.
Άρα λοιπόν την μεν νηστεία την άλλη στο κατά δύναμιν, και την άλλη υποχρεωτική, με τη δύναμη και τη βοήθεια του Αγίου Θεού.
Να φυλάξομε κατόπιν τις αισθήσεις μας, και να καλλιεργήσομε ένα πλήθος άλλων αρετών για να μη σας κουράζω περισσότερο.
Τέταρτον. Με τη συμμετοχή μας στη Θεία Κοινωνία και στην Ιερά Εξομολόγηση, το τόνισα και προηγουμένως.
Και πέμπτον με τον καθημερινόν μας αγώνα για το πώς θα καθαριστούμε από τα πάθη μας.

Κάθε σοβαρή προσπάθεια στη ζωή μας χριστιανοί μου, απαιτεί κόπους και θυσίες, δηλαδή Σταυρό.
Και πολύ περισσότερον όταν αυτή η προσπάθεια, δεν αποβλέπει στο να πάρομε κάποιο πανεπιστημιακό πτυχίο, ούτε στην απόκτηση κάποιων συγκεκριμένων υλικών αγαθών, ούτε στο να γίνουμε πρωταθλητές, αλλά στο να πετύχουμε τον σκοπόν της ζωής μας, που είναι η σωτηρία μας, ο αγιασμός της ψυχής μας εν Χριστώ, με την ζωντανή πίστη και τα έργα της που αναφέραμε προηγουμένως.
Ο Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος λέγει: «Ο σκοπός της ζωής μας είναι η μετοχή του Αγίου Πνεύματος».
Να έχουμε την αίσθηση ότι μέσα μας, πώς να το πω τώρα δεν ξέρω, βιώνεται η αίσθησις της ζώσας παρουσίας του Παναγίου Πνεύματος.
Τα έργα της πίστεως και τα έργα της μετανοίας, θα νικήσουν συν Θεώ την πονηριά, τον κόσμο της κακίας, τις αμαρτωλές επιθυμίες και τον φθόνον του διαβόλου.
Κι είναι αλήθεια ότι ο κόπος που καταβάλουμε και η κόπωσις που υφιστάμεθα αρχίζει να φαίνεται στη μέση του δρόμου.
Δηλαδή στη μέση των προσπαθειών μας.
Στην αρχή μας διακρίνει ένας πολύ πολύ μεγάλος ενθουσιασμός, και είμεθα όλο υποσχέσεις. Θα κάνω αυτό, θα κάνω εκείνο, θα κάνω το άλλο, θα, θα, «θα» σαν τους υπουργούς.
Και νομίζουμε ότι κρατάμε την αγιότητα στη χούφτα μας.
Και μόνον το στεφάνι μας λείπει.
Έτσι νομίζουμε και έτσι πιστεύουμε μερικές φορές.
Αλλά να, που σε λίγο καιρό έρχονται οι πρώτες δυσκολίες, οι πρώτοι πειρασμοί και τότε μας κόβεται η όρεξις.
Και αρχίζουν οι αμφιβολίες και οι απογοητεύσεις και τα πολλά γιατί. Γιατί σε μένα αυτό;
Α, πνευματικοί είναι εδώ οι πατέρες, το ακούνε χιλιάδες φορές. Γιατί πάτερ σε μένα αυτό;
Όλα γύρω γύρω μας φαίνονται μαύρα και βουνά.
Και ακολουθούν οι πολλές γκρίνιες και τα πολλά μουρμουρητά.
Οι δε λογισμοί και σκέψεις απελπισίας, απογνώσεως, γογγυσμού, διαμαρτυρίας και αμφιβολίας μας δέρνουν και μας χτυπούν χωρίς έλεος.
Θα μου πείτε γιατί το είπα τώρα αυτό.
Το είπα γιατί χριστιανοί μου, να που έρχεται η Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως στο μέσον της Μεγάλης Σαρακοστής, και μας παρηγορεί όλους διότι μας δείχνει τον δρόμον της σωτηρίας.
Μας δείχνει τον Τίμιο Σταυρό δηλαδή την Σταυρική Θυσία του Χριστού που σφραγίζεται όπως είπαμε με την Ανάστασή Του.
Βλέποντες όμως τον Τίμιο Σταυρό, ταυτόχρονα δεν βλέπομε ένα σκέτο Σταυρό, βλέπομε και τον Εσταυρωμένο Κύριο.
Και όσοι από μας μελετούμε την Σταυρική Θυσία του Χριστού, δι’ υπομονής τρέχουμε τον προκείμενον ημίν αγώνα.
Αυτό σημαίνει ότι αφού ο Θεάνθρωπος Κύριος, έφθασε μέχρι θανάτου, θανάτου δε Σταυρού, άρα και όλοι μας ως χριστιανοί, δεν δικαιολογούμεθα να χαλαρώνουμε τις πνευματικές μας προσπάθειες και να λιποτακτούμε.
Αλλά οφείλουμε με υπομονή να εκμεταλευθούμε τη Θεία Χάρη, και την παντοδυναμία που απορρέει από τη Σταυρική Θυσία, και να συνεχίζουμε τον πνευματικό μας αγώνα για τη σωτηρία μας μέχρι την τελευταία μας πνοή.

Η αγκαλιά του Θεού είναι μεγάλη, απέραντη, άπειρη και μας χωράει όλους.
Το έλεός Του μας δέχεται ανά πάσαν στιγμήν.
Και πολύ περισσότερον δεν πρέπει να μιμηθούμε η να μοιάσουμε όλους εκείνους, για τους οποίους ο Κύριος σε μια παραβολή του είπε: «οι προς καιρόν πιστεύουσιν και εν καιρώ πειραμού αφίστανται».
Δηλαδή στην αρχή είχαν κάποιον ενθουσιασμόν, αλλά χωρίς όμως βαθειές τις ρίζες της πίστεως.
Ο αγώνας είχε ενθουσιασμό αλλά όχι συνέπεια.
Είχε πολλές υποσχέσεις αλλά όχι πόλεμο με τον διάβολο και την κακία.
Είχε πολλά λόγια, καλά πολλά λόγια, αλλά όχι έργα μετανοίας.
Είχε πολλές καλές θεωρίες, αλλά όχι ενεργουμένη αγάπη προς τον Θεόν και τον πλησίον.
Και τέλος ο αγώνας τους είχε όνειρα και πόθους, αλλά όχι σκληρή πάλη για την κάθαρση, από τα τόσα πάθη που όλους μας κατατυραννούν.
Γι’ αυτό και πολύ σωστά μας λέγουν οι πατέρες της Εκκλησίας μας, ακούστε το είναι πολύ φοβερό αυτό, ότι «ο δρόμος της απωλείας, ο δρόμος της κολάσεως είναι στρωμένος από πολλές πολλές πολλές πολλές και καλές αποφάσεις».
Αλλά οι αποφάσεις πρέπει να γίνουν, επαναλαμβάνω, έργα μετανοίας, έργα πίστεως, έργα ενεργουμένης αγάπης, έργα Θείου φωτός, έργο ταπεινού φρονήματος.
Ναι χριστιανοί μου, αυτών των ειδών τα έργα συνιστούν και τους καρπούς του Παναγίου Πνεύματος.

Και επειδή ομιλούμε για εγκατάλειψη των προσπαθειών μας στη μέση του δρόμου προς τη σωτηρία, ας θυμηθούμε για λίγο και με το μεσημβρινό δαιμόνιο…
Υπάρχει τέτοιο δαιμόνιο; Και βεβαίως υπάρχει. Αναφέρεται αυτό, και δεν αναφέρεται μόνον εκεί, στον εννενηκοστόν ψαλμόν του Δαβίδ.
Αναφέρεται επίσης στις κατηχήσεις, που διαβάζονται πρίν από το Άγιον Βάπτισμα για το μεσημβρινό δαιμόνιο.
Αλλά και στους εξορκισμούς του Μεγάλου Βασιλείου και του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου.
Είναι το δαιμόνιον της ακηδίας, το δαιμόνιον της αναβολής.
Μας προσβάλλει όχι μόνο το μεσημέρι που ο ήλιος είναι ζεστός και μας πιάνει έτσι ένα είδος τεμπελιάς, αλλά σε κάθε στιγμή μιας καλής πνευματικής προσπάθειας, για τη σωτηρία μας, για να κόψομε ένα πάθος, για να ζήσομε εν Χριστώ.
Είναι αυτό που μας λέγει, α, έλα καϋμένε είσαι πολύ κουρασμένος, άσε για αύριο τώρα και την προσευχή και το διάβασμα, κάτσε τώρα να ξεκουραστείς, ε, αύριο πάλι βλέπουμε. Είσαι τόοοσο αδύνατος, τι να τα κάνεις τώρα αυτά.
Και πολύ συχνά ακούγεται ότι αυτές οι Ευαγγελικές εντολές δεν είναι για την εποχή μας.
Ή άλλοτε αυτά είναι παραμύθια για τις γιαγιάδες και τους παππούδες.
«Ποιος ξέρει ποιος τάγραψε αυτά», «για να τρώνε οι παπάδες», όλα λέγονται.
Το μεσημβρινό δαιμόνιο είναι το δαιμόνιον της δικαιολογίας, της ραθυμίας, της αναβολής και της ρίψεως της ευθύνης στους άλλους.
Είναι επίσης το δαιμόνιο που μας παρουσιάζει πάντοτε τις αμαρτίες εύκολες και γλυκές.
Ενώ τις αρετές αναχρονιστικές και πολύ πολύ δύσκολες.
Είναι αυτό που μας πολεμά στη μέση των πνευματικών μας αγώνων και που θέλει να μας γονατίσει με την αμέλεια και την αναβολή.
Να μας απογοητέψει και στο τέλος να τα εγκαταλείψουμε όλα και να κολασθούμε.
Αφήστε καμιά φορά, μας κάνει να πιστέψουμε ότι μας προδίδει και ο ίδιος ο εαυτός μας.
Θανατηφόρο λοιπόν αυτό το μεσημβρινό δαιμόνιο.
Αλλά ζει Κύριος ο Θεός διότι τον τρόπον με τον οποίον θα απαλλαγούμε από το φαρμακερό αυτό κεντρί αυτού του δαιμονίου, μας το δείχνει ο Τίμιος Σταυρός, στη μέση της Μεγάλης Σαρακοστής, μας το δέιχνει η Θυσία του Θεανθρώπου.
Δεν μπορείς να δεις Ανάσταση αν δεν βαδίσεις προς τον Γολγοθά, και αν δεν σταυρώσουμε τα πάθη μας.
Η Σταύρωσις και η Ανάστασις του ανθρώπου είναι νίκη κατά του θανάτου.
Νίκη κατά της αμαρτίας και νίκη κατά του διαβόλου.
Άρα και για μας όλους τους χριστιανούς υπάρχει ελπίδα σωτηρίας, «μνήσθητί μου Κύριε όταν έρθεις εν τη Βασιλεία Σου», φώναξε ο ληστής πάνω στο Σταυρό, και να, έδωσε μια κλωτσιά στην πόρτα και μπήκε πρώτος στον Παράδεισο.
«Ο Θεός μου ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ», φώναξε ο Τελώνης.
«Ήμαρτον εις τον ουρανόν και ενώπιόν Σου», φώναξε συντετριμμένος και μετανοημένος ο Άσωτος Υιός και ενδύεται την πρώτην την στολήν, και αποκαθίσταται κληρονόμος και πάλι της Βασιλείας του Θεού.
«Ιησού επιστάτα ελέησον ημάς» φώναζαν οι λεπροί, και έτσι μπορεί να φωνάξει και η δική μας λέπρα, της ψυχής μας η λέπρα, και να καθαριστεί από τον Κύριο με μία μόνο λέξη, «καθαρίσθητι», όπως τη λέγει ο πνευματικός δια του πετραχηλίου, «έσο λελυμένος και εν τω νυν αιώνι και εν τω μέλλοντι».
Από τον Σταυρόν και τον Εσταυρωμένον, και από την Ανάστασίν Του, απορρέει ανεξάντλητο όλο το έλεος του Θεού, η άπειρη ευσπλαχνία Του και η αιώνια αγάπη Του.

Ναι χριστιανοί μου, ο Εσταυρωμένος Χριστός και Σωτήρας του κόσμου είναι αυτός, που τον πεσμένο βοηθάει να σηκωθεί, που τον πληγωμένο από την κακία ζητά να θεραπεύσει, και είμαστε όλοι πληγωμένοι, τον τυφλωμένο από τα πάθη να φωτίσει, και τον φωτισμό τον χρειαζόμεθα όλοι μας, τον σκλάβο στην αμαρτία να λυτρώσει.
Άπαντες γαρ πταίομεν, ας μην το ξεχνάμε αυτό, βεβαίωσις του λόγου του Κυρίου είναι, και νεκρόν τη αμαρτία να αναστήσει.
Αδελφοί και πατέρες, τα σέβη μου πάτερ Αθανάσιε,
χριστιανοί μου, σ’ Αυτόν τον Εσταυρωμένον Κύριο και Αναστάντα εκ νεκρών, τον Ιησούν Χριστόν, και αληθινόν Θεόν ημών ανήκει πάσα δόξα τιμή και προσκύνησις, τώρα και πάντοτε, και εις τους απεράντους αιώνας των αιώνων,
Αμήν.

Η αναγωγική ερμηνεία τών τεσσάρων πού σήκωσαν τον παραλυτικό

197-α
Β' Νηστειών 4.3.2007

Το σημερινό Ευαγγελικό Ανάγνωσμα χριστιανοί μου, αναφέρεται στην θεραπεία του παραλυτικού, αιρομένου υπό τεσσάρων.
Κι αρχίζω με μια ερώτηση. Ποιοι να ήσαν άραγε αυτοί οι τέσσερεις, φιλάνθρωποι που απεστέγασαν την οροφή του σπιτιού, για να κατεβάσουν τον παράλυτο μπροστά στο Χριστό;
Μια αναγωγική ερμηνεία που δίδουν οι πατέρες της Εκκλησίας μας, είναι η αναφορά τους σε τέσσερες αρετές. Πρώτα την πίστη, δευτέρα την ενεργουμένη αγάπη προς τον Θεόν και τον πλησίον, τρίτη η μετάνοια και τετάρτη η ταπείνωσις.
Άλλοι πάλι τονίζουν για πρώτη το κατά Θεόν πένθος, για δευτέρα τα δάκρυα της μετανοίας, για τρίτη τα σωστικά μυστήρια, και για τετάρτη την αδιάλειπτη προσευχή.
Και οι δύο αναγωγικές αυτές ερμηνείες, έχουν κοινή αφορά στην πράξη των εντολών.
Δηλαδή στην τήρηση του θείου θελήματος όπως αυτό εκφράζεται, μέσα από το Άγιο και Ιερό Ευαγγέλιο.
Με την τήρηση όμως των εντολών, συμμετέχουμε και στα μυστήρια Θείας Κοινωνίας και Ιεράς Εξομολογήσεως, και καλλιεργούμε το σύνολον των αρετών όπως παραδείγματος χάριν πίστεως, αγάπης προς τον Θεόν και τον πλησίον, μετανοίας, πένθους, κατανύξεως, ελπίδος, ταπεινοφροσύνης, πραότητος, προσευχής στο όνομα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και των άλλων αρετών.
Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι η καταπολέμησις των παθών μας, ή πιο καλύτερα η κάθαρσις από τα πάθη μας για να ακολουθήσει ο φωτισμός.
Κι αν η προαίρεσίς μας, μας οδηγήσει σε επιμελέστερο πνευματικό αγώνα τότε εν Χριστώ Ιησού ενδυόμεθα την μεγαλόπρεπη πνευματική εξουσίαν και δύναμιν του πατείν επάνω όφεων και σκορπίων και επί πάσαν την δύναμιν του εχθρού.
Κι αν μας ανεβάσει ο Θεός ένα πνευματικό σκαλοπάτι πιο πάνω, η λογική μας λατρεία θα μεταμορφωθεί εν Χριστώ Ιησού σε νοερά λατρεία και ενέργεια του Παναγίου Πνεύματος.
Κι αν ο Θεός ευδοκήσει και ωθήσει τον νούν σε ένα σκαλί ουράνιο ακόμα υψηλότερο, ή αν θέλετε ακόμα βαθύτερο τότε άρχεται η πνευματική και ακατάλυπτη θεωρία του θείου ανεσπέρου φωτός, ή η θέα της θεϊκής δόξης, ή η αποκάλυψις των απορρήτων μυστηρίων του Αγίου Θεού κατά το μέτρον της δωρεάς του Χριστού, και τέλος η κτίσις της Βασιλείας του Θεού.
Και θα με ρωτήσετε : «Μα είναι δυνατόν να γίνει αυτό ποτέ;»
Ναι είναι, το βεβαιώνει και ο ίδιος ο Κύριος, ότι η Βασιλεία του Θεού εντός ημών εστί, απλώς δεν ψάχνομε να τη βρούμε.
Και να το θαύμα θαυμάτων τώρα. Ολόκληρος ο αδαπάνητος ουράνιος πλούτος, είναι όλος δικός μας στους αιώνας των αιώνων, γιατί είναι μέσα μας.
Τι άλλο να θέλομε;
Ας έλθουμε όμως στη δική μας ωμή πραγματικότητα, διότι ο αγώνας μας για τη σωτηρία μας όπως βλέπετε είναι πολύ σκληρός.
Απαιτούνται έντονοι πνευματικές προσπάθειες με νηστεία, αγρυπνία, προσευχή για να καθαριστούμε από τα πάθη και τις αδυναμίες μας.
Σκληρή επίσης η πάλη προς τον κόσμο της κακίας που μας περιβάλλει και προς τον κοσμοκράτορα του σκότους του αιώνος τούτου, τουτέστιν τον διάβολον.
Γι’ αυτό και οφείλουν οι πράξεις μας να είναι ευάρεστες στο Θεό, θεάρεστες.
Οι σκέψεις μας αγνές, καθαρές, θεοσεβείς, αιχμαλωτίζοντες παν νόημα εις την υπακοήν του Χριστού.
Και τα λόγια μας, λόγια Θεού, λόγια οικοδομής, λόγια Ευαγγελικά, λόγια προσευχής, λόγια παρακλήσεως.
Άραγε ζηλέψαμε ποτέ, με την καλήν πάντοτε έννοια, την ταπείνωση, την προσευχή, την υπομονή και την ζωντανή πίστη των αγίων που φέρομε τουλάχιστον το όνομά τους, ή αν δεν έχομε εορταζόμενο άγιο, τους αγίους που υπάρχουν στο σπίτι μας με τα ονόματα των άλλων, το ζηλέψαμε αυτό ποτέ;
Μας προτρέπει ο Απόστολος Παύλος πάνω σ’ αυτό ως εξής: «Τούτων των αγίων αναθεωρούντες την έκβασιν της αναστροφής, μιμείσθε την πίστιν», δηλαδή, «να σκέπτεσθε και να μελετάτε πάντοτε, την ενάρετη συμπεριφορά των αγίων, την πίστη και τον αγώνα που έδωσαν και την ομολογία, και την υπομονή που είχαν και να τους μιμείσθε σ’ αυτή τη πίστη και σε κάθε αρετή», μας προτρέπει ο Απόστολος Παύλος.
Άραγε το κάνουμε αυτό;
Υπάρχει και μια άλλη ρητή εντολή του Αγίου Θεού, πάλι μέσα από την γραφίδα του Αποστόλου Παύλου.
«Νεκρώσατε ουν τα μέλη υμών τα επί της γης, πορνείαν, ακαθαρσίαν, φόνον, -κάθε έκτρωση-, θυμόν, οργήν, εγωισμόν, υπερηφάνεια, κατάκριση, σκληροκαρδία, έχθρα, μίσος, μνησικακία, φθόνον, ακηδίας, και παν πάθος κακόν και τέλος την πλεονεξίαν ήτις εστίν ειδωλολατρία».
Αυτή την πολλαπλή εντολή του Αγίου Πνεύματος, προσπαθούμε τουλάχιστον να την τηρήσουμε έστω και για λίγο;

Ελάτε χριστιανοί μου να καταβάλουμε από σήμερα όλοι μας μια μικρή προσπάθεια, για την καταπολέμηση των παθών μας και ο Θεός δεν θα μας εγκαταλείψει.
Ταυτόχρονα όμως θα εκλιπαρούμε και για το έλεός Του.
Θα χτυπάμε το στήθος μας και θα φωνάζουμε ως ο Τελώνης, «Ο Θεός μου ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ».
Άλλωστε είμαστε τόσο αδύνατοι, τόσο αδύνατοι είμαστε!..
Όλοι μας έχομε εδώ μέσα κάποια ηλικία, άλλοι έχουν μικρή, άλλοι έχουν μεσαία, και άλλοι μεγάλη και άλλοι ακόμα μεγαλύτερη.
Ακούσαμε τόσα και τόσα όλα αυτά τα χρόνια.
Κηρύγματα, ομιλίες και διαβάσαμε και πολλά πιθανόν.
Παραβρεθήκαμε σε γάμους, σε βαπτίσεις, σε κηδείες, σε μνημόσυνα, σε πάμπολλες Θείες Λειτουργίες, σε εσπερινούς, και σε πανηγύρεις ιερών ναών.
Γιορτάσαμε όση είναι και η ηλικία μας, τόσες φορές Χριστούγεννα και Πάσχα.
Από τα τόσα που ακούσαμε και είδαμε και ζήσαμε μέσα, στους ναούς μας, άραγε πόσα από αυτά καρποφόρησαν;
Είδαμε στον εαυτό μας καμιά πρόοδο; Είχαμε καμιά προκοπή; Κόψαμε έστω μια αδυναμία; Κλαδέψαμε κανένα πάθος; Είδαμε βελτίωση στον πνευματικό μας αγώνα, ή παραμείναμε δένδρα άκαρπα και ξερά;
Ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής μας λέγει ότι αν μείνομε μόνο στα λόγια και στις υποσχέσεις, και δεν τις εφαρμόζουμε, παρόλον που νομίζουμε ότι πιστεύουμε, αυτό λέγεται θεολογία των δαιμόνων, διότι και τα δαιμόνια και πιστεύουσιν και φρίσσουσιν.
Και πιστεύουν και τρέμουν και φοβούνται.
Αλλά βέβαια δεν μετανοούν.

Έτσι και ο κάθε χριστιανός, που δεν μετανοεί, που δεν αλλάζει τρόπον ζωής, που δεν τηρεί τις εντολές, που δεν καλλιεργεί τις αρετές, που δεν συμμετέχει στη Θεία Λατρεία, και που δεν καταπολεμεί τα πάθη του, μοιάζει με τον παράλυτο της σημερινής Ευαγγελικής περικοπής, που βρίσκεται κατάκοιτος στο κρεβάτι της αδιαφορίας, της ακηδίας της σαρκολατρείας, του εγωισμού και της πάσης κακίας.
Γι’ αυτό και πρέπει να συγκεντρώσομε όσο δυνατόν περισσότερον τον πνευματικόν μας αγώνα στο να αποστεγάσομε την οροφή.
Και ποια είναι αυτή η οροφή;
Είναι το λογιστικό μέρος της ψυχής, είναι ο νους μας, η λογική, που για όργανο και εργαλείο έχει το μυαλό.
Όπως λοιπόν η κάθε οροφή στις ημέρες μας, έχει τσιμέντο, πλάκες και μάρμαρα, ή όπως οι παλιές οροφές είχαν κεραμίδια, ντενεκέδες, ξύλα και πέτρες από πάνω, έτσι και ο δικός μας νους, εδώ, αυτό, είναι βαρυφορτωμένος όχι μόνον από άσκοπες βιοτικές μέριμνες αλλά κυρίως από σκέψεις σκοτεινές.
Σκέψεις αισχρές και πονηρές, σκέψεις φθόνου, ζήλειας, μνησικακίας, μίσους, έχθρας, ματαιοδοξίας, πλεονεξίας, δειλίας, εγωισμού και πάσης άλλης κακίας.
Σκέψεις δηλαδή που μας χωρίζουν από τον Θεόν.
Για να καθαριστεί λοιπόν ο νους από τις βρώμικες σκέψεις της αμαρτίας, χρειάζεται η σκούπα της μετανοίας και των καυτών δακρύων της.
Το καλό όμως, το γενικό καθάρισμα επιτυγχάνεται με το όνομα του Ιησού Χριστού, με την ευχή, με το «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με», με την Ιερά Εξομολόγηση και τη Θεία Κοινωνία.
Με το καθάρισμα του νου καθαρίζονται και οι αισθήσεις μας, και συγχρόνως ξεβρωμίζει και η καρδιά μας.
Και τότε ταπεινώνεται η ψυχή μας, και πέφτει στα πόδια του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και ζητά έλεος, έλεος για τη σωτηρία.
Και να το θαύμα! Ο παράλυτος νους μας, ακούει τη γλυκειά λέξη ή λέξεις από το στόμα του Θεού Πατρός.
«Παιδί μου, είσαι λελυμένος και συνκεχωρημένος και εν τω νυν αιώνι και εν τω μέλλοντι».
Και λαμβάνει ευθύς αμέσως την άφεσιν αμαρτιών και των πλέον θανασίμων.
Ναι χριστιανοί μου, ο Άσωτος Υιός, απολωλός ην και ευρέθη, νεκρός ην και ανέζησε.
Και έτσι αποκτά την υγεία του ο νούς.
Έτσι την αποκτά. Και έτσι ενδύεται την στολή της υιοθεσίας και καθίσταται ηγεμών.
Και ο ηγεμόνας νους πλέον κυβερνά ελεύθερα, σώμα και αισθήσεις στα πολύτιμα έργα της μετανοίας.
Από δω αρχίζει και η πνευματική μας ανάβασις και η είσοδος του νου στην πόλη του φωτός, στην άνω Ιερουσαλήμ, για την οποίαν κάναμε λόγο στην αρχή του κηρύγματός μας, που είναι μια ζωντανή πραγματικότητα στον κεκαθαρμένον νουν και στην τεταπεινομένην καρδίαν η θεία αυτή θεωρία του ανεσπέρου φωτός.
Ναι χριστιανοί μου, σ’ αυτή την πόλη του φωτός είναι πανέτοιμο το αιώνιον δείπνον της Βασιλείας του Θεού.
Το δείπνον της αγάπης Του.
Το δείπνον της Θεϊκής Του δόξης.
Και σ’ αυτό το ουράνιο δείπνο, σ’ αυτό το βασιλικό δείπνο είμεθα καλεσμένοι όλοι μας.
Είναι καλεσμένη ολόκληρη η ανθρωπότητα.
Ιδιαιτέρως όμως είναι καλεσμένοι όλοι οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί, απανταχού της γης, αρκεί βέβαια όλοι να έχουν έμπρακτη τη μετάνοια.
Αλλά καλεσμένοι όμως, στο δείπνο αυτό το βασιλικό και το αιώνιο, είμεθα και εμείς όλοι, αυτή τη στιγμή, όσοι βρισκόμεθα μέσα στο ναό.
Και μας, μας καλεί ο Θεός.
Σεις καλείσθε ως εκκλησιαζόμενοι Χριστιανοί, και μεις οι δύο με τον πατέρα Παναγιώτη, ως λειτουργοί του Υψίστου, ως ιερείς.
Και σεις και μεις, όλοι μας, είμαστε καλεσμένοι σ’ αυτό το ουράνιο αιώνιο δείπνο του Παραδείσου.
Σ’ αυτήν τώρα την Θεία Πρόσκληση τι θα απαντήσομε;
Ναι ή όχι;
Εγώ νομίζω ότι ήδη απαντήσαμε όλοι μας.
Ναι, ναι, και μάλιστα με όλη μας την καρδιά.

Αμήν.

Οι καταστρεπτικές συνέπειες των παθών καί η θεραπεία τους διά μέσου της Εκκλησίας

196-γ
Β. Χαιρετισμοί 2.3.2007

Χαίρε φλογός παθών απαλλάττουσα.
Δηλαδή χαίρε Υπεραγία Θεοτόκε που λυτρώνεις με τις πρεσβείες σου τον άνθρωπον από τη φλόγα των παθών.
Χριστιανοί μου από τότε που αρχίσαμε να καταλαβαίνουμε τον εαυτόν μας, μέχρι και σήμερα, στην όποια ηλικία και αν είμεθα, παιδιά, νέοι, μεσήλικες και γερόντια, διαπιστώνομε με λύπη ότι μας πολεμούν συνεχώς και μας κατατυραννούν πολλά πάθη.
Πριν από κάθε ορθρινό ή εωθινό Ευαγγέλιο, όπως και στις παρακλήσεις ψάλουμε το γνωστό σε όλους μας «εκ νεότητός μου πολλά πολεμεί με πάθη».
Από μωρά δηλαδή μας πολεμούν τα πάθη που είναι και οι αρρώστιες της ψυχής.
Όπως κάθε αρρώστια έχει τις εκδηλώσεις της, πυρετό, πόνους, ζάλη, εμετούς, εξανθήματα, πύον και άλλα πάρα πολλά, έτσι και τα πάθη έχουν και αυτά τις δικές τους εκδηλώσεις.
Εκδηλώνονται δηλαδή ως κακές επιθυμίες, ως διεστραμμένες ορμές, ως πονηρές συνήθειες και κακές έξεις.
Κάθε άνθρωπος που γεννιέται σ’ αυτόν εδώ τον κόσμο, γεννιέται με την ροπή προς το κακό και την αμαρτία.
Μας το βεβαιώνει η Αγία Γραφή όταν μας λέγει ότι ο άνθρωπος ρέπει προς τα πονηρά εκ νεότητος αυτού.
Φωλιάζουν μέσα μας τα πάθη σαν τους σπόρους που φυτεύονται στη γή.
Κάποτε αυτοί οι σπόροι, και με τις κατάλληλες καιρικές συνθήκες, και τις περιποιήσεις των γεωργών φυτρώνουν, μεγαλώνουν, γιγαντώνουν και δίδουν τους καρπούς των.
Το ίδιο συμβαίνει και με την ποικιλία των διαφόρων αδυναμιών και κακών κλίσεων που έχουμε μέσα μας και που δυστυχώς έχουμε κληρονομήσει από τότε, από την πτώση των Πρωτοπλάστων.
Τις περισσότερες φορές, αυτά τρέφονται και μεγαλώνονται και γίνονται πάθη, από τους ίδιους τους γονείς, που στα παιδιά τους, δηλαδή στα παιδιά μας δίδουμε το κακό παράδειγμα.
Όσο πικρή και αν είναι αυτή η αλήθεια, πρέπει να τη λέμε.
Άλλοτε πάλι οι γονείς είναι μεν ευσεβείς, αλλά με τις αδυναμίες τους ανέχονται πολλά μικρά στραβά τους πταίσματα και θάλεγα είναι πέρα από κάθε μέτρο επιεικείς, προσφέροντας με αφθονία και αδιάκριτα πολλά υλικά αγαθά, και δεν ελέγχουν με αυστηρότητα και τις πλέον μικρές παρεκτροπές τους.
Άλλοι πάλι απ’ τους γονείς είναι πολύ νευρικοί, πολλοί θυμώδεις με πολλές φωνές και αδιάκριτες ξυλιές, και άλλοτε πάλι είναι τελείως αδιάφοροι.
Άσε που μερικοί διδάσκουν στα παιδιά τους, πώς να διαπράττουν την αμαρτία, το κακό, την πονηριά, το ψέμα και τόσα άλλα.
Υπάρχουν όμως και κακοί μπαμπάδες, μην εξαιρούμε τους εαυτούς μας, που όλα τα στραβά τα ρίχνουν στις γυναίκες τους, ενώ η κυρίως αιτία είναι η αδιαφορία τους.
Υπάρχει που υπάρχει το κακό μέσα στις παιδικές ψυχούλες από γενεσιμιό, και αντί εμείς να καλλιεργήσουμε το καλό, το αγαθό και το θεοσεβές, δηλαδή την θεοσέβεια και την αρετή, εμείς με την όλη διαγωγή μας τρέφουμε τις αδυναμίες τους, τα κάνομε πάθη και τα οδηγούμε στην καταστροφή.
Και όλα αυτά μέχρι ποια ηλικία, μέχρι έξι, μέχρι επτά.
Μετά απ’ την ηλικία αυτή αρχίζει το παιδί να αποκτά την δική του κρίση, γι’ αυτό και στις νεκρώσιμες ακολουθίες, μετά το έβδομο έτος, διαβάζομε την συγχωρητική ευχή των μεγάλων.
Το παιδί αποκτά την δική του κρίση, κάνει τις δικές του επιλογές, κι έχει και τις δικές του ευθύνες, ανάλογα με το πώς επηρεάστηκε από το περιβάλλον, είτε αυτό είναι οικογενειακό, κατά πρώτον λόγον οικογενειακό, και ύστερα βέβαια το κοινωνικό.
Στην έξαψη των παθών, και στην καλλιέργεια των διαστροφών και της ανηθικότητος επιδρά πολύ άσχημα το σχολικό περιβάλλον από το Δημοτικό σχολείο, και ύστερα Γυμνάσιο και Λύκειο.
Σχολείον ειδικής διαφθοράς των παιδιών μας, είναι τα ανήθικα θεάματα των τηλεοράσεων, που αφήνουμε τα παιδιά μας ανεξέλεγκτα να τα απολαμβάνουν, το ιντερνέτ (Internet), τα κομπιούτερ (computers), τις ιστοσελίδες και τόσα άλλα.
Χωριστά οι χώροι των Πανεπιστημίων και η στρατιωτική θητεία.
Αλλά ο,τι κακό σπέρνουμε εμείς στα παιδιά μας, και ο,τι σπέρνεται από το σχολικό και το κοινωνικό περιβάλλον, μαζί με τα μέσα μαζικής ενημερώσεως, αυτό και θα θερίσουμε.
Αυτό και θα θερίσουν και τα παιδιά, όχι μόνον εμείς, που μεγαλώνοντας, ποιος το ξέρει, ή θα γιγαντώσουν ακόμα περισσότερο μέσα τα πάθη τους, ή θα τα σμικρύνουν και θα τα εξαφανίσουν με τον πνευματικό αγώνα που θα κάνουν μέσα από την Ορθόδοξη Παράδοση και διδασκαλία της Εκκλησίας μας.
Με τη συμμετοχή στα πανάγια σωστικά μυστήρια, από μικρά στην Ιερά Εξομολόγηση και στη Θεία Κοινωνία, με την τήρηση των Ευαγγελικών εντολών, με την καλλιέργεια των θειοτάτων αρετών, μετά φόβου Θεού πίστεως και αγάπης, μετά συντριβής και μετανοίας.
Δυστυχώς χριστιανοί μου, όλοι μας έχουμε ελλείψεις, αδυναμίες, ελαττώματα και πάθη που μας ταλαιπωρούν και βασανίζουν, αναστατώνουν τα νεύρα μας, ανακατεύουν τα σωθικά μας, σκοτίζουν το μυαλό μας, ερεθίζουν τις αισθήσεις μας και στο τέλος μας κολάζουν.
Άλλοτε πάλι έρχονται στιγμές εξάψεως και από ασήμαντες αφορμές, φουντώνουν τα πάθη ακόμα πιο πολύ, μας τυλίγουν σαν φλόγες, φωτιές, και καταστρέφουν την ειρήνη μέσα στο σπίτι, την αγάπη μεταξύ των συζύγων, μεταξύ των αδελφών και των λοιπών συγγενών, αφαιρούν την ασφάλεια από τα παιδιά μας, γκρεμίζουν την οικογενειακή ευτυχία, χαλάνε μακροχρόνιες φιλίες, και εκμηδενίζουν κάθε πνευματική προσπάθεια για την πρόοδο και σωτηρία.
Τα πάθη δεν καταστρέφουν μόνον προσωπικά τον άνθρωπο, αλλά στην έξαψή τους, επαναλαμβάνω, διαλύουν την οικογένεια, ακόμα και ολόκληρες κοινωνίες, λαούς και έθνη.

Χαίρε φλογός παθών απαλλάττουσα.
Η εικόνα αυτή των πυρίνων φλογών που χρησιμοποιείται στους χαιρετισμούς, είναι πολύ χαρακτηριστική.
Είναι χαιρετισμός της στάσεως που απαγγείλαμε πριν λίγο.
Όπως η πυρκαγιά όταν απλώνεται στο δάσος τυλίγει με τις φλόγες της τα πάντα, και αφήνει πίσω της σεληνιακά τοπία στάχτης και ολοκληρωτικής καταστροφής, έτσι και η φλόγωση των παθών απλώνεται πρώτα στο νου μας τον οποίον θολώνει και σκοτίζει, αδυνατεί, εξουδετερώνει την θέληση και την προαίρεσή μας, κατεβαίνει κατόπιν στην καρδιά προκαλώντας αφόρητη κατάσταση φρίκης και κολάσεως.
Τα παραδείγματα θα τα πάρομε από τον ίδιο τον εαυτό μας, και ύστερα βέβαια από την κοινωνία, από όσα βλέπομε και ακούμε.
Τρέφεις τη φωτιά; Αυτή φουντώνει, θεριεύει.
Τρέφομε τα πάθη μας; Μεγαλώνουν, φουντώνουν και μας καταστρέφουν και μάς και τα παιδιά μας και τα εγγόνια μας.
Τα τρέφομε τα πάθη μας θα πει ότι ικανοποιούμε τις αμαρτωλές επιθυμίες μας.
Και όσο περισσότερο τις ικανοποιούμε, τόσο και περισσότερον αυξάνονται αυτές οι επιθυμίες.
Έτσι αυτή η πονηριά καθίσταται ψύχωση και μανία και καταλήγει στην αιχμαλωσία, στην εξάρτηση και τέλος στον αιώνιο θάνατο της ψυχής μας.
Και όταν κάποιος δεν μπορεί άμεσα να ικανοποιήσει το πάθος του που τον κατατρώγει σαν φωτιά, στην αρχή λυπάται, αδημονεί, στεναχωριέται, μελαγχολεί.
Ύστερα αρχίζει σιγά σιγά να οργίζεται, να θυμώνει, να βλαστημά, ακόμα και τα θεία, και να δημιουργεί άσχημες σκηνές.
Και αν και τώρα δεν ικανοποιηθεί το πάθος του, τότε ολοκληρώνει την αυτοκαταστροφή του, γίνεται ψεύτης, κλέφτης, ακόμα και φονιάς.
Χωριστά ότι ξεπουλάει τα πάντα, ακόμα και την τιμή του, και την πατρίδα του.
Τα ακούμε συχνά στις ειδήσεις.
Και τώρα μπαίνει το ερώτημα: Σώζεται αυτός ο άνθρωπος;
Δόξα τω Θεώ, σώζεται.
Και σώζεται από τον Σωτήρα και Κύριόν μας Ιησούν Χριστόν, που ήλθε στον κόσμο, όχι για να τον κρίνει, αλλά για να τον σώσει.
Ούτος ήλθε ίνα σώσει τον κόσμον, και όχι να κρίνει αυτόν.
Και επιπλέον δεν θέλει τον θάνατον του αμαρτωλού, ως το επιστρέψαι και ζείν αυτόν.
Με την πίστη λοιπόν προς την φιλανθρωπία, και την αγάπη του Θεού, τη μετάνοια, την προσευχή και τα πανάγια μυστήρια, μπορούμε όλοι μας να ελευθερωθούμε από τα πάθη μας, να ειρηνεύσουν σιγά σιγά οι λογισμοί μας, να φωτισθεί ο νους μας, το μυαλό μας δηλαδή, να καθαρισθούν οι αισθήσεις μας, να ξαναζωντανέψουν και να αναζωογονηθούν όλες οι ψυχικές μας δυνάμεις για να βάλουμε μια καινούργια αρχή.
Στην προαίρεσή μας είναι να κατεργασθούμε μετά φόβου Θεού, και τρόμου τη σωτηρία μας, ακολουθώντας τον δρόμον του Σταυρού και της θυσίας.
Η ξεδιάντροπη προβαλλομένη σαρκολατρεία, τα φοβερά έκτροπα -επαναλαμβάνω των τηλεοράσεων-, ο πάνδημος υλιστικός τρόπος της ζωής των ημερών μας, και η κατάλυσις των αξιών της Ευαγγελικής διδασκαλίας της Ορθοδόξου ημών Εκκλησίας, συντελούν στο να εξάπτωνται στο έπακρον τα ακατανόμαστα πάθη.
Έτσι παρασύρονται και πέφτουν στις μεγάλες αμαρτίες οι χριστιανοί μας στην πατρίδα μας, αλλά όπου υπάρχουν χριστιανοί και σ’ ολόκληρον τον κόσμο, ειδικότερα στη Δύση και στην Αμερική.
Αλλά όπως ο Πανάγιος Θεός προστάτεψε τους τρείς παίδας στην κάμινον του πυρός με θαυματουργικό τρόπο, έτσι και όλους εμάς που ζούμε μέσα στην κόλαση της φωτιάς των παθών μας, της αμαρτωλής και ξεδιάντροπης αυτής εποχής μας, μπορεί να μας προστατέψει ο Θεός, με πολλούς τρόπους, αρκεί να το θελήσουμε.
Η θέλησίς μας και η καλή μας προαίρεσις θα μας οδηγήσουν στην αληθινή μετάνοια.
Και δια της μετανοίας θα ζωντανέψει μέσα η πίστις μας προς τον Τριαδικόν Θεόν, την Θεανθρωπότητα του Ιησού Χριστού, τα Πάθη Του, τη Θυσία Του, τη Ταφή Του, την Ανάστασή Του, την Ανάληψή Του, θα ενεργοποιηθεί η αγάπη προς τον Θεόν και τον πλησίον, και αυτόν ακόμα που μας έχει κάνει μεγάλο κακό και μας μισεί, ή εμείς τον αποστρεφόμεθα, και θα πολλαπλασιαστεί η προσευχή μας, θα πολλαπλασιαστεί το «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με» συνεχώς και αδιαλείπτως, από πρωίας μέχρι νυκτός, και από νυκτός έως πρωίας, θα αρχίσει η συχνή μελέτη της Αγίας Γραφής και ειδικότερα της Καινής Διαθήκης και του Ψαλτηρίου και των Πατέρων της Εκκλησίας μας, θα αυξηθεί η συναίσθησις της αμαρτωλότητός μας και όλα θα πάρουν τον ίσιο δρόμο, τον δρόμο της σωτηρίας.
Στην αποδυνάμωση των παθών, και στο σβήσιμο της αδηφάγου φλόγας των κακών και πονηριών μας, θα συντελέσουν στα μέγιστα οι πρεσβείες της Υπεραγίας Θεοτόκου.
Σ’ αυτήν θα καταφεύγουμε για να σβηστούν τα πεπυρωμένα βέλη του πονηρού τα καθ’ ημών δολίως κινούμενα.
Στην Παναγία μας όταν μας κυκλώνουν οι πειρασμοί.
Στην Παναγία μας όλα τα προβλήματα, τα βάσανα, και τις θλίψεις της ζωής.
Στην Παναγία μας θα γονατίζουμε και Αυτήν θα επικαλούμεθα, και Αυτήν θα παρακαλούμε να μεσιτεύσει για τη σωτηρία μας και για να σβήσει μέσα μας και την φλόγα των παθών μας.

Χριστιανοί μου, η μόνη ασφαλής οδός προς τον Σωτήρα μας Χριστόν είναι η Παναγία Μητέρα Του, η Υπεραγία Θεοτόκος, που με τη Μητρική της μεσιτεία, αλλά και τη δική μας μετάνοια, μας απαλλάσσει από τις καταστρεπτικές φλόγες των διαφόρων παθών μας.
Γι’ αυτό κάθε μέρα να διαβάζουμε τους Χαιρετισμούς, και άλλοι βέβαια μπορούν και τρείς και τέσσερεις φορές, ή θα πιάνουμε το κομποσχοίνι στο χέρι, και σε κάθε κόμπο θα φωνάζομε λέγοντας,
«Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς».
«Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς»,
«Υπεραγία Θεοτόκε σώσον με τον αμαρτωλόν»,

Αμήν.

Ο Φαεινός Αστέρας της Θεοτόκου καί τό εργο των ποιμένων της Εκκλησίας

196-β
Α. Χαιρετισμοί 23.2.2007

Χαίρε αστήρ εμφαίνων τον ήλιον.
Το άστρο χριστιανοί μου που μας προαναγγέλλει την εμφάνιση του ηλίου της ημέρας και μας δίδει αυτό το φως λέγεται Αυγερινός.
Χαίρε λοιπόν συ Θεοτόκε, ο πρωινός αστέρας, ο Αυγερινός, που προμηνύεις την εμφάνιση του ηλίου Χριστού.
Έτσι ερμηνεύεται αυτός ο χαιρετισμός, της πρώτης στάσεως των Χαιρετισμών που μόλις πριν από λίγο απαγγείλαμε.
Γι’ αυτό όσοι ζουν στα χωριά και στην ύπαιθρο και μάλιστα οι γεωργοί και οι ποιμένες, μας λένε ότι μόλις προβάλλει ο Αυγερινός, στον ξάστερο βέβαια ουρανό, σε λίγο θα ξημερώσει.
Και πράγματι με το ξημέρωμα έρχεται και η ανατολή του ηλίου.
Προπορεύεται λοιπόν ο Αυγερινός της ανατολής του ηλίου.
Έτσι και εδώ ο μελωδός των Χαιρετισμών, παρουσιάζει την Παναγία μας σαν αστέρι, που προαναγγέλλει αλλά και συγχρόνως εμφανίζει και γεννά, τον ήλιο της δικαιοσύνης, τον Χριστό, τον Σωτήρα του κόσμου.
Το ίδιο συνέβη και με το άστρο της Βηθλεέμ που είναι ο βεβαιωτικός προάγγελος της γεννήσεως, του Σωτήρος Χριστού, - μας το λέει και το Ευαγγέλιον τα Χριστούγεννα.
Και ο αστήρ έστι επάνω, ου ην το παιδίον, μετά Μαρίας της μητρός Αυτού της Παρθένου.
Και δω βέβαια είναι το θαύμα των θαυμάτων.
Η Παναγία μας η Παρθένος Μαριάμ, ως αστέρας γεννά τον ήλιον.
Θαύμα θαυμάτων.
Η παρθένος να γίνεται μητέρα χωρίς άνδρα, και νύμφη ανύμφευτος, γι’ αυτό και λέμε «χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε».
Είναι τόκος άσπορος και αδιάφθορος, και μητέρα αειπάρθενος.
Χαίρε λοιπόν αστήρ Θεοτόκε, που εμφαίνεις τον ήλιον Χριστόν.
Τώρα θα πάμε στον εκατοστόν ένατον (109ο) ψαλμόν, και τον τρίτο στίχο, που μας λέγει ότι «προ Εωσφόρου εκ γαστρός εγέννησά Σε».
Αυτόν τον στίχο τον ψάλουμε τα Χριστούγεννα.
Τον ψάλουμε και μείς οι ιερείς, στη μικρά είσοδο της Θείας Λειτουργίας, και όλων των ημερών των Χριστουγέννων.
Τι θέλει να μας πει τώρα ο προφήτης με αυτόν τον στίχον;
Την απάντηση βέβαια δεν την δίνουμε εμείς, την δίνουν οι Πατέρες της Εκκλησίας μας.
Κατά πρώτον λόγον ο Μέγας Αθανάσιος, μας λέγει ότι ο στίχος αυτός προφητεύει την κατά σάρκα γέννηση του Χριστού, από την Παναγία, την αμόλυντη αυτή κόρη της Ναζαρέτ.
Άρα «πρό Εωσφόρου» σημαίνει «πριν από την ανατολή του ηλίου».
Πρίν βγεί ο ήλιος. Και το «εκ γαστρός εγέννησά Σε» σημαίνει «εγώ σε εγέννησα από τα σπλάχνα μου, σ’ ένα σταύλο μια νύκτα στην πόλη της Βηθλεέμ.
Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος μας κάνει πιο πολλές ερμηνείες, και λέγει ότι το «εκ γαστρός» φανερώνει τη διπλή φύση του Ιησού Χριστού, ότι δηλαδή ο Χριστός είναι τέλειος άνθρωπος, και τέλειος Θεός, ο Θεάνθρωπος Ιησούς Χριστός, ο Σωτήρας του κόσμου.
Αυτός γαρ σώσει τον λαόν αυτού από των αμαρτιών, αυτών, μας βεβαιώνει πάλι το Ευαγγέλιο με το στλομα του Αρχαγγέλλου Γαβριήλ, προς τον μνήστορα Ιωσήφ.
Ενώ της φράσης «προ Εωσφόρου εγέννησά σε, ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος μας δίνει δύο ερμηνείες.
Μια που είναι πολύ αναγωγική και πολύ θεολογική μας λέγει ότι εδώ μιλάει ο Θεός Πατέρας, που αναφέρεται στην άχρονη, αιώνια και αείδιο γέννηση του Υιού και Λόγου του Θεού προ πάντων των αιώνων.
Αυτές τις ερμηνείες όμως και αυτά τα κηρύγματα ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, δεν τα έκανε στους μορφωμένους. Τά ’κανε στον απλόν λαόν του Θεού, όταν γύριζαν ειδικότερα από τους αγρούς, και οπωσδήποτε έκλειναν τα καταστήματά τους, για να πάν να ακούσουν μετά την δύση του ηλίου τον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο να κηρύττει τότε στους μητροπολιτικούς ναούς, είτε της Αντιόχειας, είτε της Κωνσταντινουπόλεως.
Μια άλλη ερμηνεία που μας δίνει, και που την έδωσε στους χριστιανούς, τη λέμε και μείς, την συνδέει με την Αποκάλυψη.
Τι μας λέγει η Αποκάλυψη.
Εγώ είμαι η ρίζα, το γένος Δαβίδ, ο αστήρ ο λαμπρός, ο πρωινός. Όποιος διαβάζει λίγο Αποκάλυψη, δεν χρειάζεται πολύ, θα το βρεί και αυτό μέσα στο εικοστό δεύτερο (22ο) κεφάλαιο. Δηλαδή εγώ είμαι το λαμπρό αστέρι της αυγής, ο Αυγερινός, που ως Θεοτόκος προαναγγέλλω τον ερχομό της ανεσπέρου ημέρας της αιωνίου ζωής.
Αυτή είναι η ερμηνεία του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου.
Μια τέτοια όμως ανέσπερη ημέρα, μόνον ο αιώνιος Ήλιος της Δικαιοσύνης, δηλαδή ο Χριστός, ο Σωτήρας μας, μπορεί να προκαλέσει.
Η Παναγία μας λοιπόν είναι το λαμπρό αστέρι που εμφαίνει τον Ήλιον Χριστόν.
Αλλά ο Ήλιος Χριστός φαίνει πάσι, έτσι δεν διακηρύττουμε σε κάθε Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία; Μας φωτίζει όλους.
Όλους, μηδενός εξαιρουμένου.
Από τη στιγμή που θα βαπτιστεί μέχρι τη στιγμή που θα κοιμηθεί ο άνθρωπος, διαρκώς φωτίζεται, από το φώς το ανέσπερον του Ιησού Χριστού, τον Ήλιον της Δικαιοσύνης.
Αλλά ιδιαιτέρως όμως φωτίζει τους συνετούς ποιμένες των λογικών προβάτων της δικής του ποίμνης, δηλαδή τους ιερείς.
Φωτίζει λοιπόν ο Χριστός, όλους εκείνους τους ιερείς και τους επισκόπους που καταβάλλουν μια φιλότιμη προσπάθεια, για την αναγέννηση και την μεταμόρφωση του χριστιανού που κρέμονται στο πετραχήλι τους.
Μπορεί και οι κληρικοί να είναι άνθρωποι με κάποιες αδυναμίες και ελαττώματα, αυτό δεν το αρνούμεθα, αλλά ο Χριστός που θέλει πάντας σωθήναι, τους χαριτώνει, τους ευλογεί, γιατί βλέπει την αγωνία τους για τη σωτηρία των χριστιανών, υπέρ των οποίων Χριστός απέθανε.
Φωτίζει λοιπόν ο Χριστός όταν βλέπει τους ταπεινούς και ευλαβείς πνευματικούς πατέρες και γέροντες, να πονούν και να υποφέρουν, στην προσπάθειά τους να σηκώσουν τους πεσμένους, να θεραπεύσουν τις πληγές που προκαλούν πάθη, να διορθώσουν τις πονηρές αταξίες, να αναζωοπυρώσουν την πίστη προς Αυτόν και την Εκκλησία, να επιστρέψουν στο σωστό δρόμο της Ορθοδόξου Εκκλησίας όσοι επλανήθηκαν και παρασύρθηκαν από τις αιρέσεις που με τόση ευκολία δρουν στην δύστυχη πατρίδα μας.
Να αναπτερώσουν τις χαμένες τους ελπίδες και να επανευαγγελίσουν βέβαια τον λαόν του Θεού, τονΕλληνικόν λαόν, εμάς δηλαδή, που αυτός ο λαός έχει πεθάνει μέσα στη βρωμιά όχι μόνο της αμαρτίας αλλά και της άγνοιας και της αδιαφορίας και της πολεμικής.
Είναι όλοι αυτοί που εδώ και δυο χιλιάδες χρόνια, διακόνησαν και διακονούν επάξια το επίγειο Θυσιαστήριο, την Ιερά Εξομολόγηση, τον άμβωνα, την ποιμαντική διακονία των ψυχών, την ιεραποστολή, εξωτερική και εσωτερική και όλα τα μυστήρια.
Είναι όλοι αυτοί που υπηρέτησαν και υπηρετούν την εδώ στρατευομένη Εκκλησία, μέχρι θυσίας και μαρτυρίου, όχι βέβαια όπως εγώ ο ταλαίπωρος, και το έργο τους αυτό δεν είναι μικρό, είναι πολύ μεγάλο και πολύ κοπιαστικό, γιατί δεν είναι έργο δικό τους, είναι έργον της Εκκλησίας του Χριστού, είναι έργο Αποστολικό, είναι έργο Ευαγγελικό. Αυτό το έργο έδωσε και εξακολουθεί να δίδει τους οσίους και τους ασκητάς, τους ομολογητάς και τους μάρτυρας, τους μεγάλους Αγίους και τους Θεοφόρους Πατέρας, αυτούς που καθημερινά πεθαίνουν για να σωθούν μερικές ψυχές.
Αυτό το έργο είναι που γεμίζει τον Παράδεισο, από ποιούς γεμίζει τον Παράδεισο; Από τους αγωνιζομένους εν τω κόσμω πιστούς χριστιανούς.
Αλλά αυτό το έργο απαιτεί αιματηρούς αγώνες, απαιτεί κόπους, μόχθους και οδύνες πνευματικές, από όλους εκείνους τους επισκόπους και ιερείς που θυσιάζονται για την αγάπη του Χριστού και της Εκκλησίας Του, δηλαδή για την σωτηρία των χριστιανών.
Για να αγωνίζονται, για να ανοιχτούν τα τυφλά μας μάτια, για να φωτιστεί ο σκοτισμένος μας νους, για να καθαρισθεί η μαυρίλα της ψυχής μας, για να ξαναβρούμε τη χαμένη μας ειρήνη και τη χαμένη μας ελπίδα, για να καλλιεργηθεί μέσα μας η μετάνοια, η ταπείνωσις, η πίστις, η αγάπη, η υπομονή -που δεν την έχουμε-, και η χαρά της σωτηρίας.
Ας μην περιφρονούμε λοιπόν τις αγωνιώδεις προσπάθειες που καταβάλλουν οι πνευματικοί μας πατέρες, ιερείς και γέροντες, για τον πνευματικό μας καταρτισμό.
Είναι προσπάθειες για το αιώνιον συμφέρον της ψυχής μας, για τη σωτηρία μας, είναι ο πόνος της μητέρας Εκκλησίας, είναι η Θυσία του Εσταυρωμένου Θεανθρώπου, η Θυσία του Χριστού.
Αλήθεια χριστιανοί μου, ποιος συνδράμει στο σωτήριο αυτό έργο των ποιμένων της Εκκλησίας; Ασφαλώς συνδράμει η Θεία Χάρις.
Αλλά πίσω απ’ αυτήν, κρύβεται και η πρεσβεία της Υπεραγίας Θεοτόκου.
Πόσοι και πόσοι ευλαβείς ποιμένες δεν καταφεύγουν στις πρεσβείες της, στις μεσιτείες της, για να βοηθηθούν και να φωτιστούν στο δυσκολότατο αυτό έργον της ποιμαντικής διακονίας; Πόσοι και πόσοι;
Η ευλάβεια προς την Παναγία, όχι μόνον των ποιμένων της Εκκλησίας, αλλά και όλων των πιστών χριστιανών, αυτή η ευλάβεια, αυτή η πνευματική αγάπη, αυτή και οδηγεί και φωτίζει τον δρόμον της σωτηρίας.
Άρα οι πρεσβείες Της είναι Φώς, αφού Φώς Χριστού φαίνει πάσι.

Χαίρε αστήρ ενφαίνων τον Ήλιον.
Αλλά αστέρας που γεννά τον Χριστόν, είναι και αυτός φώς.
Φώς ο Χριστός, αλλά και φώς η Υπεραγία Θεοτόκος, η Παναγία Μητέρα Του, ως αστέρας όμως φαεινός.
Φώς ο Χριστός, ο φωτίζων πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον, Φώς εκ Φωτός, Θεός Αληθινός εκ Θεού Αληθινού, ομολογούμε και στο Σύμβολον της Πίστεως.
Αυτός όμως ο φαεινός αστέρας, η Θεοτόκος, με το δικό της φώς, δηλαδή με τις πρεσβείες Της, άλλοτε προηγείται του αληθινού φωτός και άλλοτε έπεται, ακολουθεί, σύμφωνα και πάντοτε με τις δικές μας παρακλήσεις και σύμφωνα με τη δική μας πορεία και σύμφωνα προς το δικό μας συμφέρον.
Άλλοτε μας βοηθάει στο να φωτίζεται ο δρόμος μας, για να ακολουθήσουμε το φως του Χριστού, και άλλοτε έπεται για να μας ξυπνήσει αυτό το φώς, από τη νάρκη και το σκότος στο οποίον ευρισκόμεθα.
Το τέμπλον του κάθε ιερού ναού, το αποδεικνύει αυτό ότι ίσταται πάντοτε, εκ δεξιών του Θεού και Υιού της.
Φως ο Χριστός λοιπόν, το αληθινόν Φως, ο Ήλιος της Δικαιοσύνης, αλλά και φως η Θεοτόκος, η Παναγία Μητέρα του, ως φαεινός αστέρας, εκ της γαστρός της οποίας γεννήθηκε ως άνθρωπος ο Χριστός, ο Θεάνθρωπος Κύριος, ο Σωτήρας του Κόσμου, αλλά και δικός μας Σωτήρας, και δικός σου, και δικός σου, και δικός μου, ο Σωτήρας για τον καθέναν από εμάς χωριστά.
Φώς λοιπόν αληθινόν ο Χριστός, φώς και η Παναγία μας ως αστέρας φαεινός, φως οι άγγελοι, φως οι Απόστολοι, φως οι Άγιοι, φως οι μάρτυρες, φως και όλοι οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί.
Άρα φωτοφόρα τέκνα της Εκκλησίας του Χριστού και εμείς όλοι, που βρισκόμαστε αυτή την στιγμή, μέσα σ’ αυτόν τον ναό, σεις όλοι, εγώ, οι άλλοι, εμείς, εμείς όλοι, όλοι μας δηλαδή.
Και αυτό το φως πρέπει να το μεταδίδουμε και στους άλλους.
Δεν μπορούμε να το κρατούμε μόνον για μας.
Θα γίνει φως στη συνείδησή μας, και ύστερα θα γίνει φως όχι για μας προσωπικά, αλλά εμείς να γίνουμε κατόπιν εφόσον φωτιστήκαμε, φως για τη γυναίκα μας, φως για τον άνδρα μας, φως για τα παιδιά μας, φως για την κοινωνία, φως για όλους, για όλους όσους μας περιβάλλουν, εχθρούς και φίλους,
αυτή είναι η Παναγία,
και αυτό είναι το καθήκον μας,

Αμήν.

Οι Τέσσερες προϋποθέσεις της Μ. Σαρακοστής α) Η διπλή νηστεια β) η μετάνοια γ) η πνευματική προσευχή δ) η αγάπη πρός τον πλησίον

196-α
Κυρ. Τυρινής 18.2.2007

Η περίοδος χριστιανοί μου της Μεγάλης Σαρακοστής, που αρχίζει από αύριο είναι περίοδος νηστείας σωματικής και πνευματικής.
Περίοδος αληθινής μετανοίας, περίοδος αδιαλείπτου προσευχής, περίοδος έμπρακτης αγάπης, συγχωρώντας τον πλησίον που μας πλήγωσε.
Η νηστεία στις ημέρες μας είναι αλήθεια ότι έγινε πολύ δύσκολη, οι περισσότεροι από μας έχουν πολλές σωματικές αδυναμίες όπως και πολλές αρρώστιες.
Η ατμόσφαιρά μας είναι μολυσμένη, το περιβάλλον βρώμικο, οι τροφές χαλασμένες και επικίνδυνες από τα αντιβιοτικά και τις μεταλλάξεις, τα λαχανικά και τα φρούτα όλα ποτισμένα από επικίνδυνα φυτοφάρμακα.
Έτσι καταναλώνοντας τοιούτου είδους τροφές και ζώντας σε αυτήν την ατμόσφαιρα, έπεσαν και εφθάρησαν οι σωματικές αντιστάσεις και δυνάμεις του ανθρώπου, και οι χριστιανοί μας δεν μπορούν να τηρήσουν με ακρίβεια την νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, όπως και τις άλλες νηστείες.
Όποιος όμως έχει καλή υγεία, και καλή σωματική δύναμη, αυτός επιβάλλεται να νηστέψει.
Νηστεύομε Τετάρτες και Παρασκευές, και ασφαλώς την παραμονή που πρόκειται να κοινωνήσομε, εκτός και πάλι αν έχομε σοβαρούς λόγους κλονισμένης υγείας, όπως συμβαίνει και με τους ετοιμοθανάτους.
Εκείνο που πολλές φορές έχουμε τονίσει, ότι όλοι μας μπορούμε να νηστέψουμε πνευματικά, και η πνευματική νηστεία είναι πολύτιμη για την πνευματική μας πρόοδο και τη σωτηρία της ψυχής μας.
Τη σωματική νηστεία πιθανόν να μη μπορούμε να την τηρήσομε με ακρίβεια, επειδή ο ένας έχει έλκος στομάχου, ο άλλος ζαχαροδιαβήτη, πολλοί κακοήθης όγκον εις το κεφάλι ή στο συκώτι ή κάπου αλλού, χαμηλό αιματοκρίτη, καρδιοπάθειες, πνευμονοπάθειες, και πολλές άλλες παθήσεις.
Μπορούμε όμως οπωσδήποτε το δεύτερο.
Και αν το δεύτερο δεν το κρατήσομε θα δώσουμε λόγο.
Γιατί όλοι μας μπορούμε.
Μπορούμε παραδείγματος χάρη να νηστεύει η γλώσσα μας, στο να μη κατακρίνει, να μη κουτσομπολεύει, να μη λέγει ψέματα, να μη χυδαιολογεί, να μη συκοφαντεί, να μην αναθεματίζει, να μη βλαστημά, και προπαντός να μην βρίζει τα Θεία.
Να μη διαβάλλει τον άλλον, και τόσα άλλα.
Να νηστεύουν κατόπιν τα μάτια μας, στο να μη κοιτάζουν πονηρά γύρω γύρω, και ιδιαιτέρως να μη βλέπουν πονηρά, αισχρά και βρώμικα θεάματα, ξέρετε εσείς που.
Να νηστεύουν όλες οι κακές και πονηρές επιθυμίες μας, και τέλος να νηστεύουν σκληρά οι σκέψεις μας, οι λογισμοί μας και η φαντασία.
Νηστεία στο θυμό και στα νεύρα.
Τελεία και παύλα σε κάθε διάθεση αρπακτικότητος.
Αν τηρήσουμε αυτού του είδους την πνευματική νηστεία, να είμεθα βέβαιοι ότι έχουμε πετύχει τον στοχον της νηστείας, που είναι ο θάνατος των παθών.
Είναι αυτό που έχουμε επανειλημμένως τονίσει, ότι νηστεία είναι παθοκτόνος και όχι σωματοκτόνος. Σκοτώνει τα πάθη και όχι το σώμα.
Το τι νηστείες βέβαια διαβάζουμε στα γεροντικά, που κάνουν οι ασκητές, οι σκελιώτες, οι ερημίτες, αυτά δεν είναι για τα μέτρα μας.
Υπάρχουν όμως και μέσα στον κόσμο, κάποιες εξαιρέσεις, εδώ, στην εποχή μας, στα μέρη μας, στο λεκανοπέδιο της Αττικής, με καλή υγεία που κάνουν αυστηρή νηστεία, όπως Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή παξιμάδι και νερό, και το Σαββατοκύριακο λαδερό μόνο το μεσημέρι. Αυτοί βέβαια θα πάρουν μεγάλο μισθό, με τη βασική όμως προϋπόθεση ότι θα τηρούν και την πνευματική νηστεία, διότι χωρίς τη δεύτερη, αυτή την πνευματική, όσο και να νηστέψουμε, όχι μόνον με ξηροφαγία και αλάδωτα, και με ασιτία, όλες αυτές οι νηστείες θα γίνουν άχρηστες και κατακριτέες από τον Θεόν, εφόσον δε νηστεύουν εκείνα τα οποία είπαμε προηγουμένως.
Έτσι είμεθα ως Εκκλησία, επιεικείς στη σωματική νηστεία, αυστηροί όμως, στην νηστεία των αισθήσεων, της γλώσσης και των λογισμών, διότι αν δεν αναφέρουν αυτού του είδους την κατάλυση, την βλέπει ο Θεός και είναι κατάλυση ως αμαρτία, και θα δώσουμε λόγο γι’ αυτήν.
Τη νηστεία όμως τη συνοδεύει πάντοτε η προσευχή. Νηστεία και προσευχή βγάζει δαιμόνια.
Νηστεία και προσευχή βγάζει πάθη. Νηστεία και προσευχή μετακινεί όρη.

Θα βάλουμε όμως εμείς δεύτερη τη μετάνοια, Τρίτη την προσευχή και Τετάρτη την αγάπη.
Πάντοτε χριστιανοί μου, μου έκανε ιδιαιτέρα εντύπωση η μετάνοια του Πέτρου, ο οποίος αφού αρνήθηκε τον Χριστόν τρείς φορές, με αναθεματισμούς και όρκους κατέληγε στο «ουκ οίδα τον άνθρωπον».
Με το λάλημα όμως του πετεινού, και ενθυμούμενος τα λόγια του Κυρίου, ότι «πρίν αλέκτορα φωνήσαι, τρις απαρνήσει με», ευθύς αμέσως εξελθών έξω έκλαυσε πικρώς.
Αυτό το «έκλαυσε πικρώς», πάντοτε με επροβλημάτιζε, και εξακολουθεί να με βάζει σε σκέψεις.
Είτε πρόκειται για την προσωπική μου μετάνοια ως πατρός Στεφάνου, είτε πρόκειται για την μετάνοια όλων εκείνων των χριστιανών που εξομολογούνται στο πετραχήλι μου, αναρωτιέμαι αν με πόνο οδύνη και συντριβή, έχομε κλαύσει πικρώς και μείς για τις αμαρτίες μας, όπως ο Πέτρος.
Έχομε άραγε συναίσθηση το τι είναι αμαρτία;
Έχομε γνώση για την αληθινή φύση της αμαρτίας, για τον όλεθρο που προκαλεί μέσα στον άνθρωπο; Θα ’λεγα μάλλον όχι.
Οι περισσότεροι από μας που εξομολογούνται, τι έχουν εξομολογηθεί σ’ αυτά τα σαράντα χρόνια πού είμαι πνευματικός;
Στέκονται στο επίπεδο μιας φθηνής ηθικολογίας, ή σε μια ξηρή απαρίθμηση μερικών αμαρτημάτων χωρίς δάκρυα. Είπα ψέματα, έβρισα, θύμωσα, κοίταξα πονηρά στο δρόμο, είδα άσχημα θεάματα στην τηλεόραση, έχω νεύρα πολλά, ξεσπάω στα παιδιά μου, δεν μπορώ να συνεννοηθώ με τον άνδρα μου, δεν με καταλαβαίνει η γυναίκα μου, και ένα σωρό άλλα…Έχομε στο σπίτι μας αρρώστιες, βάσανα πολλά, πώ πώ πώ… τώρα τελευταία τίποτα δεν μας πάει καλά.
Ρωτήσαμε όμως τον εαυτό μας ποιος φταίει;
Αναρωτηθήκαμε μήπως φταίει ο δικός μας εγωισμός, μήπως οι δικές μας αδυναμίες και τα δικά μας πάθη είναι η βασική τραγωδία όλων αυτών των κακών που μας βρήκαν;
Είμεθα όλοι μας αμαρτωλοί και πρώτος εγώ.
Αυτό το έχομε συνειδητοποιήσει;
Όταν κάνομε τέτοιες ερωτήσεις στον εαυτό μας, γρήγορα βρίσκομε λάθη και παραλείψεις, και έτσι σιγά σιγά καλλιεργείται η μετάνοια.
Και μαζί με τη μετάνοια έρχεται η συντριβή και η ταπείνωση.
Και από δω αρχίζει και η διόρθωσις.
Και η ζωή μας μπαίνει σε ένα καινούργιο δρόμο, στον δρόμο που χάραξε ο Θεός με την ενανθρώπισή Του στο πρόσωπον του Ιησού Χριστού.
Για τη μετάνοια που είναι τρόπος χριστιανικής ζωής, και την αποστροφή προς την αμαρτία, έχομε κάνει πάρα πολλές φορές λόγο, στα κηρύγματά μας εδώ και εικοσιπέντε χρόνια.

Και τώρα ας έρθουμε στο τρίτο στοιχείο της Μεγάλης Σαρακοστής που είναι η προσευχή.
Όλοι εμείς σήμερα αυτή τη στιγμή, βρισκόμαστε ως προσευχόμενοι μέσα στο Ναό, εμείς οι ιερείς ως λειτουργοί του Υψίστου και σεις όλοι ως λαός του Θεού.
Βρισκόμαστε λοιπόν μέσα σ’ αυτόν τον Ιερό Ναό της Αγίας Βαρβάρας.
Ο Ναός όμως ολόκληρος αυτός, με μας και σας, βρίσκεται μέσα μας;
Αισθανόμεθα εμείς ότι είμαστε ναός του Θεού, είτε κοινωνήσαμε των Αχράντων μυστηρίων είτε όχι; «Ουκ οίδατε ότι ναός του εστέ», ερωτάει ο Απόστολος Παύλος, «δεν το ξέρετε ότι είστε Ναός του Θεού», ή το άλλο που λέει ότι «τα σώματα ημών, Ναός του Παναγίου Πνεύματος εστίν».
Μπήκαμε στο Ναό και δια των ιεροψαλτών και των ιερέων, συμμετείχαμε, όπως βέβαια ασφαλώς και συμμετέχουμε, στους ύμνους και στις ωδές τις πνευματικές, στον όρθρο και στη Θεία Λειτουργία, πάντοτε όμως ως προσευχόμενοι.
Αυτή η προσευχή μας, ήταν προσευχή της καρδιάς;
Έχουμε μέσα μας την προσευχή του Ιησού;
Και πιο απλά. Ήρθαμε στην εκκλησία, ακούσαμε τους ύμνους των ιεροψαλτών και είδαμε τα τελούμενα της Θείας Λειτουργίας.
Έτσι λειτούργησαν η γλώσσα μας που σιγοέψαλε, οι αισθήσεις μας, και ο νους μας. Και πιο απλά. Με τα μάτια μας είδαμε τα τελούμενα, με τα αυτιά μας ακούσαμε τις ψαλμωδίες, και τις εκφωνήσεις και αιτήσεις και επικλήσεις του ιερέως.
Με τη μύτη μας, την όσφρησή μας, μυρίσαμε την ευωδία του θυμιάματος, ή κάτι άλλο που μας έδωσε ο Θεός.
Με τη γεύση αισθανθήκαμε τη Θεία Κοινωνία και σε λίγο το αντίδωρο.
Και με την αφή ασπασθήκαμε τις άγιες εικόνες, και το χέρι του ιερέως.
Πιάσαμε και τα κεράκια, κάναμε και το Σταυρό.
Ο νους μας όμως, το μυαλό, πού ήταν; Μέσα στο ναό ή έξω απ’ αυτόν;
Προσηύχετο ο νους μας ή όχι;
Από την απάντηση που θα δώσουμε στον εαυτόν μας, θα καταλάβουμε αν και ψυχικά ήμασταν μέσα στον ναό. Γιατί σωματικά οπωσδήποτε ήμασταν. Ψυχικά όμως ήμασταν;
Αν νοιώθουμε βαθειά μέσα μας, ότι ήμασταν και ψυχικά παρόντες, μέσα στην εκκλησία, αυτό φανερώνει ότι κάναμε αληθινή προσευχή στον Χριστό και Σωτήρα μας.
Προσευχή με αιτήματα, προσευχή δοξολογίας, προσευχή ευχαριστίας, ή ακόμα και προσευχή στο όνομα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με τον αμαρτωλόν».

Και πάλι το ίδιο ερώτημα.
Όλος αυτός ο ναός, ο δικός μας ναός, μαζί με τον επουράνιον ναό της Βασιλείας του Θεού, σήμερα που όλοι μας εκκλησιαστήκαμε, αυτός ο ναός, με τον άλλον ναό, ως ένας ναός, μία εκκλησία, ένας Ποιμήν, ήταν μέσα μας;
Και βεβαίως ήταν και είναι, όσοι κοινωνήσαμε των Αχράντων Μυστηρίων.
Και βεβαίως ήταν και είναι γιατί όλοι μας, είτε κοινωνήσαμε είτε όχι πήραμε την Χάριν και την ευλογίαν του Ιησού Χριστού, εφόσον εκκλησιαστήκαμε.
Και όπου ο Χριστός εκεί και η Βασιλεία Του, όπου ο Χριστός εκεί και το ουράνιο θυσιαστήριο. Όπου ο Χριστός εκεί και ο θρόνος της Θείας Δόξης Του. Όπου ο Χριστός εκεί και ο ουράνιος ναός της Άνω Ιερουσαλήμ, του Αγίου Θεού. Όπου ο Χριστός εκεί και η Παναγία Μητέρα Του, η Υπεραγία Θεοτόκος, η πάντων Προστασία των χριστιανών. Όπου ο Χριστός εκεί και οι ουράνιες Δυνάμεις των Αγγέλων και των Αρχαγγέλων, των Χερουβείμ και των Σεραφείμ. Όπου ο Χριστός εκεί και η χορεία όλων των Αγίων, Αποστόλων, Ιεραρχών, Διδασκάλων, Μαρτύρων, Ομολογητών και Οσίων. Όπου ο Χριστός και εκεί το ουράνιο λαμπρό πανηγύρι της θείας ευφροσύνης.

Ναι χριστιανοί μου, όλα αυτά είναι μία ζωντανή και βιώσιμη πραγματικότητα και χαρά ανέκφραστη για όσες ψυχές έζησαν αυτήν την πραγματικότητα. Όλος ο Χριστός, όλος ο ναός μαζί με τους ιερείς και τους χριστιανούς που είναι γύρω μας και γύρω σας υπήρξαν μέσα μας ως μία ενιαία αδιαίρετη ενότητα με την ψυχή μας;
Λογική λατρεία και συμμετοχή είχαμε, πνευματική όμως είχαμε; Νοιώσαμε την καρδιά μας να μεταβάλλεται πότε σε ψάλτη και πότε σε παπά χωρίς τη συμμετοχή του μυαλού μας; Αν ναι, τότε όντως ο ναός και ο εδώ και ο επάνω εισήλθε μέσα μας.
Ναι ο Χριστός έκαμε, μετέβαλλε την καρδιά μας σε ναόν Του, όπου μέσα σ’ αυτόν ψάλλει το Άγιον Πνεύμα και κράζει «Αβά ο Πατήρ». Το Άγιον Πνεύμα μεταβάλλει την καρδιά μας σε ψάλτη και παπά. Και τότε η προσευχή μας είναι ουράνια και τότε όλος ο ναός και αυτός και πάνω χωράνε μέσα μας. Όλος ο ναός και όλος ο κόσμος και όλη η κτίσις ορατή και αόρατη και αυτός και πάνω χωράνε μέσα μας και όλος ο ουρανός μαζί με τον Χριστό και όλη η θριαμβεύουσα εκκλησία, και όλη η Δόξα του Θεού και όλο το φως το άυλον, το ειρηνόδωρον, το παμφαηνόν, το άκτιστον, όλο το φώς του Θεού ήρθε μέσα μας.
Και έτσι εποίησε την καρδιά μας φώς, φώς και η ψυχή μας, φώς ο νους μας, φώς οι αισθήσεις μας, φώς και το σώμα μας, ως ναός του Θεού. «Φώς Χριστού που φαίνει πάσι» θα διακηρύσσουμε στις προηγιασμένες Λειτουργίες.
Άλλωστε «υμείς εστέ το φώς του κόσμου», σεις είστε το φώς του κόσμου. Και «ούτω λαμψάτω το φώς ημών έμπροσθεν των ανθρώπων», το δικό σας φως, που έχετε μέσα στην καρδιά σας, στο νου σας σε όλο σας το είναι, αυτός φωτίζει και ολόκληρο τον κόσμο και βρίσκεται ως φως έμπροσθεν των ανθρώπων.

Να πως μπορούμε να ζήσουμε και αυτό που ακούμε από τους Πατέρες της Εκκλησίας, για τη νοερά λεγομένη, νοερά προσευχή.
Και όταν αυτά όλα πραγματοποιηθούν, τότε έρχεται η αγάπη, το πλήρωμα όλων των αρετών. Διότι πως μπορούμε να βιώσουμε όλα τούτα που είπαμε και το ανέκφραστο και ουράνιο μεγαλείο της Θείας Παρουσίας, αν μέσα μας δεν χωράει ούτε ένας άνθρωπος, με τον οποίο έχουμε διαφορές, πίκρα, έχθρα και μίσος;
Σε κανένα άλλο ναό, όπου και αν εκκλησιαστούμε, δεν θα βρούμε ανάπαυση και ειρήνη, αν βασιλεύει η κακία προς τον πλησίον μας.
Και πολύ περισσότερο δεν θα καταλάβουμε ποτέ μα ποτέ το πώς η καρδιά μας μεταβάλλεται και γίνεται πραγματικός θρόνος του Αγίου Θεού.

Χριστιανοί μου,
πρώτον με την πνευματική νηστεία που είναι υποχρεωτική, και την σωματική, αυτό ανάλογα με την υγεία και τις δυνάμεις που έχουμε,
δεύτερον, με την καλλιέργεια της αληθινής μετανοίας που γεννά το ταπεινό φρόνημα, τη συντριβή και τα δάκρυα,
τρίτον με την ενεργουμένη αγάπη προς τον Θεόν, εξ’ όλης ψυχής, καρδίας, ισχύος και διανοίας, και προς τον πλησίον μας που είναι εχθρός και μισητός για μας,
χωρίς αυτές τις τρεις προϋποθέσεις, δεν θα μπορέσουμε ποτέ να βιώσουμε τη Θεία Μεταβολή και μετάπλαση που τελείται μέσα μας, διότι ο Θεός είναι αυτός που τον επίγειον ναόν με την Αγία Τράπεζα, το Ιερόν Ευαγγέλιον, το Άγιον Δισκοπότηρον και τον πιστόν λαόν του Θεού, καθιστά τις καρδιές μας και ουράνιο ναό.

Ναι αδελφοί μου συναμαρτωλοί,
η καρδιά μας, η ψυχή μας, ο νους μας και το σώμα μας, όλος ο άνθρωπος κατέστη πλέον ουράνιος βασιλεία, ναός και κατοικία του Θεού.
Ναι χριστιανοί μου, η Βασιλεία του Θεού εντός ημών εστί.
Εύχομαι ταπεινά, αυτήν την Αγία και μεγάλη Τεσσαρακοστή, που αρχίζει από αύριο, τη Σαρακοστή του δύο χιλιάδες επτά, που αρχίζει από αύριο, όλα όσα είπαμε είθε να γίνουν κτήμα, αναπνοή, οξυγόνο, και ζωή στη ζωή μας,

Αμήν.