Τά τρία είδη σταυρών

217 δ
Κυρ.πρό.Υψ, 2005

Εμοί μη γένοιτο καυχάσθαι ει μη εν τω Σταυρώ του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.
Με καμάρι και παρρησία και ομολογία εν Αγίω Πνεύματι έκανε ο Απόστολος Παύλος. Άλλωστε και ολόκληρη η πορεία της ζωής μας είναι γεμάτη από σταυρούς.
Μια ζωή γεμάτη δυσκολίες, πόνους, θλίψεις, στεναχώριες, βάσανα, αναπηρίες, ατυχήματα, αναποδιές, αρρώστιες πολλές, κόπος πολύς, πείνα, ανεργία, ανασφάλεια και κακά γεράματα. Όλα μαζί και το καθένα χωριστά είναι και ένας σταυρός.
Σταυρός και από τα παιδιά μας. Ποιος δεν έχει σταυρό απ’ τα παιδιά του; Ποιος δεν έχει;
Ποιος άνθρωπος, ποια οικογένεια; Ποιος δεν έχει σταυρό; Πλούσιοι και φτωχοί, μορφωμένοι και αμόρφωτοι, μεγιστάνες και δούλοι, όλοι έχουν σταυρόν.
Σταυρός όταν γίνει σεισμός με τόσα και τόσα θύματα.
Σταυρός όταν η φωτιά κάψει το σπίτι μας και γίνουν στάχτη οι κόποι μιας ζωής.
Σταυρός οι ατέλειωτες νεροποντές και το χαλάζι που καταστρέφουν τα σπαρτά και τα γεννήματα των αγροτών μας.
Σταυρός και απο τις πλημμύρες, που όταν έρθουν δεν αφήνουν τίποτα όρθιο στο πέρασμά τους.
Αυτοί και πολλών άλλων ειδών σταυροί μας ταλαιπωρούν και μας βασανίζουν καθημερινά τη ζωή μας. Οι περισσότεροι απ’ αυτούς είναι αναπόφευκτοι και θα τους φορτωθούμε οπωσδήποτε, είτε το θέλουμε, είτε δεν το θέλουμε, είτε μας αρέσει, είτε δεν μας αρέσει, θα μας έλθουν στη ζωή και θα τους σηκώσουμε.

Για μας όμως τους Ορθοδόξους χριστιανούς, ο Σταυρός έχει άλλη θέση στη ζωή μας. Πνευματοποιεί την ύπαρξή μας, μετά το Βάπτισμα και το Χρίσμα και τα άλλα μυστήρια της Εκκλησίας μας, γίνεται Σταυρός λυτρωτικός. Όταν ο καθημερινός μας πνευματικός αγώνας αποβλέπει στο να μην αμαρτήσουμε, - εκουσίως τουλάχιστον, - είναι ένας λυτρωτικός Σταυρός, διότι μας προσφέρει την χάριν του Εσταυρωμένου Ιησού Χριστού, ανοίγει τα τυφλά μάτια της ψυχής και βλέπουμε το φως του Θεού, μας βοηθά στην απαλλαγή μας από την τυραννία των παθών, γιγαντώνει τις αντιστάσεις μας ενάντια στους αμείλικτους πολέμους του διαβόλου.
Είναι Σταυρός η ζωή μα και λύτρωσις.
Είναι σταυρός μα και θεία ευλογία, ομιλώ για μας τους Ορθοδόξους χριστιανούς, που ο Σταυρός είναι και Ανάστασις, είναι δηλαδή αυτό που καλούν οι Πατέρες μας Σταυροαναστάσιμη χαρά, γιατί; Διότι η Σταυρική θυσία και ο Σταυρός έγινε χαρά για ολόκληρη την ανθρωπότητα.
Αυτό το ομολογούμε κάθε Κυριακή, ολόκληρο το έτος, αλλά και κατά την περίοδο την Πασχαλινή, με το «Ανάσταση Χριστού θεασάμενοι». Και τι μας λέγει εκεί μέσα; Μας λέγει τα εξής: «Ιδού γαρ ήλθε δια του Σταυρού χαρά», χαρά, «χαρά εν όλω τω κόσμω».

Υπάρχει Σταυρός που τον δίδει ο ίδιος ο Θεός.
Υπάρχει Σταυρός που τον επιτρέπει ο Θεός κατά παραχώρησην και κατ’ ευδοκίαν.
Και τρίτον υπάρχει Σταυρός που τον δημιουργούμε μόνοι μας. Που τον διαλέγουμε μόνοι μας. Που τον βάζουμε μόνοι μας στην πλάτη της καρδιάς μας και τον σηκώνουμε μια ζωή.
Άρα ας μιλήσουμε μόνον για τρία είδη Σταυρών.

Ο Σταυρός που μας δίδει ο Θεός είναι στα μέτρα μας, και σηκώνεται με κάποια ευκολία διότι τον σηκώνει ο Θεός μαζί μας. Και αυτό γιατί δεν μας δίδεται παραπάνω από αυτό που μπορούμε να σηκώσουμε, τόσο, όσο μπορούμε. Και αυτό το κανονίζει με πάσα σοφία η αγάπη του Θεού και δίδεται για το συμφέρον μας αφ’ ενός μέν και αφ’ ετέρου για την δόξα του Αγίου Θεού.
Ο Σταυρός του Θεού μας διδάσκει και καλλιεργεί την υπομονή, που δεν την έχουμε, την πίστη, την ελπίδα, την προσευχή, την ενεργουμένη αγάπη προς όλους τους ανθρώπους, ακόμα και προς τους εχθρούς μας. Ο Σταυρός συντελεί στα μέγιστα στην κάθαρση από τα πάθη μας και μάλιστα απ’ τον εγωισμό, τον καταραμένο αυτόν εγωισμό, την υπερηφάνεια και την κενοδοξία, που αυτά τα τρία τα έχουμε όλοι μας, μηδενός εξαιρουμένου. Ξεριζώνει ιδιαιτέρως τον φθόνο, την πονηριά, το μίσος, την κακία, την φιληδονία και τόσα άλλα πάθη.
Ο Σταυρός του Θεού ανοίγει τον δρόμο της σωτηρίας μέσα από τα βασιλικά μυστήρια της Θείας Ευχαριστίας και της Ιεράς Εξομολογήσεως και αυξάνει μέσα από την επίμονη προσευχή, γιατί δεν κάνουμε προσευχή, μέσα λοιπόν από την επίμονη προσευχή ο σταυρός αυξάνει την πείνα και την δίψα για τον Λόγον του Θεού και για την καλλιέργεια των θειοτάτων αρετών. Ο Σταυρός του Θεού είναι για το καλό μας, για τη σωτηρία μας για την κάθαρση και τον φωτισμό μας.
Είναι αλήθεια ότι κάθε Σταυρός έχει πόνο, θλίψη και στεναχώρια, και ποιος δεν τη δοκιμάζει αυτή και πρώτος εγώ. Έχει όμως και την θεϊκή παρηγοριά της άρσεως του Σταυρού. Και όχι μόνον. Διότι αν πραγματοποιηθεί, λέω αν, αν, πραγματοποιηθεί με τη χάρη του Θεού η κάθαρσις των παθών, τότε αποκτούμε καθαρά προσευχή και διά μέσου αυτής της καθαράς προσευχής και τη συμμετοχή μας αξίως στα πανάγια μυστήρια, ακολουθεί η θεωρία των αγγέλων και των αγίων, ακολουθεί ο απλανής φωτισμός του νοός, ακολουθούν οι αποκαλύψεις των απορρήτων μυστηρίων του Θεού, η θεϊκή όρασις του ακτίστου φωτός, και η ακατάληπτη αίσθησις της δόξης της Τριαδικής Θεότητος.
Αυτά, όλα αυτά όταν με πολλή αγάπη και πολλή υπομονή σηκώνουμε αυτόν τον Σταυρόν που μας δίδει ο Θεός.

Και τώρα ερχόμεθα στο δεύτερο είδος του Σταυρού, που ο Θεός κατά παραχώρησιν επιτρέπει. Και έρχεται στην προσωπική ή στην οικογενειακή ζωή μας,
για να ξυπνήσουμε από τον λήθαργο και τον ύπνο της αμαρτίας.
Για να διορθώσουμε το κακό που κάνουμε σε τόσους και τόσους ανθρώπους γύρω μας.
Για να ξεχρεώσουμε το μεγάλο χρέος από τις αδιόρθωτες αμαρτίες μας, αδυναμίες και πάθη.
Για μα φωτιστεί το σκοτάδι του μυαλού μας,
για να μετανοήσουμε αληθινά και
για να ξανάρθουμε πάλι κοντά στο Θεό και την Εκκλησία Του, μαζί με τα μυστήριά της.
Είτε προέρχονται πόνοι και θλίψεις απ’ την διεφθαρμένη φύση μας, είτε προκαλείται κάποιος πειρασμός, επαναλαμβάνω επιτρέποντος του Θεού, από τον πόλεμον των φθονερών δαιμόνων, και ο μεν και ο δε είναι Σταυρός λυτρωτικός.
Καμιά φορά δημιουργούνται πολλές δοκιμασίες, σε μια οικογένεια, ή ατομικά, σε χριστιανούς, επαναλαμβάνω επειδή το επιτρέπει και το παραχωρεί ο Θεός, και αυτοί δημιουργούνται πολλές φορές απ’ την κακία των ανθρώπων, των συνανθρώπων μας, για απ’ την αδικαιολόγητη πονηριά τους, είτε δημιουργούνται από αδικίες, από υστεροβουλία και δόλο, ή από πονηριά και φθόνο. Καμιά φορά δημιουργούνται και προκαλούνται και από τα δικά μας συγγενικά και φιλικά πρόσωπα. Το επιτρέπει όμως ο Θεός. Το παραχωρεί. Και επειδή το επιτρέπει και επειδή το παραχωρεί, γι’ αυτό και το άγρυπνο μάτι Του επιβλέπει πάνω σ’ αυτόν τον Σταυρόν. Γι’ αυτό και γίνεται λυτρωτικός και σωτήριος.
Αλλά και τα έντονα καιρικά φαινόμενα με τους σεισμούς, καταποντισμούς, λιμούς ή λοιμούς, και τον ξαφνικό θάνατο, επιτρέπονται από τον Θεό για να μας υπενθυμίσουν τον προορισμό μας. Έχουμε έναν προορισμό σ’ αυτή εδώ στη γη που ζούμε. Δεν ήρθαμε μόνο να κάνουμε οικογένεια και παιδιά… ήρθαμε για να θεωθούμε, να βρεθούμε κοντά στον Θεό, στην αιωνιότητα, στον Παράδεισο, στην χαρά των Αγίων και των Αγγέλων. Έρχονται για να προκαλέσουν μετάνοια και διόρθωση. Άρα αποβλέπουν και όλα αυτά τα φαινόμενα της σωτηρίας μας. Γι’ αυτό είναι και αυτά Σταυρός λυτρωτικός και αναστάσιμος.
Ως άνθρωποι όμως της αμαρτίας που είμαστε, και πολύ πολύ αδύνατοι, όλα αυτά τις περισσότερες φορές δεν τα καταλαβαίνουμε. Ή μάλλον δεν θέλουμε να τα καταλάβουμε. Δεν θέλουμε να κοπιάσουμε, να δούμε και να ψάξουμε να βρούμε ποιο είναι το σχέδιο του Θεού, ποια η Πρόνοιά Του; Γι’ αυτό και εύκολα απελπιζόμεθα. Παραπονούμεθα, γκρινιάζουμε, αφήστε που γογγύζουμε και κατά του Θεού και βλαστημάμε, και βρίζουμε και ρίχνουμε κατάρες σε όλους, και σε όλα. Αυτοί είμαστε δυστυχώς…

Και τώρα τον τρίτο Σταυρό που μόνοι μας διαλέγουμε. Κι επειδή εμείς τον φτιάχνουμε και μείς τον κατασκευάζουμε γι’ αυτό είναι βαρύς και ασήκωτος. Είναι πάνω από τις δυνάμεις μας. Περισσότερο βαρύς από όσο μπορεί να σηκώσουμε.
Τέτοιο Σταυρό φτιάχνει μόνος του αυτός που παίρνει ναρκωτικά. Αν γρήγορα δεν τον πετάξει από πάνω του, το βάρος του θα τον σκοτώσει. Διότι η υπερβολική χρήσις της ηρωίνης, ή άλλου είδους ναρκωτικό, καταλήγουν στο τέλος, στο θάνατο με μια σύριγγα στο χέρι.
Άλλος τέτοιος Σταυρός βαρύς και ασήκωτος που μόνοι μας τον κατασκευάζουμε, είναι ο αλκοολισμός, το πιοτό και η μέθη και ιδιαίτερα από τους σημερινούς νέους, όπως τραγική είναι η διαπίστωσις. Είμαστε δυστυχώς πρώτοι στην Ευρώπη. Η κατανάλωσις λοιπόν στο ουίσκι, ιδιαιτέρως αυτό, στη βότκα και δεν ξέρω σε ποια άλλα, στα σφινάκια, πώς τα λέτε, αλλά και στο ούζο και στην μπύρα και σε τόσα άλλα, καταλήγουν στον αλκοολισμό και στην καταστροφή.
Άλλος Σταυρός που φτιάχνουμε μόνοι μας είναι ο τζόγος, η ρουλέτα, τα χαρτιά, τα ζάρια και όλα τα τυχερά παιχνίδια. Χιλιάδες έχουν καταστραφεί και καταστρέφονται. Και πολλοί αφού χάσουν τα πάντα, ακόμα και την τιμή τους, στο τέλος αυτοκτονούν.
Μήπως η λαιμαργία με την αδηφαγία, δεν δημιουργεί τον δικό της Σταυρό;
Ο κακοποιός, ο κακούργος, ο κλέφτης, ο εγκληματίας, ο φονιάς, ο απατεώνας, και οι άλλοι όμοιοί τους, μήπως κι αυτοί, με τη θέλησή τους και ελεύθερα δεν φτιάχνουν ο καθένας τους το δικό τους Σταυρό, τον βαρύ και ασήκωτο; Το τέλος ποιο είναι; Η φυλακή ή ο φόνος.
Και γενικά όλα τα πάθη όταν στην υπέρμετρη ικανοποίησή τους, καταλήγουν να γίνουν δευτέρα φύση στον άνθρωπο, τότε δημιουργούμε και από έναν Σταυρό βαρύ και ασήκωτο.
Η προσωπική ζωή του καθενός από μας, πολλά μπορεί να μας διδάξει. Για ψάξτε τη ζωή σας, να δείτε τις θλίψεις, τα βάσανα, τις στεναχώριες, τον πόνο, και ότι άλλο έχετε στο σπίτι σας, στην οικογένειά σας, στη δουλειά σας, στην κοινωνία, να δείτε ποιος από τους τρείς Σταυρούς είναι και έρχεται για μας; Είναι από τον Θεόν; Είναι κατά παραχώρησιν, κατ’ ευδοκίαν, είναι γιατί το επιτρέπει, ή γιατί τον φτιάχνουμε μόνοι μας;
Ο κάθε Σταυρός όμως μπορεί να γίνει λύτρωσις και σωτηρία αρκεί αυτόν τον Σταυρό να τον δώσουμε στο Χριστό, και να τον ακολουθήσουμε με υπομονή, με μετάνοια, με ελπίδα και με πίστη στην παντοδυναμία Του, στο έλεος και στην αγάπη Του. Οπότε ακολουθούν η λύτρωσις, η αναγέννησις, η δικαίωσις, το φώς, η ζωή και τέλος η Ανάσταση. Αυτή είναι η πορεία μας. Αυτή την πορεία μας ας μην την ξεχάσουμε ποτέ.

Είθε να είστε όλοι ευλογημένοι,
Αμήν