126
13.6.2001
Επειδή αδελφοί μου ο μοναδικός Άγιος που αναφέρεται στην Αποκάλυψη είναι ο Άγιος Αντίπας επίσκοπος Περγάμου, γι’ αυτό και θα αναφερθούμε με λίγα λόγια στην βιογραφία του. Η ζωή όμως και το μαρτύριο αυτού του αγίου, θα μας δώσει αφορμή, να κάνουμε λόγο σήμερα για τους αγίους μάρτυρες, για τα φρικτά τους μαρτύρια, και την εποχή που ζούσαν. Αυτά όμως θα τα συγκρίνουμε με τη δική μας εξωφρενική και σάπια εποχή, την εποχή του 2001.
Ο Άγιος Αντίπας χριστιανοί μου, ήταν σύγχρονος των Αγίων Αποστόλων, ειδωλολάτρης και οδοντίατρος στο επάγγελμα. Ζούσε στην Πέργαμο της Μικράς Ασίας που ήταν ονομαστό και πανίσχυρο κέντρο των ειδωλολατρών, γι’ αυτό και ο Ευαγγελιστής Ιωάννης στην Αποκάλυψη την ονομάζει «Θρόνο του Σατανά». Η Πέργαμος την εποχή εκείνη είχε τα πιο πολλά είδωλα από ολόκληρη την Ασία, και τα πιο γνωστά ήσαν του Δία, του Αυγούστου της Ρώμης, της Αθηνάς και του Ασκληπιού. Γι’ αυτό και βεβαιώνεται στον ίδιο στίχο της Αποκαλύψεως, ότι στην Πέργαμο ο Σατανάς κατοικεί.
Ως εκ τούτου και η διάδοσις του Ευαγγελίου είχε μεγάλες αντιδράσεις. Παρά ταύτα πολλοί κατηχήθησαν και εβαπτίσθηκαν χριστιανοί, μεταξύ των οποίων ήταν και ο Αντίπας . Γρήγορα οι Απόστολοι τον Χειροτόνησαν επίσκοπο αυτής της πόλεως, επίσκοπο Περγάμου.
Το έργο όμως του Αγίου συνάντησε πολλές δυσκολίες. Αλλά ο Αντίπας κατάφερε με την χάρη του Θεού να σώσει πολλές ψυχές, οδηγώντας πλήθη από ειδωλολάτρες στην χριστιανική πίστη. Για τη δράση του όμως αυτή καταγγέλθηκε στον ηγεμόνα της περιοχής, ο οποίος ακολουθώντας τις διαταγές του αυτοκράτορος Δομιτιανού για επίσημο διωγμό το 83 μ.Χ., συνέλαβε τον Αντίπα με σκοπό να του αλλάξει την πίστη.
Αρχικά προσπάθησαν να τον πείσουν με διάφορα φιλοσοφικά επιχειρήματα, τα οποία όμως με πολλή ευκολία ο Αντίπας ανέτρεψε και τους φιλοσόφους ειδωλολάτρες ιερείς κατεντρόπιασε. Έτσι ο ηγεμόνας διέταξε το θάνατό του με τρόπο πολύ φρικτό. Μαρτύρησε μέσα σε πυρακτωμένο χάλκινο βόδι. Ψήθηκε δηλαδή ζωντανός. Το γεροντικό του σώμα κάηκε, έλιωσε, αλλά η αγία του μαρτυρική ψυχή πέταξε κοντά στο θρόνο του Θεού. Μάλιστα ο ίδιος ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, δια του Ευαγγελιστού Ιωάννου αναφέρεται στον Αντίπα με τις φράσεις: «Αντίπας, ο μάρτυς μου ο πιστός», Αποκάλυψις δεύτερο κεφάλαιο, στίχος 13.
Όσα από τα τίμια οστά του αγίου ιερομάρτυρος απέμειναν από την καύση, τα παρέλαβαν οι χριστιανοί της Περγάμου, και τα τοποθέτησαν με ευλάβεια πολλή σε μέρος ιερό, όπου σε λίγες μέρες διεπίστωσαν ότι απ’ αυτά έρεεν άφθονο μύρο. Γι’ αυτό και ονομάστηκε μυροβλήτης. Τα δε θαύματά του ακόμα και μέχρι των ημερών μας είναι πολλά. Αυτή ήτο με λίγα λόγια αδελφοί μου η ζωή και το ένδοξο μαρτύριον του Αγίου Αντίπα.
Ο Άγιος όμως Αντίπας επειδή υπήρξε επίσκοπος, δηλαδή ιερωμένος της του Χριστού Εκκλησίας, γι’ αυτό και λέγεται ιερομάρτυς. Όλοι λοιπόν οι ιερείς ή κληρικοί παντός βαθμού, επίσκοποι, πρεσβύτεροι και διάκονοι, όταν ομολογούν την πίστη τους με μαρτυρικό θάνατο ονομάζονται ιερομάρτυρες.
Ο Άγιος Χαράλαμπος που ήτο ιερεύς, είναι ιερομάρτυς.
Ο Άγιος Ελευθέριος που ήτο Αρχιερεύς, δηλαδή επίσκοπος, είναι και αυτός ιερομάρτυς.
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Ε΄, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως τον οποίον απηγχόνησαν οι Τούρκοι στην Πύλη του Πατριαρχείου στις 10 Απριλίου του 1821, είναι και αυτός ιερομάρτυς.
Ο Άγιος Λαυρέντιος που ήταν διάκονος, είναι και αυτός ιερομάρτυς.
Κατ’ εξοχήν δε ιερομάρτυρες, υπήρξαν όλοι οι Απόστολοι εκτός του Ευαγγελιστού Ιωάννου, που εκοιμήθη οσιακώς στην Έφεσο.
Εκτός από τους ιερομάρτυρες έχουμε σαν δεύτερη κατηγορία μαρτύρων τους οσιομάρτυρες. Είναι δηλαδή όσιοι μοναχοί ή μοναχές, ασκητές, ερημίτες, και αναχωρηταί, που έδωσαν συγχρόνως και το αίμα τους για την αγάπη του Χριστού, και πέθαναν μαρτυρικά ύστερα από βασανιστήρια,
όπως ο οσιομάρτυς Αντώνιος ο Ρώσσος,
η οσιομάρτυς Ανισία,
ο οσιομάρτυς Αστέριος ο θαυματουργός,
η οσιομάρτυς Φεβρωνία,
ο οσιομάρτυς ο Γεράσιμος ο Καρπενησιώτης, και πολλοί άλλοι αμέτρητοι.
Εκτός όμως απ’ αυτές τις δυο κατηγορίες μαρτύρων που αναφέρουμε, έχουμε ακόμα τους οσιοπαρθενομάρτυρες, τους απλούς μάρτυρες, τους μεγαλομάρτυρες και τέλος τους νεομάρτυρες από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας μέχρι και των ημερών μας.
Χριστιανοί μου, η Εκκλησία μας τίμησε από τους πρώτους κιόλας διωγμούς, τους μάρτυρες καθώς και τα άγια λείψανά τους. Η δε μέρα του μαρτυρίου καθιερώθηκε σαν ημέρα γιορτής του μάρτυρος, και πάνω στον τάφο του άρχισε να τελείται η Θεία Λειτουργία. Και το πλέον θαυμαστόν ήτο, ότι μετά την Θεία Λειτουργία και την Θεία Κοινωνία, ακολουθούσε το νεκρόδειπνο της χαράς. Η Θεία Λειτουργία πάνω στους μάρτυρες, εξακολουθεί και μέχρι σήμερα και θα συνεχίζεται όσο θα τελείται η Θεία Ευχαριστία. Γιατί όταν εγκαινιάζεται ένας ναός, τοποθετούνται σε μια κεντρική κοιλότητα της Αγίας Τραπέζης λείψανα των αγίων μαρτύρων. Έτσι το άλικον αίμα της μαρτυρικής θυσίας των αγίων ενώνεται στην ίδια Αγία Τράπεζα με το Πανάγιον Αίμα του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, αφενός μεν για να τρέφονται οι πιστοί που κοινωνούν ως μετανοούντες αμαρτωλοί, των Αχράντων Μυστηρίων, με τροφήν αθανασίαν, και λαμβάνοντες την άφεσιν των αμαρτιών, και αφετέρου, για να τρέφεται η ρίζα της πίστεώς μας και στηρίζεται το δένδρον της αγιοτάτης ημών Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Η πατρίδα μας αδελφοί μου, είναι διάσπαρτη από αμέτρητα μοναστήρια ανδρικά και γυναικεία. Όλα διαθέτουν λειψανοθήκες με λείψανα αγίων μαρτύρων, θεοφόρων πατέρων, οσίων ιεραρχών, αγίων ασκητών, και ιαματικών Αναργύρων. Οι Άγιοι όμως Ανάργυροι, υπήρξαν όλοι τους γιατροί διαφόρων ειδικοτήτων, αφιλοχρήματοι, ελεήμονες, πρόθυμοι μέχρι θυσίας και θαυματουργοί. Αυτά λοιπόν τα Τίμια Λείψανά τους που ευωδιάζουν και θαυματουργούν, είναι στη διάθεση όλων των ευσεβών χριστιανών για προσκύνηση και προσευχή. Άρα οι επισκέψεις μας σ’ αυτά πρέπει να είναι καθαρά προσκυνηματικές, για να έχουν και την πνευματική τους ωφέλεια στις ψυχές μας.
Δυστυχώς στις ημέρες μας τις τόσο αμαρτωλές, με τις διάφορες εκδρομές που κάνουμε στα μοναστήρια μας, δίνουμε τον χαρακτήρα του θρησκευτικού τουρισμού, ότι δηλαδή βλέπουμε κάποια ωραία πράγματα, περνάμε ευχάριστα την ώρα μας και διασκεδάζουμε. Οι προσκυνηματικές μας όμως εκδρομές σε μοναστήρια και χώρους ιερούς πρέπει να είναι σύμφωνες μ’ αυτά που μας λέγει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος.
Όταν βρεθούμε λέγει ο Άγιος σε χώρους ιερούς όπου υπάρχουν άγια λείψανα οσίων, Αναργύρων και λοιπά, δεν τα προσκυνάμε με ψυχρότητα και αδιαφορία. Αντίθετα μάλιστα οφείλουμε να τα προσκυνάμε και να τα ασπαζόμαστε με πολλή ευλάβεια και σεβασμό, για να γίνει η πίστις πιο θερμή και πιο ζωντανή. Αυτό στη συνέχεια έχει σαν αποτέλεσμα το θρησκευτικό μας φρόνημα να γίνεται πιο αληθινό και πιο υψηλό. Και όχι μόνον αυτό, αλλά και η ψυχή μας πρέπει να καθίσταται δυνατότερη και ισχυρότερη στην αντιμετώπιση των διαφόρων πειρασμών της ζωής και η προθυμία μας για πνευματικούς αγώνες να αυξάνεται αποτελεσματικά. Αυτά κατά τον Ιερό Χρυσόστομο.
Οι άγιοι μάρτυρες των τριών πρώτων αιώνων χριστιανοί μου, δεν υπήρξαν μόνον άτομα μεμωνομένα με αγία ζωή και δράση, ούτε απομονωμένα από τον κόσμο. Αλλά υπήρξαν και ως οικογένειες ή και ως ολόκληρες κοινότητες μέσα στις ειδωλολατρικές κοινωνίες της απέραντης Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Έτσι έχουμε την Εκκλησία των Θεσσαλονικέων, την Εκκλησία του Θεού εν Κορίνθω, την Εκκλησία εν Εφέσω, εν Γαλατεία και λοιπά, όπως ονομάζει αυτές τις κοινότητες ο Απόστολος Παύλος στις επιστολές του.
Ένας καινούργιος πνευματικός κόσμος άρχισε να διαφαίνεται που ασφαλώς ξεχώριζε από τον παλαιό μέσα στην ζωή και την επαρχία του Ρωμαϊκού κράτους. Ένας δε αρχαίος εκκλησιαστικός συγγραφεύς στην προς Διόγνητον Επιστολή του μας λέγει τα εξής: Οι πρώτοι χριστιανοί ζούσαν όπως όλοι οι άνθρωποι. Ηργάζοντο τα ίδια επαγγέλματα που είχαν και πριν ως ειδωλολάτρες. Αν ήσαν δούλοι παρέμεναν δούλοι με στάση όμως που είχα πλέον αξιοπρέπεια και τιμή. Αν ήσαν απλοί στρατιώτες ή αξιωματικοί παρέμειναν στο στράτευμά τους για να δώσουν την καλή μαρτυρία. Ο σκηνοποιός ήτο πάλι σκηνοποιός, ο έμπορος έμπορος, ο γεωργός γεωργός και ούτω καθεξής. Παρέμεναν στις πόλεις τους όπου διεβίωναν, διατηρώντας τη γλώσσα τους, και κρατώντας τα έθιμα της εποχής των, μόνον τα καλά. Είχαν την ίδια ενδυμασία και χρησιμοποιούσαν τις ίδιες τροφές όπως και πρώτα. Σιγά σιγά όμως άρχισαν να διαφέρουν κατά τρόπον θαυμαστό ως προς την συμπεριφορά τους. Ήσαν ειρηνικοί και πράοι, αποφεύγοντες τις φιλονικίες, τις αντιδικίες, τους θυμούς και την οργή. Η καλοσύνη τους ήτο διάχυτη και η γλώσσα γλυκειά χωρίς κατακρίσεις και περιττολογίες. Ακόμα και όταν ελοιδορούντο ή εχλεβάζοντο. Ή ηδικούντο φανερά ακόμα και όταν εδιώκοντο μαρτυρικά, εκείνοι παρέμεναν μέσα τους γεμάτοι από αγάπη και ειρήνη. Και ενώ κατοικούσαν στην πατρίδα τους ως Ρωμαίοι πολίτες, εν τούτοις τα πάντα υπέμειναν στο βάθος της ψυχής των ως ξένοι παρόλον που ήσαν φιλικοί και καλοσυνάτοι προς όλους.
Στη γη διέτριβαν με τις διάφορες ασχολίες που προέκυπταν για να βγάζουν τίμια το ψωμί τους, με τη ζωή τους όμως επολιτεύοντο σαν να κατοικούσαν στον ουρανό. Εφηρμόζετο γι’ αυτούς, αυτό που λέγει και η Αγία Γραφή «το πολίτευμα ημών εν ουρανοίς υπάρχει». Ενυμφεύοντο, έκαμναν οικογένεια και πολλά παιδιά, χωρίς εκτρώσεις και χωρίς να πετούν τα νεογέννητα στα σκουπίδια.
Κλείνοντας την παρένθεση με τα όσα μας είπε η Προς Διόγνητος Επιστολή, λέμε και μείς τα εξής: Το φαινόμενον των εκτρώσεων στην πατρίδα μας, έχει πάρει τρομακτικές διαστάσεις. Επί λέξει δε γράφει τα εξής απογευματινή Αθηναϊκή εφημερίδα και μάλιστα επισήμως: Στην Ελλάδα από το 1986 μέχρι το Δεκέμβριον του 2000, έχουν σφαγιαστεί με τις εκτρώσεις 6.000.000 Ελληνόπουλα. Και η τραγωδία εμφανίζεται αμείλικτος. Το αίμα των αθώων αυτών υπάρξεων ως αυξανόμενος ποταμός, συνεχώς μας απειλεί με εθνική καταστροφή και συνολικόν ναυάγιον αποτελεί το μεγαλύτερον έγκλημα κατά της πατρίδος μας. Αυτά μας γράφει επισήμως το άρθρον της εφημερίδος. Επαναλαμβάνοντας λέγω ότι αυτά τα έξι εκατομμύρια παιδιά που δολοφονήθηκαν τόσο άγρια, αν σήμερα ζούσαν θα είχαν προστεθεί στον ήδη γερασμένο Ελληνικό πληθυσμό μας. Και κάτι άλλο πολύ σημαντικό. Αυτά τα αθώα αγγελούδια που σφαγιάστηκαν τόσο ανελέητα από τους ίδιους τους γονείς των, ασφαλώς ο Θεός κατά την ταπεινή μου γνώμη θα τα κατατάξει στη χορία των μαρτύρων βρεφών.
Επανέρχομαι όμως στην προς Διόγνητον Επιστολή που συνεχίζοντας μας λέγει τα εξής: Οι χριστιανοί των πρώτων αιώνων είχαν κοινό τραπέζι. Στο δείπνο δηλαδή όλοι μαζί, ακόμα και οι δούλοι με προσευχή, και με συζητήσεις καθαρά πνευματικές, με σκοπό το πώς θα αποφεύγουν την διαφθορά και τις αισχρότητες που εγίνοντο τότε δημοσίως, σε δρόμους, πλατείες, πάρκα, αμφιθέατρα, λουτρά και λοιπά, πρώτα πρώτα από τους πλουσίους ειδωλολάτρες και άρχοντες που έδιδαν το κακό παράδειγμα για να ακολουθούν και οι πτωχότερες τάξεις. Μήπως το ίδιο δε συμβαίνει και σήμερα; Για θυμηθείτε λίγο τις Απόκριες, και στην Πάτρα, και στο Μοσχάτο αλλά και σε όλες τις πόλεις της Ελλάδος; Κραιπάλη, μέθη, ασυδοσία, και αισχρότητες πάσης φύσεως τις νύχτες του καρναβάλου. Ακόμα και αιμομιξίες, όπως τότε στα αρχαία Σατουρνάλια, από όπου κατάγεται και το σημερινό στα χάλια του καρναβάλι. Θα τρίζουν ασφαλώς τα κόκαλα του Αγίου ενδόξου Αποστόλου Ανδρέου του Πρωτοκλήτου, και του πατρός Γερβασίου Παρασκευοπούλου, όπως θα τρίζουν και πολλών άλλων ακόμα αγίων που έδωσαν και εδώ στην περιοχή της Αττικής αλλά και σε ολόκληρη την πατρίδα μας, το αίμα τους για την αγάπη του Χριστού. Γι’ αυτό και ρωτώ: Έχουμε σήμερα στην Ελληνική Ορθόδοξη οικογένεια κοινό δείπνο, με κοινές πνευματικές συζητήσεις και για το πώς θα αποφεύγουμε όλοι μαζί το κακό, και για το πώς θα μπούμε στο δρόμο του Θεού με όση περισσότερη ακρίβεια μπορούμε; Πιστεύω πως στην πλειονότητα αυτό δεν γίνεται. Γι’ αυτό και τόσα ερείπια γύρω μας. Όπως λοιπόν τότε ο κόσμος της ειδωλολατρίας, κατρακυλούσε κάθε μέρα στον κατήφορο του συγκριτισμού, της αναμείξεως δηλαδή των διαφόρων θρησκειών, ως τρόπος ζωής και λατρείας, έτσι και στις ημέρες μας στη δική μας εποχή.
Τα πάντα αναμειγνύονται με την Ορθόδοξη χριστιανική μας πίστη. Θεωρίες από τις ανατολικές θρησκείες, τον διαλεκτικό υλισμό και τον αθεϊσμό, την μαγεία, τις δεισιδαιμονίες και τις προλήψεις, αντιλήψεις ακόμα από τον Μωαμεθανισμό, και τις ανεξέλεγκτες επιδράσεις από τις πάμπολλες προτεσταντικές αιρέσεις, με την μορφή του Δυτικού τρόπου ζωής, όλα μαζί διαστρεβλώνουν τις αλήθειες της πίστεώς μας και το Ορθόδοξο ήθος μας.
Ένας αρχαίος φιλόσοφος, ο ειδωλολάτρης Σενέκας, περιγράφοντας την εποχή του νομίζει κανείς ότι περιγράφει την δική μας εποχή, την εποχή του 2001. Γράφει λοιπόν: Ο κόσμος είναι γεμάτος βία, εγκλήματα και πάθη. Οι άνθρωποι συκοφαντούν ο ένας τον άλλον για να κερδίζουν θέσεις και αξιώματα. Κάθε μέρα η ακολασία αυξάνεται τρομακτικά και η ντροπή εξαφανίζεται. Ποδοπατείται ό,τι είναι καλό και ιερό. Περιφρονείται και χλευάζεται η αρετή και η αλήθεια, ενώ η ανηθικότητα διαδίδεται παντού και με κάθε ελευθερία, δηλαδή όπως θα λέγαμε σήμερα, με όλα τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τηλεοράσεις, Internet, ραδιόφωνα, ρόζ τηλέφωνα, εφημερίδες, περιοδικά, αισχρές βιντεοταινίες και λοιπά. Όλες δε οι κακίες και οι αισχρότητες συνεχίζει ο Σενέκας, δεν αποφεύγουν πλέον το φως, το επιδιώκουν, διότι τα πάντα γίνονται δημοσίως. Τόσο δε απροκάλυπτη κατήντησε η φαυλότητα, και τόσο ξεδιάντροπα διαφημίζεται, ώστε η αγνότητα είναι τόσο σπανία, που όχι μόνον δεν μπορείς να την βρεις, αλλ’ ούτε και το όνομά της το ακούεις ποτέ. Γι’ αυτό τα αίσχη και οι βρωμερότητες όλων των μελών της οικογενειακής ζωής των ειδωλολατρών, έχουν φτάσει στο κατακόρυφο.
Αυτή η μικρή περιγραφή αδελφοί μου, η τόσο παραστατική, από τον ειδωλολάτρη φιλόσοφο Σενέκα, που έζησε στις αρχές του πρώτου αιώνος και αυτοκτόνησε επί Νέρωνος του αιμοσταγούς, είναι η πιο αληθινή περιγραφή της εποχής μας. Το μόνο πράγμα που παραλείπεται είναι το μέγεθος της βλασφημίας των θείων, που στην πατρίδα μας, την Ορθόδοξη Ελλάδα μας, έχει πάρει και αυτή τρομακτικές διαστάσεις. Οι πάντες βρίζουν, μικροί και μεγάλοι, άνδρες και γυναίκες, ακόμα και μικρά παιδιά.
Την αναφορά μας όμως για τον ξεπεσμό και της δικής μας εποχής, θα την συνεχίσουμε αφού προηγουμένως εκθέσουμε μερικά από τα πολλά είδη βασανιστηρίων. Οι διωγμοί και τα μαρτύρια των πρώτων χριστιανών αδελφοί μου, ήσαν πολλά και ποικίλα και μάλιστα, τόσο φοβερά στην περιγραφή τους που μας αφήνουν κατάπληκτους, γεμάτους δέος και θαυμασμό. Για πολλούς φαίνονται απίστευτα και εξωπραγματικά. Υπερβολικές και φανταστικές διηγήσεις των καλογήρων. Όμως όλες οι διηγήσεις και οι βιογραφίες των συναξαριστών, είναι πέρα για πέρα αληθινές. Ιδού μερικά μαρτύρια.
- Ο λιθοβολισμός, όπως του πρωτομάρτυρος και αρχιδιακόνου Στεφάνου,
- το Σταύρωμα, πολύ συνηθισμένο μαρτύριο στην αρχαία εποχή, με όρθιο το σώμα ή ανάποδα όπως του Αποστόλου Πέτρου, ή χιαστί, όπως του Πρωτοκλήτου Αποστόλου Αγίου Ανδρέου.
- Το γδάρσιμο. Να σου γδέρνουν δηλαδή το σώμα σου λωρίδες λωρίδες. Από την κορυφή μέχρι τα νύχια, όπως του Αγίου Χαραλάμπους σε ηλικία εκατόν δέκα τριών ετών και στη συνέχεια να το αλείφουν με ξύδι και αλάτι. Και αντί να σπαράζεται από τους φρικτούς πόνους ο Άγιος Χαράλαμπος, δοξολογούσε το Θεό με ύμνους που έβγαιναν γλυκύτατοι από το γεροντικό του στόμα. Βλέποντας οι δύο δήμιοι Βάπτος και Πορφύριος, το μεγαλείο και τη λάμψη τη θεϊκή στο πρόσωπο του Αγίου, φωτίστηκε σωτήρια η ψυχή τους, και ρίπτοντας τα όργανα των βασανιστηρίων, έπεσαν στα πόδια του Αγίου, ζητώντας πρώτον συγγνώμη και δεύτερον να γίνουν χριστιανοί. Η φανερή αυτή ενέργεια υπέρ της χριστιανικής πίστεως, κίνησε το μίσος και τη μανία του επάρχου που διέταξε τον άμεσο αποκεφαλισμό τους. Έτσι οι δύο δήμιοι μαζί με τον Άγιο Χαράλαμπο πήραν το αιώνιο και αμαράντινο στεφάνι του μαρτυρίου. Το ανέφερα αυτό για να πω ότι χιλιάδες είναι οι δήμιοι που ομολόγησαν τον Χριστόν ως αληθινόν Θεόν και Σωτήρα, για να βαπτιστούν με το αίμα τους το βάπτισμα του μαρτυρίου.
- Έχουμε κατόπιν το φρικτό τέντωμα των μελών του σώματος πάνω σε τροχό γεμάτο καρφιά, όπως μαρτύρησε η Αγία Μεγαλομάρτυς Αικατερίνη.
- Το ψήσιμο σε πυρακτομένη σχάρα,
- τα φραγκελώματα και τις μαστιγώσεις μέχρι θανάτου,
- το κρέμασμα από το λαιμό, ο λεγόμενος απαγχονισμός, που το συνήθιζαν πολύ οι Τούρκοι. Έτσι μαρτύρησε ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, ο Εθναπόστολος και Εθνομάρτυρας.
- Σύνηθες βασανιστήριο ήτο το ρίψιμο σε λάκκο με καχλάζουσα ασβέστη, όπως έριψαν τον Άγιο Μεγαλομάρτυρα Γεώργιο, για να βγει απ’ αυτόν τελείως ανέπαφος και υγιέστατος. Άσχετα αν ύστερα από αρκετά μαρτύρια στο τέλος τον αποκεφάλισαν.
- Ο θάνατος με τις λόγχες, όπως μεταξύ άλλων μαρτύρησε και ο Άγιος Μεγαλομάρτυς Δημήτριος ο Μυροβλήτης. Πολλούς τους έριπταν μέσα σε μεγάλες φωτιές και τους έκαιγαν ζωντανούς.
- Το ίδιο έπραξαν και στον Άγιο Πολύκαρπο Σμύρνης, που όμως η φωτιά δεν του άγγιξε ούτε μια τρίχα της κεφαλής του. Τότε τον απεκεφάλισαν. Έτσι επιβεβαιώθηκε ο λόγος του Θεού, που λέγει προς τον επίσκοπον Αντίπα: «Μηδέν φοβού, αν μέλλεις παθείν, γίνου πιστός άχρι θανάτου και δώσω σοι τον στέφανον της ζωής». Αποκάλυψις Β 10.
- Πολλούς τους τηγάνιζαν σε βρασμένο λάδι,
- ενώ άλλους τους ξέσκιζαν τις σάρκες, με σιδερένια νύχια,
- και άλλους πάλι τους έκοβαν χέρια και πόδια αφού προηγουμένως τα έσπαζαν με ρόπαλα.
- Πλήθος χριστιανών μαρτύρησαν στις αρένες και τα αμφιθέατρα κατασπαρασόμενοι από πεινασμένα λιοντάρια και τίγρεις, όπως έγινε με τον Άγιο Ιγνάτιο τον Θεοφόρο.
- Στα πρώτα χρόνια των διωγμών πολλούς χριστιανούς τους έραβαν με προβιές ζώων, τους άλειφαν με πίσσα μέσα και έξω, και τους έβαζαν φωτιά για να φωτίζουν τα βράδια πάνω σε στύλους τους κήπους των ανακτόρων και τους δρόμους της Ρώμης.
- Άλλους πάλι τους έρριπταν μέσα σε παγωμένες λίμνες, όπως τους Αγίους Τεσσαράκοντα μάρτυρες,
- και άλλους τους έβγαζαν με τανάλιες, τα νύχια, τα δόντια, τη γλώσσα και με πηρούνια τα μάτια.
- Μερικούς τους έπνιγαν με πέτρες στο λαιμό μέσα σε πηγάδια, ποταμούς και λίμνες,
- και άλλους πάλι τους έβαζαν αναμμένα κάρβουνα πάνω στην κοιλιά.
Είναι τόσα πολλά και ποικίλα τα βασανιστήρια των Αγίων μαρτύρων και οι περιγραφές τους τόσο φρικιαστικές, που δεν τολμάμε να τις συνεχίσουμε άλλο, έστω και συνοπτικά. Πάντως το τελικό μαρτύριο των περισσοτέρων αγίων μαρτύρων ήτο ο αποκεφαλισμός.
Αυτή η μικρή και περιληπτική περιγραφή από τα μαρτύρια των πρώτων χριστιανών, μας αποκαλύπτει σε όλο το μεγαλείο της τη μεγάλη και ακλόνητη πίστη που είχαν στο Χριστό σαν Υιόν Θεού και την διδασκαλία Του. Και την πίστη τους στην αληθινή, την ολοζώντανη, την απεδείκνυαν με τα έργα τους, που έφταναν μέχρι μαρτυρικού θανάτου, με βασανιστήρια και βασανιστήρια, άνδρες, γυναίκες και παιδιά.
Από τον τριετή Κήρυκο μέχρι τον Άγιο Χαράλαμπο των εκατόν δέκα τριών ετών, από άρχοντες, πρίγκιπες, στρατηλάτες, μέχρι απλών χριστιανών, γεωργών, στρατιωτών, δούλων και υπηρετών. Από πλουσίους και άρχοντες μέχρι τους πλέον πτωχούς, από εμπόρους και κροίσους μέχρι τους απλούς επαγγελματίες. Το μαρτυρολόγιον της Εκκλησίας μας δεν το κοσμούν μόνον οι απλοί άνθρωποι του λαού, ή μόνον ιεράρχες και ιερείς, αλλά και γιατροί όλων των ειδικοτήτων, συγγραφείς, ποιηταί, δικηγόροι, αρχιτέκτονες, καλλιτέχνες, αρεοπαγίτες, ακόμα και σοφοί. Επίσης συγκλητικοί, έπαρχοι, πατρίκιοι, πριγκίπισσες και πολλοί άλλοι. Ως άστρα του ουρανού οι μάρτυρες αδελφοί μου. Ως άστρα του ουρανού.
Τα μαρτύρια όμως και οι διωγμοί των χριστιανών, επισήμως τουλάχιστον, τελειώνουν με το διάταγμα των Μεδιολάνων το 313 μΧ από τον Μεγάλο Κωνσταντίνο.
Δυστυχώς όμως οι διωγμοί, οι φυλακίσεις, οι εξορίες και οι λοιπές αιματηρές ταλαιπωρίες συνεχίσθησαν και στους μετέπειτα αιώνες, από φανατισμένους αιρετικούς και αιρεσιάρχας που παρέσυραν ακόμα και αυτοκράτορας, και πλήθος απλών πολιτών που κατά το πλείστον είχαν άγνοια των βασικών δογμάτων.
Η εικονομαχία που κράτησε εκατό περίπου χρόνια, έδωσε και αυτή στρατιές νέων μαρτύρων και ομολογητών.
Κατόπιν έχουμε νέφος αγίων μαρτύρων Ορθοδόξων χριστιανών για τρείς αιώνες, από τις σταυροφορίες των παπικών. Είναι κάτι που δεν πρέπει να ξεχνάμε.
Και τέλος έχουμε τους χιλιάδες νεομάρτυρες επωνύμους και ανωνύμους με τα πολλά βασανιστήρια από τους Τούρκους στα σκληρά 400 χρόνια σκλαβιάς και υποδουλώσεως του Ελληνικού Έθνους.
Για πρώτο παράδειγμα σας αναφέρω τους 3000 Χιώτες, άνδρες, γυναίκες και παιδιά που εσφαγιάσθησαν σαν τραγιά στην παραλία του νησιού, επειδή δεν θέλησαν να πατήσουν ένα απλό Σταυρό που χάραξαν οι Τούρκοι στο έδαφος.
Ενδεικτικά σας αναφέρω από τους Νεομάρτυρες, τον Άγιο Ζαχαρία τον Γουναρά που μαρτύρησε στην παλαιά πόλη της Πάτρας.
Επίσης την Αγία Φιλοθέη την Αθηναία.
Τους Νεομάρτυρες Τριαντάφυλλο και Σταμάτιο από το Βόλο.
Τον Άγιο Γεώργιο στα Ιωάννινα,
τον Άγιο Νικόλαο στις Σπέτσες,
τον Άγιο Παύλο στην Πελοπόννησο,
τον Άγιο Εμμανουήλ στη Σαμοθράκη,
τον Άγιο Ιάκωβο στην Καστοριά,
τον Άγιο Κύριλλο στη Θεσσαλονίκη.
Όλοι αυτοί οι Νεομάρτυρες και χιλιάδες άλλοι ακόμα απ’ όλα τα μέρη της Ελλάδος. Και όλοι από την θηριωδία και τα βασανιστήρια των Τούρκων. Αυτούς τους γνωρίζατε; Ασφαλώς όχι. Αν θέλουμε όμως να γνωρίσουμε τους Νεομάρτυρες, δεν έχουμε παρά να διαβάσουμε τον Συναξαριστή των Νεομαρτύρων του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου.
Και τέλος αδελφοί μου δεν πρέπει να παραλείψουμε και τους Νεομάρτυρες μοναχούς στο Άγιον όρος, που εσφαγιάσθησαν από Λατίνους μοναχούς όταν η μισή Ελλάδα και το Βυζάντιον είχαν καταλειφθεί από τους Παπικούς Σταυροφόρους.
Έτσι έχουμε τους Νεομάρτυρες και συγχρόνως Οσιομάρτυρες της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου, όπου οι παπικοί μοναχοί, αφού προηγουμένως βασάνισαν τον ηγούμενο Άγιο Ευθύμιο και δώδεκα ακόμα μοναχούς, τελικά τους έπνιξαν στο πηγάδι της μονής. Η μνήμη τους γιορτάζεται στις 4 Ιανουαρίου.
Δεύτερον. Έχουμε τους 26 νεομάρτυρες μοναχούς απ’ την Ιερά Μονή Ζωγράφου, τους οποίους έκαψαν ζωντανούς οι παπικοί μοναχοί στο προαύλιον της μονής – η μνήμη τους γιορτάζεται στις 22 Σεπτεμβρίου.
Από τους ίδιους Λατίνους μοναχούς έχουμε την άγρια σφαγή πολλών νεομαρτύρων μοναχών, από την Ιερά Μονή Ιβήρων, των οποίων η μνήμη εορτάζεται στις 13 Μαΐου.
Επίσης έχουμε τη σφαγή αρκετών μοναχών από τους Λατίνους μοναχούς στις Καρυές του Αγίου Όρους που είναι σήμερα πρωτεύουσα της Αθωνικής Πολιτείας, μεταξύ των οποίων ήταν και ο πρώτος τη τάξη ιερομόναχος πατήρ Κοσμάς. Είναι ο νέος ιερομάρτυς Κοσμάς και του οποίου η ανακομιδή των ιερών λειψάνων του εγένετο στις 18 Νοεμβρίου του 1981 και από τότε φυλάσσονται με ευλάβεια πολλή στο ¨Αγιον Βήμα του Ιερού Ναού του Πρωτάτου.
Χριστιανοί μου, όλα όσα περιγράψαμε μέχρι τώρα, για όλες τις κατηγορίες των Αγίων μαρτύρων, είναι η μεγάλη δόξα της Εκκλησίας μας.
Ναι χριστιανοί μου. Οι άγιοι μάρτυρες είναι το μεγαλείον της πίστεώς μας, ο θρίαμβος της Ορθοδοξίας, είναι το καμάρι του ουρανού, είναι ο εξευτελισμός του διαβόλου και του θανάτου, και η πιο τρανή απόδειξις της νίκης εναντίον του κακού και της αμαρτίας.
Ναι αδελφοί μου, οι άγιοι μάρτυρες είναι το καύχημα του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, χάριν του οποίου και με την βοήθειαν του οποίου έχυσαν ποταμηδόν το αίμα τους. Αν τους αγαπάμε, αν τους σεβόμαστε και αν τους τιμάμε με εικόνες, με ιερούς ναούς, με ιερές ακολουθίες, και με πανηγυρικές εκδηλώσεις, πρέπει και να τους μιμούμεθα. Μνήμη Αγίου, μίμησις Αγίου μας βεβαιώνουν οι Πατέρες της Εκκλησίας μας.
Και το ερώτημα τώρα. Πώς θα γίνει αυτό κατορθωτό αφού σήμερα δεν έχουμε και δεν είναι καιρός διωγμών; Απλούστατα, με το δικό μας αίμα. Με το δικό μας μαρτύριο, με το αναίμακτο μαρτύριο της συνειδήσεως. Και ξεκινάμε με ένα γεγονός από το γεροντικό.
Κάποτε ένας γέροντας πήγε να επισκεφθεί τον φημισμένο αββά Ακυλλά, και πρόλαβε να τον δει να φτύνει αίμα από το στόμα του.
- Τι έπαθες αδελφέ μου; τον ρώτησε με ανησυχία.
Και ο ασκητής της υπομονής απήντησε:
- Αυτό που είδες, είπε, είναι ο λόγος του αδελφού που πριν από λίγο με στεναχώρεσε πολύ. Αγωνίστηκα σκληρά να μην του απαντήσω, και ζήτησα παρακαλώντας τον Θεόν να πάρει την πικρία από την ψυχή μου. Και να που ο λόγος έγινε αίμα στο στόμα μου. Φτύνοντάς το έβγαλα μαζί και την θλίψη της καρδιάς μου.
Το φτύσιμο του αίματος χριστιανοί μου από το μεγάλο ασκητή Αχιλά, καταδεικνύει με τον πιο φανερό τρόπο το εσωτερικό μαρτύριο της ψυχής του για να συγκρατήσει την βαριά πικρία κατά του αδελφού του, μακροθυμώντας και υπομένοντας εν αγάπη.
Το να συγχωρεί ο χριστιανός την ατιμία, την συκοφαντία, την προδοσία, την αχαριστία, την μεγάλη αδικία και λοιπά με αγάπη, και μακροθυμία όπως την δίδαξε έμπρακτα ο Θεός, είναι ένα από τα φοβερότερα μαρτύρια για την ψυχή του. Αυτό ακριβώς συνιστά και το αναίμακτο μαρτύριο της συνειδήσεως. Αδυναμίες, κακίες και πονηριές, δηλαδή πάθη, έχουμε αδελφοί μου όλοι μας, και πρώτος εγώ. Αλλά άλλα απ’ αυτά είναι φανερά, και άλλα που είναι και τα περισσότερα, βρίσκονται καλά κρυμμένα στο βάθος της καρδιάς μας. Μας φανερώνονται και ξεπετάγωνται από μέσα μας, όταν δίδονται αφορμές και ερεθίσματα. Ερεθίσματα μας δίδουν
- Πρώτον. Ο κακός εαυτός μας, που ρέπει προς τα πονηρά εκ νεότητος αυτού.
- Δεύτερον. Αφορμές για να ξυπνήσουν τα πάθη μας δίδουν οι άνθρωποι του στενού μας περιβάλλοντος. Οικογενειακού, συγγενικού, φιλικού, επαγγελματικού…
- Τριτον. Τα πάθη διεγείρονται ακόμα και από τις προσβολές που δεχόμαστε και από τον φθόνο και την κακία του διαβόλου. και
- Τέταρτον. Από το πόσο εύκολα αναστατώνονται και επηρεάζονται οι αισθήσεις και οι σκέψεις μας από τις επιδράσεις της ξέφρενης εποχής μας.
Στο πώς αντιμετωπίζουμε αδελφοί μου αυτόν τον πνευματικό και αόρατο πόλεμο, που συγχρόνως είναι και ορατός μέσα στην ψυχή μας, - πιστεύω και το επαναλαμβάνω αυτό, - αυτό είναι που συνιστά και το αναίμακτο μαρτύριο της συνειδήσεώς μας.
Εκείνο που με προβληματίζει στις ημέρες μας είναι η εποχή μας. Και θέλω να πιστεύω πως αυτό ανησυχεί κάθε υπεύθυνο και πνευματικό άνθρωπο με τα όσα ζει γύρω του. Και είναι βέβαιον ότι οι πιστοί αγωνιζόμενοι χριστιανοί σήμερα είναι πραγματικοί μάρτυρες. Θέλετε αποδείξεις; Να σας τις πώ.
Η διάχυτος η αμαρτία.
Η ξεδιάντροπος συμπεριφορά.
Οι ελεύθερες σχέσεις νέων και νεανίδων,
Ο σοδομιτισμός και η αυξανόμενη ομοφυλοφιλία.
Η αισχύνη της γύμνιας στο ντύσιμο, ή μάλλον στο γδύσιμο, ακόμα και μέσα στους ιερούς ναούς.
Η δημοσίως διαδεδομένη ανηθικότητα.
Το αμαρτωλό ξενύχτι.
Οι βρώμικες διασκεδάσεις με τη μέθη, την κραιπάλη και την βωμολοχία.
Η διάλυσις της οικογενείας με τα αυξανόμενα διαζύγια.
Οι ύβρεις, οι βλασφημίες των θείων.
Η ασυννενοησία.
Η βία.
Τα μίση.
Η αναρχία,
Το έγκλημα.
Η προδοσία.
Η απροκάλυπτη αδικία,
Τα ναρκωτικά.
Οι πολλαπλασιαζόμενες εκτρώσεις των εγγγάμων γυναικών και ιδιαιτέρως των αγάμων κοριτσιών, ηλικίας από δεκατεσσάρων ετών έως είκοσι.
Οι ακατανόμαστες διαστροφές στις σχέσεις των ζευγαριών.
Η σκυλολατρία.
Ο τζόγος και τα τυχερά παιχνίδια.
Οι χυδαίοι τρόποι.
Η τελεία αδιαφορία και σκληροκαρδία.
Η πίστις και η καταφυγή στην αστρολογία, στα μέντιουμ, στη μαγεία, στις χαρτορίχτες, στον πνευματισμό, - και μόλις προ ολίγου άκουσα ότι διαδίδεται ένα τραγούδι που ήλθε και στην πατρίδα μας και που λέγει «χορέψτε και τραγουδίστε μαζί με τον Σατανά», και περιγράφει για τις έξι πύλες της Κολάσεως, και αυτό χορεύοντας… τα παιδιά μας πώς να μην δαιμονιστούν, ή τα εγγονάκια μας, ή όποιαδήποτε άλλα Ελληνόπουλα στην πατρίδα μας; Πώς να μην έχουμε τόση ακαταστασία μέσα στα σπίτια μας; Αυτός λοιπόν ο δυτικός τρόπος ζωής, ο δυτικός τρόπος χωρίς Θεόν ζωής, που όλα μαζί αυτά αν τα μαζέψουμε, και άλλα πολλά ων ουκ έστι αριθμόν, μας θυμίζουν τις περιγραφές που μας έδωσε λίγο πριν ο ειδωλολάτρης φιλόσοφος Σενέκας για την εποχή του.
Την ίδια περίπου περιγραφή, συνοπτικά όμως μας την δίδει και ο Απόστολος Παύλος στην προς Ρωμαίους Επιστολή του, στο πρώτο του κεφάλαιο, στίχοι εικοσιδύο, τριανταδύο. Αξίζει τον κόπο με την ευκαιρία του σημερινού κηρύγματος να διαβάσετε αυτούς τους στίχους αδελφοί μου και θα ωφεληθείτε πολύ.
Και όπως λοιπόν τότε οι πρώτοι χριστιανοί αντιμετώπιζαν μεγάλες δυσκολίες και ψυχικές πιέσεις με τα όσα ζούσαν γύρω τους, έτσι και σήμερα.
Ένας νέος παραδείγματος χάρη στις ημέρες μας για να διατηρηθεί αγνός και καθαρός, περνά δια πυρός και σιδήρου, αγωνίζεται δηλαδή πολύ σκληρά, για να διατηρήσει την ηθική του ακεραιότητα με φυλακή των αισθήσεων και απόκρουση των αισχρών και πονηρών λογισμών.
Το ίδιο συμβαίνει όμως και με όλους τους αγωνιζομένους εν Χριστώ Ιησού πιστούς χριστιανούς, με όλους δηλαδή εκείνους τους θεοφιλείς που αναγνωρίζουν την αμαρτωλότητά τους, ψάχνουν για τα πάθη και τις αδυναμίες τους, συνειδητοποιούν τους κινδύνους που προέρχονται απ’ αυτά και μπαίνουν σε πνευματικό συναγερμό, για να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά και πάντοτε με τη βοήθεια του Θεού και με τα μέσα που παρέχει πλούσια η Εκκλησία Του, να αντιμετωπίζουν το πληθωρικό κακό.
Αυτός λοιπόν ο αγώνας για την τήρηση των Ευαγγελικών εντολών, που αυτές καθ’ εαυτές καθορίζουν και την καταπολέμηση των διαφόρων παθών, μέσα στην αφόρητη βρωμιά της σημερινής εποχής μας, είναι το καινούργιο μαρτύριο των σημερινών Ορθοδόξων Χριστιανών, το αναίμακτο μαρτύριο της συνειδήσεως. Και δεν είναι λίγες οι χριστιανές, έγγαμες και άγαμες, που δέχονται ειρωνίες, κοροϊδίες, λοιδωρίες, καταπιέσεις, ακόμα και ξυλοδαρμούς, γιατί θέλουν να νηστέψουν, να προσευχηθούν, να λειτουργηθούν, να εξομολογηθούν, να εγκρατευθούν, να κοινωνήσουν. Και τα δέχονται είτε από το άμεσο οικογενειακό περιβάλλον, είτε από συγγενείς και φίλους, είτε ακόμα και από ξένους. Διαψεύστε με αν θέλετε.
Είναι ή δεν είναι αυτό ένα καθημερινό, συνειδησιακό μαρτύριο; Πολλά όμως συμβαίνουν και σε όλους τους επαγγελματικούς χώρους, στους οποίους υποφέρουν τα πάνδεινα, από χλευασμούς, τις λοιδωρίες, τις αδικίες και τις ανήθικες προκλήσεις οι αγωνιζόμενοι χριστιανοί και ειδικότερα οι χριστιανές. Και δω λοιπόν έχουμε ψυχικό αναίμακτο μαρτύριο.
Τα χριστιανόπουλα πάλι, που πηγαίνουν σχολείο, και θέλουν να κρατηθούν στο άμεμπτο χριστιανικό του ύψος, αντιμετωπίζουν καθημερινά την έντονη ειρωνία και περιφρόνηση από τους συμμαθητές τους, για να μην πω και από μερικούς διδασκάλους και καθηγητάς. - Έχουμε εδώ ένα παιδάκι, μπορεί να μας καταμαρτυρήσει την αλήθεια. - Για τα νέα λοιπόν αυτά παιδιά, από πολύ νωρίς αρχίζει το ψυχικό τους μαρτύριο, χωρίς να παραγνωρίζουμε και την ματωμένη αγωνία των ευσεβών γονέων τους… Και αν δεν είχαν την αποτελεσματική βοήθεια από την Θεία Κοινωνία και την Ιερά Εξομολόγηση, την προσευχή και τη νηστεία, την εγκράτεια και τον ένθεο ζήλο δηλαδή από το έλεος και την χάριν του Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, πώς θα τάβγαζαν πέρα; Πώς; Ασφαλώς θα τα βοηθάει πολύ και το καλό καθημερινό παράδειγμα των γονέων τους που έχουν φόβον Θεού και ταπεινό φρόνημα.
Κάποιος σεβαστός γέροντας, βλέποντας την ματωμένη αγωνία μερικών ευσεβών γονέων, και το αβάσταχτο καθημερινό τους μαρτύριο για το πώς θα σωθούν τα παιδιά τους, που και αυτά αγωνίζονται φιλότιμα και ηρωικά, είπε: Πιστεύω με σιγουριά ότι τελικά αυτά τα παιδιά τοιούτων γονέων, θα σωθούν. Όσο για τα’ άλλα κινδυνεύουν να κολασθούν από την ανεξέλεγκτη και δημοσίως προβαλομένη ανηθικότητα, απιστία, αθεΐα, ασέβεια και διάλυση των αξιών της ζωής. Επειδή όμως το έλεος του Θεού είναι άπειρον, και δεν θέλει τον θάνατον του αμαρτωλού, γι’ αυτό και θα δώσει άπειρες ευκαιρίες φωτισμού ώστε από μόνοι τους να καλλιεργήσουν θετικά και σωτήρια την προαίρεσή τους. Αν θα το κάμουν θα σωθούν. Αν δεν το κάμουν θα κολασθούν εις τους αιώνες.
Και για να κλείσουμε λέμε το εξής τελευταίο.
Το να μπορεί αδελφοί μου κάποιος χριστιανός να συγχωρεί, να μακροθυμεί και να υπομένει όπως ο Κύριος πάνω στο Σταυρό την ατίμωση, την προδοσία, την εγκατάλειψη, τη συκοφαντία, την αδικία και την αχαριστία, είναι όντως ένα σκληρό μακροχρόνιο συνειδησιακό μαρτύριο που μόνον όποιος το υπέστη, αυτός και μόνον γνωρίζεται, πώς χύνεται το αίμα της καρδιάς του. Θα μπορούσαμε να συνεχίσουμε και με άλλα πολλά παραδείγματα μέσα απ’ τη ζωή μας, αλλά αρκούμεθα όμως σ’ αυτά.
Χριστιανοί μου, λαμβάνοντας αφορμή από τη ζωή και το μαρτύριον του Αγίου Αντύπα, αναφερθήκαμε στις διάφορες κατηγορίες των αγίων μαρτύρων και στα φρικτά τους πολλαπλά βασανιστήρια. Η εκκλησία των τριών πρώτων αιώνων με τα εκατομμύρια των μαρτύρων εκοσμείτο από τρία αμαράντινα στολίδια.
- Πρώτον. Από τη θαυμαστή τριάδα αγάπης, ολοζώντανης πίστεως και ανεκφράστου μακροθυμίας,
- Δεύτερον, από την σπάνια αγνότητα των ηθών, και
- Τρίτον από τον άφθαστον ηρωισμόν.
Ασφαλώς η εποχή τους με τα βάρβαρα ειδωλολατρικά ήθη και έθιμα ήτο πάρα πολύ δύσκολη. Κατάφεραν όμως οι μαρτυρικοί εκείνοι χριστιανοί όχι μόνον να την ξεπεράσουν, αλλά και να την μεταμορφώσουν σε ολόκληρη την Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.
Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και στην δική μας εποχή, την εποχή του 2001, που είναι τελείως εξωφρενική, διαβολική θα έλεγα. Και αυτό διότι η πολιτισμένη κοινωνία μας, θεωρείται στο κάτω κάτω της γραφής χριστιανική. Το κακό όμως με την πρόοδον του τεχνικού πολιτισμού και των διαφόρων επιστημών οργανώθηκε. Έτσι με την εύκολη μετακίνηση των υλιστικών ιδεών, το κακό πήρε τρομακτικές και διαβολικά οργανωμένες διαστάσεις. Γι’ αυτό και στη διαφθορά των ηθικών αξιών, ξεπεράσαμε και αυτούς τους ειδωλολάτρες με όσα περιγράψαμε προηγουμένως. Ξεπεράσαμε δηλαδή και τα Σόδομα και τα Γόμορα και την εποχή του κατακλυσμού.
Άρα οι σημερινοί αγωνιζόμενοι πιστοί χριστιανοί, δηλαδή όλοι εμείς που ζούμε στο 2001, κατά το πλείστον στερούμεθα από πρότυπα αγίων μαρτύρων και ομολογητών. Στερούμεθα από πρότυπα των πρώτων αγίων οικογενειών. Στερούμεθα από πρότυπα αγιασμένης ζωής, των πρώτων χριστιανών, ανδρών και γυναικών.
Κάτι όμως προσπαθούμε να κάνουμε και μείς με την κάποια φαινομενική τήρηση των Ευαγγελικών εντολών, και τη συμμετοχή μας στα δύο σωστικά μυστήρια της Εκκλησίας μας, καθώς και με τον υποτυπώδη, υποτυπώδη, το επαναλαμβάνω, πνευματικό μας αγώνα. Αλλά αυτά δεν είναι τίποτα μπροστά στο πλήθος των ζωντανών παραδειγμάτων των αγίων μαρτύρων, των ομολογητών και των δικαίων κατά κόσμον, που επραγματοποίησαν το αιώνιον ιδανικόν του χριστιανισμού στην καθημερινή τους ζωή, και στη χαρά και στον πόνο τους.
Παραταύτα όσοι από τους σημερινούς Ορθοδόξους χριστιανούς της αλλοπρόσαλλης εποχής μας, που στερούνται φανερών αγιασμένων παραδειγμάτων, και φανερών οσιακών προτύπων, καταφέρνουν με τη βοήθεια του Θεού και των μέσων που χορηγεί η Εκκλησία Του, να σταθούν στο ύψος τους, είμαι βέβαιος ότι θα καταταγούν από τον δίκαιο Κριτή και Σωτήρα μας Ιησούν Χριστόν, στους μάρτυρες του αναιμάκτου μαρτυρίου. Επειδή ακριβώς στερούμεθα αγιασμένων προτύπων και παραδειγμάτων, μας λέγει ένας μεγάλος Άγιος της Εκκλησίας μας, ο Όσιος Ακίνδυνος, «όσοι θα σωθούν στις ημέρες μας, θα λογισθούν μάρτυρες».
Ας γίνουμε λοιπόν όλοι μας πιστοί άχρι θανάτου.
Στο Χριστό και στο Ευαγγέλιό Του.
Στη διδασκαλία Του.
Στις εντολές του.
Στις ηθικές αξίες της πίστεώς μας.
Προς τούτο άνω σχώμεν τας καρδίας.
Ευλογητός όμως ο Θεός, που διατηρεί και στην εποχή μας το μικρόν λήμμα και που στους κόλπους της τρέφει ακόμα, αγίους αρχιερείς, ιερείς και γεροντάδες, και απλούς σεμνούς, αλλά αγίους χριστιανούς και χριστιανές. Και ως άτομα και ως οικογένειες.
Ευλογητός ο Θεός, που μέθυσε τους αγίους μάρτυρες με το αίμα της πλευράς Του.
Ευλογητός ο Θεός και σήμερα που μεθά και όλους εμάς τους ταλαίπωρους και αναξίους, «ων πρώτος ειμί εγώ», με τι ίδιο άλικο Αίμα της Παναγίας Του πλευράς.
Και ιδιαιτέρως όλους εκείνους που καθημερινά σηκώνουν με υπομονή το Σταυρό του αναιμάκτου μαρτυρίου της συνειδήσεώς των.
Αμήν.
Με συγχωρείτε αν σας εκούρασα,
ευχαριστώ πολύ,
η αγάπη του Θεού να είναι πάντοτε μαζί σας.
Σηκωθείτε.
-------------------------------------
Στο κήρυγμα γίνεται αναφορά στην Πρός Ρωμαίους Επιστολή του Αποστόλου Παύλου, κεφ.1 στίχοι 22-32
22 φάσκοντες εἶναι σοφοὶ ἐμωράνθησαν,
23 καὶ ἤλλαξαν τὴν δόξαν τοῦ ἀφθάρτου Θεοῦ ἐν ὁμοιώματι εἰκόνος φθαρτοῦ ἀνθρώπου καὶ πετεινῶν καὶ τετραπόδων καὶ ἑρπετῶν.
24 Διὸ καὶ παρέδωκεν αὐτοὺς ὁ Θεὸς ἐν ταῖς ἐπιθυμίαις τῶν καρδιῶν αὐτῶν εἰς ἀκαθαρσίαν τοῦ ἀτιμάζεσθαι τὰ σώματα αὐτῶν ἐν αὑτοῖς,
25 οἵτινες μετήλλαξαν τὴν ἀλήθειαν τοῦ Θεοῦ ἐν τῷ ψεύδει, καὶ ἐσεβάσθησαν καὶ ἐλάτρευσαν τῇ κτίσει παρὰ τὸν κτίσαντα, ὅς ἐστιν εὐλογητὸς εἰς τοὺς αἰῶνας· ἀμήν.
26 Διὰ τοῦτο παρέδωκεν αὐτοὺς ὁ Θεὸς εἰς πάθη ἀτιμίας. αἵ τε γὰρ θήλειαι αὐτῶν μετήλλαξαν τὴν φυσικὴν χρῆσιν εἰς τὴν παρὰ φύσιν,
27 ὁμοίως δὲ καὶ οἱ ἄρσενες ἀφέντες τὴν φυσικὴν χρῆσιν τῆς θηλείας ἐξεκαύθησαν ἐν τῇ ὀρέξει αὐτῶν εἰς ἀλλήλους, ἄρσενες ἐν ἄρσεσι τὴν ἀσχημοσύνην κατεργαζόμενοι καὶ τὴν ἀντιμισθίαν ἣν ἔδει τῆς πλάνης αὐτῶν ἐν ἑαυτοῖς ἀπολαμβάνοντες.
28 Καὶ καθὼς οὐκ ἐδοκίμασαν τὸν Θεὸν ἔχειν ἐν ἐπιγνώσει, παρέδωκεν αὐτοὺς ὁ Θεὸς εἰς ἀδόκιμον νοῦν, ποιεῖν τὰ μὴ καθήκοντα,
29 πεπληρωμένους πάσῃ ἀδικίᾳ πορνείᾳ πονηρίᾳ πλεονεξίᾳ κακίᾳ, μεστοὺς φθόνου φόνου ἔριδος δόλου κακοηθείας,
30 ψιθυριστάς, καταλάλους, θεοστυγεῖς, ὑβριστάς, ὑπερηφάνους, ἀλαζόνας, ἐφευρετὰς κακῶν, γονεῦσιν ἀπειθεῖς,
31 ἀσυνέτους, ἀσυνθέτους, ἀστόργους, ἀσπόνδους, ἀνελεήμονας·
32 οἵτινες τὸ δικαίωμα τοῦ Θεοῦ ἐπιγνόντες, ὅτι οἱ τὰ τοιαῦτα πράσσοντες ἄξιοι θανάτου εἰσίν, οὐ μόνον αὐτὰ ποιοῦσιν, ἀλλὰ καὶ συνευδοκοῦσι τοῖς πράσσουσι.
Μετάφραση Κολιτσάρα
22 καὶ ἐνῶ διακηρύττουν ὅτι εἶναι σοφοί, ἀπεδείχθησαν μωροὶ καὶ ἀνόητοι·
23 καὶ ἀντικατέστησαν τὴν ἄπειρον καὶ μεγαλειώδη δόξαν τοῦ ἀφθάρτου Θεοῦ μὲ ὑλικὰ ἀγάλματα, μὲ εἴδωλα, ποὺ εἰκονίζουν φθαρτοὺς ἀνθρώπους καὶ πτηνὰ καὶ τετράποδα καὶ ἐρπετά.
24 Διὰ τὴν ἀσέβειαν δὲ καὶ τὴν ἀποστασίαν των αὐτὴν ἀπέσυρεν ὁ Θεὸς τὴν χάριν του καὶ ἔτσι παρεδόθησαν καὶ ὑπεδουλώθησαν εἰς τὰς ἁμαρτωλὰς ἐπιθυμίας τῶν καρδιῶν των, εἰς ἠθικὴν ἀκαθαρσίαν, ὥστε νὰ ἐξευτελίζωνται τὰ σώματα των ἀπὸ αὐτοὺς τοὺς ἰδίους.
25 Αὐτοὶ ἀντήλλαξαν καὶ ἀντικατέστησαν τὴν ἀλήθειαν τοῦ Θεοῦ μὲ τὸ ψεῦδος τῆς εἰδωλολατρίας, ἐσεβάσθησαν δὲ καὶ ἐλάτρευσαν τὴν ἄψυχον καὶ ἄλογον καὶ πεπερασμένην κτίσιν, ἀντὶ τοῦ Δημιουργοῦ, ὁ ὁποῖος τὴν ἔκτισε καὶ πρέπει διὰ τοῦτο νὰ εὐλογῆται καὶ νὰ δοξάζεται εἰς ὅλους τοὺς αἰῶνας. ᾿Αμήν.
26 ᾿Ακριβῶς δὲ διότι ἐλάτρευσαν ψευδεῖς καὶ φαύλους θεούς, παρεχώρησεν ὁ Θεὸς νὰ παραδοθοῦν καὶ ὑποδουλωθοῦν εἰς ἐξευτελιστικὰ πάθη. Διότι καὶ αἱ γυναῖκες των (χωρὶς νὰ ἐντραποῦν καὶ σεβασθοῦν οὔτε τὸν εὐατόν των) ἀλλάξαν τὴν φυσικὴν χρῆσιν τοῦ φύλου των εἰς τὴν παρὰ φύσιν καὶ ἐξετράπησαν εἰς ἀκατανομάστους πράξεις.
27 Κατὰ παρόμοιον τρόπον καὶ οἱ ἄρρενες ἀφήκαν τὴν φυσικὴν σχέσιν καὶ χρῆσιν τῆς γυναικὸς καὶ ἐφλογίσθησαν εἰς τὰς ἐμπαθεῖς ὀρέξεις μεταξὺ των, ὥστε ἄνδρες εἰς ἄνδρας νὰ ἐνεργοῦν ἀναισχύντους καὶ ἐξευτελιστικὰς πράξεις καὶ νὰ λαμβάνουν τὸν μισθόν, ποὺ τοὺς ἔπρεπε διὰ τὴν πλάνην των, ἀπὸ τὸν ἴδιον τὸν εὐατὸν των.
28 Καὶ καθὼς δὲν ἔκριναν καλὸν καὶ δὲν ἠθέλησαν νὰ κατέχουν τὴν ἀληθῆ καὶ σοφὴν γνῶσιν περὶ τοῦ Θεοῦ, παρεχώρησεν ὁ Θεὸς νὰ παραδοθοῦν καὶ ὑποδουλωθοῦν εἰς νοῦν ἀνίκανον νὰ διακρίνῃ τὸ ὀρθόν, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ διαπράττουν αὐτὰ τὰ ἀπρεπῆ καὶ ἐπαίσχυντα.
29 Καὶ ἔτσι ἐγέμισαν καὶ διεποτίσθησαν, κατὰ τὴν ψυχὴν καὶ τὸ σῶμα, ἀπὸ κάθε ἀδικίαν, πορνείαν, πονηρίαν, πλεονεξίαν, κακίαν· ἐγέμισαν ἀπὸ φθόνον, φόνον, φιλόνεικον διάθεσιν, δολιότητα καὶ κάθε κακοήθειαν.
30 ῎Εγιναν κρυφοὶ κατήγοροι σιγοψιθυρίζοντες μεταξὺ των εἰς βάρος των ἄλλων, θρασεῖς συκοφάνται τῶν ἀπόντων, γεμᾶτοι μῖσος ἐναντίον τοῦ Θεοῦ, ὑβρισταί, φαντασμένοι καὶ κομπασταί, ἐπιδειξιομανεῖς, ἐπινοηταὶ κακῶν εἰς βάρος τῶν ἄλλων, ἀσεβεῖς καὶ ἀνυπάκοοι ἀπέναντι τῶν γονέων·
31 ἄνθρωποι χωρὶς σύνεσιν, ποὺ χωρὶς ἐντροπὴν καταπατοῦν τὸν λόγον των καὶ τὰς συμφωνίας ποὺ ἔχουν κάμει, ἄστοργοι ἀπέναντι τῶν οἰκείων των, ἀδιάλλακτοι καὶ μνησίκακοι, σκληροὶ καὶ ἀνάλγητοι εἰς τὴν ξένην δυστυχίαν.
32 Αὐτοί, μολονότι ἐγνώρισαν καλὰ τὸ θέλημα καὶ τὴν δικαιοσύνην τοῦ Θεοῦ, ὅτι δηλαδὴ ὅσοι διαπράττουν τέτοια πονηρὰ ἔργα εἶναι ἄξιοι θανάτου, ὄχι μόνον πράττουν αὐτά, ἀλλὰ ἀπὸ ψυχικὴν πώρωσιν καὶ κακότητα ἐπιδοκιμάζουν μὲ ὅλην των τὴν καρδιὰ καὶ ἐκείνους ποὺ τὰ πράττουν.
